Του Κωνσταντίνου Χολέβα*
Κατά τα τελευταία είκοσι χρόνια διαπράχθηκαν σοβαρά λάθη από ορισμένους Έλληνες πολιτικούς και διανοητές, τα οποία αποθράσυναν την Άγκυρα και έριξαν νερό στον μύλο της τουρκικής επιθετικότητος. Εν όψει και της σημερινής εντάσεως στις ελληνοτουρκικές σχέσεις καλό θα ήταν να συνειδητοποιήσουμε αυτά τα λάθη για να τα αποφύγουμε στο μέλλον.
Λάθος πρώτο. Η θεωρία ότι όλα όσα λέγουν οι Τούρκοι απευθύνονται σε εσωτερικό ακροατήριο. Άποψη η οποία κατά κόρον αναπτύχθηκε από Έλληνες διαμορφωτές της κοινής γνώμης και τελικά αποδείχθηκε λίαν βλαπτική και απαράδεκτα καθησυχαστική. Η πράξη απόδειξε ότι όσα λέγουν κατά καιρούς οι τουρκικές ηγεσίες, πολιτικές, στρατιωτικές, διπλωματικές κ.ά., μπορεί εν μέρει να αποσκοπούν σε εκτόνωση εσωτερικών προβλημάτων, αλλά ταυτοχρόνως εκφράζουν σαφή και ουσιαστική απειλή προς την Ελλάδα. Τα Ίμια, οι παραβιάσεις του εναερίου χώρου μας, οι προκλητικές επισκέψεις Τούρκων αξιωματούχων στη Θράκη, οι πολυδάπανοι τουρκικοί εξοπλισμοί, η επιμονή για διατήρηση τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο και πολλές άλλες ενέργειες έχουν στόχο τον Ελληνισμό. Tο 1955 κάποιοι πίστευαν ότι οι σειρήνες του εθνικισμού είχαν μόνον εσωτερικούς παραλήπτες, αλλά τελικά την πλήρωσε ο Ελληνισμός της Κωνσταντινουπόλεως με το Σεπτεμβριανό πογκρόμ! Σήμερα κύριος στόχος του Ερντογάν είναι να «γκριζάρει» το Καστελλόριζο.
Λάθος δεύτερο. Η ψευδαίσθηση του εξευμενισμού η/και εξευρωπαϊσμού του θηρίου. Επί κυβερνήσεως Σημίτη αναπτύχθηκε και υλοποιήθηκε αυτή η εσφαλμένη πολιτική, η οποία διακηρύσσει ότι με ελληνικές υποχωρήσεις αφ’ ενός και προωθώντας την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας αφ’ ετέρου θα καμφθεί η επιθετικότητα των γειτόνων. Τελικά συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Οι υποχωρήσεις της κυβερνήσεως Σημίτη στα Ίμια (1996) και στη Μαδρίτη (1997) πέρασαν το μήνυμα στους Τούρκους ότι είμαστε αδύναμοι και συνεχώς θα υποχωρούμε. Εξ άλλου η καλή μας διάθεση να σέρνουμε το κάρο της Τουρκίας προς την Ευρώπη δεν εκτιμήθηκε ούτε από τους εταίρους μας ούτε από την Άγκυρα. Τώρα πλέον γνωρίζουμε ότι η Ευρώπη δεν επιθυμεί την πλήρη ένταξη της Τουρκίας. Η Γαλλία, η Γερμανία, η Αυστρία και άλλα κράτη μέλη προτιμούν μία ειδική σχέση με την Τουρκία εκτιμώντας την ως μία μεγάλη αγορά. Αλλά δεν θέλουν να εντάξουν στην Ε.Ε. μία πολυάριθμη χώρα με αυταρχικό καθεστώς, και με σημαντικές θρησκευτικές και πολιτισμικές διαφοροποιήσεις.
Λάθος τρίτο. Η απατηλή εντύπωση ότι κάποια πρόσωπα είναι μετριοπαθή και πρέπει να στηριχθούν. Η Τουρκική στρατιωτική και διπλωματική μηχανή δεν αλλάζει ρυθμούς κάθε έξι μήνες αναλόγως των προσώπων, αλλά έχει μακροπρόθεσμη στρατηγική και έχει ορίσει ως κύριο αντίπαλο την Ελλάδα. Κάποτε ορισμένοι μάς πρότεινα να στηρίξουμε την Τσιλέρ για να μην έλθουν οι Ισλαμιστές και αιφνιδιάσθηκαν όταν η Τανσού προκάλεσε το επεισόδιο των Ιμίων. Άλλοι χόρευαν ζεϊμπέκικα με μία Τουρκική κυβέρνηση, η οποία περιλάμβανε το κόμμα των Γκρίζων Λύκων. Στην Κύπρο υμνήθηκαν ως μετριοπαθείς ο Ταλάτ και ο Ακιντζί, οι οποίοι πάντως ακολουθούν πιστά τις οδηγίες της Άγκυρας. Ας μην ζούμε με ψέματα!
Λάθος τέταρτο. Η υπερβολική έμφαση στην οικονομική διπλωματία. Καλή είναι η εξωστρέφεια της οικονομίας μας και μακάρι να επιτυγχάνουν οι ελληνικές επενδύσεις στο εξωτερικό. Όμως είναι αφελής η προσδοκία ότι έτσι θα μειώσουμε τις τουρκικές απαιτήσεις και προκλήσεις. Η Εθνική Τράπεζα επένδυσε στην FINANS BANK της γείτονος, κι όμως η τουρκική προκλητικότητα αυξήθηκε. Ο τουρκικός επεκτατισμός έχει βαθειές ιστορικές και θρησκευτικές ρίζες και δεν εξαγοράζεται με μεθόδους παζαριού.
Λάθος πέμπτο. Η αυταπάτη ότι θα βελτιώσουμε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλάζοντας τα σχολικά βιβλία Ιστορίας. Ορισμένοι «προοδευτικοί» ιστορικοί στη χώρα μας πιστεύουν ότι αν ωραιοποιούμε τα εγκλήματα των Οθωμανών και των Νεοτούρκων και αν περικόπτουμε ήρωες και μάρτυρες, θα παύσουν τα ελληνοτουρκικά προβλήματα. Παρά τις ελληνοτουρκικές επιτροπές ακαδημαϊκών η Τουρκία δεν άλλαξε ούτε τελεία στα βιβλία της. Ας διδάξουμε στα παιδιά μας την ιστορική αλήθεια και ας τονώσουμε το εθνικό φρόνημα.
*Ο κ. Κωνσταντίνος Χολέβας είναι Πολιτικός Επιστήμων.
