Συνέντευξη στην
Πέγκυ Ντόκου
«Δεν μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας. Η κατάργηση του ΦΠΑ σε κάποια νησιά και η επικείμενη κατάργησή του στα υπόλοιπα από τις αρχές του 2018 δεν ήταν επιλογή μας και δεν μας βρίσκει σύμφωνους – σε κάθε περίπτωση αν δεν αποφευχθεί η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών τότε εξετάζονται και αντισταθμιστικά μέτρα».
Αυτό δηλώνει σήμερα σε συνέντευξή του στην «δ» ο βουλευτής του Σύριζα, κ. Νίκος Συρμαλένιος, νησιώτης ών από τις Κυκλάδες. Παράλληλα, μιλάει για το προσφυγικό – μεταναστευτικό, για τις δομές υγείας στα νησιά αλλά και για την επικείμενη επίσκεψη του πρωθυπουργού σε Σύρο και Ρόδο στις αρχές του επόμενου έτους.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Συρμαλένιε, θα ήθελα να ξεκινήσουμε από την πρόσφατη συνεδρίαση για το ακτοπλοϊκό που έγινε στην Σύρο. Ολα τα νησιά της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου αντιμετωπίζουν προβλήματα με τις συγκοινωνίες. Ποια είναι τα κίνητρα που μπορεί να δοθούν για να βελτιωθεί η κατάσταση;
Θα ξεκινήσω από ένα πολύ βασικό. Είναι γενική παραδοχή ότι τα τελευταία 2,5 χρόνια οι βασικές ακτοπλοϊκές συνδέσεις έχουν βελτιωθεί κατά πολύ, ενώ έχουν αυξηθεί οι χρηματοδοτήσεις για τις άγονες γραμμές έστω και κατά λίγο. Τα προβλήματα κυρίως υπάρχουν τους χειμερινούς μήνες, όταν δεν υπάρχει και το αντίστοιχο κέρδος για τις ακτοπλοϊκές εταιρείες. Κατά συνέπεια αυτό θα πρέπει να καλυφθεί είτε με πολλαπλασιασμό των γραμμών δημοσίου συμφέροντος, δηλαδή των επιδοτούμενων δρομολογίων, είτε με την αύξηση των παρόχων του συγκοινωνιακού έργου. Κάτι τέτοιο γίνεται προσπάθεια να αντιμετωπιστεί με το άρθρο 76 του υπό συζήτηση νομοσχεδίου στη Βουλή, που δίνει τη δυνατότητα σύναψης προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ κράτους και ΟΤΑ για νησιά κάτω των 5.000 κατοίκων. Οφείλουμε επίσης να αναζητήσουμε λύσεις, σε συνεργασία με τις ακτοπλοϊκές εταιρίες αλλά και να βρούμε τους τρόπους διεύρυνσης των χρηματοδοτήσεων για κατασκευή νέων πλοίων ή επισκευή παλαιών μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Επενδύσεων και μάλιστα σε ελληνικά ναυπηγεία.
Προσπαθώντας να ανταποκριθούμε στις ανάγκες των κατοίκων των νησιών και μέσα στο οικονομικό περιβάλλον που διανύουμε έχουμε προχωρήσει (σε συνεννόηση με την τοπική αυτοδιοίκηση) σε αλλαγές δρομολογίων, ενώ προσπαθούμε να εναρμονίσουμε τα αεροπορικά με τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια, ώστε να αποκτήσει νόημα η έννοια της συνδυασμένης μεταφοράς, κάτι που αντιμετωπίζεται και με σχετικό άρθρο με τη σύσταση του Συμβουλίου Συνδυασμένων Μεταφορών στο νομοσχέδιο του υπουργείου που συζητείται αυτές τις μέρες στην Βουλή. Στην βελτίωση των ακτοπλοϊκών δρομολογίων θα συμβάλει και η βελτίωση των λιμενικών υποδομών και στον τομέα αυτόν γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια για την αναβάθμισή τους ύστερα από τόσα χρόνια θα μπορούσα ακόμη και να πω συστηματικής υποβάθμισης τους. Εκτός από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και το Ειδικό Αναπτυξιακό έχουμε εξασφαλίσει επιπλέον χρηματοδοτήσεις 4 εκατ για μικρά λιμενικά έργα από το Πρόγραμμα Επενδύσεων του ΥΝΑΝΠ και επιπλέον 10 εκατ από το Υπουργείο Οικονομίας για μικρά νησιά.
• Οι νησιώτες έρχονται αντιμέτωποι με την κατάργηση του ΦΠΑ και την κατακόρυφη αύξηση των τιμών σε όλα. Υπάρχει περιθώριο να προλάβουμε τα χειρότερα;
Δεν μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας. Η κατάργηση του ΦΠΑ σε κάποια νησιά και η επικείμενη κατάργησή του στα υπόλοιπα από τις αρχές του 2018 δεν ήταν επιλογή μας και δεν μας βρίσκει σύμφωνους, όπως και πολλά άλλα πράγματα που είμαστε αναγκασμένοι λόγω της στενής επιτροπείας να εφαρμόζουμε. Γνωρίζουμε ότι το οικονομικό επιτελείο εξετάζει τρόπους για να διατηρηθεί το ειδικό καθεστώς του μειωμένου κατά 30% ΦΠΑ στα 32 νησιά. Η προσφυγική κρίση από την οποία πλήττονται τα νησιά λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και εξετάζεται η αναστολή της εφαρμογής. Αυτό είναι ένα θέμα που συζητείται με τους θεσμούς. Σε κάθε περίπτωση αν δεν αποφευχθεί η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών τότε εξετάζονται και αντισταθμιστικά μέτρα.
• Το προσφυγικό – μεταναστευτικό παραμένει ένα ‘αγκάθι’για τα νησιά ακόμη και σε αυτά που υπάρχει hotspot. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει για να αλλάξει η υφιστάμενη κατάσταση;
Καταρχάς θέλω και από αυτό το βήμα να εξάρω την συμπεριφορά και τη φιλοξενία της πλειοψηφίας των νησιωτών αλλά και τη μεγάλη προσφορά των λιμενικών αλλά και των όλων των ενστόλων όσον αφορά το θέμα του προσφυγικού. Η Ελλάδα ακόμα και σε περιόδους κρίσης διδάσκει πολιτισμό.Δυστυχώς το πρόβλημα ξεπερνάει το επίπεδο της δικής μας χώρας και είναι ευρωπαϊκό. Η χώρα μας μαζί με την Ιταλία αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο κύμα. Τα κράτη μέλη της ΕΕ είχαν δεσμευτεί το φθινόπωρο του 2015 να αναδιανείμουν 160.000 αιτούντες άσυλο εντός δύο ετών, εκ των οποίων 63.300 από την Ελλάδα. Ωστόσο, μέχρι τώρα έχουν γίνει πολύ λίγα. Η Ευρώπη θα πρέπει να εκπληρώσει την υπόσχεσή της και να πιέσει τις χώρες οι οποίες δεν τηρούν τη συμφωνία. Η συμφωνία με την Τουρκία χωρίς να είναι η καλύτερη δυνατή και παρόλο που υπάρχουν αρκετά προβλήματα απέτρεψε να συνεχιστούν οι θλιβερές καταστάσεις που είδαμε τα προηγούμενα χρόνια. Χρειάζεται να εφαρμοστούν αυτά που έχουμε συμφωνήσει, να πιέσουμε για περισσότερα κονδύλια, ενώ θα πρέπει να αναβαθμίσουμε το επίπεδο οργάνωσής μας.Επιπλέον είναι απαραίτητη η προώθησή τους στην ενδοχώρα. Είναι σίγουρα μια πρωτόγνωρη κατάσταση, λάθη γίνονται αλλά έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε.
• Τα νησιά έχουν ανάγκη από βελτίωση των δομών υγείας. Εκτιμάτε ότι μπορούν να δοθούν κίνητρα στους γιατρoύς για να στελεχώσουν τις δομές αυτές;
Η κυβέρνηση έχει αποδείξει έμπρακτα ότι ενδιαφέρεται για την βελτίωση των υποδομών υγείας σε όλη την επικράτεια. Αυτά τα χρόνια έγινε και συνεχίζεται μια σοβαρή προσπάθεια στελέχωσης όλων δομών δημόσιας υγείας στα νησιά, γιατρών, νοσηλευτών, διοικητικών, προσωπικού του ΕΚΑΒ. Η πραγματικότητα είναι ότι απέχουμε από το επιθυμητό αλλά θεωρώ ότι υπήρχε μια συνειδητή υποβάθμιση τα προηγούμενα χρόνια την οποία βήμα – βήμα βελτιώνουμε και μάλιστα όχι την περίοδο των παχειών αγελάδων. Για πρώτη φορά δίνεται επίδομα στους γιατρούς για να καλύψουν ιατρεία απομακρυσμένων νησιωτικών περιοχών. Για πρώτη φορά δίνεται ευκαιρία στην τοπική αυτοδιοίκηση να χρηματοδοτεί τους γιατρούς. Επίσης, δίνονται βαθμολογικά κίνητρα στους γιατρούς που επιλέγουν να καλύψουν μια θέση σε ένα νησί, ενώ ακόμα τα απομεμακρυσμένα μικρά νησιά μπορούν να καλύπτονται από γιατρούς που υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία. Επίσης στις διακομιδές στο Αιγαίο εκτός από τη βάση της Ρόδου ξεκίνησε η λειτουργία αντίστοιχης βάσης ελικοπτέρων και στη Σύρο, ενώ προγραμματίζεται και στη Λέσβο. Ταυτόχρονα προγραμματίζεται σταδιακά τους επόμενους μήνες για το Αιγαίο η λειτουργία τριών πλωτών μέσων διακομιδών κατάλληλα εξοπλισμένων σε συνεργασία με το Λιμενικό Σώμα.
• Τον Ιανουάριο αναμένεται ο πρωθυπουργός κ. Αλ. Τσίπρας σε Σύρο και Ρόδο για τα περιφερειακά συνέδρια. Τι θα του θέσετε από την δική σας πλευρά;
Καταρχήν δεν ξέρω πότε θα είναι ακριβώς στη Ρόδο, για τη Σύρο προγραμματίζεται γύρω στο Μάρτιο. Πρέπει να πούμε ότι τα Προγραμματικά Συνέδρια είναι μια μεγάλη ευκαιρία και για διαβούλευση με τους τοπικούς φορείς, αλλά κυρίως για να ξεδιπλωθούν οι αναπτυξιακές προτάσεις που διαμορφώνουμε σε κάθε Περιφέρεια της χώρας. Ο πρωθυπουργός γνωρίζει πολύ καλά τι εστί νησιωτικότητα και έχει δείξει πραγματικά μεγάλο ενδιαφέρον . Άλλωστε πέρσι στη Νίσυρο έκανε και τις πρώτες εξαγγελίες με δέσμη μέτρων και πολιτικών νησιωτικότητας. Και πρέπει να πούμε ότι νησιωτικότητα δεν είναι μόνο οι μειωμένοι συντελεστές του ΦΠΑ, αλλά το σύνολο των εξειδικευμένων μέτρων που διαπερνούν την οικονομική και κοινωνική ζωή στα νησιά. Έχουν γίνει βήματα στην υγεία, στην παιδεία, στην ψηφιακή πολιτική, στην αγροτική οικονομία, στην ενέργεια, στις μεταφορές, στα κίνητρα των χρηματοδοτήσεων κλπ. Τα περιφερειακά συνέδρια είναι ιδιαίτερα σημαντικά γιατί παρουσιάζεται ακριβώς το όραμά μας ένας οδικός χάρτης για το μέλλον και όλο αυτό γίνεται με διαβούλευση και συμμετοχή όλων των φορέων της περιφέρειας. Αυτά όλα θα επιδιώξουμε να προχωρήσουν με γρηγορότερους ρυθμούς και να εξειδικευθούν περαιτέρω, έτσι ώστε να αρχίσουν να φαίνονται έμπρακτα και στους νησιώτες τα αποτελέσματα μιας ολοκληρωμένης θεώρησης. Βεβαίως και για μας αλλά και για τους τοπικούς φορείς η παρουσία του πρωθυπουργού είναι ακόμα ένα κίνητρο για να διεκδικηθούν και δρομολογηθούν λύσεις και σε επιμέρους κρίσιμα θέματα των νησιών μας.
