«Βόμβα» στα θεμέλια του VIP τουρισμού, που τόσο ανάγκη έχει η Ρόδος, θέτει το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής πολιτικής και μάλιστα μεσούσης της τουριστικής περιόδου, όπως αποκαλύπτουν στην «δ», επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στα Δωδεκάνησα και ήρθαν προ δυσάρεστων εκπλήξεων, μόλις πριν από λίγα 24ωρα.
Χρησιμοποιώντας το παρακάτω παράδειγμα, καθίσταται σαφές ότι το πρόβλημα που δημιουργείται είναι τεράστιο και θα έχει άμεσες επιπτώσεις στον VIP τουρισμό: «Ας υποθέσουμε ότι εσείς και η παρέα σας, σύνολο 14 άτομα, διαθέτοντας ένα μεγάλο χρηματικό ποσό, επιθυμείτε να κάνετε μια μικρή κρουαζιέρα στα νησιά μας με ένα παραδοσιακό ξύλινο σκάφος και να πάτε στο τέλος για μερικές ημέρες στο κοσμοπολίτικο Μαρμαρίς. Επισκέπτεστε, λοιπόν, ένα ναυτιλιακό γραφείο και αποδέχεστε την πρόταση να ενοικιάσετε μία τουρκική ξύλινη θαλαμηγό. Αφού φθάνετε στο Μαρμαρίς, αποφασίζετε να πεταχτείτε και ως τη Σμύρνη και να επισκεφτείτε και τη Χίο.
Ικανοποιημένοι από το όμορφο ταξίδι σας, αποφασίζετε να το επαναλάβετε, αντίστροφα όμως, την επόμενη χρονιά. Μετά από έναν χρόνο, λοιπόν, πάτε στη Χίο, στη Σμύρνη, στο Μαρμαρίς, όπου και ξανανοικιάζετε το ίδιο σκάφος, το οποίο είχατε λατρέψει, και ξεκινάτε τη μίνι κρουαζιέρα σας στα νησιά μας, ξεκινώντας από την Σύμη. Εκεί όμως σας περιμένει μια δυσάρεστη έκπληξη.
Το ταξίδι διακόπτεται απότομα, επειδή ο πλοίαρχος του σκάφους έχει παρανομήσει. Ποια ήταν η παρανομία του; Είναι ο πλοίαρχος του ίδιου σκάφους το οποίο είχατε χρησιμοποιήσει και την προηγούμενη χρονιά, πράξη η οποία αντίκειται στον ελληνικό νόμο! Παράδοξο;».
Να σημειωθεί ότι ο Νόμος 4256/2014 προβλέπει τα εξής:
«3. α. Η εκτέλεση σύμβασης ναύλωσης, στην οποία ο τόπος παράδοσης και ο τόπος επαναπαράδοσης του πλοίου αναψυχής βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια, επιτρέπεται στα ακόλουθα πλοία αναψυχής: α) υπό σημαία ελληνική ή άλλου κράτους – μέλους της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., καθώς και β) υπό σημαία κράτους εκτός της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., ολικού μήκους άνω των τριάντα πέντε (35) μέτρων, εφόσον είναι κατασκευασμένα κατά το μεγαλύτερο μέρος τους από μέταλλο ή πλαστικό και έχουν μεταφορική ικανότητα άνω των δώδεκα (12) επιβατών. Άρα, ένα παραδοσιακό σκάφος (ξύλινο) με ξένη σημαία δεν έχει το δικαίωμα από τη στιγμή που σας πήρε από την Ρόδο να σας επιστρέψει στη Ρόδο! Κι ας έχει περάσει ένας χρόνος! Ο νόμος δεν έχει σαφή χρονικά όρια ανάμεσα στην παράδοση και την επαναπαράδοση… Έπρεπε να είχατε νοικιάσει άλλο σκάφος!». Για τους γνώστες του ζητήματος, το παράδειγμα είναι ίσως ακραίο αλλά ως σενάριο είναι απόλυτα υπαρκτό και πιθανό, όπως εξηγούν τουριστικοί πράκτορες στην «δ».
Η προϊστορία
«Από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 υπήρξε μια ραγδαία μείωση των ελληνικών παραδοσιακών σκαφών, ενώ την ίδια περίοδο άρχισε η ναυπήγηση ενός μεγάλου τουρκικού στόλου με σύγχρονα ξύλινα σκάφη παραδοσιακού τύπου, μεγάλου μεγέθους και υψηλών όμως προδιαγραφών, οι γνωστές σε όλους “τουρκικές γουλέτες” (από την βενετσιάνικη goleta). Το Αιγαίο άρχισε επικίνδυνα να γίνεται λίμνη τούρκικων επαγγελματικών γουλετών και όσο πλησίαζε και η ημέρα άρσης του “καμποτάζ” οι προβληματισμοί για την ελληνική ναυτιλία μεγάλωναν. Δυστυχώς όμως αντί να πρυτανεύσει η λογική της ενίσχυσης και της στήριξης του ελληνικού επαγγελματικού σκάφους, υπερίσχυσε η γνωστή λογική του προστατευτισμού, μια λογική υπεύθυνη και για την καταστροφή της ελληνικής βιομηχανία και βιοτεχνίας. Αποτέλεσμα της λογικής αυτής ο προαναφερθείς νόμος 4256/2014 ο οποίος είναι σαφής ως προς τις προθέσεις του», εξηγεί στην «δ», γνωστός τουριστικός πράκτορας, που δραστηριοποιείται στα Δωδεκάνησα, και έχει πελάτες επιφανείς επιχειρηματίες, εισοδηματίες, γαλαζοαίματους, δημοφιλείς καλλιτέχνες του Hollywood και γνωστά ονόματα της παγκόσμιας show biz.
Το σημερινό πρόβλημα
Οι τούρκικες γουλέτες (ανεξαρτήτως σημαίας) αποτελούν ένα αναπόσπαστο κομμάτι του θαλάσσιου τουρισμού των ακριτικών νησιών και ιδιαιτέρως της Ρόδου. Η εικόνα του Λιμανιού της Κολόνας ή και μέρους του Εμπορικού Λιμένος είναι συνδεδεμένη με τα μεγάλα αυτά παραδοσιακά σκάφη.
Τα σκάφη αυτά προσφέρουν στους επιβαίνοντες υπηρεσίες πολύ υψηλού επιπέδου. Κατά συνέπεια, οι επιβάτες τους είναι άτομα υψηλής οικονομικής στάθμης και κύρους και αποτελούν το κύριο τμήμα του V.I.P τουρισμού των νησιών συμβάλλοντας σημαντικά τόσο στην τοπική οικονομία (αφίξεις στα ελληνικά αεροδρόμια με Liar Jet, ενοικιάσεις πολυτελών αυτοκινήτων και επαγγελματικών οχημάτων παντός τύπου, διανυκτερεύσεις σε πολυτελή καταλύματα, κίνηση στην τοπική αγορά από εστιατόρια, κοσμηματοπωλεία, καταστήματα κ.τ.λ.) όσο και στη διεθνή προβολή των νησιών και της Ελλάδας.
Τα σκάφη αυτά πραγματοποιούν επίσης μαζικούς ανεφοδιασμούς στα ελληνικά λιμάνια (τρόφιμα, ποτά, φάρμακα, ανταλλακτικά, είδη υγιεινής, νερό, ενέργεια κ.τ.λ.), ενώ σημαντικότατος υπήρξε και ο ρόλος τους στην αναβάθμιση του τουρισμού σε μικρότερα νησιά, όπως η Χάλκη και η Σύμη, τα οποία προβάλλονται παγκοσμίως και αποτελούν πλέον προορισμούς του διεθνούς Jet Set. Τα τελευταία δύο χρόνια, όμως έχει δημιουργηθεί μια άνευ προηγουμένου σύγχυση. Η συγκεκριμένη νομοθεσία δεν επιτρέπει στα σκάφη αυτά να επιβιβάσουν και να αποβιβάσουν τους ίδιους επιβάτες στη Ρόδο. Έχουν το δικαίωμα ή να τους επιβιβάσουν ή να τους αποβιβάσουν. Πρακτικά, οι επιβάτες, οι οποίοι ξεκινούν το ταξίδι τους στη Ρόδο (η οποία διαθέτει και το αεροδρόμιο) πρέπει να αποβιβαστούν σε ένα οποιοδήποτε τουρκικό λιμάνι και κατόπιν να βρουν τρόπο να επιστρέψουν στις χώρες τους, είτε πετώντας απευθείας από Τουρκία είτε επιστρέφοντας με τα καραβάκια της γραμμής! Περιττό να αναφέρουμε τόσο την ταλαιπωρία των επιβατών αυτού του επιπέδου όσο και τον διασυρμό του τουριστικού μας προϊόντος από την εφαρμογή του σχετικού νόμου.
Οι εταιρείες, οι οποίες δραστηριοποιούνται στον χώρο, χρησιμοποιούσαν τα τελευταία χρόνια μια ιδιότυπη αλλά νόμιμη κατά τους ίδιους μέθοδο, για να συνεχίσουν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους. Υπέγραφαν με τους πελάτες τους δύο ξεχωριστά ναυλοσύμφωνα, αξιοποιώντας άλλη παράγραφο του σχετικού νόμου:
β. Η εκτέλεση σύμβασης ναύλωσης, στην οποία ο τόπος παράδοσης ή /και ο τόπος επαναπαράδοσης του πλοίου αναψυχής βρίσκονται στην αλλοδαπή, δεν υπόκειται στους περιορισμούς της περίπτωσης α΄».
Το ένα ναυλοσύμφωνο κάλυπτε ολόκληρη την εκδρομή τους μέχρι ένα τουρκικό λιμάνι και ένα δεύτερο τη μεταφορά τους από το τουρκικό λιμάνι στην Ελλάδα (επιστροφή). Πρακτικά «έσπαγαν» το ταξίδι στα δύο. Σύμφωνα με επιφανείς Έλληνες νομικούς, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στον ναυτιλιακό χώρο, η διαδικασία αυτή είναι απόλυτα νόμιμη.
Δεν συμφωνεί όμως το ελληνικό Υπουργείο, το οποίο με σήμα του στις 6 Ιουλίου, δηλαδή μεσούσης της τουριστικής σεζόν, προς τα Λιμεναρχεία Ρόδου και Σύμης θεωρεί την διαδικασία αυτή ως «συγκάλυψη», δίχως να αιτιολογεί όμως το κατά πόσο αυτή είναι παράνομη, όπως υποστηρίζουν επαγγελματίες του τουρισμού.
Οι εταιρείες ήδη αναθεώρησαν τα προγράμματά τους για να μην βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων αν και θεωρούν ότι θα δικαιωθούν, όμως η ζημιά έχει ήδη γίνει και καταγράφονται ήδη τεράστιες απώλειες, γεγονός το οποίο αποδεικνύεται από τα άδεια λιμάνια της Ρόδου, της Κω και της Σύμης (φωτό).
Η Ρόδος και τα γύρω νησιά, κινδυνεύουν πλέον να απομείνουν μόνο με τους χαμηλού οικονομικού επιπέδου τουρίστες, όπως βοά η αγορά, σε μία περίοδο που οι υψηλού επιπέδου επισκέπτες των νησιών αποτελούν τονωτική «ένεση» για την δοκιμαζόμενη τοπική οικονομία.
«Την ίδια στιγμή της κατάρρευσης του VIP τουρισμού κάποιοι επαίρονται ότι “επανήλθε ο νόμος και η τάξη”. Να δούμε αν θα επαίρονται και τον φετινό χειμώνα για την απώλεια εσόδων δεκάδων εκατομμυρίων από την αγορά της Ρόδου», δηλώνει στην «δ», επαγγελματίας του κλάδου που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τεράστιες απώλειες και μεγάλη οικονομική ζημία όχι μόνο των εταιρειών αλλά και της τοπικής αγοράς των νησιών.
