«Μάθε τέχνη για να ζήσεις και εμπόριο για να καζαντίσεις» λέει η γνωστή λαϊκή ρήση και έρχεται να συμπληρώσει την αντίστοιχη «το εμπόριο αρρωσταίνει, μα δεν πεθαίνει». Η πραγματικότητα για το εμπόριο στη Ρόδο βρίσκεται κάπου στη μέση, καθώς πια ο έμπορος ίσα – ίσα καταφέρνει να ζει από τη δραστηριότητα που ασκεί και στα σίγουρα μπορεί ως επαγγελματίας να «πεθάνει» για να δώσει τη θέση του σε κάποιον άλλο, φέρελπιν και συνήθως άσχετο περί τα εμπορικά.
Η λήξη της φετινής τουριστικής περιόδου επιβεβαίωσε όλους τους κανόνες που αφορούν στο εμπόριο. Εκείνοι που υιοθέτησαν πρωτοποριακές εμπορικές πρακτικές κατάφεραν να επιβιώσουν και να έχουν ένα μικρό κέρδος, γεγονός που είναι σπουδαίο για το μέγεθος της κρίσης που βρίσκεται σε εξέλιξη και για την αγοραστική δυνατότητα που είχαν οι επισκέπτες της Ρόδου. Ολοι οι υπόλοιποι που έμειναν στάσιμοι σε πρακτικές παλαιοτέρων ετών και που αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα, σήμερα στέκονται με απόγνωση μπροστά στις συσσωρευμένες τους υποχρεώσεις.
Είναι γεγονός πως η φετινή τουριστική σεζόν ήταν εξαιρετικά δύσκολη από όλες τις απόψεις. Την πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα της περασμένης άνοιξης, διαδέχθηκε το δημοψηφισμα του Ιουλίου, ακολούθως επεβλήθησαν τα capital controls, οι πτωχεύσεις τουριστικών οργανισμών και το σκηνικό ολοκληρώθηκε με την αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ. Όλα αυτά είναι δύσκολο να τα διαχειριστεί μια μεγάλη επιχείρηση, πόσω μάλλον ένας μικρός έμπορος, που στηρίζει την επιβίωσή του σε πέντε μήνες τουριστικής κίνησης.
Αν και στο νησί εξακολουθούν να έρχονται τουρίστες, μέσα από τη συνεργασία πρακτόρων της Ρόδου και του Μαρμαρίς, ωστόσο επί της ουσίας η σεζόν έλαβε τέλος. Οι εκκλήσεις του δημάρχου για να παραμείνουν τα καταστήματα ανοικτά στις τουριστικές περιοχές, εισακούονται μεν, όμως η πράξη δείχνει ότι η κίνηση αυτή περισσότερο δημιουργεί υποχρεώσεις (προσωπικό, δηλώσεις στο ΙΚΑ, ηλεκτρικό ρεύμα), παρά αποδίδει έσοδα.
Ο απολογισμός για το εμπόριο σε Ρόδο, Ιαλυσό και Λίνδο έχει γίνει και το αποτέλεσμα είναι αρνητικό. Φέτος το εμπόριο δεν απέδωσε. Οι μαγαζάτορες της Μεσαιωνικής Πόλης διαμαρτύρονται για το γεγονός της δραματικής μείωσης του αριθμού προσεγγίσεων των κρουαζιερόπλοιων και για την καθοδήγηση όλων των επισκεπτών προς τη Λίνδο. Οι Λινδιακοί συνάδελφοί τους επίσης διαμαρτύρονται διότι οι τουρίστες (μικροί και μεγάλοι) περνάνε μπροστά από τα καταστήματα τρέχοντας για να προλάβουν το ασφυκτικό πρόγραμμα της ξενάγησης στην Ακρόπολη και την επιστροφή στα πούλμαν. Οι Ιαλυσιώτες από την άλλη αισθάνονται παραμελημένοι, καθώς όλες οι κινήσεις τουριστών αφορούν μόνο τη Μεσαιωνική Πόλη και τη Λίνδο. Ολοι μαζί οι έμποροι διαμαρτύρονται για το γεγονός ότι τα μεγάλα καταστήματα έχουν αρχίσει να «κλέβουν» και τους τουρίστες – πελάτες.
Επί της ουσίας όμως όλα κατατείνουν σ’ ένα συμπέρασμα: Ο κάθε ένας έμπορος έχει απομείνει μόνος του και από τη θέση του αυτή καλείται πια να βρει τις λύσεις του. Να επανασχεδιάσει το μέλλον του, τη δραστηριότητά του και τον τρόπο εργασίας του. Η πρακτική του «αγοράζω 1 και πουλάω 3» πια δεν αποδίδει. Η λύση βρίσκεται στο «αγοράζω 1 και πουλάω 5», αρκεί αυτό το «1» να μην υπάρχει πουθενά στην αγορά. Για να επιτευχθεί όμως αυτό χρειάζονται φρέσκα μυαλά, που ξέρουν να ελίσσονται να και δημιουργούν νέα δεδομένα.
Το εμπόριο αρρωσταίνει μα δεν πεθαίνει· ναι, αλλά αυτή τη στιγμή το εμπόριο, όπως γίνεται στη Ρόδο, έχει αρρωστήσει και αναζητεί εκείνους που θα είναι τα φρέσκα μυαλά, που θα φέρουν το καινούργιο, το πρωτοποριακό, έστω κι αν αυτό θα αντιγραφεί από άλλους. Εκείνοι που είναι πρωτοπόροι, πάντα θα βρίσκουν και θα δημιουργούν καινούργιους δρόμους.
Φέτος το χειμώνα, σε όλες τις τουριστικές περιοχές της Ρόδου θα αδειάσουν αρκετά καταστήματα. Αν συγκαταλέγεστε μεταξύ εκείνων που θα διεκδικήσετε ένα από αυτά, να θυμάστε ότι το εμπόριο θέλει βαθειά γνώση και δραστηριότητα που ξεφεύγει από τη λογική «έχω ένα καλό πόστο, άρα δουλεύω».
Μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό, θα πρέπει να συνυπολογιστεί στον επίδοξο έμπορο και η αβεβαιότητα που δημιουργεί η κυβέρνηση Τσίπρα, που κάθε μέρα που περνάει ομοιάζει όλο και περισσότερο με την πλοκή του βιβλίου «Ιδανικοί αυτόχειρες» του Αντόνιο Χιλ. Σε αυτό, ο κεντρικός ήρωας αρχίσει να ανακαλύπτει ότι πίσω από μια υποτιθέμενη αυτοκτονία, υπάρχουν κρυμμένα δεκάδες ψέματα, που με τη σειρά τους συγκαλύπτουν ένα φρικτό έγκλημα.
Οι έμποροι της Ρόδου στη θέση του «ιδανικού αυτόχειρα»
