Παράθυρο για τον επανακαθορισμό των μηνιαίων δόσεων για όσους δανειολήπτες έχουν ήδη ρυθμίσει τις οφειλές τους μέσω του νόμου 3869/2010 (νόμος Κατσέλη) βλέπουν νομικοί και δικαστικοί παράγοντες. Το «παράθυρο» αυτό προκύπτει από την πρόσφατη αλλαγή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, η οποία μάλιστα έχει αναδρομική ισχύ από τις 21 Μαΐου 2015.
Η μεταβολή των δεδομένων μπορεί να αποτελέσει ικανή συνθήκη για τους δανειολήπτες να υποβάλουν αίτηση επαναπροσδιορισμού των μηνιαίων δόσεων, ακόμη και όταν δεν πρόκειται για μεταβολή των δεδομένων που σχετίζονται με την εισοδηματική και συνολικότερα περιουσιακή κατάσταση του οφειλέτη. Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι είναι στη διακριτική ευχέρεια του δικαστή να δεχθεί ή να απορρίψει τη σχετική αίτηση, καθώς και το κατά πόσο θα μειώσει ή όχι τις αντικειμενικές αξίες.
Υπενθυμίζεται ότι με βάση την τελευταία τροποποίηση που επήλθε στον νόμο Κατσέλη μέσω του νόμου 4346/2015, και ο οποίος ισχύει από την 1/1/2916, ορίζεται ρητά ότι η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας που ο δανειολήπτης θέλει να προστατεύσει από τον πλειστηριασμό δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ (στην περίπτωση των ευάλωτων οικονομικά ομάδων) ή των 180.000 ευρώ (στην περίπτωση των μεσαίων εισοδημάτων) κατά τον χρόνο συζήτησης της αίτησης. Εκ πρώτης όψεως, λοιπόν, η νομοθεσία δεν καταλαμβάνει οφειλέτες των οποίων ήδη έχουν ρυθμισθεί τα χρέη. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν νομικοί κύκλοι, η μεταβολή κρίσιμων δεδομένων, όπως είναι οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, μπορούν να δικαιολογήσουν επανακαθορισμό των δόσεων και για παλαιότερες υποθέσεις.
Προβλήματα
Πέρα από τα «παράθυρα», ο νομικός κόσμος της χώρας βλέπει και προβλήματα συνταγματικότητας στον νόμο 3869/2010, όπως αυτός τροποποιήθηκε το καλοκαίρι με τον νόμο 4336/2015 και ειδικά σε ό,τι αφορά τις υπουργικές αποφάσεις για τον καθορισμό των δικαιολογητικών που θα πρέπει να προσκομισθούν στο δικαστήριο με την κατάθεση της αίτησης υπαγωγής. Σύμφωνα με όσα ανέφερε σε εκδήλωση της καταναλωτικής οργάνωσης ΕΚΠΟΙΖΩ ο κ. Ι. Βενιέρης, δικηγόρος και λέκτορας της Νομικής Σχολής Αθηνών, ο έλεγχος των δικαιολογητικών και ο ορισμός δικάσιμου από τις γραμματείες των Ειρηνοδικείων ελέγχονται ως προς τη συμβατότητά τους με το Σύνταγμα. Κι αυτό, διότι ο ορισμός δικασίμου πρέπει να γίνεται από δικαστή και μάλιστα σε αίθουσα συνεδριάσεων, ενώ η απόρριψη αίτησης και ο μη ορισμός δικασίμου από τη γραμματεία του Ειρηνοδικείου συνιστά αρνησιδικία.
Στον νόμο, όπως αυτός τροποποιήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο, υπάρχουν και αντιφάσεις. Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε στην ίδια εκδήλωση ο κ. Δ. Σπυράκος, δικηγόρος, πρώην γενικός γραμματέας Καταναλωτή και εκ των συγγραφέων του αρχικού νόμου 3869/ 2010, σε μια δικαστική διαδικασία εισήχθη μια σημαντική έννοια εξωδικαστικής διαδικασίας. Πρόκειται για την έννοια του συνεργάσιμου δανειολήπτη που αποτελεί πλέον προϋπόθεση για την προστασία της πρώτης κατοικίας από τον πλειστηριασμό. Η έννοια του συνεργάσιμου δανειολήπτη περιλαμβάνεται στον κώδικα δεοντολογίας των τραπεζών, ο οποίος χρησιμοποιείται για την εξωδικαστική διαδικασία. Ο κ. Σπυράκος επεσήμανε ότι η ανάμειξη στοιχείων εξωδικαστικού συμβιβασμού στη δικαστική ρύθμιση χρεών νοθεύει σε τελική ανάλυση και τις δύο διαδικασίες. Υποστήριξε, τέλος, ότι εάν διατηρηθεί στον νόμο το κριτήριο του συνεργάσιμου δανειολήπτη, καλό θα ήταν να λαμβάνεται υπόψη ως έννοια κατά τη διάρκεια της δικαστικής διαδικασίας και όχι για προγενέστερη συμπεριφορά.
Καθημερινή
