Η ώρα της εφορίας πλησιάζει για περισσότερους από 8 εκατομμύρια φορολογουμένους. Εντός του τριμήνου Απριλίου-Ιουνίου θα κληθούν να υποβάλουν ηλεκτρονικά μέσω του συστήματος TAXISnet, στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr, τις δηλώσεις για τη φορολόγηση των εισοδημάτων που απέκτησαν το 2018. Τα έντυπα των φετινών δηλώσεων παρουσιάζουν ελάχιστες και επουσιώδεις αλλαγές σε σύγκριση με τα περσινά.
Σημαντικές αλλαγές επέρχονται φέτος κυρίως επί της διαδικασίας υποβολής και εκκαθάρισης των δηλώσεων, καθώς για πρώτη φορά παρέχεται η δυνατότητα στους εγγάμους να υποβάλουν, εφόσον το επιθυμούν, χωριστές δηλώσεις, ενώ παράλληλα όλοι ανεξαιρέτως οι έγγαμοι, καθώς επίσης και όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης θα λάβουν ξεχωριστά (ατομικά) εκκαθαριστικά, είτε επιλέξουν να υποβάλουν τις δηλώσεις τους χωριστά είτε τις υποβάλουν από κοινού.
Οι φορολογούμενοι, πριν και κατά τη συμπλήρωση των δηλώσεων, θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα τα εξής σημεία:
Υποβολή δηλώσεων από εγγάμους και μέρη συμφώνου συμβίωσης
1 Κοινή φορολογική δήλωση μπορούν να υποβάλουν οι έγγαμοι σύζυγοι αλλά και τα ζευγάρια που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. Εφόσον τα ζευγάρια αυτά θέλουν να υποβάλουν κοινή δήλωση οφείλουν να ενημερώσουν το Τμήμα-Γραφείο Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας ΔΟΥ με δήλωση μεταβολής.
2 Οι έγγαμοι μπορούν να υποβάλουν χωριστά τις φορολογικές τους δηλώσεις, ο καθένας για τα εισοδήματά του, αρκεί μόνο ο ένας εκ των δύο να έχει δηλώσει την επιλογή αυτή σε ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή στο σύστημα TAXISnet, σε προθεσμία που έληξε στις 28 Φεβρουαρίου. Η επιλογή αυτή είναι δεσμευτική και για τον άλλο σύζυγο.
3 Οι σύζυγοι πρέπει να υποβάλουν χωριστά φορολογικές δηλώσεις χωρίς να απαιτείται γνωστοποίηση στην ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή, ο καθένας για τα εισοδήματά του, εφόσον έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης ή ο ένας από τους δύο συζύγους είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση. Το βάρος της απόδειξης για τη διακοπή φέρει ο φορολογούμενος.
Απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η ενημέρωση του Τμήματος Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας ΔΟΥ με τις παραπάνω μεταβολές.
4 Στο κάτω μέρος του πίνακα 1, στην 1η σελίδα του φετινού εντύπου Ε1, όπου αναγράφονται τα στοιχεία του φορολογούμενου, προστέθηκε νέα ένδειξη για όσους συζύγους έχουν επιλέξει την υποβολή χωριστών δηλώσεων. Δίπλα από τη φράση «χωριστή δήλωση συζύγων», ο σύζυγος που έχει εκδηλώσει την επιθυμία να υποβάλει χωριστή δήλωση πρέπει να κλικάρει πάνω στη λέξη «ΝΑΙ» και στη συνέχεια να αναγράψει τον ΑΦΜ του άλλου συζύγου.
5 Στις περιπτώσεις εγγάμων φορολογουμένων που έχουν γνωστοποιήσει την επιλογή τους για υποβολή χωριστών δηλώσεων, εφόσον ο ένας εκ των δύο συζύγων δεν έχει ποσοστό συνιδιοκτησίας στην κύρια κατοικία, είτε είναι ιδιόκτητη, είτε δωρεάν παραχωρημένη, ούτε συμμετέχει ως μισθωτής στη μισθωμένη κύρια κατοικία, οφείλει, στη χωριστή δήλωση που θα υποβάλει, να συμπληρώσει τον κωδικό 801 του πίνακα 6 με τον ΑΦΜ του άλλου συζύγου, καθώς και τον κωδικό 092 που αφορά τη φιλοξενία, επιλέγοντας, κατά την ηλεκτρονική υποβολή, τη νέα ένδειξη «συνοίκηση με σύζυγο», η οποία έχει προστεθεί στον αναδυόμενο πίνακα επιλογών.
Εξαρτώμενα τέκνα
6 Τα ανήλικα ή ενήλικα τέκνα θεωρούνται «εξαρτώμενα» εφόσον συνοικούν με τον φορολογούμενο και το ετήσιο πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημά τους δεν υπερέβη εντός του 2018 τα 3.000 ευρώ ή τα 6.000 ευρώ αν παρουσιάζουν αναπηρία 67% και άνω.
Ο αριθμός των τέκνων αυτών δηλώνεται στον πίνακα 3, στην παράγραφο 2 και στους κωδικούς 005-006, ενώ τα στοιχεία τους αναγράφονται στον πίνακα 8 της δήλωσης.
7 Σε κάθε περίπτωση υποβολής κοινής δήλωσης από εγγάμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης (ΜΣΣ), που έχουν από κοινού εξαρτώμενα τέκνα με τουλάχιστον 67% αναπηρία τα οποία δεν υποβάλλουν ατομικές δηλώσεις, οι κωδικοί 005-006 του πίνακα 3 στους οποίους πρέπει να αναγραφεί ο αριθμός των τέκνων αυτών για την εξασφάλιση μείωσης φόρου 200 ευρώ συμπληρώνονται μόνο από τον σύζυγο ή το ένα ΜΣΣ κι αν ο φόρος του δεν επαρκεί για να αφαιρεθεί ολόκληρο το ποσό της έκπτωσης, τότε το ποσό αυτό πιστώνεται, κατά την εκκαθάριση της δήλωσης, στον φόρο της συζύγου ή του άλλου μέρους του συμφώνου συμβίωσης.
8 Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία έγγαμοι φορολογούμενοι ή ΜΣΣ έχουν επιλέξει να υποβάλουν χωριστές δηλώσεις και έχουν από κοινού εξαρτώμενα τέκνα με αναπηρία τουλάχιστον 67% που δεν υποβάλλουν ατομικές δηλώσεις, η μείωση φόρου των 200 ευρώ πραγματοποιείται άπαξ, μόνο σε έναν σύζυγο / ΜΣΣ, χωρίς να μεταφέρεται το δικαίωμα πίστωσης φόρου στον άλλο σύζυγο / ΜΣΣ. Στις περιπτώσεις αυτές διενεργείται διασταύρωση και εφόσον διαπιστωθεί από τον έλεγχο ότι το τέκνο με αναπηρία δηλώθηκε και από τους δύο συζύγους / ΜΣΣ, η μείωση φόρου γίνεται στον σύζυγο / ΜΣΣ με τον μεγαλύτερο φόρο εισοδήματος.
Προθεσμίες υποβολής
9 Η δήλωση φορολογίας εισοδήματος θεωρείται εμπρόθεσμη εφόσον υποβληθεί μέχρι τις 30 Ιουνίου 2018.
10 Σε περίπτωση κατά την οποία φορολογικός κάτοικος Ελλάδας μεταφέρει την κατοικία του στο εξωτερικό, η δήλωση μπορεί να υποβληθεί εμπρόθεσμα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, δηλαδή το αργότερο έως τις 31-12-2019.
11 Τροποποιητικές δηλώσεις που υποβάλλονται για να δηλωθούν αναδρομικά μισθών ή συντάξεων προηγούμενων ετών, αναδρομικά επιδομάτων ανεργίας, αμοιβών γιατρών του ΕΣΥ από απογευματινά ιατρεία παραλαμβάνονται χωρίς πρόστιμα και τόκους μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο εκδόθηκαν, κατά περίπτωση, οι βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων. Οι παραπάνω δηλώσεις υποβάλλονται αποκλειστικά χειρόγραφα στη ΔΟΥ, εκτός από τις δηλώσεις που αφορούν αναδρομικές αποδοχές ή συντάξεις φορολογικών ετών 2015 και εφεξής, οι οποίες υποβάλλονται ηλεκτρονικά.
Αποβιώσαντες
12 Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων υποβάλλονται σε χειρόγραφη μορφή στις αρμόδιες ΔΟΥ εμπρόθεσμα μέχρι τις 31-12-2019. Σε κάθε τέτοια περίπτωση απαιτείται, πριν από την υποβολή της δήλωσης, ενημέρωση του Τμήματος Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της ΔΟΥ του αποβιώσαντος για την ημερομηνία θανάτου. Επίσης πρέπει να γνωστοποιηθούν στην αρμόδια ΔΟΥ τα στοιχεία των νομίμων κληρονόμων – εγγυτέρων συγγενών, με την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών.
13 Στην περίπτωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για λογαριασμό φορολογούμενου αποβιώσαντος εντός του 2018, το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης των 3.000 ευρώ θα περιορίζεται σε τόσα δωδέκατα όσα και ο αριθμός των μηνών που ο φορολογούμενος ήταν εν ζωή κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους.
Υπόχρεοι υποβολής
14 Όσοι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους μέχρι 31.12.2018 και έχουν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα υποχρεούνται να υποβάλουν φορολογική δήλωση. Ακόμη και τα ενήλικα εξαρτώμενα τέκνα οφείλουν να υποβάλουν δήλωση εφόσον απέκτησαν έστω και 0,01 ευρώ εισόδημα κατά τη διάρκεια του 2018 ή εφόσον βαρύνονται με τεκμήριο διαβίωσης για κατοικία ή Ι.Χ.
Εκκαθάριση της δήλωσης και καταβολή φόρου
15 Σε κάθε περίπτωση εγγάμων που υποβάλλουν κοινή δήλωση θα διενεργείται ξεχωριστή βεβαίωση του φόρου και θα εκδίδονται δύο εκκαθαριστικά σημειώματα, ένα για κάθε σύζυγο. Πιστωτικά ποσά του ενός συζύγου δεν θα συμψηφίζονται με τυχόν χρεωστικά του άλλου. Π.χ., αν από την κοινή δήλωση προκύπτει χρεωστικό ποσό φόρου προς καταβολή ύψους 800 ευρώ για τον σύζυγο και επιστροφή φόρου 300 ευρώ για τη σύζυγο, δεν θα γίνεται συμψηφισμός των δύο ποσών σε ένα ενιαίο εκκαθαριστικό. Στην περίπτωση αυτή ο σύζυγος θα καλείται με δικό του εκκαθαριστικό να πληρώσει 800 ευρώ και η σύζυγος θα καλείται, με δικό της εκκαθαριστικό, να εισπράξει επιστροφή φόρου 300 ευρώ. Στην περίπτωση που έχουν και οι δύο σύζυγοι εκκαθαριστικά με πιστωτικά ποσά, αυτά θα επιστρέφονται στον κάθε δικαιούχο χωριστά.
16 Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία από την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης προκύπτει επιπλέον φόρος προς καταβολή (χρεωστικό υπόλοιπο), θα πρέπει να εξοφλείται είτε εφάπαξ, μέχρι την 31η Ιουλίου, είτε σε τρεις ίσες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη μέχρι την 31η Ιουλίου, η δεύτερη μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου και η τρίτη μέχρι την 29η Νοεμβρίου 2019.
17 Δεν θα βεβαιώνεται ποσό φόρου εισοδήματος για καταβολή, εφόσον αυτό δεν υπερβαίνει τα 30 ευρώ ανά σύζυγο, ενώ μέχρι πέρυσι το όριο αυτό λαμβανόταν αθροιστικά για τον φορολογούμενο και τη σύζυγό του.
18 Δεν θα επιστρέφεται στο φορολογούμενο ποσό φόρου μικρότερο των 5 ευρώ ανά σύζυγο, ενώ μέχρι πέρυσι το όριο αυτό υπολογιζόταν αθροιστικά για τον φορολογούμενο και τη σύζυγό του.
Περιεχόμενο της δήλωσης
19 Στον πίνακα 2, στην πρώτη σελίδα του εντύπου Ε1, υπάρχει η παράγραφος 19 με τους κωδικούς 007 και 008, όπου ο υπόχρεος και η σύζυγος πρέπει να δηλώσουν αν «φιλοξενούν» στην κύρια κατοικία τους άτομα τα οποία δεν είναι εξαρτώμενα μέλη της οικογένειάς τους.
20 Στη δήλωση πρέπει να αναγραφούν υποχρεωτικά όλα τα εισοδήματα του φορολογούμενου, ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους. Επίσης πρέπει να αναγραφούν και όλα τα απαλλασσόμενα από τον φόρο εισοδήματα. Για τα αυτοτελώς ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενα εισοδήματα πρέπει να αναγραφεί και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς κατά περίπτωση φόρος.
21 Ορισμένοι κωδικοί του πίνακα 4Α της δήλωσης Ε1 που αφορούν εισοδήματα από μισθωτή εργασία ή συντάξεις και την αντίστοιχη παρακράτηση φόρου θα εμφανίζονται στο ηλεκτρονικό έντυπο της φορολογικής δήλωσης σε πορτοκαλί πλαίσιο και θα είναι προσυμπληρωμένοι με συγκεκριμένα ποσά από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΔΗΛΕΔ) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Η προσυμπλήρωση θα έχει γίνει με βάση στοιχεία από την επεξεργασία των ηλεκτρονικά υποβληθεισών βεβαιώσεων αποδοχών ή συντάξεων ή αμοιβών από εργοδότες και ασφαλιστικούς φορείς. Τα ποσά στους κωδικούς αυτούς δεν είναι δυνατό να τροποποιηθούν ή να διαγραφούν από το φορολογούμενο. Το ίδιο θα συμβαίνει και με τους κωδικούς που αφορούν την παρακράτηση φόρου από μισθούς ή συντάξεις καθώς επίσης και με τους κωδικούς του πίνακα 4Γ2 που αφορούν την παρακράτηση φόρου από ακαθάριστα έσοδα προερχόμενα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
22 Εάν συμπληρωθούν κωδικοί της δήλωσης με ποσά εισοδημάτων και παρακρατηθέντων φόρων για τα οποία δεν έχει παρασχεθεί ηλεκτρονική πληροφόρηση στη ΔΗΛΕΔ, οι φορολογούμενοι είναι πιθανό να κληθούν να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά στις αρμόδιες ΔΟΥ ή στη ΔΗΛΕΔ για έλεγχο, προκειμένου να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση της δήλωσής τους.
«Mπλοκάκια»
23 Κάθε εργαζόμενος που λαμβάνει τις μηνιαίες αποδοχές του όχι ως μισθωτός, αλλά εκδίδοντας αποδείξεις από μπλοκ παροχής υπηρεσιών, («μπλοκάκι»), για να φορολογηθεί για τις αμοιβές του με την ευνοϊκή κλίμακα φόρου εισοδήματος των μισθωτών, δηλαδή για να δικαιούται ετήσια έκπτωση φόρου έως 1.900-2.100 ευρώ, που ισοδυναμεί με αφορολόγητο όριο εισοδήματος 8.636-9.545 ευρώ θα πρέπει να πληροί τις ακόλουθες 5 προϋποθέσεις:
α) Θα πρέπει να έχει υποβάλει δήλωση έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας στην αρμόδια ΔΟΥ.
β) Θα πρέπει να παρέχει υπηρεσίες στις οποίες προέχει το στοιχείο της συμβουλής ή της επιστημονικής, καλλιτεχνικής και πνευματικής δημιουργίας, δηλαδή να ασκεί δραστηριότητα η οποία δεν εμπεριέχει την έννοια της εμπορικής ιδιότητας, αλλά χαρακτηρίζεται ως «ελευθέριο επάγγελμα», σύμφωνα με το άρθρο 48 του παλαιού Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 2238/1994).
γ) Θα πρέπει να δηλώνει ως έδρα για την άσκηση της δραστηριότητάς του την κατοικία του.
δ) Δεν θα πρέπει να εισπράττει ταυτόχρονα και κανονικό μισθό από άλλη εργασία.
ε) Θα πρέπει να παρέχει τις υπηρεσίες του σε τρεις το πολύ εργοδότες ή και σε περισσότερους από τρεις, εφόσον όμως στην περίπτωση αυτή λαμβάνει το 75% τουλάχιστον των ετήσιων αμοιβών του μόνο από έναν.
Εφόσον ο φορολογούμενος ή η σύζυγός του πληροί τις παραπάνω 5 προϋποθέσεις, πρέπει να συμπληρώσει, στον παράγραφο 10 του πίνακα 2 της 1ης σελίδας του Ε1, την ένδειξη «ΝΑΙ» δίπλα από τον κωδικό 019 (ο υπόχρεος) ή 020 (η σύζυγος), προκειμένου κατά την εκκαθάριση του φόρου για τις αμοιβές από το «μπλοκάκι» να υπολογιστεί αφορολόγητο όριο έως 8.636-9.545 ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία φορολογούμενος που λαμβάνει αμοιβές για παροχή υπηρεσιών δεν πληροί έστω και μία από τις πέντε παραπάνω προϋποθέσεις, τότε οι ετήσιες αμοιβές του από το «μπλοκάκι» παροχής υπηρεσιών φορολογούνται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, δηλαδή με 22% από το πρώτο ευρώ μέχρι τα 20.000 ευρώ και με 29%-45% για το τμήμα των ετήσιων αμοιβών πάνω από το επίπεδο των 20.000 ευρώ.
24 Σε κάθε περίπτωση εργαζόμενου αμειβόμενου με «μπλοκάκι», ο οποίος παράλληλα έχει αποκτήσει και εισόδημα από παροχή σε είδος, το οποίο θεωρείται προερχόμενο από μισθωτή εργασία, το εισόδημα από το «μπλοκάκι» δεν θα φορολογείται ως προερχόμενο από επιχειρηματική δραστηριότητα αλλά ως εισόδημα από μισθωτή εργασία. Δηλαδή σε κάθε τέτοια περίπτωση δεν θα θεωρείται ότι ο εργαζόμενος έχει εισπράξει ταυτόχρονα και μισθούς και έτσι δεν θα εξαιρείται από το ευνοϊκό καθεστώς φορολόγησης των χρηματικών αμοιβών του με βάση την κλίμακα των μισθωτών,.
Τεκμήρια
25 Τα τεκμήρια διαβίωσης (οι τεκμαρτές δαπάνες χρήσης για κατοικίες, ΙΧ αυτοκίνητα, σκάφη κ.λπ.) συναθροιζόμενα με τυχόν δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων που πραγματοποίησε ο φορολογούμενος (αγορές σπιτιών, αυτοκινήτων, αποπληρωμή δανείων καταναλωτικών κ.λπ.) προσδιορίζουν, πολλές φορές, το εισόδημα κάθε φορολογούμενου με τεκμαρτό τρόπο, σε επίπεδα υψηλότερα του πραγματικού δηλωθέντος εισοδήματος. Το αποτέλεσμα είναι ο φορολογούμενος να έρχεται αντιμέτωπος με τον κίνδυνο επιβάρυνσης με επιπλέον φόρους. Για να αποτραπεί ένας τέτοιος κίνδυνος, ο φορολογούμενος θα πρέπει να καλύπτει τη διαφορά μεταξύ χαμηλού πραγματικού και υψηλού τεκμαρτού εισοδήματος με διάφορους τρόπους, όπως η ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων ετών, η επίκληση εισοδημάτων που απαλλάσσονται από τον φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο, η επίκληση εσόδων εισπραχθέντων εντός του 2018 από την πώληση περιουσιακών στοιχείων ή από γονικές παροχές ή δωρεές χρηματικών ποσών ή από δάνεια κ.λπ. Σε κάθε περίπτωση δωρεάς ή γονικής παροχής θα πρέπει να έχει προηγηθεί συμβολαιογραφική πράξη από την οποία να προκύπτει ότι η ημερομηνία πραγματοποίησης της δωρεάς ή της γονικής παροχής έγινε μέχρι και την 31η-12-2019. Οι παραπάνω κατηγορίες ποσών που καλύπτουν τεκμήρια δηλώνονται στους κωδικούς του πίνακα 6 της φορολογικής δήλωσης.
Τεκμήριο φοιτητικής στέγης
26 Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ενήλικο εξαρτώμενο τέκνο του φορολογούμενου μισθώνει κατοικία ή οποιουδήποτε τύπου κατάλυμα, διαφορετική από αυτήν της κύριας κατοικίας της οικογένειας (φοιτητής που σπουδάζει σε διαφορετικό τόπο, τέκνο που υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία, κ.λπ.) και έχει δική του υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, λόγω απόκτησης ενός πενιχρού εισοδήματος (από τόκους καταθέσεων, από περιστασιακή απασχόληση κ.λπ.) κατά τη διάρκεια του 2018, το τεκμήριο διαβίωσης της φοιτητικής κατοικίας θα επιβαρύνει τον ίδιο και όχι τους γονείς του, με συνέπεια να εκτίθεται στον κίνδυνο να πληρώσει φόρο επί εξωπραγματικού εισοδήματος.
27 Σε περίπτωση διαμονής σε φοιτητική εστία πανεπιστημίου δεν προκύπτει τεκμήριο διαβίωσης.
Αναδρομικά ειδικών μισθολογίων
28 Οι εν ενεργεία και συνταξιούχοι δημόσιοι λειτουργοί που υπάγονται στα ειδικά μισθολόγια και έλαβαν τον Δεκέμβριο του 2018 ή λαμβάνουν τους πρώτους μήνες του 2019 αναδρομικά ποσά, θα αναγκαστούν να εμφανίσουν τα ποσά αυτά στις φετινές δηλώσεις και να πληρώσουν γι’ αυτά ειδική εισφορά αλληλεγγύης 2,2%-10%.
Βραχυχρόνιες μισθώσεις
29 Τα εισοδήματα από βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων μέσω Airbnb κ.λπ. δηλώνονται συγκεντρωτικά ανά ακίνητο στη στήλη 16 του εντύπου Ε2 (της «αναλυτικής κατάστασης για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας») με τον κωδικό 60. Επιλέγοντας τον κωδικό 61 στη στήλη 16 του Ε2 θα δηλώνονται συγκεντρωτικά ανά ακίνητο όλα τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν από τη βραχυχρόνια υπεκμίσθωση ακινήτων μέσω Airbnb κ.λπ.
Κατοχύρωση αφορολογήτου
30 Στους κωδικούς 049-050 του πίνακα 8, οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι κατ’ επάγγελμα αγρότες πρέπει να αναγράψουν τα χρηματικά ποσά των δαπανών για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών που κατέβαλαν το 2018 είτε με πλαστικό χρήμα είτε μέσω e-banking ή ηλεκτρονικού πορτοφολιού ή άλλων ηλεκτρονικών μεθόδων πληρωμής. Από τη δήλωση των ποσών αυτών θα εξαρτηθεί αν οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι θα δικαιούνται μείωση φόρου έως 1.900-2.100 ευρώ, η οποία ισοδυναμεί με αφορολόγητο όριο 8.636-9.545 ευρώ. Το ελάχιστο συνολικό ποσό των δαπανών με το οποίο κατοχυρώνεται η έκπτωση φόρου προσδιορίζεται ως ποσοστό επί του ατομικού -δηλωθέντος ή τεκμαρτού- φορολογητέου εισοδήματος, ως εξής:
- 10%, για το τμήμα του εισοδήματος έως τα 10.000 ευρώ,
- 15% για το τμήμα του εισοδήματος από τα 10.001 έως τα 30.000 ευρώ και
- 20% για το υπερβάλλον ποσό, εφόσον το εισόδημα ξεπερνά τις 30.000 ευρώ.
31 Από την υποχρέωση να έχουν εξοφλήσει με «πλαστικό» χρήμα ή με άλλα μέσα ηλεκτρονικής πληρωμής τις δαπάνες που κατοχυρώνουν έκπτωση φόρου έως 1.900-2.100 ευρώ απαλλάσσονται (εφόσον τα πραγματικά ή τεκμαρτά εισοδήματά τους θα φορολογηθούν με την κλίμακα υπολογισμού του φόρου για τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις):
α) Φορολογούμενοι 70 ετών και άνω, δηλαδή γεννηθέντες έως και την 31η Δεκεμβρίου 1948.
β) Άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.
γ) Φορολογούμενοι που βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.
δ) Φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 20 του ν. 4172/2013, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
ε) Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή, με την επιφύλαξη της προηγούμενης παραγράφου.
στ) Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων.
ζ) Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
η) Οι φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο (από ακίνητα, τόκους καταθέσεων κ.λπ.) ή και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ. Σ’ αυτούς περιλαμβάνονται χιλιάδες περιστασιακά απασχολούμενοι (φοιτητές, νοικοκυρές κ.λπ.), καθώς και άνεργοι που παρακολουθούν επιδοτούμενα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας.
θ) Οι φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους, η οποία φορολογείται με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων.
ι) Οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), στους οποίους περιλαμβάνονται χιλιάδες άποροι ακόμη και άστεγοι πολίτες.
ια) Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.
ιβ) Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών).
Οι φορολογούμενοι που υπάγονται στις παραπάνω 12 κατηγορίες υποχρεούνται να έχουν μαζέψει και να διαφυλάσσουν για μελλοντικό έλεγχο τις χάρτινες αποδείξεις εξόφλησης με μετρητά των δαπανών που αντιστοιχούν στα παραπάνω ποσοστά επί του εισοδήματος και κατοχυρώνουν το αφορολόγητο. Κάθε φορολογούμενος των παραπάνω περιπτώσεων οφείλει να αναγράψει στον κωδικό 049 (αν είναι ο βασικός υπόχρεος) ή στον κωδικό 050 (αν πρόκειται για τη σύζυγο του υπόχρεου) του Πίνακα 6 του Ε1 της φετινής φορολογικής δήλωσης το άθροισμα της αξίας των χάρτινων αποδείξεων συναλλαγών του έτους 2018 τις οποίες μάζεψε και διεκράτησε και οι οποίες αναγνωρίζονται για την κατοχύρωση του αφορολόγητου ορίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 16 του ΚΦΕ.
32 Οι φορολογούμενοι που δεν έχουν καλύψει το απαιτούμενο ποσοστό επί του εισοδήματός τους με ηλεκτρονικές πληρωμές δαπανών ή με μετρητά (αν εξαιρούνται από την υποχρέωση ηλεκτρονικών πληρωμών), θα πληρώσουν έξτρα φόρο 22% επί του ακάλυπτου ποσού.
33 Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία το τεκμαρτό εισόδημα, δηλαδή αυτό που προκύπτει από την εφαρμογή των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, είναι μεγαλύτερο του δηλωθέντος και η επιπλέον διαφορά δεν καλύπτεται από τον φορολογούμενο με ποσά αναγραφέντα στον πίνακα 6, το ύψος της ετήσιας δαπάνης για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών που πρέπει να έχει εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή με μετρητά για να κατοχυρωθεί η έκπτωση φόρου θα προσδιορίζεται ως ποσοστό επί του (υψηλότερου) τεκμαρτού κι όχι επί του (χαμηλότερου) δηλωθέντος εισοδήματος.
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
