«Αναγνωρίζεται η νησιωτικότητα και η ιδιαιτερότητα της περιοχής»

Συνέντευξη στη Μαίρη Φώτη

Ξεκάθαρος και χωρίς περιστροφές, ο βουλευτής Δωδεκανήσου του ΣΥΡΙΖΑ, απαντά σε συνέντευξή του στην «δημοκρατική», σε μια σειρά από ζητήματα που απασχολούν την κοινή γνώμη και ειδικά τα Δωδεκάνησα. Δηλώνει υπερήφανος για τον νέο αναπτυξιακό νόμο, μιλά για το «Υπερταμείο» και την προστασία του 90% των περιουσιακών στοιχείων της Ρόδου που γλίτωσαν, όπως λέει, το ξεπούλημα, κάνει λόγο για επιτυχημένη διαπραγμάτευση, διαβεβαιώνει ότι δεν θα υπάρξουν άλλα μέτρα και δηλώνει αισιόδοξος για το μέλλον.
Αίσθηση προκαλεί η απάντησή του για τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά, που χωρίς να μασάει τα λόγια του, λέει: «Σχεδόν το σύνολο των νόμων που έχουν ψηφιστεί τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας είναι αντισυνταγματικό, γιατί σχεδόν κανένα νομοσχέδιο δεν έχει ειδικές πρόνοιες για τα νησιά».

Αναλυτικά, η συνέντευξη του κ. Νεκτάριου Σαντορινιού:
• Κύριε Σαντορινιέ, να ξεκινήσουμε την συνέντευξη από τον νέο αναπτυξιακό νόμο. Ως εισηγητής, μιλήσατε για μία νέα σελίδα στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Σε τι διαφέρει από τους προηγούμενους νόμους και τι εννοείτε όταν μιλάτε για ανάπτυξη; Ας το συγκεκριμενοποιήσουμε.
Καταρχήν οφείλω να πω ότι είμαι περήφανος που η δική μας Κυβέρνηση, μέσα σε αυτό το σκληρό οικονομικό περιβάλλον και μετά από την μέχρι τώρα αντι- αναπτυξιακή πορεία της χώρας, φέρνει ένα τέτοιο νομοσχέδιο, που έχει σχεδόν καθολική αποδοχή από τους φορείς και είναι γεμάτο με καινοτομίες και ευκαιρίες για επενδύσεις με κοινωνικό πρόσημο. Εισηγήθηκα, εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ στις επιτροπές και τώρα στην ολομέλεια, έναν αναπτυξιακό νόμο που είναι σίγουρο ότι όχι μόνο θα θέσει τις στέρεες βάσεις της ανάπτυξης της χώρας, αλλά ταυτόχρονα θα αποτελέσει μοχλό για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Μέσα από αυτό το νομοσχέδιο επιχειρείται η διαφοροποίηση του μοντέλου ανάπτυξης με βιώσιμο τρόπο, προωθείται η ισόρροπη ανάπτυξη με σεβασμό στους περιβαλλοντικούς πόρους και με την υποστήριξη των μειονεκτικών περιοχών της χώρας, δίνεται η δυνατότητα για αύξηση της απασχόλησης, διαμορφώνεται μια νέα εξωστρεφής εθνική ταυτότητα, βελτιώνεται η  ανταγωνιστικότητα σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας και έντασης γνώσης και επιδιώκεται η παραγωγή πιο σύνθετων προϊόντων και η προσφορά καλύτερων υπηρεσιών. Ουσιαστικά αποτυπώνεται η ιδεολογική μας αντίληψη για την ανάπτυξη, και απαντάμε σε αυτό που λέγαμε από παλιά: Τι είδους Ανάπτυξη και για ποιους.  Ιδιαίτερα για την περιοχή μας, τα Δωδεκάνησα εντάσσονται στις Ειδικές κατηγορίες ενίσχυσης. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δίνεται η δυνατότητα επιχορήγησης σε καθεστώτα ενίσχυσης που σε άλλες περιοχές δεν υπάρχει αυτή η επιλογή. Ακόμη σε περιπτώσεις που σε άλλες περιοχές η επιχορήγηση είναι 70% του συνολικού επιδοτούμενου ποσού, στη Δωδεκάνησο είναι 100%. Ακόμα και σε αυτό το νόμο, η νησιωτικότητα και η ιδιαιτερότητα της περιοχής μας αναγνωρίζεται. Ο νέος νόμος δεν αποτελεί μια βελτιωμένη έκδοση των προηγούμενων. Είναι τομή για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας, έχει συγκεκριμένη στόχευση, έχει ιδεολογικό πρόσημο, επιδιώκει το κοινωνικό αποτύπωμα και βασίζεται στην δικαιοσύνη. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις χρηματοδοτούσαν μονοσήμαντα και υπέρογκα επενδύσεις, οι οποίες δεν συνέβαλαν καθόλου στην πραγματική ανάπτυξη. Ήταν επενδύσεις κολλητών και φίλων και στη μεγάλη πλειονότητά τους που δεν επέφεραν καμία αλλαγή στο παραγόμενο προϊόν της χώρας. Ο νέος αναπτυξιακός νόμος, στοχεύει στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και είναι κομμένος και ραμμένος για τις Μικρές και Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις.
• Μιας και μιλάμε για τις προοπτικές ανάπτυξης, θα ήθελα να δούμε το θέμα του «Υπερταμείου». Η δήλωσή σας περί «πανηγυρισμών», προκάλεσε αντιδράσεις σε συνδυασμό με την άποψη ότι μέσω του «Υπερταμείου», ξεπουλιέται η δημόσια περιουσία την οποίαν ως αντιπολίτευση επιχειρούσατε να προστατεύσετε ως κόρη οφθαλμού.
Αυτό που φαίνεται ότι δεν γίνεται κατανοητό- και αναρωτιέμαι γιατί- είναι το γεγονός ότι τα ακίνητα της Ρόδου και εν γένει της Δωδεκανήσου εξαιρέθηκαν από τις λίστες του ΤΑΙΠΕΔ και ανήκουν πλέον στην ΕΤΑΔ, πράγμα που σημαίνει ότι 60.000 στρέμματα στη Ρόδο αλλά και τα ακίνητα στην Κω δεν θα ξεπουληθούν, γιατί η ΕΤΑΔ αξιοποιεί δεν ξεπουλά.  Και η ΕΤΑΔ και το ΤΑΙΠΕΔ ανήκουν στο Υπερταμείο αλλά έχουν διαφορετικούς σκοπούς. Όποιος δεν αναγνωρίζει τα αποτελέσματα της προσπάθειάς για την απένταξη της περιουσίας μας από το ΤΑΙΠΕΔ, τότε μάλλον ξεχνάει πως ό,τι έμπαινε στο ΤΑΙΠΕΔ, είχε ως μοναδικό σκοπό την πώληση για να εξυπηρετηθεί το χρέος. Η ΕΤΑΔ, από την άλλη, εδώ και χρόνια διαχειρίζεται τα ακίνητα του Δημοσίου. Θυμίζω ότι η ΕΤΑΔ δίνει π.χ. τις παραλίες του κέντρου ή της Τσαμπίκας στο Δήμο Ρόδου για την θερινή αξιοποίησή τους. Επίσης θυμίζω ότι η ΕΤΑΔ παραχώρησε στο Δήμο Ρόδου το τουριστικό περίπτερο στις Πεταλούδες. Με την ίδια λογική θα διαχειριστεί και τα ακίνητα της Δωδεκανήσου. Υπάρχει μια έντονη και υποβολιμαία διάθεση να διαστρεβλωθεί τόσο η πραγματικότητα, όσο η αλήθεια των δηλώσεών μου. Όποιος δεν καταλαβαίνει ότι το 90% των περιουσιακών στοιχείων της Ρόδου, που ήταν προγραμμένα για πώληση, γλίτωσαν, τότε μάλλον κινείται με το κίνητρο αθώωσης των προηγούμενων πολιτικών και όχι με το κίνητρο της υπεράσπισης της Δημόσιας Περιουσίας. Προσωπικά, και σε συνεργασία με τις διοικήσεις των ΤΑΙΠΕΔ και ΕΤΑΔ, έδωσα μεγάλο αγώνα για αυτή την εξέλιξη και προφανώς εξακολουθώ να πανηγυρίζω γιατί το Λιμανάκι της Λάρδου, ο Προφήτης Ηλίας, η Βίλλα Ντεβέκυ, η Παραλία της Τσαμπίκας, η Παραλία της Αγάθης έφυγαν από το ΤΑΙΠΕΔ και θα μπορούν να αξιοποιηθούν τόσο προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, όσο και προς όφελος της γενικότερης ανάπτυξης.
• Θα ήθελα την άποψή σας σχετικά με την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, και τον θόρυβο που προκάλεσαν οι δηλώσεις των κ. Καμμένου και Βούτση, περί αντισυνταγματικότητας με τις οποίες συμφώνησε και ο κ. Καματερός. Τελικά η κατάργηση του μέτρου ήταν «αντισυνταγματική και εγκληματική»;
Σχεδόν το σύνολο των νόμων που έχουν ψηφιστεί τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας είναι αντισυνταγματικό, γιατί σχεδόν κανένα νομοσχέδιο δεν έχει ειδικές πρόνοιες για τα νησιά όπως προβλέπεται από το άρθρο 101 του Συντάγματος αλλά και από την Συνθήκη του Άμστερνταμ. Υποκριτικά, μάλιστα η αντιπολίτευση υπερασπίζεται δήθεν τους ειδικούς συντελεστές ΦΠΑ. Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που το καλοκαίρι υπερασπίζονταν το ΝΑΙ που προέβλεπε την κατάργηση τους εκείνη τη στιγμή. Η προηγούμενη κυβέρνηση ήταν που μέσω του μέιλ Χαρδούβελη πρότεινε στους θεσμούς να «επανεξεταστούν» οι ειδικοί συντελεστές, οδηγώντας έτσι, ουσιαστικά, στην κατάργησή τους.  Εκτός των άλλων, οι ίδιοι που τροφοδοτούν τις εφημερίδες με ηχηρούς τίτλους όπως «κατάργηση φοροαπαλλαγών στα μικρά νησιά», είναι αυτοί που ψήφισαν τον Ν.4172/2013 με τον οποίο καταργήθηκαν οι φοροαπαλλαγές στα μικρά νησιά από 1-1-2016. Όσοι σήμερα χύνουν κροκοδείλια δάκρυα, κρύβουν ότι την κατάργηση των φοροαπαλλαγών των νησιών την ψήφισε η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ το 2013. Τότε όλοι αυτοί τι έκαναν; Υπερασπίζονταν τα πολιτικά τους αφεντικά. Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ αποτελούσαν, ουσιαστικά, την μόνη νησιωτική πολιτική και από κει πέρα τα νησιά είχαν αφεθεί στο έλεος της μοίρας τους. Είναι πισωγύρισμα για τα νησιά μας η κατάργησή τους, μιας και οι ντόπιοι υφίστανται επιπλέον επιβάρυνση, αλλά μπορούμε μέσω φοροαπαλλαγών και κοινωνικών μέτρων να βρούμε αντιστάθμισμα για την νησιωτικότητα.  Το ζητούμενο, αυτή τη στιγμή, είναι οι νησιωτικές πολιτικές να είναι ουσιαστικές, στοχευμένες και ενεργητικές. Κοινωνικά μέτρα για την ενίσχυση των δομών υγείας και παιδείας στα νησιά έχουν ήδη ψηφιστεί σε προηγούμενα νομοσχέδια (Υπ. Αμύνης, Υπ. Υγείας, Νομοσχέδιο Παράλληλου Πρόγραμματος).
Στον αναπτυξιακό νόμο, που την άλλη βδομάδα έρχεται στη Βουλή τα νησιά για πρώτη φορά εντάσσονται σε ειδικό καθεστώς ενισχύσεων. Το Υπουργείο Ανάπτυξης ανακοίνωσε τη στήριξη των μικρών νησιωτικών Δήμων για την υλοποίηση έργων ΕΣΠΑ. Με το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών έρχονται ρυθμίσεις για την απαλλαγή των επιχειρήσεων από βεβαιωμένες οφειλές ΔΗΦΟΔΩ. Σε συνεργασία με την Περιφέρεια βελτιώνουμε το νομικό πλαίσιο για την αδειοδότηση των υδατοδρομίων. Τέλος, στο νομοσχέδιο του Υπ. Οικονομικών που έρχεται το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, θα δούμε συγκεκριμένες φορολογικές πρωτοβουλίες υπέρ των νησιωτών, που θα λειτουργήσουν ως αντιστάθμισμα.
• Ένα ζήτημα που συζητήθηκε ιδιαίτερα είναι η διατήρηση του ΕΝΦΙΑ μέχρι το 2031 και η πώληση σε funds δανείων πρώτης κατοικίας κάτω των 140.000 ευρώ. Τι πήγε λάθος εκεί κ. Σαντορινιέ;
Η «διατήρηση του ΕΝΦΙΑ μέχρι το 2031» είναι τίτλος εφημερίδας. Η συγκεκριμένη εφημερίδα βασίστηκε σε μια έκθεση του Λογιστηρίου του Κράτους και η οποία κάνει προβολή των υφιστάμενων φόρων μέχρι το 2031, για λογιστικούς σκοπούς. Είναι προφανές ότι όταν θέλεις να προβάλεις το όφελος από φορολογικά έσοδα, θα υπολογίσεις με βάση τα υφιστάμενα και όχι με βάση τα επιθυμητά. Ο λαϊκισμός και το ψέμα έχουν κοντά ποδάρια. Στόχος μας είναι, μέσα από ένα πλέγμα πολιτικών, να μειώσουμε τις ανισότητες στην φορολογία και να δημιουργήσουμε ένα σταθερό και δίκαιο φορολογικό σύστημα. Το περιβάλλον αυτή τη στιγμή είναι εχθρικό απέναντι στους στόχους μας, αλλά τα δείγματα της πολιτικής μας είναι γεγονός: αναπτυξιακός νόμος- τομή για τις επενδύσεις, προστασία των κύριων συντάξεων, δίκαιο και αναδιανεμητικό φορολογικό σύστημα, ελεύθερη πρόσβαση για τους ανασφάλιστους στην υγεία, προσλήψεις στην υγεία και την παιδεία. Αναφορικά με τα κόκκινα δάνεια, είναι μεγάλη παραπλάνηση και κοινωνική αναλγησία να γράφονται και λέγονται τόσο ανυπόστατα πράγματα. Αυτή η κυβέρνηση υπερασπίστηκε κάθε είδους δανείου που έχει ως υποθήκη την πρώτη κατοικία- μέχρι 140. 000. Με τις νομοθετικές μας παρεμβάσεις, 93% των επιχειρηματικών δανείων που είναι συνδεδεμένα με πρώτη κατοικία προστατεύονται, δεν πωλούνται μέχρι το 2018. Η τροπολογία στην οποία αναφέρονται, επιτρέπει την ανάθεση διαχείρισης και όχι την πώληση. Να θυμίσω ακόμη ότι για το 25% των δανείων που έχουν ενταχθεί στο νόμο Κατσέλη δίνεται η δυνατότητα στο κράτος να συμβάλλει στην μηνιαία δόση. Αυτή η ρύθμιση αφορά τους συμπολίτες μας που ζουν κάτω από το όριο των ευλόγων δαπανών διαβίωσης. Μέχρι και το 60% των δανειοληπτών που πληρούσαν τις προϋποθέσεις για υπαγωγή στο νόμο Κατσέλη, προστατεύονται απόλυτα. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε μεγαλύτερο ποσοστό από αυτό που τελικά δικαιώνονταν στο δικαστήριο.
• Με τον καταιγισμό των μέτρων που ψηφίστηκαν το τελευταίο διάστημα από την κυβέρνηση, αισθανθήκατε εσείς προσωπικά, να έχετε καταπατήσει «κόκκινες γραμμές»;
Τον Ιούλιο του 2015 πήραμε όλοι- κόμμα, Κυβέρνηση, Κοινοβουλευτική Ομάδα- μια απόφαση. Να κρατήσουμε τη χώρα στην Ευρωζώνη και να δουλέψουμε σκληρά για να αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση διεξόδου από την κρίση, με όρους όμως κοινωνικής δικαιοσύνης. Προσπαθούμε σκληρά τόσο σε επίπεδο διαπραγμάτευσης, που πολλές φορές παίρνει χαρακτηριστικά εκβιασμού, όσο και σε επίπεδο καθημερινότητας. Αυτή η κυβέρνηση της Αριστεράς, δεν προτίμησε να κάτσει στο περιθώριο και να καταγγέλλει χωρίς αποτέλεσμα. Συνειδητά επιλέξαμε να σηκώσουμε τα μανίκια και να ηγηθούμε ενός λαού που χυμαζόταν και μιας χώρας που βούλιαζε. Δεν καταφέρνουμε σε κάθε μάχη να νικάμε, όμως συνεχίζουμε και πραγματικά πιστεύω ότι ο λαός αναγνωρίζει τις προσπάθειές μας και συμμερίζεται το όραμά μας. Μετά από όλα αυτά, μπορώ να πω ότι οι κόκκινες γραμμές μου, είναι και οι κόκκινες γραμμές αυτής της Κυβέρνησης, γιατί μαζί ξεκινήσαμε και μαζί θα φτάσουμε στο τέλος: την εθνική και κοινωνική αναστήλωση.
• Κ. Σαντορινιέ, φως στο τούνελ βλέπετε;
Η κατάσταση στη χώρα ήταν σε οριακό σημείο. Το «success story» της Ν.Δ. δεν είχε πείσει κανέναν, ούτε τους Ευρωπαίους, ούτε τον λαό, ούτε καν τον κ. Χαρδούβελη- όπως φάνηκε από τις δηλώσεις του. Είναι προφανές ότι αν παρέμεναν οι στόχοι του πρωτογενούς πλεονάσματος 4,5% κάθε χρόνο όπως είχε συμφωνήσει η κυβέρνηση Σαμαρά, ο λογαριασμός θα ήταν πολύ μεγαλύτερος κατά περίπου 20 δισ. Η δική μας διαπραγμάτευση μείωσε το δημοσιονομικά απαιτούμενο ποσό. Πετύχαμε μια ήπια προσαρμογή, η οποία όμως δυστυχώς, επεβλήθη πάνω σε μία σειρά μέτρων λιτότητας που είχαν έρθει τα προηγούμενα χρόνια. Επιλέξαμε όλα τα μέτρα να ληφθούν από την αρχή ώστε να σταματήσουμε αυτό το σπιράλ της ύφεσης εδώ. Δεν θα υπάρξουν άλλα μέτρα. Από εδώ και πέρα προχωράμε με θεσμικές αλλαγές για να στήσουμε ένα κράτος σοβαρό, ένα κράτος που θα σέβεται τον πολίτη και θα λειτουργεί αξιοκρατικά. Καταλαβαίνω ότι η κόπωση είναι μεγάλη, όμως εδώ τελειώνουν τα δύσκολα. Καταφέραμε μια πραγματική συμφωνία για το χρέος. Σας υπενθυμίζω ότι η συμφωνία για κόφτη του χρέους μέχρι του 15% του ΑΕΠ ετησίως μέχρι το 2038 μας δίνει δημοσιονομικό χώρο για δράσεις κοινωνικής προστασίας και ανάπτυξης. Αν αυτή η ρύθμιση είχε εφαρμοστεί από το 2009 μέχρι και σήμερα, θα είχαμε πληρώσει λιγότερα 100 δισ ευρώ. Επομένως είμαι σίγουρος ότι το φως στο τούνελ θα είναι ορατό για όλη την κοινωνία, τους μικρομεσαίους και ειδικά για αυτούς που περιθωριοποιήθηκαν και έχασαν την αξιοπρέπειά τους τα προηγούμενα χρόνια και είναι χρέος μας να τους επανεντάξουμε σε τροχιά ελπίδας.