Η Ελλάδα ήταν το επίκεντρο της κρίσης χρεών στην Ευρώπη και τώρα, μετά από τέσσερα χρόνια εξαντλητικής λιτότητας, ίσως γίνει η πρώτη χώρα της ευρωζώνης που αναθέτει την κυβέρνηση σε «αουτσάιντερ» του λαϊκισμού, που υπόσχεται ριζοσπαστικές λύσεις.
Η προοπτική να αναλάβει την εξουσία το αυτοχαρακτηριζόμενο «ριζοσπαστικό αριστερό» κόμμα ΣΥΡΙΖΑ, αν η κυβέρνηση συνασπισμού δεν κατορθώσει να εκλέξει νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, έχει σπείρει πανικό στους επενδυτές. Τις διαθέσεις απεικόνισε εύγλωτα το υπόμνημα ενός αναλυτή hedge fund, που κατόπιν συναντήσεων με αξιωματούχους του ΣΥΡΙΖΑ στο Λονδίνο είπε: «Οσοι έβγαιναν από το meeting ήθελαν να πουλήσουν ότι έχουν και δεν έχουν στην Ελλάδα».
Ο φλογερός ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, ανέπτυξε πολιτική δράση από τα μαθητικά και φοιτητικά χρόνια σε κομμουνιστικές οργανώσεις. Πρόβαλε από το περιθώριο το 2012, με την υπόσχεση «να σκίσει» το απεχθές μνημόνιο, ενώ παράλληλα η σκληροπυρηνική παράταξη του κόμματος ζητούσε να εγκαταλείψει η Ελλάδα το ευρώ και να επιστρέψει στην δραχμή.
Ο 40χρονος κ. Τσίπρας, επιπλέον τρομοκράτησε την ελληνική ελίτ, απειλώντας να επιβάλλει νέο φόρο στην μεγάλη περιουσία. Γενικότερα, ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρείται ότι θα μπορούσε να αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες για να δώσει επιδόματα στους φτωχότερους και να επαναδιαπραγματευτεί το χρέος της χώρας, το οποίο αναμένεται να φτάσει στο 173% του ΑΕΠ τον επόμενο χρόνο.
Ομως ο πρόσφατος πανικός που κατέλαβε τις αγορές, αποκρύπτει το γεγονός ότι ο κ. Τσίπρας έχει χαμηλώσει τους τόνους από τον Μάιο, που ο ΣΥΡΙΖΑ προηγήθηκε στις Ευρωεκλογές, εδραιώνοντας στις δημοσκοπήσεις την πρωτοκαθεδρία έναντι του κυβερνώντος κόμματος της Νέας Δημοκρατίας.
Δηλώνει αφοσίωση στο ευρώ, ενώ η οικονομική ομάδα του πλέον διεξάγει τακτικά διεθνή conference calls σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους fund managers ότι μια αριστερή κυβέρνηση θα μπορούσε να καταπολεμήσει το δανειακό πρόβλημα της Ελλάδας και δεν θα αντιταχθεί σε ξένες επενδύσεις. (Αν κρίνουμε από την αντίδραση του Λονδίνου, η επιτυχία δεν είναι μεγάλη). Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ έχουν επίσης τακτικές επαφές με κάποιους από τους κορυφαίους επιχειρηματικούς παράγοντες της χώρας.
«Ο κ. Τσίπρας αλλάζει τακτική και γίνεται πιο φιλικός προς τους επιχειρηματίες», δήλωσε ο Γιάγκος Χαραλάμπους, πρώην αντιπρόεδρος της επιτροπής Κεφαλαιαγοράς της Ελλάδας. «Αν σχηματίσει κυβέρνηση, πιστεύω ότι θα καταλάβει τις πρόσφατες αντιδράσεις των αγορών και θα κάνει άνοιγμα στους διεθνείς πιστωτές».
Οι επιχειρηματίες στην Αθήνα προσπαθούν να βάλουν στην άκρη τον φόβο μην ζητήσει ο κ. Τσίπρας άμεση διαγραφή του χρέους, αν η σημερινή κυβέρνηση πέσει και κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ τις πρόωρες εκλογές.
Αντ’ αυτού, προσπαθούν να αποδομήσουν τις δηλώσεις του, για να απομονώσουν τις λεπτομέρειες για το πώς θα χειριστεί μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κρίσιμα ζητήματα, όπως ιδιωτικοποιήσεις, μισθολογικές προσαρμογές και επιχειρηματική φορολογία.
«Ελπίζουμε σε ρεαλιστική προσέγγιση στο ζήτημα του χρέους… Μετά η εικόνα είναι μικτή», σχολίασε ο Σίμος Ανδρέου, management consultant. «Κατ’αρχάς δεν φαίνεται να υπάρχουν αντιρρήσεις στην συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην οικονομία, αλλά υπάρχουν ξεκάθαρα προειδοποιητικά σινιάλα για τους μεγαλύτερους παίκτες».
Ρίγος προκάλεσε σε ξενοδόχους και τουριστικούς πράκτορες πρόσφατα, η πρώτη ανακοίνωση του κ. Τσίπρα για την στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ στον τουρισμό, όπου απείλησε να μπλοκάρει νέες πωλήσεις κρατικής περιουσίας για ανάπτυξη σε θέρετρα υψηλού τουρισμού.
«Δεν συμφωνούμε με την ανεξέλεγκτη μεταβίβαση υψηλής ποιότητας δημόσιας περιουσίας σε παραθαλάσσιες περιοχές, για να κατασκευαστούν εξοχικά σπίτια και ξενοδοχεία», δήλωσε.
Πολλοί θεωρούν ωστόσο ότι αυτά τα έργα έχουν κρίσιμη σημασία για την προσέλκυση των ξένων επενδύσεων που είναι απαραίτητες για την αναβάθμιση του ελληνικού τουρισμού, που καταλαμβάνει το ένα πέμπτο περίπου της εθνικής παραγωγής. Σήμερα ο κλάδος ζει από την προσέλκυση μεγάλων αριθμών Βορειοευρωπαίων τουριστών, που δαπανούν λιγότερα κατά κεφαλήν ποσά στα ελληνικά νησιά, απ’όσο σε άλλους προορισμούς της Μεσογείου.
«Επί μήνες διεξάγουμε συζητήσεις με την τράπεζα και ένα fund ξένων επενδυτών, αλλά έχουν παγώσει τα πάντα, μέχρι να αποσαφηνιστεί η πολιτική κατάσταση», δηλώνει ένας ξενοδόχος της Κρήτης. «Ελπίζαμε να ακούσουμε πιο θετικό μήνυμα από τον ΣΥΡΙΖΑ για τον τουρισμό».
Ο Αντώνης Συμεώνογλου, ξενοδοχειακός επενδυτής στην νότιο Ελλάδα, ανησυχεί επίσης: «Μόλις ξεκινούσαμε πρόγραμμα ανακαίνισης μετά από την καλή καλοκαιρινή περίοδο, αλλά η τράπεζα μας προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι αν ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει, η αίτηση του δανείου μπορεί να μην προχωρήσει», δήλωσε.
Ανάλογους φόβους εκφράζουν ανεξάρτητοι επαγγελματίες σε άλλους οικονομικούς κλάδους, ακόμη και σε εκείνους που ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πει ότι θέλει να στηρίξει.
Ο Αρίστος Δοξιάδης, venture capitalist, δήλωσε ότι το τρέχον fund που στηρίζει τεχνολογικά start-ups πρόσφατα εξάντλησε την χρηματοδότησή του ένα χρόνο νωρίτερα, αλλά οι ιδιώτες επενδυτές φοβούνται να κάνουν νέες δεσμεύσεις. «Πιστεύω ότι θα ήταν πολύ δύσκολο να ανοίξουμε κύκλο άντλησης κεφαλαίωντώρα, μολονότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μιλήσει ευνοϊκά για τις τεχνολογικές εταιρίες», σχολιάζει ο κ. Δοξιάδης. «Αν εκλεγούν τώρα, θα υπάρξει πάγωμα δραστηριότητας για τους πρώτους λίγους μήνες».
Ο Χρήστος Χρυσίνης, ανεξάρτητος μηχανικός που εργάζεται σε πολλά έργα του δημοσίου, τονίζει ότι προσπαθεί να κλείσει άδειες και συμβάσεις όσο το δυνατόν συντομότερα. «Φοβάμαι ότι η έλλειψη εμπειρίας του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμη και σε τοπικό δημόσιο επίπεδο, θα προκαλέσει μεγάλες καθυστερήσεις στις εγκρίσεις, καθώς θα αναλαμβάνουν την διακυβέρνηση και θα πρέπει να μάθουν πώς δουλεύει το σύστημα,» εξηγεί. «Ουσιαστικά, θα μείνω χωρίς δουλειά».
Της Kerin Hope
