Σε ακύρωση ιδιόγραφης διαθήκης μιας 85χρονης, που απεβίωσε την 31η Αυγούστου 2006, στην οικία της, σε ακριτικό νησί, προχώρησε με απόφαση που εξέδωσε το Εφετείο Δωδεκανήσου, κρίνοντας ότι για τη σύνταξη της, η αποβιώσασα που είχε υποστεί εγκεφαλικό, υποβοηθήθηκε από το πρόεδρο της κοινότητας, στην οποία κατοικούσε!
Το ιστορικό της υπόθεσης, σύμφωνα με την απόφαση, έχει ως εξής:
Η αποβιώσασα έπασχε από σακχαρώδη διαβήτη και το έτος 1992 είχε ακρωτηριασθεί λόγω γάγγραινας από το ύψος της κνήμης και στο μεγάλο δάκτυλο του δεξιού άκρου ποδός.
Την 1η Μαρτίου 2006 προσήλθε στο Κέντρο Υγείας του νησιού που κατοικούσε, όπου διαγνώστηκε ότι υπέστη αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο με συνέπεια την παράλυση του αριστερού άνω άκρου.
Κατά το χρονικό διάστημα από 6 Αυγούστου 2006 μέχρι 18 Αυγούστου 2006 νοσηλεύθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου «Ανδρέας Παπανδρέου», όπου διαπιστώθηκαν ευρήματα μυκητιακής οισοφαγίτιδας -ατροφικής γαστρίτιδας και διαγνώσθηκε αφυδάτωση και λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος ο θάνατός της επήλθε συνεπεία καρδιακής ανακοπής.
Μερικές ημέρες προ του θανάτου της, ήτοι την 26η Αυγούστου 2006, φέρεται ότι συνέταξε την επίδικη ιδιόγραφη διαθήκη που δημοσιεύθηκε την 28η Σεπτεμβρίου 2006 στο Μονομελές Πρωτοδικείο Ρόδου, με την οποία εγκατέστησε ως μοναδική κληρονόμο της, σε όλη την κινητή και ακίνητη περιουσία της, την πρεσβύτερη θυγατέρα της (πρώτη εναγομένη).
Η κληρονομία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων 8 ακίνητα συνολικού εμβαδού 22,5 στρεμμάτων. Εντός δύο ακινήτων υπάρχουν και δύο κατοικίες.
Με την απο 12 Μαρτίου 2008 πράξη συμβολαιογράφου η πρώτη εναγομένη αποδέχθηκε την κληρονομιά και μετέγραψε την αποδοχή στα οικεία βιβλία του Υποθηκοφυλακείου του νησιού.
Ακολούθως, με την από 5 Ιουνίου 2008 πράξη της ιδίας συμβολαιογράφου μεταβίβασε, λόγω δωρεάς, τα ανωτέρω κληρονομιαία ακίνητα στον αδελφό της (δεύτερο εναγόμενο).
Το περιεχόμενο της επίμαχης ιδιόγραφης διαθήκης έχει ως ακολούθως: «Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΟΥ 26/8/2006 Εγώ η (…) αφήνω την κινητή και ακίνητη περιουσία μου στην κόρη μου (…)…» και ακολουθεί δυσανάγνωστη υπογραφή.
Κάτω από το κείμενο της διαθήκης αυτής έχουν γραφεί τα εξής: «Οι ΜΑΡΤΥΡΕΣ βεβαιώνουμε ότι n παραπάνω διαθήκη, γράφτηκε ιδιόχειρα από την (..), σώα έχουσα τας φρένας παρουσία μας και αυτοβούλως. Παρευρισκόμενοι μάρτυρες (…), Πρόεδρος Κοινότητας Ολύμπου, (…), Εφημέριος (…),(…) καθηγητής», ακολουθούν δε υπογραφές τους.
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του ενάγοντος, η επίδικη διαθήκη έχει μεν γραφεί με το χέρι της διαθέτιδος, το οποίο όμως δεν κινούσε η ίδια αυτοβούλως αλλά με κατεύθυνση του Προέδρου της Κοινότητας, αφού η ίδια είχε σωματική αδυναμία να ενεργήσει, καθώς και έλλειψη επικοινωνίας με το περιβάλλον, λόγω σοβαρού εγκεφαλικού επεισοδίου που είχε υποστεί.
Το δικαστήριο αναφέρει ότι γίνεται δεκτό ότι η παρέμβαση τρίτου μπορεί να επηρεάσει το κύρος της διαθήκης, αν γίνει κατά το χρόνο της υπογραφής. Κατ’ αρχάς το ό,τι ο τρίτος «βοήθησε» το διαθέτη κατά τη διαμόρφωση της υπογραφής του δεν επηρεάζει το κύρος της διαθήκης, γιατί ουσιαστικά η γραφική κίνηση προέρχεται από τον ίδιο τον διαθέτη.
Το ζήτημα διαφέρει, όμως, αν ο τρίτος δεν υποστήριξε απλώς το χέρι του διαθέτη, αλλά ο ίδιος διηύθυνε τη γραφίδα, διότι τότε η γραφική κίνηση προέρχεται από τον τρίτο και όχι από το διαθέτη.
Εν προκειμένω, με μη οριστική απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, διατάχθηκε γραφολογική πραγματογνωμοσύνη, προκειμένου να ερευνηθεί για το αν το χέρι της διαθέτιδος, κατά τη σύνταξη της επίδικης διαθήκης, υποστηριζόταν ή κατευθυνόταν από τον Πρόεδρο της Κοινότητας, ήτοι αν η γραφική κίνηση προήλθε από τη διαθέτιδα ή από τον τελευταίο.
Ο διορισθείς με την ως άνω απόφαση πραγματογνώμονας στην από 26 Μαρτίου 2011 έκθεση πραγματογνωμοσύνης, αντιπαραβάλλοντας τη γραφή και υπογραφή της υπό έλεγχο διαθήκης, αφενός μεν προς έξι τουλάχιστον αναμφισβήτητης γνησιότητος υπογραφές της διαθέτιδος τεθειμένες σε δελτία συμβάντων για παραβάσεις που βεβαιώθηκαν εις βάρος της από όργανο της Αγροφυλακής και σε υπεύθυνες δηλώσεις της ιδίας για ελαιοκαλλιέργεια, αφετέρου δε προς έγγραφα που φέρουν αναμφισβήτητα την ιδιόχειρη γραφή και υπογραφή του Προέδρου της Κοινότητας, αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
«Το κείμενο της ελεγχόμενης διαθήκης είναι γραμμένο αποκλειστικά με κεφαλαία γράμματα και η υπογραφή στο τέλος είναι δυσδιάκριτη χωρίς συγκρότηση. Από τη συγκριτική αντιπαραβολή των κεφαλαίων γραμμάτων «Μ» και «Χ» επί των γνήσιων υπογραφών της διαθέτιδος με τα αντίστοιχα κεφαλαία επί του κειμένου της διαθήκης διαπιστώθηκε διαφορά στη δομή, αλλά και στην ποιότητα της χάραξης. Με δεδομένη τη στοιχειώδη γραφική και γραμματική ανάπτυξη της διαθέτιδος, δεν δικαιολογείται η σύνταξη εκτενούς κειμένου αποκλειστικά με κεφαλαία γράμματα. Αν η φερόμενη διαθέτιδα διέθετε τέτοια γραφική συνήθεια, έπρεπε αυτή κυρίως και πρωτίστως να εκδηλώνεται στις γνήσιες υπογραφές της οι οποίες εκφέρονται με τα κατ’ ιδίαν γράμματα του ονοματεπωνύμου της. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει. Με βάση τη στοιχειώδη γραμματική ικανότητα και γραφική ανάπτυξη της φερόμενης διαθέτιδος δεν μπορούν να δικαιολογηθούν οι εμφανιζόμενες δύσκολες δομές πολλών κεφαλαίων γραμμάτων στο κείμενο της διαθήκης, διότι αυτές προϋποθέτουν άτομο με πολύ υψηλή γραφική ανάπτυξη και γραμματική ικανότητα, την οποία αποδεδειγμένα δεν διέθετε η φερόμενη διαθέτιδα. Οι οργανικές συνδέσεις που υπάρχουν μεταξύ κεφαλαίων γραμμάτων στο κείμενο της διαθήκης είναι αποτέλεσμα γραφικά προηγμένου προσώπου».
Σε αντίθεση με την φερόμενη διαθέτιδα, η ανάλυση των γνήσιων δειγμάτων γραφής του Προέδρου της Κοινότητας κατέδειξε ότι αυτός διαθέτει υψηλού επιπέδου γραφική ευχέρεια με ταχύτητα χάραξης, προσωπικές και ιδιάζουσες δομές κεφαλαίων γραμμάτων, καθώς και οργανικές συνδέσεις μεταξύ αυτών. Στο τελικό συμπέρασμα του δε ο ως άνω πραματογνώμονας αποφαίνεται ότι, κατά τη σύνταξη της επίμαχης ιδιόγραφης διαθήκης το χέρι της διαθέτιδος κατευθυνόταν από τον τότε Πρόεδρο της Κοινότητας, δηλαδή η γραφική κίνηση δεν προήλθε από τη διαθέτιδα, αλλά από τον τελευταίο.
Μετά τούτα, σε κάθε περίπτωση και ανεξαρτήτως του αν η διαθέτης κατά το χρόνο σύνταξης της ένδικης διαθήκης είχε συνείδηση των πράξεών της, εφόσον αποδείχθηκε ότι η εν λόγω διαθήκη έχει γραφεί εξ ολοκλήρου με την παρέμβαση τρίτου προσώπου, το οποίο κατηύθυνε το αδρανές χέρι της διαθέτιδος για να γράψει το κείμενο και να υπογραφεί η επίμαχη ιδιόγραφη διαθήκη, αυτή κρίθηκε άκυρη.
Το δικαστήριο έκρινε έτσι η αποβιώσασα κληρονομείται εξ αδιαθέτου από τα εννέα τέκνα της, ήτοι από τους πέντε ενάγοντες τους δύο εναγομένους και ακόμη δύο τέκνα – μη διαδίκους-, κατ’ ισομοιρίαν, ήτοι κατά ποσοστό 1/9 εξ αδιαιρέτου κάθε τέκνο.
Ρόδος: Ακυρώθηκε διαθήκη 85χρονης που φαίνεται να υποβοηθήκε από τρίτο για να τη γράψει!
