Παρουσιάστηκαν χθες και αναμένεται να εισαχθούν σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης από την περίοδο 2023-2024
Κάθε δυάδα μαθητών της Α΄ Δημοτικού ζωγραφίζει και κόβει τα σημεία στίξης που έχει διδαχθεί. Ο εκπαιδευτικός διαβάζει ένα παραμύθι με καλό επιτονισμό. Κάθε φορά που σταματάει την ανάγνωση, οι μαθητές σηκώνουν το χαρτόνι με το κατάλληλο σημείο στίξης. Πρόκειται για ένα παράδειγμα διδασκαλίας ενός κεφαλαίου του μαθήματος –εν προκειμένω των σημείων στίξης– όχι με βάση αυτά καθαυτά τα σημεία ως διδακτέα ύλη, αλλά αξιοποιώντας τις δραστηριότητες εκείνες ώστε οι μαθητές να τα αναγνωρίζουν και να τα αποδίδουν στην ανάγνωση. Υπάρχει δηλαδή μετατόπιση από την οργάνωση της ύλης με βάση την ύλη προς το τι θα είναι σε θέση να γνωρίζουν, να κατανοούν και να κάνουν οι μαθητές. Παράλληλα η ύλη αναπτύσσεται με βάση νέους γραμματισμούς στους οποίους πρέπει να καλλιεργηθούν οι μαθητές, όπως ο ψηφιακός, ο τεχνολογικός, ο οπτικός, ο πληροφοριακός, ο περιβαλλοντικός, ο πολιτισμικός και ο γραμματισμός στα Μέσα. Είναι δύο από τις καινοτομίες των νέων προγραμμάτων σπουδών που καταρτίστηκαν και θα εισαχθούν στα πρότυπα και τα πειραματικά σχολεία από το 2022-2023 και από την επόμενη χρονιά σε όλα τα σχολεία. Συγκεκριμένα, όπως παρουσίασε χθες η «Κ», 166 νέα προγράμματα σπουδών (Π.Σ.) –123 εντελώς νέα και 43 επικαιροποιημένα– εκπονήθηκαν για το νηπιαγωγείο, το δημοτικό, το γυμνάσιο και το λύκειο (πλην της Γ΄ Λυκείου) της γενικής εκπαίδευσης.
Οι άξονες εκσυγχρονισμού των νέων προγραμμάτων σπουδών, όπως παρουσιάστηκαν χθες από την ηγεσία του υπ. Παιδείας και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, είναι τρεις:
Πρώτον, αλλάζει ο διδακτικός σχεδιασμός των Π.Σ. Τίθενται στο επίκεντρο ο μαθητής και τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα, δηλαδή όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζει ο μαθητής, να κατανοεί και να μπορεί να εφαρμόσει μετά το μάθημα. Για παράδειγμα, αντί ο μαθητής να αποστηθίσει ιστορικά γεγονότα, καλείται να συμμετάσχει σε δραστηριότητες που θα του επιτρέψουν να αντιληφθεί τη σημασία των γεγονότων, τα αίτια και τις συνέπειές τους με το, π.χ., να υποδυθεί ο ίδιος το ιστορικό πρόσωπο σε ένα παιχνίδι ρόλων ή να συντάξει μια επιστολή εκ μέρους του προσώπου αυτού. Επιπλέον διαφυλάσσονται η συνέχεια και η συνοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία, μέσω της μετατόπισης από την «ύλη», σε θεματικά πεδία που παραμένουν σταθερά από τάξη σε τάξη και από βαθμίδα σε βαθμίδα. Για παράδειγμα, στα Μαθηματικά η θεματική ενότητα «Μοτίβο – Συναρτήσεις» παραμένει σταθερή από τα Μαθηματικά της Α΄ Δημοτικού έως και τα Μαθηματικά του λυκείου: αρχικά ο μαθητής αναγνωρίζει απλά αριθμητικά μοτίβα, έπειτα πιο σύνθετα αριθμητικά μοτίβα, κατόπιν αντιμετωπίζει γλωσσικά, συμβολικά και γεωμετρικά μοτίβα, ενώ στο λύκειο φτάνει στην αναγνώριση και μελέτη πληθυσμιακών μοτίβων, όπως είναι οι δημογραφικές μεταβολές σε διάφορες χώρες ή τα κρούσματα COVID-19.
Θέτουν στο επίκεντρο όσα χρειάζεται να γνωρίζει ο μαθητής, να κατανοεί και να μπορεί να εφαρμόσει μετά το μάθημα.
Δεύτερον, το περιεχόμενο των Π.Σ. εμπλουτίζεται και προσαρμόζεται στις σύγχρονες επιστημονικές εξελίξεις και κοινωνικές ανάγκες. Για παράδειγμα, στη Φυσική εισάγονται οι εφαρμογές της κβαντικής θεωρίας και στα Μαθηματικά ενισχύονται τα στοχαστικά Μαθηματικά (στατιστική, πιθανότητες κ.τ.λ.). Γενικεύονται η διαθεματικότητα και η διεπιστημονικότητα σε όλα τα γνωστικά πεδία. Τέλος, ενισχύεται η σύνδεση της θεωρίας με την πράξη και την αντιμετώπιση των προκλήσεων του 21ου αιώνα. Για παράδειγμα, στην Πληροφορική οι μαθητές θα κατανοούν υπαρκτά προβλήματα και θα προτείνουν λύσεις με τη χρήση των κατάλληλων υπολογιστικών εργαλείων – π.χ. ο μαθητής θα κληθεί να αναπαραστήσει με κατάλληλο λογισμικό τα δεδομένα για τις αλλαγές στη θερμοκρασία και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε έναν τόπο και να συγκρίνει τους ρυθμούς μεταβολής τους, προκειμένου να κατανοήσει καλύτερα το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
Τρίτον, γενικεύεται η ψηφιακή διάσταση των Π.Σ. Ενσωματώνονται οι ψηφιακές τεχνολογίες και ο ψηφιακός γραμματισμός σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα και διαμορφώνεται πλούσιο ψηφιακό υλικό. Για παράδειγμα, στα μαθήματα Μελέτη Περιβάλλοντος, Γεωγραφία και Γεωλογία-Γεωγραφία οι μαθητές θα μπορούν να συμμετέχουν σε εικονικές περιηγήσεις ανά τον κόσμο και να εξασκούνται στη χαρτογραφία, αξιοποιώντας ψηφιακά εργαλεία. Παράλληλα αποτυπώνονται ψηφιακά τα ίδια τα νέα προγράμματα σπουδών.
Πιλοτική εφαρμογή
Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) είχε τη συνολική εποπτεία του έργου, το οποίο εκπονήθηκε από επιστημονικά άρτιες και αξιοκρατικά επιλεγμένες ομάδες, από τον Σεπτέμβριο του 2020 έως τον Οκτώβριο του 2021. Εντός Νοεμβρίου θα ξεκινήσει η σχετική επιμόρφωση, καθώς και η πιλοτική εφαρμογή τους σε όλα τα πρότυπα και πειραματικά σχολεία της χώρας, που θα συνεχιστεί και κατά το σχολικό έτος 2022-2023. Κατά το σχολικό έτος 2023-2024 τα νέα προγράμματα σπουδών θα εφαρμοστούν καθολικά, με την ταυτόχρονη έναρξη της εφαρμογής του «πολλαπλού βιβλίου». Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, τα νέα προγράμματα εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μεταρρυθμίσεων, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το σύστημα διαρκούς επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, τα νέα σχολικά εγχειρίδια και τη δυνατότητα επιλογής από εκπαιδευτικούς («πολλαπλό βιβλίο»), τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την Τράπεζα Θεμάτων, τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας, των εκπαιδευτικών και των μαθητών, καθώς και του εκπαιδευτικού συστήματος («Ελληνική PISA», όπως ονομάζεται ο σχετικός διαγωνισμός του ΟΟΣΑ για τον οποίο η ΟΛΜΕ αντιδρά).
Πηγή kathimerini.gr
