Η ψηφιακή τεχνολογία, το διαδίκτυο και τα νέα μέσα έχουν φέρει την επανάσταση στην προώθηση και πώληση των τουριστικών υπηρεσιών και προϊόντων. Είναι όμως έτοιμος ο προορισμός να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα; Ερώτημα στο οποίο απαντά ο τουριστικός πράκτορας, Σάββας Καμπούρης, ο οποίος εκπροσωπεί μία νέα γενιά Ροδιτών επιχειρηματιών, οι οποίοι όχι μόνο δεν ακολουθούν την πεπατημένη, αλλά αφουγκράζονται και υιοθετούν τις νέες τάσεις και πρακτικές, θεμελιώνοντας το τουριστικό μας προϊόν σε ακόμη πιο στέρεες βάσεις.
Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Καμπούρη αναλυτικά:
• Κύριε Καμπούρη το internet έχει αλλάξει σε σημαντικό βαθμό την καθημερινότητά μας. Ποια είναι η διείσδυση του διαδικτύου στις τουριστικές κρατήσεις;
Είναι γεγονός ότι το online περιεχόμενο έχει τεράστια απήχηση στη γενιά των millennials (σ.σ. όσοι γεννήθηκαν μετά το 1980). Όλες οι εταιρείες, τα σάιτ που πουλάνε μέσω του διαδικτύου από δωμάτια, έως μεταφορές και εκδρομές, στοχεύουν σε αυτό το κοινό, προσπαθώντας να ολοκληρώνεται το booking μόλις σε τρία κλικ! Βεβαίως πέρα από τους millenials και οι άνω των 55 χρησιμοποιούν πλέον το διαδίκτυο και αγοράζουν όλο και περισσότερο online. Η εκτεταμένη χρήση των smartphones και των tablets έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα στην παγκόσμια τουριστική βιομηχανία. Το 2017, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές, οι διαδικτυακές τουριστικές κρατήσεις ανήλθαν στα 567 δισ. παγκοσμίως σημειώνοντας αύξηση 7%. Αντιλαμβάνεστε για τι μεγέθη μιλάμε!
• Θα λέγατε λοιπόν ότι οι online κρατήσεις είναι το μέλλον; Πρέπει να στραφούν προς τα εκεί οι τουριστικές επιχειρήσεις;
Η Ρόδος δεν μπορεί να στηριχθεί αποκλειστικά στις online κρατήσεις. Το ίδιο ισχύει βέβαια για κάθε μεγάλο νησί. Δεχόμαστε 2,3 εκατ. τουρίστες. Δεν μπορούμε να προσελκύσουμε όλο αυτόν τον τεράστιο όγκο επισκεπτών μέσω του διαδικτύου. Θα έλεγα ότι πρέπει να στοχεύει κανείς σε διάφορα κανάλια προώθησης και πωλήσεων. Στα ξενοδοχεία λ.χ. οι direct πωλήσεις γίνονται μέσω του διαδικτύου (online), μέσω b2b, b2c συμφωνιών ή μέσω των travel agents κοκ. Όσο και αν αυξάνεται η διείσδυση του internet στις τουριστικές κρατήσεις, ο παραδοσιακός τουρ οπερέιτορ θα καταλαμβάνει πάντα ένα σημαντικό μερίδιο. Δεν γίνεται διαφορετικά.
Όταν μιλάμε για τουριστικά μεγέθη όπως αυτά της Ρόδου, ο παραδοσιακός τουρ οπερέιτορ είναι αυτός που εμπνέει εμπιστοσύνη, που εγγυάται πληρότητες. Θα περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι να φτάσουμε εξ’ ολοκλήρου στην ψηφιακή εποχή. Λάβετε υπόψη ότι η μετάβαση αυτή δεν είναι απλή υπόθεση για όλες τις επιχειρήσεις και κυρίως τις μικρότερες που θα πρέπει να επενδύσουν σε εξοπλισμό, σε τεχνολογία και τεχνογνωσία. Το κόστος της επένδυσης είναι μεγάλο και πολλές φορές απαγορευτικό για τη μικρή επιχείρηση.
• Οι πλατφόρμες κρατήσεων είναι συνυφασμένες με το ξενοδοχείο. Είναι η χρήση τους διαδεδομένη στις υπόλοιπες τουριστικές υπηρεσίες;
Είναι διαδεδομένη η χρήση πλατφορμών online booking δωματίων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η τεχνολογία έχει προοδεύσει πάρα πολύ και έχει επιτρέψει τη διασύνδεση των σάιτ των εταιρειών με τις πλατφόρμες αυτές. Τώρα, στην περίπτωση των τουριστικών υπηρεσιών και των εκδρομών, οι online κρατήσεις-πωλήσεις δεν είναι διαδεδομένες. Υπάρχουν τρία-τέσσερα μεγάλα σάιτ για τις εκδρομές και άλλα τόσα που πουλάνε υπηρεσίες μεταφορών.
Οι online πωλήσεις βοηθούν σημαντικά τις μικρές επιχειρήσεις, αφήνοντας περισσότερο κέρδος. Ξενοδοχεία των 50-60 δωματίων δεν χρειάζονται απαραίτητα τον παραδοσιακό τουρ οπερέιτορ. Υπάρχουν πλέον πολλά εργαλεία που διαθέτουν εταιρείες του εξωτερικού, τα οποία βοηθούν τις μικρές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις να βρουν ηλεκτρονικά κανάλια πώλησης.
• Θα λέγατε ότι η χώρα και ο ιδιωτικός τομέας ανταποκρίνονται επαρκώς στην ψηφιακή πραγματικότητα; Είμαστε έτοιμοι για τη μετάβαση; Ποιες νέες οδούς μπορεί να ανοίξει το διαδίκτυο και ποιες προσβάσεις να εξασφαλίσει;
Μελλοντικά, το διαδίκτυο θα κυριαρχεί μοιραία στις τουριστικές κρατήσεις. Δεν θα έλεγα ότι η Ελλάδα και η Ρόδος έχουν μείνει πίσω σε ό,τι αφορά τις online πωλήσεις. Έχουν γίνει μεγάλες επενδύσεις από ιδιωτικές εταιρείες προς αυτή την κατεύθυνση… Και αυτή η στροφή στο διαδίκτυο δεν έγινε τα τελευταία χρόνια. Ξεκίνησε από το 2007.
Προφανώς μπορεί να ανοίξει νέες οδούς στο προϊόν της Ρόδου και να εξασφαλίσει προσβάσεις σε αγορές που δεν είχε ποτέ ο προορισμός, όπως της Ασίας, της Μ. Ανατολής, της Αμερικής… Αυτές οι αγορές είναι δύσκολα προσεγγίσιμες μέσα από τα παραδοσιακά κανάλια.
Δεν εννοώ ότι από τη μία μέρα στην άλλη, μπορεί να ανοίξουν νέες αγορές. Υπάρχει όμως μία σοβαρή προοπτική εδώ.
• Η πτώχευση του Thomas Cook ανέδειξε μεταξύ άλλων το ρίσκο της μεγάλης εξάρτησης από τους tour operators. Καθιστά το διαδίκτυο πιο ευέλικτους και πιο ανεξάρτητους τους προορισμούς;
Σίγουρα, δεν είναι ό,τι καλύτερο να έχεις όλα τα αβγά σε ένα καλάθι. Αυτό μας δίδαξε η πτώχευση του Thomas Cook. Επίσης δεν είναι καλό να έχεις αποκλειστική συνεργασία με ένα μόνο τουρ οπερέιτορ. Πρέπει να επενδύσεις σε διαφορετικά κανάλια πώλησης, είτε πρόκειται για ξενοδόχο, είτε για τουριστικό πράκτορα.
Προφανώς και το διαδίκτυο είναι ένα χρήσιμο και ευέλικτο εργαλείο. Όπως όμως ανέφερα και πριν, για να κάνει κανείς το βήμα προς την ψηφιακή εποχή, θα πρέπει να είναι επαρκής τεχνολογικά. Ίσως εκεί να υστερούν οι επιχειρήσεις, όχι όμως στο βαθμό που πιστεύουμε. Διαπιστώνω καθημερινά ότι έχουμε κάνει πρόοδο ως προορισμός… Υπάρχει όμως δρόμος ακόμη.
Προφανώς και συνεχίζουν να υπάρχουν οι διαχρονικές αγκυλώσεις και οι παλαιομοδίτικες αντιλήψεις. Παρόλα αυτά, χρειαζόμαστε την εμπειρία των ανθρώπων που δούλεψαν για να είμαστε σήμερα στη θέση που βρισκόμαστε.
• Η ψηφιακή εποχή και η μεγάλη απήχηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δημιουργούν νέες συνθήκες όσον αφορά στην τουριστική προβολή ενός προορισμού;
Η φυσική παρουσία στις τουριστικές εκθέσεις δεν μπορεί να παραληφθεί, τουλάχιστον όχι στα επόμενα χρόνια. Εξακολουθεί να είναι ο καλύτερος τρόπος διαφήμισης. Πέρα από τις εκθέσεις, υπάρχουν πολλά σύγχρονα εργαλεία τα οποία μπορούν να βοηθήσουν. Η Ρόδος σαν προορισμός και το Νότιο Αιγαίο γενικότερα έχουν π.χ. την καλύτερη παρουσία παγκοσμίως στην WTM του Λονδίνου. Είναι εξαιρετικό αυτό που έχει επιτευχθεί και δεν αναφέρομαι μόνο στο περίπτερο της Περιφέρειας αλλά στη συνολική παρουσία και προώθηση μέσω του διαδικτύου.
• Θα ήθελα να κλείσουμε με μία πρόβλεψη για την επικείμενη τουριστική σεζόν… Πώς πιστεύετε ότι θα εξελιχθούν τα πράγματα;
Πιστεύω ότι η φετινή σεζόν θα κινηθεί στα επίπεδα της περσινής. Θα μπορούμε να προβούμε σε ασφαλέστερες προβλέψεις, όταν ανακοινωθούν τα slots των αεροπορικών εταιρειών. Εάν δεν μειωθούν, τότε πιθανότατα θα έχουμε μία σεζόν πανομοιότυπη με την περσινή, εάν θα είναι καλή ή κακή θα φανεί εκ του αποτελέσματος. Άλλωστε πέρυσι, παρόλη την αύξηση επισκεπτών, μειώθηκαν τα έσοδα. Θα μπορούμε όμως να ελπίζουμε σε καλύτερα αποτελέσματα, εάν καλυφθούν οι αεροπορικές θέσεις.
«Το Internet έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα στην παγκόσμια τουριστική βιομηχανία»
