Δεν τα κατάφερε τελικώς η Ρόδος στην διεκδίκηση της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης (ΠΠΕ) για το έτος 2021, χάνοντας από την Ελευσίνα.
Από την ώρα που έγινε γνωστή αυτή η εξέλιξη, η απογοήτευση κυριάρχησε μέσα στο Δημαρχείο Ρόδου, ενώ η είδηση εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα μέσα από τα Social Media και τα ΜΜΕ.
Λίγο μετά τις 12 το μεσημέρι της Παρασκευής, στο Υπουργείο Πολιτισμού ανακοινώθηκε ότι η πόλη που θα έχει την τιμή να είναι πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021, μαζί με το Νόβισαντ της Σερβίας και την Τιμισοάρα της Ρουμανίας, είναι η Ελευσίνα, βυθίζοντας στην απογοήτευση τους Ροδίτες -αλλά και τους φίλους του νησιού- που περίμεναν με αγωνία τις εξελίξεις. Θυμίζουμε ότι οι ελληνικές πόλεις που είχαν προκριθεί στην τελική φάση ήταν η Ελευσίνα, η Καλαμάτα και η Ρόδος.
«Το 2021, η Ελλάδα θα φιλοξενήσει την πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για τέταρτη φορά μετά την Αθήνα το 1985, τη Θεσσαλονίκη το 1997 και την Πάτρα το 2006», δήλωσε ο Τίμπορ Νάβρατσιτς, επίτροπος αρμόδιος για την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την νεολαία και τον αθλητισμό.
Συγχαίροντας την Ελευσίνα για την «επιτυχία» της, ανέφερε επίσης πως ο τίτλος αυτός αποτελεί ευκαιρία για τους επισκέπτες της Ελευσίνας από την Ευρώπη και απ’ όλο τον κόσμο «να γνωρίσουν την πόλη και τα πολιτιστικά αγαθά της» αλλά και «να εκτιμήσουν την πολιτισμική πολυμορφία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τις κοινές μας αξίες, -πράγμα που είναι σήμερα επιτακτικότερο από ποτέ».
«Όπως έχουν δείξει πολλές προηγούμενες πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης, ο τίτλος μπορεί να αποφέρει σημαντικά μακροπρόθεσμα πολιτιστικά, καθώς και οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, που μπορεί να αποκομίσει πλέον και η Ελευσίνα», κατέληξε ο επίτροπος Νάβρατσις.
Σημειώνεται πως ο θεσμός για τις πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης, ξεκίνησε το 1985, με πρωτοβουλία της τότε υπουργού Πολιτισμού, Μελίνας Μερκούρη.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, το αρχικό κίνητρο του θεσμού είναι πιο επίκαιρο από ποτέ: να δώσει στους Ευρωπαίους την ευκαιρία να μάθουν περισσότερα για τον πολιτισμό κάθε χώρας, να απολαμβάνουν την κοινή ιστορία και τις κοινές αξίες τους και να αρχίσει διαπολιτισμικός διάλογος.
Με την πάροδο των ετών, οι πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης διευρύνθηκαν σε μέγεθος και εμβέλεια και συμβάλλουν στην πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη πολλών πόλεων και των γειτονικών τους περιφερειών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Την τριάδα των Πολιτιστικών Πρωτευουσών της Ευρώπης για το 2021 συμπληρώνουν η πόλη Τιμισοάρα στη Ρουμανία και το Νόβισαντ στη Σερβία, μια υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ.
Η πόλη που ανακηρύσσεται «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021» θα έχει σημαντικά οφέλη από τις διακρατικές συνεργασίες που θα προκύψουν σε πολλούς τομείς και θα αναβαθμιστεί το διεθνές προφίλ της, καθώς για έναν ολόκληρο χρόνο γίνεται το κέντρο του Πολιτισμού της Ευρώπης, η κοιτίδα του πολιτισμού. Στις ανακηρυχθείσες πόλεις ως «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» από το 2010 και μετά, απονέμεται βραβείο «προς τιμήν της Μελίνας Μερκούρη», ύψους 1.500.000 ευρώ, ενώ για τα έτη 2014-2020, οι Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης θα χρηματοδοτηθούν από το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η Ελευσίνα
Με τίτλο «Μετάβαση στην EUphoria», η πρόταση της Ελευσίνας εστίασε στην ποιοτική αναβάθμιση που μπορούν να παράγουν οι τέχνες και ο πολιτισμός εφόσον τεθούν στο επίκεντρο κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ελευσίνας:
«Η “EUphoria”αποτελεί μια προσπάθεια να συνδέσουμε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας με την τέχνη και τον πολιτισμό, αντιμετωπίζοντας υπό ένα νέο πρίσμα τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής μας· περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές.
Η “EUphoria” δεν είναι απλώς μία ιδέα: είναι τρόπος σκέψης και δράσης, νοοτροπία και λειτουργία.
Γι’ αυτό τρέφεται και δυναμώνει από την ουσιαστική συμβολή των ανθρώπων, γίνεται ρεύμα και κίνημα”, έγραφαν στον φάκελο της υποψηφιότητάς τους.
Άλλωστε, οι ανοιχτές και συμμετοχικές διαδικασίες αποτελούν διαχρονικά βασικό στοιχείο του χαρακτήρα της Ελευσίνας. Στην αρχαιότητα, τα Ελευσίνια Μυστήρια ήταν η μόνη τελετή ανοιχτή σε όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλου, φυλής και κοινωνικής τάξης, ενώ στη σύγχρονη εποχή, η πόλη διαμορφώνεται από ένα μωσαϊκό ανθρώπων από διάφορα σημεία της Ελλάδας και του κόσμου, που ήρθαν εδώ, αναζητώντας εργασία στη βιομηχανία. Κάθε μας ιδέα, ένας ξεχωριστός σπόρος για την EUphoria!»
Λυδία Κονιόρδου: «Η Ελευσίνα έκανε την υπέρβαση»
Η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, κα Λυδία Κονιόρδου, συνεχάρη και τις τρεις πόλεις, που προκρίθηκαν στην τελική φάση της διαδικασίας διεκδίκησης, για τη σπουδαία τους προσπάθεια κάτω από δύσκολες συνθήκες. Η υπουργός στην ομιλία της επεσήμανε ότι, ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, που αποτελεί έμπνευση της αείμνηστης Μελίνας Μερκούρη, έχει καθιερωθεί στη συνείδηση των πολιτών ως μία γιορτή πολιτισμού που προβάλλει αφενός την ιδιαίτερη πολιτιστική φυσιογνωμία κάθε λαού και αφετέρου, τις κοινές πτυχές της ευρωπαϊκής πολιτιστικής μας ταυτότητας. Παράλληλα, δημιουργεί έμπνευση και πολύτιμες υποδομές, εξασφαλίζοντας έτσι διαρκή παρουσία ζωντανών κυττάρων πολιτισμού στις πόλεις.
«Ιδιαίτερα σε μία εποχή που η Ελλάδα και η Ευρώπη βρίσκονται αντιμέτωπες με πολλές προκλήσεις και έχουν ανάγκη από ένα νέο όραμα για να επαναπροσδιορίσουν τον ρόλο τους και την αποστολή τους, ο πολιτισμός μπορεί να αποτελέσει την κινητήριο δύναμη για να εμπνεύσει, να ευαισθητοποιήσει και να δραστηριοποιήσει τους λαούς προς μία νέα κατεύθυνση, με γνώμονα τον σεβασμό στην διαφορετικότητα, την πολιτιστική πολυμορφία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, μέσα σε ένα πνεύμα κατανόησης, συνεργασίας και αλληλεγγύης. Η Ελευσίνα, μία πόλη που θεωρούνταν υποβαθμισμένη επί δεκαετίες, έκανε την υπέρβαση. Σήμερα, ατενίζοντας το μέλλον, καλείται να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και δημιουργικά την νέα πρόκληση, ώστε να αποτελέσει παράδειγμα έμπνευσης και για άλλες πόλεις».
Το ιστορικό της Ρόδου
Στην Αθήνα βρέθηκε από την Πέμπτη η αντιπροσωπεία της Ρόδου με επικεφαλης τον δήμαρχο κ. Φώτη Χατζηδιάκο, τον αντιδήμαρχο κ. Τέρη Χατζηϊωάννου, την συντονίστρια που είχε αναλάβει την προσπάθεια κα Λουκία Αντωνιάδου, τον καλλιτεχνικό διευθυντή κ. Νίκο Χατζηπαππά, τους κ.κ. Παπαμιχαήλ και Καβουκλή, τον Ρος Ντέιλι (υπεύθυνο μουσικής επιμέλειας), την κα Αποστολίδου υπεύθυνη για το χορευτικό κομμάτι, τον κ. Χαραλαμπίδη από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και τον κ. Καρατζόπουλο.
Την Πέμπτη ήταν το κομμάτι της παρουσίασης, που έγινε στο ξενοδοχείο ‘Ηλέκτρα Παλάς’. Η Ρόδος ήταν τρίτη στην διαδικασία (η οποία έγινε με αλφαβητική σειρά) ενώπιον της 12μελούς Επιτροπής Αξιολόγησης.
Μέσα σε μισή ώρα παρουσιάστηκαν οι θέσεις της Ρόδου για την υποψηφιότητά της και σε 75 λεπτά, όπου έγιναν εξειδικευμένες ερωτήσεις. Αυτό ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι από όλα, καθώς αφορούσε την κορύφωση της διαδικασίας μέχρι την τελική επιλογή.
Η διαδικασία κρίθηκε ιδιαίτερα αυστηρή και τυπική ως εξέταση ενώπιον των μελών.
Στοίχημα τώρα το…. μέλλον
Μετά την τελική απόφαση πάντως όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην «Επόμενη Μέρα» για την Ρόδο. Σύμφωνα με πληροφορίες, επειδή η ομάδα της Ρόδου, που εργάστηκε για την ΠΠΕ ήταν προετοιμασμένη και για την ήττα, από αύριο θα ξεκινήσει πλέον η διαχείριση της εξέλιξης με στόχο το ‘στοίχημα’ για την αξιοποίηση της όλης προετοιμασίας και την κεφαλαιοποίηση των προτάσεων για το μέλλον του νησιού.
«Όλη αυτή η προετοιμασία και ο κόπος έχουν ως αποτέλεσμα μια σειρά από Projects τα οποία μπορούν πολύ εύκολα να χρηματοδοτηθούν μέσα από προγράμματα και να αξιοποιηθούν ως κληρονομιά για την Ρόδο. Υπάρχουν 32 Projects με 152 εταίρους που έχουν δεσμευτεί για συνεργασία. Το 36% των προτάσεων που υποβάλαμε στο σύνολο, είνα έτοιμα να χρηματοδοτηθούν και να προωθηθούν. Όλα αυτά δεν έχουν σχέση με τον προϋπολογισμό του Δήμου Ρόδου. Είναι το στοίχημα από εδώ και πέρα….» δήλωσε στην ‘δημοκρατική’ ο κ. Μ. Καβουκλής.
Σχολιάζοντας το αποτέλεσμα, δήλωσε: «Η Ελευσίνα έχει κάποια θετικά στοιχεία που δεν τα είχαν οι άλλες πόλεις. Ίσως η προσέγγιση προς την Αθήνα αλλά και το πόσο θέλει να αναγεννηθεί. Η Ρόδος είναι μια αναπτυγμένη περιοχή, ενώ η Καλαμάτα αναπτύσσεται λόγω επενδύσεων που γίνονται εκεί. Ίσως αυτή η θέληση να στόχευσε έτσι….».
Να σημειωθεί τέλος, ότι το αποτέλεσμα της προσπάθειας της ΠΠΕ αναμένεται να σηματοδοτήσει και μια σειρά από…. «αλυσιδωτές» εξελίξεις σε πολιτικό επίπεδο, καθώς εάν η Ρόδος ήταν νικήτρια, ο δήμαρχος θα μπορούσε να το κεφαλαιοποιήσει πολιτικά.
Από την άλλη, αναμένονται και εξελίξεις ενόψει του ανασχηματισμού που θα γίνει στο σχήμα της δημοτικής αρχής με το νέο έτος, οπότε θα δούμε εάν θα υπάρξουν αλλαγές στην αντιδημαρχία Πολιτισμού .
