Συνέντευξη στον
Δημήτρη Γκαρτζώνη
O πρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών κ. Γιώργος Κορομηλάς παρουσίασε την Παρασκευή στη Ρόδο την επικαιροποιημένη μελέτη αναφορικά με τις συνέπειες που επιφέρει η κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά, από την οποία προκύπτει ότι τελικά το κράτος κερδίζει πολύ λιγότερα από τα αναμενόμενα, ενώ παράλληλα αυξάνεται το κόστος ζωής, περιορίζονται τα έσοδα των επιχειρήσεων και αυξάνεται η παραβατική συμπεριφορά.
Ο κ. Κορομηλάς μίλησε στο περιθώριο της παρουσίασης της μελέτης στη «δημοκρατική» για την υπερφολόγηση, τη φοροεπιδρομή, την φοροδιαφυγή και τη μεταφορά των εδρών των επιχειρήσεων στο εξωτερικό. Σύμφωνα με τον κ. Κορομηλά, εάν περιοριζόταν η φοροδιαφυγή και εάν έφθανε η εισπραξιμότητα του ΦΠΑ στα ευρωπαϊκά επίπεδα συνολικά θα εξασφαλίζαμε μεγαλύτερα ποσά από αυτά που αναζητούνται με την υπερβολική φορολόγηση, η οποία δημιουργεί τελικά ένα φαύλο κύκλο οδηγώντας στη παραβατική συμπεριφορά.
• Τελικά κύριε Κορομηλά, ποιες είναι οι επιπτώσεις από την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ νησιά του Αιγαίου; Υπάρχει πλέον πολύ συγκεκριμένη εικόνα από την επικαιροποιημένη μελέτη που εκπόνησε το Ινστιτούτο Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών;
Οι επιπτώσεις της κατάργησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, οι οποίες επιβεβαιώθηκαν από την έρευνά μας, έχουν να κάνουν αρχικά με την αύξηση του κόστους ορισμένων αγαθών και υπηρεσιών. Εξετάσαμε συνδυαστικά με την κατάργηση του ειδικού φορολογικού καθεστώτος, τη μετάταξη ορισμένων αγαθών σε υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ. Διαπιστώνεται ότι ο οικογενειακός προϋπολογισμός επιβαρύνθηκε από 85 έως 120 ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι αυτά τα χρήματα δεν πέφτουν πια στην αγορά. Προϊόντα που έχουν μεταταχθεί στον υψηλότερο συντελεστή δεν είναι πλέον προσιτά στον μέσο καταναλωτή και δεν έχουν ζήτηση.
Είναι λογικό όλο αυτό που συμβαίνει… Τι θα σκεφτεί να κόψει πρώτα ο καταναλωτής; Όσα προϊόντα υπάγονται πλέον στον υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ, όπως π.χ. είδη ένδυσης και υπόδησης. Θα δαπανήσει τα χρήματά του για τις βασικές ανάγκες, όπως το καθημερινό φαγητό, το ρεύμα, το τηλέφωνο, τα φροντιστήρια των παιδιών… Εν κατακλείδι συμπεραίνουμε την αύξηση του κόστους ζωής του τελικού καταναλωτή, ο οποίος είναι αυτός που επιβαρύνεται με την έμμεση φορολογία. Από την άλλη βλέπουμε ουσιαστική μείωση εσόδων σε ορισμένους κλάδους δραστηριότητας, η οποία δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της αύξησης της φορολογίας, αλλά και της αύξησης της παραβατικής συμπεριφοράς. Οδηγούμαστε δηλαδή σε μείωση των επισήμων εσόδων.
• Ο Τουρισμός αποτελεί σήμερα τη βασική πλουτοπαραγωγική πηγή της χώρας… Η αύξηση του ΦΠΑ στον τουρισμό και η επιβολή τέλους διανυκτέρευσης, ποιες συνέπειες θα έχουν;
Η αύξηση της φορολογίας, καθιστά μη ανταγωνιστικό το τουριστικό προϊόν της Ελλάδας. Όταν η γειτονική μας Τουρκία δεν έχει τέλος διανυκτέρευσης και όταν ο ΦΠΑ είναι στο 8% πώς μπορεί το ελληνικό τουριστικό προϊόν να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητά του; Σαφώς και οι υπηρεσίες που προσφέρουμε είναι καλύτερες και ποιοτικότερες από την Τουρκία. Πολλές φορές όμως οι τουρ οπερέιτορς δεν λειτουργούν με αυτά τα κριτήρια. Αντίθετα σκέφτονται τη μεγιστοποίηση του κέρδους τους κι έτσι μπορούν να οδηγηθούν σε άλλες αγορές. Πρέπει να το προσέξουμε αυτό…
• Κύριε Κορομηλά, η υπερφορολόγηση αφήνει γενικώς περιθώρια στην ανάπτυξη;
Η υπέρμετρη φορολόγηση, οι ασφαλιστικές εισφορές, το τέλος επιτηδεύματος, η εισφορά αλληλεγγύης οδηγούν σε αφανισμό επιχειρήσεις με εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ. Αναγκαστικά λοιπόν, κάποιος θα περιορίσει τον κύκλο εργασιών του ή θα οδηγηθεί στη μαύρη οικονομία, χρησιμοποιώντας άλλοθι που του δίνει απλόχερα η κεντρική φορολογική διοίκηση. Δεν είμαι βέβαια υπέρ της λύσης αυτής. Αντίθετα πιστεύω ότι πρέπει να καταγράφονται τα πάντα. Θα πρέπει όμως να υπάρχει λογική φορολογία, να αποδίδει ο καθένας σύμφωνα με τις δυνατότητές του στα κρατικά ταμεία. Αυτή είναι μία βασική συνταγματική επιταγή. Δεν θα πρέπει να φτάνουμε στο σημείο το 20% των φορολογούμενων να επωμίζεται όλα τα βάρη. Εν ολίγοις, αυτή φορολογική πολιτική δεν έχει καθόλου αναπτυξιακό πρόσημο.
• Ανέκαθεν προσπαθούμε στην Ελλάδα να πατάξουμε τη φοροδιαφυγή… Ποια θα ήταν τα αποτελέσματα εάν καταφέρναμε έστω να περιορίσουμε το φαινόμενο;
Το φαινόμενο της φοροδιαφυγής στη χώρα είναι αυξημένο και πρέπει να βρεθεί τρόπος για τον περιορισμό του. Αν λ.χ. περιοριζόταν η φοροδιαφυγή στο 20% έως 30% θα συμπληρωνόταν με 2,5 έως 3 δισ. Ευρώ τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού. Εάν βελτιώσουμε και την εισπραξιμότητα του ΦΠΑ και φθάσουμε στο μέσο ευρωπαϊκό όρο, θα εξασφαλίσουμε έσοδα 3,1 δισ. Ευρώ περίπου. Συνολικά θα εξασφαλίζαμε μεγαλύτερα ποσά από αυτά που αναζητούνται με την υπερβολική φορολόγηση η οποία δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο οδηγώντας στη παραβατική συμπεριφορά.
• Πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι πολλές επιχειρήσεις μεταφέρουν την έδρες τους στο εξωτερικό, σε χώρες περισσότερο «φιλικές» από άποψη φορολογίας;
Αυτό είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να υπάρξει. Χαίρομαι που είδα τον ίδιο τον πρωθυπουργό να επικαλείται τον τίτλο από ένα άρθρο μου στην «Ημερησία». Το άρθρο μου έφερε τον τίτλο «Από τον φορολογικό παράδεισο στην κόλαση του ελέγχου», που είναι πολύ επίκαιρος τώρα με την υπόθεση των paradise papers. Υπάρχουν πολλοί που με ευχολόγια υπόσχονται πράγματα και θαύματα στις επιχειρήσεις για να μεταφέρουν τις έδρες τους στο εξωτερικό. Το μόνο που καταφέρνουν τελικά είναι να επιβαρύνουν τη θέση τους… Είναι θωρακισμένο το εθνικό φορολογικό δίκαιο και στο επίπεδο της φορολογίας εισοδήματος και στο επίπεδο του κώδικα φορολογικών διαδικασιών. Έχει δε τέτοια εργαλεία στα χέρια του ο διοικητής της ανεξάρτητης αρχής δημοσίων εσόδων, κ. Γεώργιος Πιτσιλής ώστε οι υπηρεσίες του να μπορούν άμεσα να επιβάλουν τα δέοντα σε όλους αυτούς, που σαν τα ποντίκια εγκαταλείπουν τη χώρα τους τη δεδομένη στιγμή οι οποίοι με πρόσχημα την αλλοπρόσαλλη φορολογική πολιτική φεύγουν έξω, γιατί έχουν μάθει μία ζωή να μην πληρώνουν. Δεν είναι λοιπόν λύση για έναν υγιή επιχειρηματία. Ο υγιής επιχειρηματίας θα κρατήσει στη χώρα την επιχείρησή του και πλαισιώνοντας μαζικούς φορείς, όπως είναι οι Περιφέρειες, τα Επιμελητήρια κλπ, θα απαιτήσει από τη Κυβέρνηση να αλλάξει αυτό το μίγμα της οικονομικής πολιτικής, να εφαρμόσει μία αναπτυξιακή φορολογική πολιτική με έμφαση στην στήριξη των ευαίσθητων περιοχών της χώρας μας.
• Κλείνοντας, θα ήθελα ένα σχόλιό σας για την επιδρομή των φορολογικών ελέγχων που είδαμε για ένα ακόμη καλοκαίρι να γίνονται στα νησιά…
Θα πρέπει να γίνεται κατανομή των ελέγχων σε όλη τη χώρα… Δεν θα πρέπει να στοχοποιούνται ορισμένες περιοχές, όπως είδαμε να συμβαίνει. Προσωπικά είμαι υπέρ του προληπτικού ελέγχου. Δεν θα πρέπει όμως επ’ ουδενί τα συνεργεία από το πρωί μέχρι το βράδυ να πηγαινοέρχονται σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις, σε συγκεκριμένες περιοχές γιατί τα έχουμε δει να συμβαίνουν αυτά. Άλλωστε τα δείγματα που βγαίνουν από τέτοιους υπερσυγκεντρωτικούς ελέγχους είναι λανθασμένα. Πρέπει να γίνονται οι προληπτικοί έλεγχοι σε όλη τη χώρα και όχι να στοχοποιούνται ορισμένες περιοχές οι οποίες έχουν την τύχη ή την ατυχία να δέχονται περισσότερο κόσμο μία συγκεκριμένη περίοδο του χρόνου.