Συνέντευξη
στην Πέγκυ Ντόκου
Για όλους και για όλα μιλάει σήμερα στην «δημοκρατική» ο κ. Ιωάννης Μπρας, CEO της 5-Senses Consulting & Development Project Manager Δικτύου Υδατοδρομίων Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Στη συνέντευξη που ακολουθεί, αναλύει τα σχέδια για το δίκτυο υδατοδρομίων, για το μέλλον της Κρουαζιέρας αλλά και για το ενδεχόμενο συνεργασίας με την Κινεζική Cosco, που δημιουργεί κλίμα αισιοδοξίας για τα νησιά μας.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Μπρα, να ξεκινήσουμε από το project της Περιφέρειας Ν.Αιγαίου σχετικά με τα υδατοδρόμια. Εξηγήστε μας για ποιο λόγο σημειώθηκε καθυστέρηση έναν ολόκληρο χρόνο;
Η πρωτοβουλία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του περιφεριάρχη κ. Γιώργου Χατζημάρκου για την δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου Υδατοδρομίων σε όλο το Νότιο Αιγαίο χαρακτηρίζεται από καινοτόμο σκέψη και δυναμική που με την ολοκλήρωσή της μόνο θετικά στοιχεία θα φέρει στα νησιά μας. Ο ισχύων νόμος δημιουργίας και λειτουργίας Υδατοδρομίων έχει μέσα πολλές αγκυλώσεις και πρακτικά προβλήματα. Για παράδειγμα ζητά να δηλωθούν τα άτομα που θα λειτουργήσουν το κάθε Υδατοδρόμιο σήμερα. Οπως καταλαβαίνετε αυτό είναι σχεδόν αδύνατο να γίνει στα περισσότερα Λιμενικά Ταμεία (ΛΤ) καθώς ούτε εξειδίκευση υπάρχει αλλά καν πολλές φορές ούτε προσωπικό. Άρχισε λοιπόν, μια επίπονη διαδικασία πολύμηνων διαβουλεύσεων και συναντήσεων για την διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου με ένα νέο νόμο που θα λύσει όλα τα προβλήματα του παλιού. Η Περιφέρεια ΝΑ με τις οδηγίες του περιφερειάρχη συνέβαλε αποφασιστικά στην διαμόρφωση του τελικού σχεδίου νόμου και βεβαίως κατά την διάρκεια της επίσημης διαβούλευσης που έληξε στις 09/09/16 με πάνω από 35 παρατηρήσεις και εισηγήσεις. Βεβαίως σήμερα 3 μήνες μετά περιμένουμε την ψήφιση του νέου νόμου που ακόμα και σήμερα χρειάζεται σημαντικές τροποποιήσεις όπως για παράδειγμα την δυνατότητα να γίνεται προσθαλάσσωση μέσα σε λιμένα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης αεροδιακομιδής ασθενούς λόγω έκτακτων κακών καιρικών συνθηκών και φυσικά με την άδεια των κατά τόπους Λιμεναρχείων. Επίσης οι δαιδαλώδεις διαδικασίες εγκρίσεων από τα αρμόδια υπουργεία και υπηρεσίες, ακόμα και με την απόλυτη προσήλωση μας, φέρνουν αρκετά μεγάλες καθυστερήσεις που όμως δεν μας απομακρύνουν καθόλου από τον βασικό στόχο μας. Σήμερα ελπίζουμε ότι με την ολοκλήρωση των εγκρίσεων από τα αρμόδια Υπουργεία για τις προγραμματικές συμβάσεις η διαδικασία δεν θα καθυστερήσει στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση και σύντομα θα γίνουν οι αναθέσεις για τους τεχνικούς φακέλους του κάθε Υδατοδρομίου αφού στείλουν και τα ΛΤ τις σχετικές τους εγκρίσεις.
• Είναι ωστόσο ένα φιλόδοξο σχέδιο. Θα ήθελα να μας δώσετε λεπτομέρειες και με ποιον τρόπο μπορεί να συνεισφέρει στην ανάπτυξη του Νοτίου Αιγαίου.
Πρέπει να αντιληφθούμε όλοι μας ότι πρόκειται για ένα νέο ποιοτικό τουριστικό χαρακτηριστικό-προϊόν που θα βοηθήσει στην στρατηγική εξωστρέφειας της Περιφέρειας αλλά και θα βοηθήσει ουσιαστικά στην άρση αποκλεισμού πολλών μικρών νησιών του Νότιου Αιγαίου. Η πραγματική δυνατότητα διασύνδεσης που θα δοθεί μεταξύ των νησιών αλλά και τα νέα καινοτόμα προϊόντα που θα δημιουργηθούν, όπως οι μισθωμένες πτήσεις για υψηλού βαλαντίου τουρίστες αλλά και η προσφορά έκτακτων πτήσεων για λόγους μεταφοράς ασθενών, ειδικά τους χειμερινούς μήνες, θα δώσει μια νέα ώθηση ανάπτυξης όλης της περιοχής και του κάθε προορισμού ξεχωριστά. Σημαντικό θα είναι να υπάρξει ένα δίκτυο λειτουργίας (Cluster) των αδειοδοτημένων Υδατοδρομίων που με κοινούς στόχους και δυνατότητες λειτουργίας θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στις σημερινές προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης και των κοινωνικών δικτύων προώθησης των υπηρεσιών. Κατά την άποψη μου τα Λιμενικά Ταμεία θα πρέπει να αναζητήσουν το κατάλληλο σχήμα που θα τους δώσει την δυνατότητα να εκμεταλλευτούν κάποιους «δυνατούς» προορισμούς, βοηθώντας και τους λιγότερο μέσα από συνεργασία και οικονομίες κλίμακας. Πρέπει ένας ισχυρός θεματοφύλακας με δυνατότητες πρακτικής και ουσιαστικής εξωστρέφειας να συμβάλλει στην επιτυχή λειτουργία και αναζήτηση εταιρειών που θα κάνουν τις πτήσεις και θα έχουν βάσεις στα νησιά του Ν. Αιγαίου. Σε αυτόν τον ρόλο σίγουρα θα μπορούσε να βοηθήσει η Περιφέρεια.
• Να περάσουμε στην Κρουαζιέρα. Τα μηνύματα είναι πολύ αρνητικά. Κατ’ αρχήν σε τι οφείλεται αυτή η συνεχιζόμενη πτώση;
Η κρουαζιέρα το 2016 θα κλείσει για πολλούς ελληνικούς προορισμούς με μία επίπλαστη προσωρινή αύξηση αφίξεων που όμως σε καμιά περίπτωση δεν αντικατοπτρίζει την κατάσταση για το 2017 και τα επόμενα χρόνια. Τα συνεχιζόμενα προβλήματα στην γείτονα Τουρκία αλλά και η αδυναμία της Αιγύπτου να ανακάμψει γρήγορα αλλά και η συνεχιζόμενη αύξηση με ιλιγγιώδους ρυθμούς της ζήτησης και προσφοράς στην αγορά της Ασίας στρέφει, πλέον, και για τα επόμενα χρόνια τις εταιρείες κρουαζιέρας σε άλλους προορισμούς εκτός Ελλάδος. Επιπλέον η σχεδόν ανύπαρκτη εθνική και τοπική στρατηγική ανάπτυξης τον προορισμών δεν επιτρέπει περιθώρια για αισιοδοξία. Πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους ότι ο αυτόματος πιλότος των προηγούμενων χρόνων έχει πια ”Χαλάσει” και εάν δεν υπάρξει τοπικό, Περιφερειακό αλλά και Εθνικό σχέδιο για την ανάπτυξη του κρουαζιερικού τουρισμού στην Ελλάδα θα μείνουμε στο ράφι… Ο συνεχιζόμενος αποκλεισμός των προορισμών από τα κέντρα αποφάσεων λόγω αδυναμίας ή ακόμα και πολλές φορές ανυπαρξίας υπαλλήλων και στελεχών πρέπει να σταματήσει. Η καθαρά τοπικιστική και όχι μόνο αντίληψη του βολέματος στελεχών τις αυτοδιοίκησης και κομματικών πρέπει να αντικατασταθεί με την αξιοκρατική και ουσιαστική αναζήτηση κατάλληλων στελεχών με όραμα και δυνατότητες αξιοποίησης του διεθνούς περιβάλλοντος. Και επειδή κάποιοι μπορεί να πουν μα πως θα γίνει αυτό, αμέσως απαντώ: O ηγέτης ξέρει πότε κάτι δεν το ξέρει και αναζητά με κάθε τρόπο την κατάλληλη βοήθεια.• Τι προτείνετε για να βελτιωθεί η κατάσταση στην περιοχή του Νοτίου Αιγαίου και ποιες είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις;
To Νότιο Αιγαίο είναι ευλογημένο με πλούσια Ιστορία, Πολιτισμό, μοναδικές φυσικές ομορφιές και ανάγλυφα αλλά και σπουδαία γαστρονομικά ερεθίσματα. Μάλιστα είναι πολύ σπουδαία διάκριση ότι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου θα είναι η γαστρονομική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2019 και όλοι οφείλουμε ένα μεγάλο μπράβο στον Περιφερειάρχη και την ομάδα του για αυτό.
Πολλές φορές ξεχνάμε ότι Κρουαζιέρα ισούται με Ψυχολογία και το αντίστροφο (Κρουαζιέρα=Ψυχολογία=Κρουαζιέρα). Εάν συνειδητά δεν καταφέρουμε με ένα στρατηγικό σχέδιο, τουλάχιστον τριετίας, να προσδιορίσουμε, επικοινωνήσουμε και κάνουμε απευθείας επαφές με τις εταιρείες κρουαζιέρας, δεν θα μπορέσουμε να έχουμε και το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Συγκεκριμένα:
– Θα πρέπει να οργανωθεί το λεγόμενο Berth Allocation System, δηλαδή ο προγραμματισμός σε επίπεδο διετίας το αν μπορούν και σε ποιους προβλήτες να δένει το κάθε καράβι. Ακόμα και στην περίπτωση της Σαντορίνης ο καλύτερος προγραμματισμός θα μπορέσει να αποσυμφορήσει τις μεγάλες ουρές στο τελεφερίκ.
– Άμεσα πρέπει να παρθεί πρωτοβουλία για την δημιουργία ενός Cruise Cluster ενός δικτύου προορισμών που με κοινές δράσεις και τεχνολογία προώθησης αλλά και ανάδειξη των ιδιαιτέρων χαρακτηριστικών του κάθε προορισμού θα στοχεύει στην αύξηση της κίνησης και την ανάδειξη της κάθε περιοχής με κοινά πρότυπα και standards. Η συμμετοχή στις κλαδικές εκθέσεις κρουαζιέρας (Sea trade, Posidonia κτλ.) και το κοινό website και mobile apps. είναι μερικά από τα ζητούμενα. Κατά την άποψη μου, θα πρέπει οι προορισμοί κρουαζιέρας και οι τοπικές αρχές να ζητήσουν, να πιέσουν αν θέλετε την Περιφέρεια να αναλάβει αυτήν την πρωτοβουλία. Σε αυτήν την προσπάθεια θα πρέπει, επίσης, να ενταχθεί η προώθηση της κρουαζιέρας στις κλασικές τουριστικές εκθέσεις (WTM Λονδίνο, ITB Βερολίνο, κτλ) που συμμετέχει η Περιφέρεια με περίπτερα.
– Τέλος θα πρέπει να σχεδιαστεί και προσδιοριστεί από κάθε προορισμό το προσφερόμενο προϊόν και υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει, να γίνει η καλύτερη δυνατή παρουσίαση παίρνοντας υπόψη τα τεχνικά και τουριστικά χαρακτηριστικά και μετά μέσα από συγκεκριμένες παρουσιάσεις στις έδρες των εταιρειών κρουαζιέρας να διεκδικηθούν με αξιώσεις περισσότερη κίνηση κρουαζιερόπλοιων (αύξηση Calls).
• Η συνεργασία με την Κινεζική Cosco ακούγεται ως μια εξαιρετική περίπτωση και ευκαιρία για ανάπτυξη της Κρουαζιέρας στην περιοχή μας. Τι απαιτείται όμως;
H Cosco ή ο νέος ΟΛΠ (Οργανισμός Λιμένος Πειραιά) είναι η απόλυτη ναυαρχίδα της κρουαζιέρας στην χώρα μας. Κατά την άποψή μου θα πρέπει να αρχίσει μια στρατηγική συνεργασία μαζί τους σε περιφερειακό επίπεδο καθώς, όπως έχουν ήδη ανακοινώσει, στα σχέδια τους είναι ο Πειραιάς να φτάσει στο πρώτο στάδιο τα 1.500.000 εκ επισκέπτες από το περ. 1εκ που είναι σήμερα. Επίσης, προγραμματίζουν τα επόμενα χρόνια να ξεκινούν κρουαζιέρες Κινέζοι από το λιμάνι του Πειραιά. Αν αναλύσουμε τα παραπάνω θα καταλάβουμε ότι μόνο με τον Πειραιά ως λιμάνι, κυκλικό ταξίδι δεν μπορεί να γίνει αν δεν επισκεφτούν και 4-5 λιμάνια του Νοτίου Αιγαίου. Είναι λοιπόν απαραίτητο να γίνει ένας τεχνικός, στρατηγικός και τιμολογιακός έλεγχος στους προορισμούς της Περιφέρειας για να αναδειχθεί ποια λιμάνια έχουν τις προδιαγραφές σήμερα, τι προσθήκες μικροϋποδομών χρειάζονται και ποιος θα χρηματοδοτήσει όλα αυτά. Πρέπει να ενεργοποιηθούν τα αντανακλαστικά μας νωρίς και να σχεδιάσουμε μικροϋποδομές που θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στο γεγονός ότι η πλειοψηφία των Κινέζων επισκεπτών δεν μιλά αγγλικά. Αυτό θα περιλαμβάνει την ιστορία, τα μνημεία και τα πολιτιστικά μας στοιχεία που θα τους τραβήξουν το ενδιαφέρον. Τέλος, θα πρέπει να γίνει σωστή στοχευμένη προώθηση στα αντίστοιχά κινέζικα κοινωνικά δίκτυα των δυνατοτήτων photo opportunities που διαθέτει η περιφέρεια μας όπως το ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης, τα δρομάκια της Μυκόνου, τα αρχαία Δήλου αλλά και όλες οι άλλες εκπληκτικές ομορφιές και ανάγλυφα που διαθέτει ως κεφάλαιο το Νότιο Αιγαίο.
• Ήσασταν στο ‘τιμόνι’ του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου ΑΕ. Από την εμπειρία σας, τι πιστεύετε ότι χρειάζεται το λιμάνι της Ρόδου; Θα μπορούσε να γίνει Α.Ε. κατά την άποψή σας;
Το λιμάνι της Ρόδου είναι ένα από τα σημαντικά λιμάνια της Μεσογείου για την κρουαζιέρα που όμως χρειάζεται περαιτέρω στήριξη καθώς οι τρέχουσες εξελίξεις επηρεάζουν την κίνηση του και ιδιαίτερα για το 2017.Πολλές φορές μιλάω για ανάγκη καινοτομίας οργανωτική και τεχνολογική. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση της Ρόδου. Πρέπει να επανασχεδιαστεί και να αναπροσδιοριστεί το κρουαζιερικό προϊόν και να συνδεθεί με την τοπική οικονομία μέσα από δράσεις που θα αυξήσουν τις υποσυνείδητες καταναλωτικές συνήθειες και φυσικά να ενισχύσει την επιθυμία να επιστρέψει πίσω ο επισκέπτης ως κανονικός κλασικός τουρίστας. Άρα πρέπει να γίνει μια οργανωμένη προσπάθεια επικοινωνίας και προώθησης όλων των καλών χαρακτηριστικών του προορισμού της Ρόδου μέσα από διάδραση και χρησιμοποίηση της ιστορίας ως βάση για το μέλλον. Θα πρέπει να σχεδιαστούν διαδρομές μέσα στην πόλη, να αναδειχθούν σημαντικά σημεία και φυσικά να διασυνδεθεί το λιμάνι με την πόλη.
Η σημερινή εικόνα των Ελληνικών Α.Ε. στα λιμάνια μάλλον δείχνει μια εικόνα απαξίωσης από το κράτος καθώς δεν υπάρχει η δυνατότητα αύξησης προσωπικού. Σε αυτό το πλαίσιο μάλλον θα χρειαζόταν ενός νέου τύπου προσέγγιση βασιζόμενη στα δοκιμασμένα πλαίσια και μοντέλα του εξωτερικού, όπου η συνεργασία τοπικής αυτοδιοίκησης Α & Β βαθμού με ιδιώτες φέρνει καλύτερα αποτελέσματα.
