Οι άνθρωποι της Τέχνης είναι πάντα ανήσυχοι. Αυτό ισχύει και για την συμπολίτισσά μας, Ειρήνη Βαζούκου. Πολύ δραστήρια, είτε εκθέτει η ίδια, είτε λαμβάνει μέρος σε εκθέσεις με άλλους εικαστικούς, δεν σταματάει ποτέ να μας εκπλήσσει ευχάριστα. Αγαπάει την ζωγραφική, την Τέχνη και την δημιουργία κι έχει αφιερώσει την ζωή της σε αυτό.
Η Ειρήνη Βαζούκου γεννήθηκε στη Ρόδο, όπου ζει και δημιουργεί. Έχει παρουσιάσει το εικαστικό της έργο σε 14 ατομικές εκθέσεις και συνεκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από 120 ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Κύπρος, Δανία, Φινλανδία, Αίγυπτος, Αυστρία, Βουλγαρία, Μάλτα, Γερμανία κ.ά.)
• Κυρία Βαζούκου, ασχολείστε πολλά χρόνια με τα εικαστικά. Ξεκινήσατε από την Ρόδο και συνεχίζετε την πορεία σας με ατομικές και ομαδικές εκθέσεις, συμμετοχές σε άλλες πόλεις. Περιγράψτε μας τις εμπειρίες σας.
Κατ’ αρχήν να ευχηθώ Καλή Χρονιά και σας ευχαριστώ για το ενδιαφέρον σας και την φιλοξενία!
Ναι ξεκίνησα από την Ρόδο, η πρώτη μου ατομική έκθεση έγινε εδώ πριν πολλά χρόνια.
Ακολούθησαν η έκθεσή μου στην Γκαλερί Σταυρακάκη στο Ηράκλειο της Κρήτης, στην Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης (Casa Bianka), στην Δημοτική Πινακοθήκη Κέρκυρας σε επιμέλεια Μαρίας Μελέντη στο Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο της Ύδρας σε επιμέλεια Ντίνας Αδαμοπούλου κ.ά.
Καθώς δουλεύω και προχωράω, τα πράγματα έτσι και αλλιώς παίρνουν τον δρόμο τους. Το ένα φέρνει το άλλο. Συναναστρέφομαι με ανθρώπους της τέχνης, δουλεύω σκληρά και έπεται η συνέχεια.
Να πω όμως, ότι θεωρώ και πολύ μεγάλη τύχη στην ζωή μου, τη συνάντησή μου με αρκετούς “φωτισμένους” ανθρώπους με τους οποίους υπάρχει αλληλοεκτίμηση και αλληλοσεβασμός. Νιώθω ευλογημένη γι’ αυτό. Η τέχνη με έφερε κοντά τους. Άλλωστε είναι ένας από τους λόγους που συμμετέχω και παρουσιάζω την δουλειά μου σε εκθέσεις. Έχουν αναπτυχθεί γερές φιλίες με το πέρασμα του χρόνου. Κάθε συμμετοχή μου σε έκθεση, είναι και μία μικρή ευχάριστη περιπέτεια.
Αν είναι να παρευρεθώ και στα εγκαίνια, η “περιπέτεια” μεγαλώνει. Εφ’ όσον μένω στην Ρόδο μπορεί να χρειαστούν και 2 αεροπλάνα για να φτάσω στον προορισμό μου. Έχει μιά δυσκολία το να είχεις την μόνιμη κατοικία σου εδώ, σε αντίθεση με τους εικαστικούς που μένουν στην Αθήνα. Οι καιρικές συνθήκες, τα απαγορευτικά για τον καιρό… η μεταφορά κάθε τόσο των έργων μου, και τόσα άλλα. Ευτυχώς υπάρχει το διαδίκτυο….Έχω προσαρμόσει ακόμα και τα έργα μου πολλές φορές, ώστε να μπορούν να ταξιδεύουν εύκολα. Πχ όταν έλαβα μέρος στην 4 Quartenalle στην Stara Zagora έφτιαξα banner και έτσι μεταφέρθηκαν εύκολα στον προορισμό τους.
• Επιστρέφετε όμως πάντα στην Ρόδο και επιλέγετε ξεχωριστούς χώρους για εκθέσεις. Τελικά, η Τέχνη πρέπει να είναι διαδραστική και μέσα και έξω από τους κλασικούς εκθεσιακούς χώρους όπως τα μουσεία;
Στο θέμα αν επιστρέφω πάντα στην Ρόδο. Ναι. Έχω ένα αγαπημένο και σταθερό κοινό που δεν θα το εγκαταλείψω. Είναι τιμή για εμένα το ό,τι αρκετοί συντοπίτες μου με στηρίζουν, σε όλη την πορεία μου και με τιμούν πάντα, με την παρουσία τους στις εκθέσεις μου, και όχι μόνο. Γι’ αυτούς επιστρέφω και πάντα νιώθω την ίδια συγκίνηση, για το ενδιαφέρον τους. Έχω εκθέσει και σε αρχαιολογικούς χώρους στην Μεσαιωνική Πόλη, όντως ξεχωριστούς όπως το λέτε, με το μυστήριό τους, την μαγεία τους και την ιστορία τους. Πύλη D’ Aboise και στο υπόγειο της, Προμαχώνας του Αγ Γεωργίου κ.ά.
Αλλά έχω παρουσιάσει και ατομική έκθεση στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης (παλαιό συσσίτιο) σε επιμέλεια της τότε επιμελήτριας της Πινακοθήκης και Ιστορικού Τέχνης Πόλυς Χατζημάρκου, με οργάνωση του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης Ρόδου στα πλαίσια του ΜοΤεΡ.
Ακόμα και στο χωριό Λαχανιά έχω εκθέσει μαζί με τον αείμνηστο Βαγγέλη Παυλίδη, στο παλιό Ελαιουργείο “Μάγγανα”.
• Όσον αφορά στην ερώτησή σας για την διάδραση της Τέχνης και τον χώρο που μπορεί να παρουσιαστεί, θεωρώ ότι αυτό το θέμα είναι πολύπλευρο…
Κατ’ αρχήν η αληθινή και αυθεντική Τέχνη μπορεί να σταθεί παντού, με προϋποθέσεις όμως, όσον αφορά το θέμα ασφάλειας – φύλαξης. Δεν είναι απαραίτητο να έχει η Τέχνη πάντα την “ομπρέλα προστασίας και αναγνώρισης” που λέγεται Μουσείο και να περιμένει να έλθει ο κόσμος να την δει. Μπορεί να πάει εκείνη στον κόσμο και στον άσχετο μη ψαγμένο θεατή. Επιπροθέτως ένα έργο είναι μουσειακό κομμάτι, όχι απαραίτητα επειδή εκτίθεται σε ένα Μουσείο. Πχ έχω δει απίστευτη δουλειά σε street art, και έχω δει και μη “μουσειακά” έργα… σε Μουσεία. Θυμώνω γι’ αυτό, γιατί τα Μουσεία έχουν μεγάλη ευθύνη στο τι εκθέτουν διότι “διδάσκουν”.
Εμένα προσωπικά, στις περιοδικές εκθέσεις, πρωτίστως με απασχολεί ποιος οργανώνει την έκθεση και όχι ο χώρος (με εξαίρεση την μελλοντική αναδρομική μου έκθεση… αυτό είναι άλλο θέμα). Δεύτερο, ποιοι δημιουργοί συμμετέχουν (όταν πρόκειται για ομαδική). Τρίτο, ποιος ο σκοπός αυτής της έκθεσης. Ο εκθεσιακός χώρος είναι μεν υψίστης σημασίας θέμα, αλλά υπάρχουν και τόσες πολλές ιδέες και επιλογές φθάνει να υπάρχει διάθεση και καλή συνεργασία.
Έχω συμμετάσχει σε έκθεση σε παραλία με άμμο και έχω “προσαρμόσει” την δουλειά μου εκεί, έχω εκθέσει πάνω σε δένδρα σε πάρκο, σε bar, σε Πανεπιστήμια, σε land Art, σε σχολικές αίθουσες, σε πεζοδρόμιο (μία αστεία μονοήμερη διάδραση) σε κατάληψη κτηρίου στην Αθήνα που είχε Πολιτιστική Χρήση, αλλά και τόσα άλλα!
• Πώς θα περιγράφατε την σχέση σας με την Τέχνη. Είναι η συνεχής γοητεία της αναζήτησης και της δημιουργίας;
Όπως είπε κάποιος εικαστικός, ότι «η τέχνη για εμένα είναι η σπονδυλική μου στήλη». Έτσι νιώθω και εγώ. Χωρίς αυτήν δεν ζώ. Αυτή με έχει “σώσει” πολλές φορές, όταν τον πόνο μου τον έκανα έργο. Όταν την απώλεια την περίγραφα στον καμβά μου. Όταν τον θυμό μου τον “έσβηνα” στην δημιουργία. Μέσω της τέχνης βρήκα τον εαυτό μου το οποίο ήταν το πιο δύσκολο πράγμα για εμένα να κάνω. Να “συμφιλιωθώ” με το εγώ μου. Επίσης μέσω της Τέχνης υλοποιήθηκαν τα περισσότερά μου όνειρα… απομένει (στα εικαστικά) η παρουσίαση της Αναδρομικής μου σε επιλεγμένο από εμένα χώρο στον τόπο μου…
Δουλεύοντας, κοιτάζω πάντα μακρυά στον Ορίζοντα και θέλω να τον φτάσω… να βρω την “Ιθάκη” μου, την οποία πιστεύω ότι εκεί βρίσκονται οι απαντήσεις στους προβληματισμούς μου… αλλά ευτυχώς ποτέ.. δεν τον φτάνω. Και έτσι δουλεύω σκληρά και συνεχώς. Ναι, είναι μακρύς ο δρόμος… Ναι, έχει την γοητεία του. Για μένα η τέχνη είναι έρωτας. Έχει τα ίδια συμπτώματα, ευτυχισμένες στιγμές, συντροφιά, αγωνία, απογοήτευση, διαφωνίες, πυρετό. Ο “πυρετός” αυτός δεν μου φεύγει ποτέ… αλλά τον αγαπώ… έχω μάθει να ζω μ’ αυτόν όλη μου την ζωή.
• Τι ρόλο παίζει η γυναίκα στα έργα σας;
Πολύ βασικό ρόλο από την αρχή της εικαστικής μου πορείας. Πάντα ζωγράφιζα την γυναίκα. Θέλω να πιστεύω ότι μπορώ να ρίχνω “φως” σε αθέατες πλευρές της ζωής της , ή πλευρές, που είναι ταμπού.
Η βία κατά των γυναικών, σε πολλές μορφές και η γυναικοκτονία με απασχολεί πολύ τα τελευταία χρόνια. Δεν είναι μακριά από εμάς… δυστυχώς το έχουμε δει, το έχουμε βιώσει. Δεν συμβαίνει μόνο σε άλλες χώρες ή σε άλλες κοινωνίες. Πολλές φορές θέλω να “δώσω καταφύγιο” σ΄αυτές τις γυναίκες, μέσω των έργων μου. Και φτιάχνει αυτό το καταφύγιο η φύση για εμένα μέσω των “Ριζών” μου.
Επίσης υπάρχουν και άλλα κοινωνικοπολιτικά θέματα που με προβληματίζουν: Tο προσφυγικό, η κοινωνική δικαιοσύνη, η άνοδος του φασισμού. Το bullying σε όλες τις μορφές του. Η έλλειψη ελευθερίας σκέψης-ζωής. Δυστυχώς ζούμε σε πολύ δύσκολους καιρούς, οι οποίοι είναι πιο επικίνδυνοι γιατί ο “εχθρός” δεν φαίνεται. Το “πλύσιμο του εγκεφάλου” πλέον είναι πιο εύκολο και πιο άμεσο. Γίνεται μέσα στα σπίτια μας, μέσω των ΜΜΕ, των fake news. Όλοι οι άνθρωποι της Τέχνης και όχι μόνο, πρέπει να στρατευθούμε ο καθένας με τον τρόπο του, να πολεμήσουμε αυτόν τον “αόρατο εχθρό”. Όσο έχουμε ακόμα ελευθερία να εκφράζουμε την άποψή μας. Πριν προχωρήσει η λογοκρισία ακόμα και στην Τέχνη, η οποία έχει ήδη δείξει το πρόσωπό της σε κάποιες περιπτώσεις…
Θέλω να πιστεύω ότι η δική μου τέχνη είναι στρατευμένη. Δεν είναι για να διακοσμεί διαμερίσματα… και θέλω να πιστεύω ότι καταφέρνω και βάζω και εγώ ένα μικρό λιθαράκι στον αγώνα κατά του άδικου και της βίας και υπέρ των δικαιωμάτων του ανθρώπου… μέσα από τα έργα μου.
