Η Ιερά Μητρόπολη Ρόδου διοργανώνει με την πολύπλευρη στήριξη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου επιστημονική Ημερίδα με θέμα «Ο Μητροπολιτικός Ιερός Ναός της Ρόδου: Η διαδρομή στο χρόνο» που θα λάβει χώρα το Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2024 στην εκκλησία της Παναγίας του Κάστρου στη Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου. Αφορμή είναι η ολοκλήρωση των εργασιών ανακαίνισης και λειτουργικής αναβάθμισης της Ιεράς Μητρόπολης των Εισοδίων της Θεοτόκου επί της οδού Δαμασκηνού στη ομώνυμη συνοικία.
Οι εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του Ναού άρχισαν συστηματικά το 2019 και περιελάμβαναν τη λήψη των αναγκαίων σωστικών μέτρων με την επισκευή και τη βελτίωση των χαρακτηριστικών του οικοδομικού σκελετού (φέρουσα λιθοδομή) και την άρση των παρατηρούμενων βλαβών και επικινδυνοτήτων. Οι ολοκληρωμένες αυτές παρεμβάσεις αποσκοπούσαν στην αποκατάσταση και ενίσχυση του Ναού, ώστε αυτός να καταστεί ασφαλής και λειτουργικός. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από ίδιους πόρους της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και υλοποιήθηκε μέσω Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτιστικής Ανάπτυξης που υπεγράφη μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και της Ιεράς Μητροπόλεως Ρόδου, από εξειδικευμένη ιδιωτική εργολαβική εταιρεία κατόπιν εγκρίσεων των απαραίτητων μελετών από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού.
Παράλληλα, στο πλαίσιο του έργου πραγματοποιήθηκε ανασκαφική έρευνα σε όλη σχεδόν την έκταση του Μητροπολιτικού Ναού, κατά την οποία ήρθαν στο φως σημαντικά αρχαιολογικά και ανθρωπολογικά τεκμήρια, που επιβεβαίωσαν στην ίδια ακριβώς θέση τόσο την ύπαρξη μεσαιωνικής εκκλησίας, γνωστής από τις ιστορικές πηγές, όσο και προγενέστερες οικοδομικές φάσεις πριν την ανοικοδόμηση του σημερινού ναού στα μέσα του 18ου αιώνα. Επιπλέον, οι πρακτικές που διαπιστώθηκαν κατά τη διεξοδική έρευνα των ταφικών κατασκευών απέδειξαν την διαχρονική λειτουργία του μνημείου ως Μητροπολιτικού Ναού. Επιπροσθέτως, και δεδομένου ότι ο Ναός αποτελεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο, συντηρήθηκαν και αποκαταστάθηκαν αισθητικά από το Εργαστήριο Συντήρησης της Εφορείας τα ξυλόγλυπτα εκκλησιαστικά κειμήλια καθώς επίσης επιλεγμένες εικόνες και στοιχεία του τέμπλου. Σήμερα, ο Μητροπολιτικός Ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου αποκατεστημένος και λειτουργικός αποτελεί ένα κόσμημα για τη πόλη μας.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
9.00ʹ. Ἔναρξη τῆς Ἡμερίδας
9.00’ -9.20’ Χαιρετισμοί
9.20’-9.40’ Ἄννα-Μαρία Κάσδαγλη. «Μητροπολιτικοί Ναοί τῆς Ρόδου. Μιά ἱστορική ἀναδρομή».
9.40’-10.00’ Κατερίνα Μανούσου. «Ἡ πολεοδομική ἔνταξη τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναού κατά τή διαχρονική ἐξέλιξη τῆς πόλης τῆς Ρόδου».
10.00’-10.20’ Γεώργιος Ντέλλας. «Ὁ Μητροπολιτικός Ναός τῆς Ρόδου ὡς πρότυπο τῆς μεταβυζαντινῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀρχιτεκτονικῆς».
10.20’-10.40’ Lisa Mencioni. Ἀποτελέσματα τῆς ἀνθρωπολογικῆς ἀνάλυσης τοῦ σκελετικοῦ ὑλικοῦ πού ἀποκαλύφθηκε στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό τῆς Ρόδου».
10.40’-11.00’ Μαρία Μιχαηλίδου. «Κεραμικά εὑρήματα ἀπό τήν ἀνασκαφή στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου στή Ρόδο.
11.00’-11.20’ Διάλειμμα
11.20’-11.40’ Ἀνδρέας Θεοδοσίου. «Τά ξυλόγλυπτα στόν Μητροπολιτικό Ναό τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου τῆς πόλεως Ρόδου».
11.40’-12.00’ Νεκτάριος Ζάρρας. «Οἱ δεσποτικές Εἰκόνες καί τό μεγάλο Δωδεκάορτο τοῦ Τέμπλου τοῦ Ἱεροῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ. Προκαταρκτικές παρατηρήσεις».
12.00’-12.20’ Σωτήρης Πατατούκος-Φώτης Σιδηρόπουλος. «Ἡ συντήρηση καί ἀποκατάσταση τῶν Εἰκόνων τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τῶν Εἰσοδίων (Μητρόπολη)».
12.20’-12.40’ Χαριστούλα Γιακουμάκη. Ἀργυρά ἐκκλησιαστικά ἀπό τόν Μητροπολιτικό Ναό Ρόδου. Μία πρώτη παρουσίαση».
12.40’-13.00’ Παναγιώτης Μανουσάκης. «Ἡ ψαλτική παράδοση τοῦ
Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου».
Συζήτηση
Συμπεράσματα
Λήξη
Ὀργανωτική Ἐπιτροπή
Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Ὀλύμπου κ. Κύριλλος
κ.Μαρία Μιχαηλίδου, Δρ αρχαιολόγος, επίτιμη έφορος ΕΦΑ Δωδεκανήσου
κ. Ἑλένη Παπαβασιλείου, αρχαιολόγος ΕΦΑ Δωδεκανήσου
κ. Ἠλίας Κονισσής, Διοικητικός Ὑπάλληλος Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ρόδου
