Ο διευθύνων σύμβουλος της TUI, του οργανισμού που φέρνει πάνω από 3 εκατομμύρια τουρίστες στη χώρα μας, Φρίντριχ Γιούσεν, θεωρεί σημαντικότερη από τη μείωση των φόρων την εφαρμογή της νομοθεσίας για τη φορολογία και τις ασφαλιστικές κρατήσεις σε «όλους τους παίκτες της αγοράς», διαφορετικά, προειδοποιεί ότι ακόμα και η βελτίωση του επενδυτικού κλίματος θα μπορούσε να αποδειχθεί ατελέσφορη εφόσον προκληθούν «προβλήματα ασυμμετρίας» στην τουριστική αγορά με τη δημιουργία ενός «μαύρου κομματιού» της. Ο κ. Γιούσεν, ο οποίος συναντήθηκε την περασμένη εβδομάδα με τον νέο υπουργό Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη, μίλησε μετά τη συνάντηση με την «Καθημερινή».
– Η κυβέρνηση έχει θέσει ως προτεραιότητά της την προσέλκυση νέων επενδύσεων. Θα κάνετε ή θα συμμετάσχετε σε νέες επενδύσεις;
– Είπαμε και στον νέο υπουργό Τουρισμού κ. Θεοχάρη ότι το μακροπρόθεσμο επενδυτικό κλίμα είναι σημαντικό και άρα θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στην Ελλάδα. Χρειαζόμαστε ασφάλεια σχεδιασμού. Εχω όμως την αίσθηση ότι τα πράγματα θα πάνε καλά. Πιστεύω ότι το επενδυτικό κλίμα είναι καλό. Ανοίξαμε εφέτος έξι νέα ξενοδοχεία στην Ελλάδα, άλλο ένα χτίζεται στην Κρήτη. Η ασφάλεια του προγραμματισμού είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για επενδύσεις. Είναι θετικό ότι η ελληνική κυβέρνηση μίλησε για 10ετές πλάνο στον τομέα του τουρισμού. Είναι το αντίθετο από εκείνο που συμβαίνει με το Brexit στην Αγγλία, που δεν γνωρίζουμε τι θα συμβεί αύριο και προετοιμαζόμαστε συνεχώς για διάφορα σενάρια.
– Ισως αυτή η περίοδος στην Ελλάδα να είναι πίσω μας…
– Η Ελλάδα είναι πολύ όμορφη χώρα, με φιλοξενία, πολιτισμό, ιστορία, όμορφες παραλίες, εξαιρετική κουζίνα. Νιώθουμε καλοδεχούμενοι στη χώρα και το ίδιο αισθάνονται και οι επισκέπτες. Οι επενδύσεις έρχονται και οι υποδομές βελτιώνονται. Ενα ζήτημα ωστόσο είναι οι κανόνες της φορολογίας και της ασφάλισης των εργαζομένων. Θα πρέπει να εφαρμόζονται για όλους. Οταν έχεις κανόνες πρέπει να τους εφαρμόζεις για όλους, αλλιώς προκύπτει ασυμμετρία στην αγορά. Είμαστε μια διεθνής εταιρεία και λειτουργούμε σύμφωνα με τους κανόνες. Απασχολούμε ασφαλισμένους υπαλλήλους. Το είπα και στον υπουργό, ότι είναι πολύ σημαντικότερο από το θέμα αύξησης ή μείωσης των φόρων να εφαρμόζονται οι νόμοι για όλους, αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος να εμφανιστεί μια σκιώδης οικονομία.
– Αυτή είναι η Ανδρος (δείχνω φωτογραφία από την πρώτη σελίδα της «Καθημερινής»). Ο βυθός της, μόνο πλαστικό. Οι θάλασσες στην Ελλάδα ρυπαίνονται όλο και περισσότερο από πλαστικό. Δεν μπορεί αυτό να αποδειχθεί και ένα πρόβλημα για τη βιομηχανία;
– Η υπόθεση με το πλαστικό είναι σοβαρή, αλλά όχι και τόσο σύνθετη. Το πλαστικό δεν το δέχεται πλέον ο πελάτης. Αν σήμερα χρησιμοποιήσεις καλαμάκι στο κοκτέιλ, θα βρεθούν πολλοί πελάτες που θα πουν ότι δεν το θέλουν. Το πλαστικό θα εξαφανισθεί. Η μείωση του πλαστικού είναι σχετικά εύκολη, όλοι μπορούν να συμβάλουν σε αυτό και πολλοί το κάνουν ήδη. Πολλοί πελάτες είναι ευαισθητοποιημένοι. Αυτό είναι καλό και ελπίζω ότι θα ενισχυθεί περαιτέρω.
– Υπάρχει ένα κενό ανάμεσα στην άνοδο των επισκεπτών και στις προσφερόμενες υπηρεσίες σε μεταφορές, νερό, ρεύμα, αποκομιδή των απορριμμάτων. Υπάρχουν δύο τρόποι για να το χρηματοδοτήσεις, είτε με φόρους που θα πληρώσει ο τελικός καταναλωτής, είτε με ιδιωτικές επενδύσεις. Εσείς είστε εναντίον της φορολογίας…
– Η δημιουργία υποδομών που χρειάζεστε από το 1ο έως το δεκάκις εκατομμυριοστό είναι πολύ ακριβότερη από αυτή που απαιτείται για την επέκταση μιας υπάρχουσας υποδομής. Δεν μπορώ ακριβώς να αντιληφθώ πώς σε αυτή τη φάση τα έσοδα του τουρισμού δεν αρκούν για τη χρηματοδότηση της βελτίωσης των υποδομών.
Στη χώρα του όπως και σε άλλες χώρες προέλευση των επισκεπτών της χώρας μας μαίνεται η συζήτηση για το αν οι πολίτες πρέπει ενόψει της κλιματικής αλλαγής να χρησιμοποιούν τόσο πολύ το αεροπλάνο. Ο Γιούσεν πιστεύει απαντώντας σε ερώτηση της «Κ» ότι οι υπηρεσίες των περιφερειακών αεροδρομίων έχουν αισθητά βελτιωθεί «αλλά απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις», βρίσκει όμως ότι ένας από τους λόγους των καθυστερήσεων είναι η έλλειψη ενός ευρωπαϊκού ενιαίου εναέριου χώρου. «Για να αποφύγουμε την “παράδοση” του αεροσκάφους από τη μια υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας στην άλλη κάνουμε σήμερα πολύ μεγαλύτερες διαδρομές και αυτό έχει αντίκτυπο και στην έκλυση διοξειδίου του άνθρακα».
«Φυσικά είναι πρόκληση οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα – 30% των εκπομπών προκαλούνται από το αυτοκίνητο, 30% από τη θέρμανση και τη βιομηχανία και 2,8% από τις αεροπορικές μεταφορές. Αν θέλεις να μειώσεις αποτελεσματικά τους ρύπους πρέπει να στραφείς π.χ. στον τρόπο κατασκευής κτιρίων (μονώσεις, θέρμανση) και στον τρόπο βιομηχανικής παραγωγής. Κάποιοι προτείνουν την επιβολή φόρου στην κηροζίνη (σ.σ. το αεροπορικό καύσιμο), έναν φόρο για τις εκπομπές. Το πρόβλημα είναι ότι οι αεροπορικές εταιρείες σήμερα κιόλας πετούν χωρίς κέρδος. Η Easyjet και η Ryanair στη Γερμανία έχουν ζημία από 170 εκατομμύρια, 250 εκατoμμύρια η Eurowings. Tα κόστη είναι ψηλότερα από τις τιμές. Οι αεροπορικές εταιρείες μάλλον δεν θα μετακυλούσαν μια περαιτέρω αύξηση του κόστους, διότι το πρόβλημα είναι ότι έχουν περισσότερα αεροπλάνα από εκείνα που χρειάζονται. Αυτό που πρέπει να οργανώσουμε είναι να μειώσουμε το capacity, κάτι που είναι δύσκολο λόγω των ρυθμίσεων.
– Θα πρέπει λοιπόν να αυξηθούν οι τιμές συνολικά;
– Ουδείς θέλει να προσφέρει τιμές κάτω του κόστους. Αυτή όμως είναι η πραγματικότητα σήμερα, λόγω της υπερπροσφοράς στην αγορά.
– Και το πλοίο;
– Ολα τα πλοία παγκοσμίως παράγουν 2% του διοξειδίου του άνθρακα. Εχουμε 40.000 εμπορικά πλοία και 300 κρουαζιερόπλοια. Ο,τι καινοτομία υπάρχει σε αυτόν τον κλάδο σε σχέση με τις εκπομπές είναι πάνω στα πλοία με πελάτες, τα κρουαζιερόπλοια. Μηχανές LNG ουδέτερου αποτυπώματος ή μηχανές καθαρισμού των εκπομπών εγκαθίστανται πρώτα σε κρουαζιερόπλοια. Στην TUI Cruises επεκτείνουμε τον στόλο κάθε χρόνο με ένα νέο πλοίο και έχουμε επενδύσει πολλά σε σύγχρονες τεχνολογίες στα πλοία.
Οι κρουαζιέρες μπορούν να ρυθμιστούν
– Μια και μιλάμε για τα κρουαζιερόπλοια, κάποιοι προορισμοί όπως η Σαντορίνη θεωρούν ήδη ότι έχουν υπερτουρισμό εξαιτίας των κρουαζιερόπλοιων. Αυτός ο φόρος που έχει θεσπισθεί για κάθε επιβάτη έχει αποτέλεσμα;
– Ενας τρόπος είναι αυτός. Αλλος είναι ο καθορισμός ορίου προσεγγίσεων. Οι κρουαζιέρες μπορούν να ρυθμιστούν. Τα προγράμματα προσεγγίσεων των πλοίων γνωστοποιούνται δύο χρόνια πριν από την άφιξη. Οι τοπικές αρχές και οι εταιρείες κρουαζιέρας μπορούν μαζί να σχεδιάσουν τα προγράμματα. Τα κρουαζιερόπλοια είναι για πολλούς προορισμούς μεγάλη πηγή εσόδων. Κατά μέσον όρο, κάθε επιβάτης δαπανά περίπου 60 ευρώ ανά ημέρα στους προορισμούς. Στη Βαρκελώνη, οι επιβάτες κρουαζιερών αποτελούν το 8% των επισκεπτών, αλλά συνεισφέρουν το 20% των τουριστικών εσόδων της πόλης. Σίγουρα απαιτούνται ρυθμίσεις σε κάποιους προορισμούς, όπως είναι η Σαντορίνη. Αλλά θα πρέπει να εξετάζεται η αποτελεσματικότητα των προτεινόμενων μέτρων.
