Παρουσιάστηκε το βράδυ της Παρασκευής στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου «Γεώργιος Καραγιάννης», η μελέτη που εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών σε συνεργασία με την Επιμελητηριακή Παράταξη «Αιγαίο Ανεξάρτητοι Οικονομολόγοι», με επικεφαλής τον πρώην πρόεδρο του ΟΕΕ Τμήμα Δωδεκανήσου κ. Μιχάλη Μιχαήλ, και την ΚΟΙΝΣΕΠ Οικονομολόγων, αναφορικά με τις συνέπειες που επιφέρει η κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά. Τα στοιχεία της μελέτης δείχνουν λίγο – πολύ ότι η κατάργηση δεν απέδωσε τίποτε από τα αναμενόμενα στα ταμεία του κράτους, καθώς τα έσοδα απέχουν πολύ από τις αρχικές εκτιμήσεις και προσδοκίες.
Το Ι.Ο.Φο.Μ. εκπόνησε την μελέτη κατ’ εντολή του Εμπορικού Επιμελητηρίου Λέσβου καθώς το ζήτημα του ΦΠΑ θεωρείται μείζον και απασχολεί την τοπική κοινωνία και οικονομία, λόγω της έκρηξης του μεταναστευτικού ζητήματος. Αυτή η νέα μελέτη αποτελεί συνέχεια της μελέτης που εκπονήθηκε από το Ι.Ο.Φο.Μ. σε συνεργασία με το ΟΕΕ Τμήμα Δωδεκανήσου και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου για τον Στόχο-1.
Στην παρουσίαση παραβρέθηκε και ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος, στον οποίο παρέδωσε αντίγραφο της μελέτης ο κ. Μιχαήλ. «Οι νησιώτες θεωρούνται ότι είναι οι Έλληνες με το μεγαλύτερο φορολογικό εισόδημα. Εμείς έχουμε αποδείξει το αντίθετο επιστημονικά. Όσοι διαβιούμε στο νησιωτικό χώρο, γνωρίζουμε καλά ότι τα νησιά μας απαξιώνονται καθημερινά από τη μεγάλη ανεργία, από τις μεγάλες προσφυγικές ροές, από την αύξηση του ΦΠΑ, που έχει ως άμεσο αποτέλεσμα τη μείωση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού πακέτου και την αύξηση του κόστους διαβίωσης. Πληρώνοντας τα τελευταία χρόνια υπέρμετρους φόρους, η ανταπόδοση της οργανωμένης πολιτείας στους τομείς της υγείας και της παιδείας είναι ανύπαρκτη. Όλα αυτά αποτυπώνονται στη μελέτη που θα παρουσιάσει ο κ. Κορομηλάς», είπε ο κ. Μιχαήλ, προλογίζοντας τον πρόεδρο του Ι.Ο.Φο.Μ, κ. Γιώργο Κορομηλά, ο οποίος παρουσίασε τη μελέτη.
«Με την πραγματικά αψυχολόγητη πράξη της αύξησης των συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, το Υπουργείο Οικονομικών κατάφερε να μειώσει τα έσοδα. Αντί να κάνουν αλλαγές σε άλλους τομείς της Οικονομίας, κάποιοι προτίμησαν την αποτυχημένη συνταγή της αύξησης της φορολογίας. Δεν λογάριασαν τη νησιωτικότητα. Χρησιμοποίησαν ως άλλοθι τους ισχυρισμούς του ΔΝΤ, ότι το ειδικό φορολογικό καθεστώς αποτελεί προνόμιο, δεν εξέτασαν όμως ούτε την παράμετρο της ασυνέχειας της νησιωτικής με την ηπειρωτική χώρα, ούτε τη συνταγματική επιταγή για προστασία των περιοχών αυτών. Αν δεν βελτιωθεί η εισπραξιμότητα, όσες φορές και αν διπλασιάσουν τους συντελεστές δεν θα πιάσουν τους στρόχους», τόνισε ο κ. Γιώργος Κορομηλάς.
Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος του Ι.Ο.Φο.Μ, τα έσοδα από την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να υπερβεί το ποσό των 69 εκατ. Ευρώ περίπου (20,6 εκατ. από το Βόρειο Αιγαίο και 48,2 εκατ. από το Νότιο Αιγαίο) ενώ η αρχική πρόβλεψη από το ΔΝΤ ήταν 130 εκατ. Ευρώ και η αναθεωρημένη 90 εκατ. Ευρώ. Παράλληλα υπηρεσιακοί παράγοντες προέβλεπαν έσοδα έως 250 εκατ. Ευρώ. Τη στιγμή όμως που η κυβέρνηση καταργεί στο Αιγαίο τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ για να εισπράξει μόλις 69 εκατ. Ευρώ, το έλλειμμα είσπραξης ΦΠΑ στην Ελλάδα φτάνει το 28% (vat gap), γεγονός που σημαίνει απώλεια 3,1 δις, ευρώ περίπου.
Την ίδια στιγμή, οι αντιφάσεις συνεχίζονται. Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, οι απώλειες από τη διατήρηση των μειωμένων συντελεστώνΦΠΑ στα νησιά ανέρχονται στα 50 εκατ, ευρώ. Όπως όμως προκύπτει από το σχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού, τα εκτιμώμενα έσοδα από την κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ ανέρχονται σε 85 εκατ. Ευρώ.
Όπως προκύπτει από τη μελέτη, σε όσα νησιά αυξήθηκαν οι φορολογικοί συντελεστές, αυξήθηκε η παραβατικότητα με αποτέλεσμα να είναι ορατή η μείωση εσόδων από το φόρο εισοδήματος, εισφορά αλληλεγγύης, τη μείωση των εσόδων στα ασφαλιστικά ταμεία από επιχειρηματική δραστηριότητα και την αύξηση της αδήλωτης εργασίας.
Σύμφωνα με την πρόταση που διατυπώνεται στη μελέτη, πρέπει να διατηρηθεί το ειδικό καθεστώς για όσο διάστημα διαρκέσει το πρόβλημα με τις προσφυγικές/μεταναστευτικές ροές και επίσης να ληφθεί υπόψη η νησιωτικότητα στη χάραξη μίας φορολογικής πολιτικής που θα έχει αναπτυξιακό χαρακτήρα ώστε να μην έχουμε ερημοποίηση των νησιών μας και να αυξήσουμε τα έσοδα με υγιή τρόπο.
Όσον αφορά τώρα σε επιμέρους ευρήματα της μελέτης, η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων ήτοι το 97% (372 από 384 άτομα) συμφωνεί ή μάλλον συμφωνεί ότι η αύξηση του ΦΠΑ θα επιφέρει την αύξηση των τιμών των βασικών προϊόντων.
Το 53,13% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ επηρεάζει τις τιμές των προϊόντων προς τα πάνω σε ποσοστό από 2% έως 10%. Το 83% συμφωνεί ότι θα επηρεαστεί αρνητικά ο τζίρος των επιχειρήσεων ενώ το 30,215 πιστεύει ότι θα μειωθεί η επισκεψιμότητα των νησιών. Επίσης το 69% συμφωνεί ή μάλλον συμφωνεί ότι θα επηρεαστεί αρνητικά η ποιότητα των προσφερόμενων τουριστικών υπηρεσιών.
Το 92% συμφωνεί ή μάλλον συμφωνεί ότι θα αυξηθεί η φοροδιαφυγή ή εισφοροδιαφυγή! Το 70,83% θεωρεί ότι θα αυξηθεί η παράνομη και αδήλωτη εργασία. Επιπλέον, το 89,84% των ερωτηθέντων συμφωνεί ή μάλλον συμφωνεί ότι η παρουσία προσφύγων και μεταναστών επηρεάζει την επισκεψιμότητα των νησιών. Τέλος, το 86% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η αύξηση του ΦΠΑ επιφέρει περαιτέρω αύξηση του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων. Το 45% των επιχειρήσεων (135 από 284) απάντησε ότι τα κέρδη τους μειώθηκαν το 2016 συγκριτικά με το 2015 σε ποσοστό άνω του 2%, ενώ το 36% απάντησε ότι η μείωση των κερδών ξεπέρασε το 10%.
