Ενα σκληρό διπλωματικό πόκερ, το οποίο κρατάει δεκαετίες στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, θα παιχθεί στην Αγκυρα στις 14 Απριλίου. Η αποδοχή της πρόσκλησης Τσαβούσογλου από τον Νίκο Δένδια ήταν ίσως ένα αποφασιστικό μήνυμα από την ελληνική πλευρά στήριξης του διαλόγου ύστερα από έναν χρόνο ακραίων προκλήσεων και έντασης. Μια κίνηση καλής θέλησης, χωρίς ωστόσο υπερβολικές προσδοκίες.
Ο Δένδιας αποδέχθηκε την πρόσκληση για τη συνάντηση της προσεχούς Τετάρτης, υπό την προϋπόθεση ότι μέχρι την ημέρα της επίσκεψης θα «υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες» για την υλοποίηση του ταξιδιού, ήτοι η Τουρκία θα απέχει από προκλήσεις – τουλάχιστον ακραίες – και θα συμβάλλει στην αποκλιμάκωση. Το ταξίδι, όπως όλα δείχνουν, θα πραγματοποιηθεί, με τον ΥΠΕΞ να αναχωρεί για την Αγκυρα έχοντας ήδη εξασφαλίσει ένα «φουλ του άσου» στην πρώτη μοιρασιά.
Που ποντάρει η Ελλάδα
Σε αυτή τη δύσκολη και «επικίνδυνη» για επικοινωνιακές παρεξηγήσεις «παρτίδα», μετρούν οι αποφάσεις της ΕΕ. Η δήλωση των 27 κάνει αναφορά σε «θετική ατζέντα», η οποία ωστόσο συνδέεται άμεσα με την αποκλιμάκωση, τονίζοντας ότι η ΕΕ είναι «έτοιμη να συνεργαστεί με την Τουρκία με έναν σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο». Σημαντικό το ότι η Ευρώπη δηλώνει πως παρακολουθεί τις διερευνητικές, τονίζει τις παραφωνίες της Αγκυρας στο Μεταναστευτικό και ξεκαθαρίζει ότι θα είναι παρούσα στο Κυπριακό, με επικρίσεις απέναντι στην Αγκυρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δίνοντας μια μεγαλύτερη στήριξη στην Αθήνα.
Στο ίδιο πλαίσιο, και οι συμφωνίες οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών που έχει ήδη συνάψει η Ελλάδα με την Ιταλία και την Αίγυπτο, αλλά και η συμφωνία με την Αλβανία για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αποδεικνύουν, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, την αποφασιστικότητα της Αθήνας να επιλύει τις διαφορές της στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Δείχνοντας έτσι τον δρόμο της λύσης και στις διαφορές της με την Τουρκία.
Την ίδια στιγμή, οι πολυμερείς συνεργασίες της Ελλάδας με τις χώρες της περιοχής, που ξεκίνησαν από τα τριμερή σχήματα και διευρύνονται, δημιουργώντας νέα δεδομένα στον συμμαχικό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, ενισχύουν ακόμα περισσότερο τη θέση της, χωρίς να στρέφονται εναντίον κανενός. Η Αθήνα πλέον συνομιλεί και ενισχύει τις συνεργασίες της με τις αραβικές χώρες, αλλά και το Ισραήλ, λειτουργώντας και ως γέφυρα με τη Δύση, με την Τουρκία να δείχνει μια διάθεση «αυτοαπομόνωσης», που μπορεί να την αποδυναμώσει.
Τα «χαρτιά» του Δένδια συμπληρώνει η εικόνα της Τουρκίας στη διεθνή κοινότητα ως «ταραξία» αλλά και η μέχρι τώρα στάση τής νέας αμερικανικής κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν, που κλείνει την κερκόπορτα στην Αγκυρα.
Ιδιαίτερα σημαντική και η συμμετοχή στην αποστολή του υφυπουργού Εξωτερικών για την οικονομική διπλωματία Κώστα Φραγκογιάννη, ο οποίος αντιπροσωπεύει τη «θετική ατζέντα», καθώς θα είναι αυτός που θα συζητήσει διμερή οικονομικά θέματα, τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν εποικοδομητικά.
Στο τραπέζι των συζητήσεων
Στην Αγκυρα η επίσκεψη Δένδια, η πρώτη έλληνα υπουργού Εξωτερικών από το 2017, εκλαμβάνεται ως επιβεβαίωση της «καλής θέλησης» της Τουρκίας για διάλογο. Μια επίσκεψη που, σύμφωνα με τουρκικές πηγές, μπορεί να συμβάλει θετικά στην αλλαγή του κλίματος, ιδιαίτερα εάν καταστεί δυνατό να ακολουθήσει και μια επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Αθήνα. Για την τουρκική πλευρά τα ζητήματα που παραμένουν στο τραπέζι και θα τεθούν – σύμφωνα με πληροφορίες – είναι το θέμα των γκιουλενιστών αλλά και μελών του D-HKP, για τους οποίους, όπως λένε, η Ελλάδα έχει γίνει πλέον χώρα προορισμού και όχι ενδιάμεσος σταθμός για την Ευρώπη, αλλά και των οκτώ τούρκων στρατιωτικών. Ψηλά θα είναι και τα ζητήματα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, με την Αγκυρα να θέλει προσφυγή στη Χάγη, αλλά για το σύνολο των διαφορών που η ίδια βάζει στο τραπέζι και η Αθήνα δεν αναγνωρίζει, μεταξύ των οποίων και τα χωρικά ύδατα. Το Καστελλόριζο και το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες είναι επίσης στα αγκάθια μεταξύ των δύο πλευρών. Αναμένεται να τεθεί και το θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, καθώς και το Μεταναστευτικό – Προσφυγικό. Στο κεφάλαιο του Κυπριακού, οι δύο πλευρές έχουν εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις, καθώς η Αγκυρα θα επιμείνει σε λύση δύο κυρίαρχων κρατών, δείχνοντας ως χαμένη ευκαιρία για την ομοσπονδία το Κραν Μοντανά.
Τουρκικές πηγές μιλώντας στα «ΝΕΑ» δείχνουν την ενόχληση της Αγκυρας για δηλώσεις ελλήνων αξιωματούχων που, όπως υποστηρίζουν, ξεπερνούν τα εσκαμμένα και χτίζουν καριέρα με επιθέσεις στην Αγκυρα, ακόμα και εν μέσω προσπαθειών αποκλιμάκωσης. Την ίδια στιγμή στηλιτεύουν τον ρόλο ΗΠΑ και Γαλλίας, σε σχέση και με το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας, θεωρώντας ότι εκμεταλλεύονται την ένταση για τα δικά τους συμφέροντα. Χαρακτηρίζουν δε την τουρκική πολιτική ως απόλυτα «προβλέψιμη» και καλούν την Αθήνα να «διαβάσει» σωστά τα μηνύματα.
Με δεδομένο ότι ο Δένδιας φτάνει στην Αγκυρα σε μια δύσκολη οικονομική και πολιτική συγκυρία για την κυβέρνηση Ερντογάν, τα περιθώρια ελιγμών του Τσαβούσογλου περιορίζονται ακόμα περισσότερο και οι ισορροπίες χαρακτηρίζονται πιο δύσκολες. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζουν οι διπλωμάτες, το πλέον σημαντικό είναι οι δίαυλοι επικοινωνίας να παραμένουν ανοιχτοί ακόμα και για να συμφωνούμε ότι διαφωνούμε…
Πηγή: tanea.gr
