Με καταβολή μεγάλων αποζημιώσεων απειλείται το Δημόσιο σε κάθε τραγικό περιστατικό όπου έχασαν άνθρωποι τη ζωή τους ή τραυματίστηκαν βαριά και υπάρχει ευθύνη κρατικών οργάνων, καθώς το Συμβούλιο της Επικρατείας ξεκαθαρίζει ότι δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη η κακή οικονομική κατάσταση του κράτους την τρέχουσα περίοδο, προκειμένου να μειωθεί η οφειλόμενη προς τους συγγενείς των θυμάτων χρηματική ικανοποίηση, λόγω ψυχικής οδύνης.
Αποκρούοντας τους ισχυρισμούς του Δημοσίου ότι είναι υπερβολικά τα ποσά που επιδικάζονται σε περίοδο μεγάλης οικονομικής δυσχέρειας για το κράτος, η Δικαιοσύνη έκρινε ότι πρέπει να δοθεί ποσό που ξεπερνά το μισό εκατ. € (με τους νόμιμους τόκους μερικών ετών) στους συγγενείς στρατιώτη που σε ηλικία 20 μόλις ετών έχασε τη ζωή του πριν από 16 χρόνια από έκρηξη νάρκης στον Εβρο.
Η έκδοση της δικαστικής απόφασης, που καθιστά αμετάκλητη την υποχρέωση του Δημοσίου για καταβολή μεγάλης αποζημίωσης για την τραγωδία στον Εβρο, συμπίπτει χρονικά με δύο άλλες μεγάλες τραγωδίες που συνέβησαν στις αρχές της εβδομάδας: την έκρηξη όλμου πυροβολικού στη διάρκεια στρατιωτικής άσκησης στο πεδίο βολής στις Γλαφυρές Μαγνησίας, που στοίχισε τη ζωή τριών πεζοναυτών και τον σοβαρό τραυματισμό ενός ακόμη, αλλά και το πολύνεκρο τροχαίο στην Εγνατία Οδό, σε δύο υποθέσεις όπου θα διερευνηθούν και θα αναζητηθούν και οι ευθύνες του Δημοσίου, αφού στη μία περίπτωση υποστηρίζεται ότι έγινε χρήση απαρχαιωμένου και γι’ αυτό ελαττωματικού πυροσωλήνα, ενώ στην άλλη γίνεται λόγος για ανεπαρκή μέτρα ασφαλείας στη διακοπή της κυκλοφορίας πριν από το μοιραίο συμβάν. Ετσι, δεν αποκλείεται και στις υποθέσεις αυτές με την υποβολή των αντίστοιχων αγωγών, να υποχρεωθεί το Δημόσιο να βάλει «βαθιά το χέρι στην τσέπη».
Ηθική παρηγοριά
Στην απόφαση του ΣτΕ τονίζεται ότι η χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης αποσκοπεί στην ηθική παρηγοριά και την ψυχική ανακούφιση των μελών της οικογένειας του θύματος, όσο αυτό είναι δυνατό από τον ψυχικό πόνο που δοκιμάζουν κατά τον χρόνο του θανάτου του. Και υπογραμμίζεται ότι το ύψος της δεν μπορεί να επηρεάζεται από τη συγκεκριμένη κάθε φορά περιουσιακή και δημοσιονομική κατάσταση του Δημοσίου, που δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο κριτήριο για τον προσδιορισμό της.
Στην τραγωδία του Εβρου η έκρηξη της νάρκης στοίχισε τη ζωή δύο στρατιωτικών και τον βαρύτατο τραυματισμό ενός τρίτου τον Ιούνιο του 1998.
Ετσι είναι βέβαιο ότι το Δημόσιο θα υποχρεωθεί τελικά σε καταβολή ακόμα μεγαλύτερης αποζημίωσης, αφού όλοι βρίσκονταν σε διατεταγμένη υπηρεσία, μολονότι η έκρηξη αποδίδεται σε ανθρώπινο λάθος ενός από τους στρατιωτικούς που μετείχαν στην ομάδα ναρκαλιείας τη μοιραία ημέρα. Το δικαστήριο δέχθηκε ότι λοχίας που πήρε μέρος στην ομάδα εκκαθάρισης του ναρκοπεδίου, παρέλειψε τις ενδεδειγμένες ενέργειες. Ενώ επιχειρούσε να εξουδετερώσει μια νάρκη, δεν βίδωσε αμέσως το πώμα ασφαλείας κι έτσι το καψύλλιο που ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητο λόγω της μακρόχρονης παραμονής του στο έδαφος, έμεινε εκτεθειμένο στον κίνδυνο να εκραγεί με την παραμικρή ασυνήθιστη κρούση.
Ο λοχίας δεν διέκοψε την εργασία, ούτε ζήτησε οδηγίες από τον ομαδάρχη, αλλά συνέχισε την εξόρυξη μην προβλέποντας ότι λόγω της κόπωσης και της εφίδρωσης από την έντονη προσπάθεια και την υψηλή θερμοκρασία, ήταν εξαιρετικά πιθανό να πυροδοτηθεί κατά λάθος η νάρκη, που ήταν περιπλεγμένη σε ρίζες και χόρτα, εξαιτίας της μακρόχρονης παραμονής της στο έδαφος.
Από την έκρηξη σκοτώθηκε ο 20χρονος φαντάρος Χ.Π., που με δήλωσή του κατά την κατάταξή του τοποθετήθηκε και εκπαιδεύτηκε στην ειδικότητα του ναρκαλιευτή. Οι συγγενείς του προσέφυγαν στα διοικητικά δικαστήρια αξιώνοντας αποζημίωση 1,1 εκατ. ευρώ από το Δημόσιο λόγω των εσφαλμένων χειρισμών του λοχία ναρκαλιευτή και του εσφαλμένου σχεδιασμού της επιχείρησης από ανωτέρους του.
Το «Αδειασμα»
Απόλυτα ορθή η επιδίκαση
Το Δ. Πρωτοδικείο επιδίκασε αρχικά αποζημίωση μισό εκατ. € (400.000 για τη μητέρα και τα υπόλοιπα σε αδελφό, γιαγιά και προπάππο), αλλά μετά από έφεση του Δημοσίου, το ποσό της μητέρας μειώθηκε σε 250.000 €. Το Δημόσιο προσέφυγε στο ΣτΕ ζητώντας περαιτέρω μείωση της χρηματικής ικανοποίησης, θεωρώντας την υπερβολικά υψηλή και ασυνήθη για περίπτωση ψυχικής οδύνης.
Επικαλέστηκε ότι στον πατέρα επιδικάστηκε από άλλο δικαστήριο μικρότερη αποζημίωση 88.041 € και ότι είχαν επίσης δοθεί εφάπαξ στρατιωτικά βοηθήματα της τάξης των 20.000 €. Ετσι κατά την ανάλγητη λογική του Δημοσίου, η επιδίκαση 250.000 € στη μητέρα (που υπέστη σοκ και κατάθλιψη) οδηγούσε σε υπέρμετρο πλουτισμό της (!), ενώ καταλόγισε στο Δ. Εφετείο ακραίες εκτιμήσεις που έρχονται σε αντίθεση με την υπάρχουσα οικονομική δυσχέρεια του κράτους. Μάλιστα το Δημόσιο υποστήριξε ότι το θανατηφόρο ατύχημα ήταν ένα τυχαίο και απρόβλεπτο γεγονός που προκλήθηκε από αστάθμητους παράγοντες.
Το ΣτΕ απέκρουσε, όμως, όλους τους ισχυρισμούς του Δημοσίου κρίνοντας απόλυτα ορθή την αποζημίωση εν όψει της βαθιάς θλίψης που προκάλεσε στην οικογένειά του η απρόσμενη απώλεια.
΄Εθνος
