Ερμηνευτική εγκύκλιο για το άρθρο 5 «Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές και άλλες διατάξεις» του ν. 5092/2024 και απόφαση σχετικά με την “Παρεμπόδιση της ελεύθερης πρόσβασης του κοινού στη θάλασσα, τον αιγιαλό και την παραλία, καθορισμός όρων, προϋποθέσεων, τεχνικών θεμάτων, αναγκαίων λεπτομερειών και διαδικασίας επιβολής διοικητικού προστίμου”, εκδόθηκαν από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Πιο αναλυτικά, εκδόθηκαν:
Ερμηνευτική εγκύκλιος για την παρ. 12 του άρθρου 5 του ν.5092/2024 «Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α’ 33)
Η Υπουργική Απόφαση 49853 ΕΞ 2024 «Παρεμπόδιση της ελεύθερης πρόσβασης του κοινού στη θάλασσα, τον αιγιαλό και την παραλία, καθορισμός όρων, προϋποθέσεων, τεχνικών θεμάτων, αναγκαίων λεπτομερειών και διαδικασίας επιβολής διοικητικού προστίμου» (ΦΕΚ Β 2172)
Η ερμηνευτική
Σχετικά με την ομοιόμορφη ερμηνεία και εφαρμογή της διάταξης της παρ. 12 του ν.5092/2024 διευκρινίζονται από το υπουργείο τα ακόλουθα:
1. Ο καθορισμός ή επανακαθορισμός του παλαιού αιγιαλού αφορά όλες τις περιπτώσεις καθορισμού ή επανακαθορισμού, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν υπό την ισχύ προγενέστερων διατάξεων ακόμη και πριν από την ισχύ του ν.2971/2001 (ΦΕΚ Α’ 285), όπως τροποποιήθηκε με το ν.4607/2019 (ΦΕΚ Α’ 65), καθώς και τις περιπτώσεις καθορισμού ή επανακαθορισμού που θα λάβουν χώρα εφεξής κατ’ εφαρμογή του ν. 5092/2024.
2. Τα εμπράγματα δικαιώματα επί του παλαιού αιγιαλού πρέπει να έχουν κτηθεί ή αναγνωρισθεί με συμβολαιογραφικό έγγραφο ή άλλο δημόσιο έγγραφο. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ως δημόσιο έγγραφο νοείται κάθε νόμιμος τίτλος που έχει εκδοθεί από φορέα του δημοσίου.
3. Ο χρόνος κτήσης ή αναγνώρισης των εμπράγματων δικαιωμάτων απαιτείται να είναι προγενέστερος του αρχικού καθορισμού ή του καθορισμού που θα γίνει για πρώτη φορά σύμφωνα με το ν.5092/2024. Διοικητικά μέτρα που εκδόθηκαν σε συνέχεια τoυ αρχικού καθορισμού και είναι σε ισχύ καταργούνται, εκτός από τις περιπτώσεις βεβαιωθέντων προστίμων.
4. Κάθε ενδιαφερόμενος οφείλει αμελλητί από την ισχύ του ν. 5092/2024 να προσκομίσει στην κατά τόπο αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία τα αποδεικτικά έγγραφα, από τα οποία προκύπτει η ύπαρξη εμπράγματου δικαιώματος σύμφωνα με τα ανωτέρω αναφερόμενα και να αιτηθεί την εφαρμογή της παρ. 12 του άρθρου 5 του παραπάνω νόμου. Οι Κτηματικές Υπηρεσίες, αφού εξετάσουν τα προσκομισθέντα έγγραφα και διαπιστώσουν ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ. 12, προβαίνουν στις απαραίτητες ενέργειες στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία περί δημοσίων κτημάτων, προκειμένου οι εγγεγραμμένοι στα βιβλία καταγραφής δημοσίων κτημάτων παλαιοί αιγιαλοί να διαγραφούν, εφόσον αποδειχθούν εμπράγματα δικαιώματα ιδιωτών. Κατά συνέπεια, για τις ανωτέρω περιπτώσεις το Δημόσιο απέχει από την άσκηση αγωγών και για τις ασκηθείσες αγωγές, οι εκκρεμείς δίκες καταργούνται. Σημειώνεται ότι για την απόδειξη του εμπράγματος δικαιώματος προσκομίζονται δημόσια έγγραφα, με τα οποία αποδεικνύεται η ύπαρξη του δικαιώματος.
5. Ο καθορισμός ή επανακαθορισμός παλαιού αιγιαλού δε θίγει την κυριότητα και νομή ακίνητων περιουσιακών στοιχείων, που έχουν περιέλθει στην ΕΤΑΔ ΑΕ. σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 196 του ν. 4389/2016, τα οποία, συνεπώς, δεν καθίστανται κοινόχρηστα, με την επιφύλαξη ότι δε θίγονται κτηθέντα εμπράγματα δικαιώματα ιδιωτών σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραπάνω παραγράφους της παρούσας εγκυκλίου.
Η απόφαση
Η απόφαση που ορίζει πρόστιμα, κ.λπ., έχει ως ακολούθως:
Αριθμ. 49853 ΕΞ 2024 (1)
Παρεμπόδιση της ελεύθερης πρόσβασης του κοινού στη θάλασσα, τον αιγιαλό και την παραλία, καθορισμός όρων, προϋποθέσεων, τεχνικών θεμάτων, αναγκαίων λεπτομερειών και διαδικασίας επιβολής διοικητικού προστίμου.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Την περ. ε) της παρ. 1 του άρθρου 19 και την παρ. 10 του άρθρου 22 του ν. 5092/2024 (Α’ 33).
2. Το π.δ. 142/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Οικονομικών» (Α’ 181).
3. Το π.δ. 77/2023 «Σύσταση Υπουργείου και μετονομασία Υπουργείων Σύσταση, κατάργηση και μετονομασία Γενικών και Ειδικών Γραμματειών-Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων, θέσεων προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων» (Α’ 130).
4. Το π.δ. 79/2023 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 131).
5. Το π.δ. 82/2023 «Μετονομασία Υπουργείου-Σύσταση και μετονομασία Γενικών Γραμματειών – Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων και θέσεων προσωπικού – Τροποποίηση και συμπλήρωση του π.δ. 77/2023 (Α’ 130) – Μεταβατικές διατάξεις» (Α’ 139).
6. Την ανάγκη διασφάλισης της ελεύθερης και ακώλυτης πρόσβασης του κοινού στους κοινόχρηστους χώρους του αιγιαλού, της παραλίας, της όχθης, της παρόχθιας ζώνης, του υδάτινου στοιχείου, του πυθμένα και του υπεδάφους του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και της κοίτης πλεύσιμου ποταμού.
7. Το γεγονός ότι με την παρούσα δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζει:
Με την παρούσα απόφαση εξειδικεύονται περιπτώσεις παρεμπόδισης της ελεύθερης πρόσβασης του κοινού στη θάλασσα, τον αιγιαλό και την παραλία και ορίζονται ο τρόπος επιμέτρησης και το ποσό του προστίμου που προβλέπεται στην περ. ε) της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 5092/2024 ως εξής:
Άρθρο 1
Περιπτώσεις παρεμπόδισης – Τρόπος επιμέτρησης – Ποσό προστίμου
1. Περιπτώσεις παρεμπόδισης κατά την έννοια της περ. 10 της παρ. 22 του ν. 5092/2024, συνιστούν ιδίως:
α) Οποιαδήποτε κατασκευή, όπως ενδεικτικά:
αα) κτίσματα,
αβ) τοιχία,
αγ) ζαρντινιέρες,
αδ) περιφράξεις παντός τύπου, περιλαμβανομένων
των ανεμοφρακτών και των καλαμωτών.
Για τις παραβάσεις αυτές επιβάλλεται πρόστιμο ύψους πεντακοσίων ευρώ (500 ευρώ) ανά κυβικό μέτρο που αντιστοιχεί στον όγκο της κατασκευής. Αν για την απομάκρυνση των κινητών στοιχείων είναι απαραίτητη η χρήση μηχανολογικού εξοπλισμού, το πρόστιμο της παρούσας τετραπλασιάζεται.
β) Η τοποθέτηση κινητού στοιχείου που δεν μπορεί να μετακινηθεί εύκολα, όπως ενδεικτικά:
βα) αυτοκινήτων,
ββ) μοτοσυκλετών,
βγ) άλλων βαρέων τροχήλατων οχημάτων,
βδ) τεντών, με τρόπο που τα ανωτέρω αποτρέπουν την διέλευση του κοινού προς τη θάλασσα.
Για τις παραβάσεις αυτές επιβάλλεται πρόστιμο πεντακοσίων ευρώ (500 ευρώ) ανά μέτρο που αντιστοιχεί στο πλάτος της διέλευσης που παρεμποδίζεται. Αν για την απομάκρυνση των κινητών στοιχείων είναι απαραίτητη η χρήση μηχανολογικού εξοπλισμού, επιβάλλεται πρόστιμο πεντακοσίων (500) ευρώ ανά κυβικό μέτρο που αντιστοιχεί στον όγκο των αντικειμένων που παρεμποδίζουν τη διέλευση.
γ) Η ρίψη μπάζων, οικοδομικών υλικών και κάθε είδους απορριμμάτων σε σημεία διέλευσης του κοινού προς τη θάλασσα.
Για τις παραβάσεις αυτές επιβάλλεται πρόστιμο πεντακοσίων ευρώ (500 ευρώ) ανά μέτρο που αντιστοιχεί στο πλάτος της διέλευσης που εμποδίζεται. Αν για την απομάκρυνση των κινητών στοιχείων είναι απαραίτητη η χρήση μηχανολογικού εξοπλισμού, το πρόστιμο της παρούσας διπλασιάζεται.
δ) Η άσκηση κάθε είδους δραστηριότητας ή εκδήλωσης, ατομικής ή συλλογικής, επαγγελματικής ή μη, μόνιμης ή προσωρινής, κατά τρόπο που κωλύει την άμεση πρόσβαση του κοινού στη θάλασσα. Για τις παραβάσεις αυτές επιβάλλεται πρόστιμο πεντακοσίων ευρώ (500 ευρώ) ανά μέτρο που αντιστοιχεί στο πλάτος της διέλευσης που εμποδίζεται.
ε) Κάθε είδους σωματική ή λεκτική παρεμπόδιση, η οποία αποτρέπει τη διέλευση του κοινού προς τη θάλασσα.
Για τις παραβάσεις αυτές επιβάλλεται πρόστιμο δύο χιλιάδων ευρώ (2.000 ευρώ).
2. Η παράλειψη του παραβάτη να άρει την παρεμπόδιση εντός των προθεσμιών της παρούσας λογίζεται ως νέα, αυτοτελής κύρωση. Η προθεσμία, ανά κατηγορία παράβασης, ορίζεται ως εξής:
α) για την απομάκρυνση κατασκευών της περ. α) της παρ. 1, τριάντα (30) ημέρες,
β) για την απομάκρυνση κινητών στοιχείων της περ. β)της παρ. 1 και μπάζων, οικοδομικών υλικών και κάθε είδους απορριμμάτων της περ. γ) της παρ. 1, μία (1) ημέρα,
γ) για την άσκηση δραστηριότητας ή εκδήλωσης της περ. δ) της παρ. 1, τρεις (3) ώρες,
δ) για την άσκηση σωματικής ή λεκτικής παρεμπόδισης της περ. ε) της παρ. 1, μία (1) ώρα.
3. Αν ο παραβάτης παρεμποδίζει την πρόσβαση του κοινού στη θάλασσα διαπράττοντας περισσότερες από τις παραβάσεις της παρ. 1, επιβάλλεται ενιαίο πρόστιμο, του οποίου η επιμέτρηση επιμερίζεται αναλόγως της παράβασης.
4. Αν δύο ή περισσότεροι, διαπράττοντας παραβάσεις της παρ. 1, παρεμποδίζουν την πρόσβαση του κοινού στη θάλασσα, τα πρόστιμα της παρ. 1 επιμερίζονται αναλόγως της συμμετοχής κάθε παραβάτη.
5. Τα πρόστιμα του παρόντος άρθρου δεν μπορούν να υπολείπονται των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ ή να υπερβαίνουν τα εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ.
Άρθρο 2
Αναλογική εφαρμογή σε όχθες, παρόχθιες ζώνες, το υδάτινο στοιχείο, τον πυθμένα και το υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και της κοίτης πλεύσιμου ποταμού.
Οι διατάξεις της παρούσας εφαρμόζονται αναλογικά και για όχθες, παρόχθιες ζώνες, το υδάτινο στοιχείο, τον πυθμένα και το υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και της κοίτης πλεύσιμου ποταμού.
Άρθρο 3
Τελικές διατάξεις
Η παρούσα απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 5 Απριλίου 2024
Ο Υπουργός
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ”.
Πηγή money-tourism.gr
