Γράφει ο
Νεκτάριος Καλογήρου
Ποιος θα το έλεγε ότι θα ερχόταν η μέρα κατά την οποία οι ξενοδόχοι θα γυρνούσαν την πλάτη στους Tour Operators, θα αρνιόντουσαν συνάντηση μαζί τους, έστω και στο πλαίσιο μιας μεγάλης διεθνούς έκθεσης τουρισμού σαν τη World Travel Market που ολοκληρώθηκε χθες; Πότε στο παρελθόν υπήρχε η σκέψη παραγκωνισμού των κολοσσών της παγκόσμιας τουριστικής βιομηχανίας και αντικατάστασής τους από ξενοδοχειακά τμήματα tour operating;
Είναι ξεκάθαρο πως οι εξελίξεις και κυρίως οι ανατροπές που επιβάλλει ο Covid19 συμβαίνουν τόσο γρήγορα ώστε να είναι εξίσου δύσκολο για τον οποιονδήποτε όχι μόνο να τις προλάβει, αλλά και να τις ερμηνεύσει.
Το lock down ήρθε την κατάλληλη στιγμή
Η Ρόδος έκανε μεγάλη εμφάνιση στη φετινή σεζόν και τις δάφνες της επιτυχίας θα μπορέσει να διατηρήσει μέχρι του χρόνου επειδή ακριβώς επεβλήθη το lock down στην πιο κατάλληλη στιγμή. Η αναγκαστική ανακοπή των τελευταίων αφίξεων υπήρξε σωτήρια για την τουριστική εικόνα του νησιού. Η απαγόρευση, έθεσε τέρμα στην πιθανότητα αποτύπωσης εικόνων με τους τουρίστες του Νοεμβρίου νοσούντες, να κλείνονται σε καραντίνα, κακήν κακώς.
Γενικά, τόσο η Ρόδος, όσο και η Κως, ως προορισμοί, ευνοήθηκαν από τον Covid19, καθώς τους δόθηκε η ευκαιρία να κερδίσουν πελάτες που υπό κανονικές συνθήκες δεν είχαν. «Πόσο ωραία ξενοδοχεία έχετε! Και τι ωραίος προορισμός! Σίγουρα θα ξανάρθουμε». Τα λόγια αυτά μετέφερε χθες προς τη «δημοκρατική» ξενοδόχος της Ρόδου και τα οποία απέδωσε σε επισκέπτες που είχαν κανονίσει πακέτο διακοπών στην Κρήτη. «Πήραμε επισκέπτες από μεγάλες αγορές που έμειναν κλειστές και αυτούς τους κερδίσαμε για τα επόμενα χρόνια».
Η αποδόμηση
των Tour Operators
Στα λόγια θαυμασμού: «πόσο ωραία ξενοδοχεία έχετε και τι ωραίος προορισμός!» κρύβεται μια σοβαρή αποδόμηση της αποτελεσματικότητας προβολής του προορισμού όπως αυτή γίνεται από τους Τουριστικούς Οργανισμούς. Η αποδόμηση των τελευταίων ενισχύεται στα μάτια των ξενοδόχων από την αδυναμία τους να πληρώσουν τα συμβόλαια υπηρεσιών φιλοξενίας της περιόδου Ιουλίου – Οκτωβρίου 2020.
Σχεδόν όλοι οι Tour Operators ψάχνουν τρόπο για να καθυστερήσουν τις πληρωμές. Ο πιο μεγάλος όλων ανακοίνωσε ότι θα καταβάλει το 25% των οφειλών του στο τέλος Νοεμβρίου και το υπόλοιπο σε δύο δόσεις κατά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο του 2021. Άλλοι Οργανισμοί επικαλούνται μειωμένο προσωπικό στο τμήμα εκκαθάρισης λογαριασμών, γι’ αυτό και θα υπάρξουν καθυστερήσεις στις πληρωμές.
Όμως, χωρίς πακέτα χειμερινού τουρισμού και με πολλές κρατήσεις του ’21 να προέρχονται από τις προκαταβολές που είχαν γίνει για τη σεζόν του ‘20, με ποια έσοδα θα πληρώσουν έγκαιρα οι Tour Operators τους ξενοδόχους; Συνεπακόλουθα, οι ξενοδοχοϋπάλληλοι που δεν έχουν εισπράξει τα δεδουλευμένα τους, πότε θα τα πάρουν;
Στη διεθνή τουριστική έκθεση του Λονδίνου (Virtual WTM 2020), που ολοκληρώθηκε διαδικτυακά χθες, πολλοί ξενοδόχοι δε συμμετείχαν διότι δεν είχαν να συζητήσουν απολύτως τίποτα με τους εκπροσώπους των Τουριστικών Οργανισμών.
«Θα κάνουμε μόνοι μας το Tour Operating»
Η δήλωση ανήκει σ’ έναν από τους πιο γνωστούς Ρόδιους ξενοδόχους κι έγινε χθες προς τη «δημοκρατική» ως ακολούθως: «Το τμήμα μάρκετινγκ κάθε μονάδας τώρα πια θα αναλάβει ακόμα πιο σημαντικό ρόλο. Όλα οδηγούν στο να διερευνήσουμε το πώς θα κάνουμε εμείς το Tour Operating». Ο ίδιος, απαντώντας στο ερώτημα, εάν προτείνει τη δημιουργία ενός τοπικού Tour Operator ή μήπως αναφέρεται σε μια συνεργασία μεταξύ ομίλων, απάντησε: «Είναι δύσκολες τέτοιου είδους συνεργασίες μεταξύ μεγάλων, διότι ο κάθε ένας έχει διαφορετικό αριθμό κλινών, άλλες ποιότητες, διαφορετικές τιμές. Εγώ δεν βλέπω τι κάνει ο άλλος. Παρακολουθώ μόνο το δικό μου προϊόν, παρακολουθώ τη ζήτηση από χρονιά σε χρονιά και κοστολογώ».
Tour Operating σημαίνει ένα πλούτο δράσεων που δεν αφορούν μόνο την πώληση των τουριστικών πακέτων, αλλά ταυτόχρονα τη διατήρηση φυσικών σημείων πώλησης και επαφής με τον πελάτη ανά την Ευρώπη. Σημαίνει συντονισμό όλων των δικτύων διανομής, προβολή των συνεργαζόμενων τουριστικών προορισμών, αλλά και ανάληψη του ρίσκου να ναυλωθεί ένα αεροπλάνο με μη διασφαλισμένη την πληρότητά του. Επιπρόσθετα, υπάρχουν νέες αγορές που οι πολίτες τους γνωρίζουν μόνο να ταξιδεύουν με τουριστικούς οργανισμούς. Τόσο ο πρόεδρος των Τουριστικών Πρακτόρων κ. Χρήστος Μιχαλάκης, όσο και ο ειδικός σε θέματα τουριστικού μάρκετινγκ κ. Γιάννης Φώτης μίλησαν τις τελευταίες δύο ημέρες επί μακρόν προς τη «δημοκρατική», εξηγώντας όλα όσα περιλαμβάνει ο όρος «Tour Operating» και προσπαθώντας να ερμηνεύσουν τη δήλωση που έγινε προς τη «δημοκρατική».
Παρότι όλο αυτό φαντάζει υπερμεγέθες και δύσκολο, η συζήτηση έχει ανοίξει και δε θα σταματήσει. Το πρώτο βήμα θα είναι προς την κατεύθυνση εμπλουτισμού του τοπικού τουριστικού προϊόντος με πρόσθετα θέλγητρα. Το ζητούμενο δεν είναι να έρθει περισσότερος κόσμος. Τα 2,5 εκατομμύρια αφίξεων (συν 1,4 εκ. από την κρουαζιέρα) είναι αρκετά. Το ζητούμενο βρίσκεται στο τι θα παρακινεί όλον αυτό τον κόσμο να επιλέξει τη Ρόδο κι εκεί κρύβεται το μυστικό του νέου, ίσως τοπικού, tour operating. Οι αλλαγές που έρχονται θα είναι ραγδαίες.
Μερικά στοιχεία
Σήμερα οι Tour Operators διακινούν περίπου το 80% των εισερχόμενων αφίξεων επισκεπτών προς τα ξενοδοχεία της Ρόδου. Η υψηλή αυτή εξάρτηση οφείλεται κατά κύριο λόγο στον έλεγχο που έχουν επί των αεροπορικών συνδέσεων.
Οι τουριστικοί οργανισμοί ήταν εκείνοι που στο παρελθόν είχαν χρηματοδοτήσει ντόπιους επιχειρηματίες για την κατασκευή και την επέκταση ξενοδοχειακών μονάδων, προπληρώνοντάς τους μεγάλα χρηματικά ποσά για τριετή συμβόλαια. Τα ξενοδοχεία αυτά ήταν πάντα γεμάτα και μάλιστα χωρίς να καταβάλλεται ιδιαίτερη προσπάθεια από τον ξενοδόχο, αφού η πώληση διανυκτερεύσεων ήταν εξασφαλισμένη. Βέβαια, και οι ίδιοι οι tour operators δεν δυσκολευόντουσαν να πουλήσουν, καθώς σε όλη αυτή την περίοδο των παχέων αγελάδων είχαν τον απόλυτο έλεγχο των πωλήσεων, των μετακινήσεων, αλλά και της διαμόρφωσης των τιμών πώλησης από τα ξενοδοχεία.
Σημειώνεται ότι τα τελευταία χρόνια υπήρξε καταβαράθρωση των τιμών διανυκτέρευσης στη Ρόδο (κι όχι μόνο) με μοναδικό ρυθμιστικό παράγοντα τους τουριστικούς οργανισμούς.
Αν και ο οργανωμένος τουρισμός προς την Ρόδο ξεκίνησε από τη δεκαετία του ’50, η ραγδαία ανάπτυξη και ο άκρατος πολλαπλασιασμός των αφίξεων σημειώθηκε τα τελευταία 25 χρόνια, με κύριο υπαίτιο τη χαλαρότητα με την οποία οι τότε Καποδιστριακοί δήμοι χορηγούσαν τις σχετικές άδειες.
Αν και έχουν περάσει 70 χρόνια οργανωμένης τουριστικής βιομηχανίας, χρειάστηκαν μόλις εννέα μήνες υγειονομικής κρίσης για να φανεί ότι το σύστημα δε λειτουργεί σωστά και χρειάζεται σοβαρή αναδιάρθρωση.
