Οι προβλέψεις και οι «θεωρίες συνωμοσίας»
Κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί και τον περασμένο Σεπτέμβριο όταν βομβαρδίστηκε διϋλιστήριο της σαουδαραβικής Aramco: Η τιμή του πετρελαίου εκτοξεύτηκε κατά 20% σε μια ημέρα, αλλά πολύ σύντομα επέστρεψε εκεί που ήταν προηγουμένως.
Η πλειονότητα των εκτιμήσεων και των προβλέψεων για την τιμή του «μαύρου χρυσού» το επόμενο διάστημα συγκλίνουν ότι δεν προβλέπεται μεγάλη άνοδος, κάτι άλλωστε που απεικονίζεται και στις τιμές του πετρελαίου και των μελλοντικών συμβολαίων στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων.
Όλοι συμφωνούν ότι σε περίπτωση γενικευμένης σύρραξης ή οποιουδήποτε γεγονότος που θα επηρέαζε την μεταφορά πετρελαίου, η τιμή του θα μπορούσε άνετα να ξεπεράσει τα 100 δολάρια ανά βαρέλι (από τη ζώνη των 60 δολαρίων που κινείται σήμερα) αλλά κάτι τέτοιο δεν θεωρείται πιθανό.
Ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο σημείο είναι τα Στενά του Ορμούζ, που αποτελούν την είσοδο στον Περσικό Κόλπο, ανάμεσα στο Ιράν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και μέσω των οποίων διακινείται περίπου το 20% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου.
Έτσι, ο παράγοντας που επηρεάζει την τιμή του πετρελαίου είναι οι συνθήκες υπερπροσφοράς, οι οποίες δημιουργούνται κατά βάση από την αύξηση της παραγωγής των ΗΠΑ, η οποία τα τελευταία 10 χρόνια έχει περίπου διπλασιαστεί κυρίως χάρη στην άντληση με τη μέθοδο του fracking («υδραυλική ρηγμάτωση»). Η υπερεπάρκεια πετρελαίου είναι αυτή που συγκρατεί τις τιμές και είναι ενδεικτικό ότι άλλες πετρελαιοπαραγωγές χώρες, όπως κάποια μέλη του ΟΠΕΚ έχουν μειώσει την δική τους παραγωγή για να συγκρατήσουν τις τιμές σε ένα επίπεδο.
Από την άλλη πλευρά, ένα γεγονός που έχει κατά καιρούς τροφοδοτήσει διάφορες ερμηνείες ακόμα και «θεωρίες συνωμοσίας» είναι ότι για να είναι βιώσιμη η άντληση πετρελαίου με τη μέθοδο του fracking -η οποία είναι πιο δαπανηρή από τις άλλες- πρέπει η τιμή του πετρελαίου να είναι κοντά ή πάνω από τα 50 δολάρια ανά βαρέλι.
Από την άλλη πλευρά, και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στις οποίες στρέφεται η Ευρώπη και η Κίνα για να είναι οικονομικά βιώσιμες πρέπει το ανταγωνιστικό πετρέλαιο να έχει τιμή πάνω από 50 δολάρια το βαρέλι.
Με λίγα λόγια οι συντελεστές της γεωπολιτικής «εξίσωσης» για την τιμή του πετρελαίου είναι ότι οι μεγάλοι καταναλωτές (ΗΠΑ, Ευρώπη, Κίνα) θέλουν μια τιμή υψηλότερη από 50 δολάρια ανά βαρέλι, αλλά όχι σε τέτοια επίπεδα που να επιβαρύνουν πολύ τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, διότι στην περίπτωση αυτή θα προκληθεί ύφεση στην οικονομία.
Γιώργος Σώζος
