Συνέντευξη στην
Νεκταρία Μπίλλη
Τόσο η ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και ο πολιτικός κόσμος αναγνωρίζουν ότι υπάρχει πρόβλημα με την ασφάλεια στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα το οποίο χρήζει άμεσης λύσης. Το δικαίωμα ορισμένων να διαμαρτύρονται δεν μπορεί να προσβάλλει το δικαίωμα των υπολοίπων στην εργασία και στην ομαλή πρόσβαση στο εργασιακό τους περιβάλλον. Τα πανεπιστήμια δεν είναι χώροι ανομίας και ασυδοσίας. Η είσοδος στο πανεπιστήμιο με κάρτα γίνεται σε όλα τα σοβαρά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής. Η θέσπιση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής στα ΑΕΙ στηρίζεται σε ακαδημαϊκά κριτήρια και θα λειτουργήσει ενισχυτικά στην αυτονομία των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων.
Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας και το πλέον πολυθεματικό, εργάζεται συστηματικά στον δρόμο της εξωστρέφειας και της πρωτοπορίας. Η εξέλιξη της εμβολιαστικής διαδικασίας που συμβάλλει στη δημιουργία του τείχους ανοσίας θα μας επιτρέψει να μπορούμε και πάλι να βρεθούμε άφοβα στα αμφιθέατρα για διά ζώσης μαθήματα που τόσο πολύ μας έχουν λείψει με τους φοιτητές μας, αναφέρει ο πρύτανης του ΑΠΘ κ. Νίκος Παπαϊωάννου
• Κύριε πρύτανη σύμφωνα με τον νέο νόμο του Υπουργείου Παιδείας προβλέπεται η σύσταση Σώματος Πανεπιστημιακής Αστυνομίας το οποίο και θα λειτουργεί εντός των ιδρυμάτων από τον Σεπτέμβριο. Το μέτρο αυτό έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε μερίδα τόσο της ακαδημαϊκής κοινότητας όσο και του πολιτικού κόσμου. Κρίνετε ότι θα υπάρξουν δυσκολίες στην εφαρμογή του;
Κάθε νόμος και κάθε μέτρο κρίνονται στην πράξη. Το αν θα υπάρξουν δυσκολίες στην εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου θα φανεί όταν αυτό τεθεί σε εφαρμογή. Το θέμα είναι ότι τόσο η ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και ο πολιτικός κόσμος αναγνωρίζουν ότι υπάρχει πρόβλημα με την ασφάλεια στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα το οποίο χρήζει άμεσης λύσης.
Τα πανεπιστήμιά μας και ένα πανεπιστήμιο όπως το ΑΠΘ, με πολύ μεγάλο campus, χρειάζονται και φύλαξη, αλλά και ασφάλεια, σε σχέση με την πρόληψη και αντιμετώπιση παραβατικών ενεργειών του ποινικού δικαίου. Η καταπολέμηση της παραβατικότητας ποινικής φύσεως ανήκει κατ’ αποκλειστικότητα στην αρμόδια δύναμη της Πολιτείας, η οποία έχει το μονοπώλιο της συγκεκριμένης αρμοδιότητας σε ολόκληρη την ελληνική Επικράτεια, στην οποία ανήκουν και τα πανεπιστήμια.
• Διαχρονικά και ενώ, στο θέμα της ασφάλειας, όλων οι απόψεις συγκλίνουν για την παραβατικότητα που υπάρχει στο Πανεπιστήμιο, ωστόσο στο θέμα χειρισμού αυτές διαφέρουν. Διαχειριστήκατε επιτυχώς μια κρίση στο ΑΠΘ και αποτρέψατε μια κατάληψη του κτηρίου διοίκησης. Μιλήστε μας για την εμπειρία και τη δυσκολία που έγκειται στο έργο της πρυτανικής αρχής να διαφυλάξει την ασφάλεια και την εύρυθμη λειτουργία του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος.
Η ευθύνη που έχουμε ως πρυτανικές αρχές για την ομαλή λειτουργία των εκπαιδευτικών, των ερευνητικών και των διοικητικών λειτουργιών του πανεπιστημίου είναι μεγάλη και εργαζόμαστε άοκνα με όλες μας τις δυνάμεις για να φέρουμε εις πέρας με επιτυχία το υψηλό αυτό καθήκον. Αναφορικά με την ασφάλεια και την εύρυθμη λειτουργία του πανεπιστημίου, πράξαμε ό,τι προβλέπει ο νόμος. Σε μια δημοκρατική κοινωνία, το δικαίωμα της διαμαρτυρίας είναι θεμιτό, σεβαστό και προστατεύεται από τον νόμο. Ωστόσο, το δικαίωμα ορισμένων να διαμαρτύρονται δεν μπορεί να προσβάλλει το δικαίωμα των υπολοίπων στην εργασία και την ομαλή πρόσβαση στο εργασιακό τους περιβάλλον. Στην περίπτωση των καταλήψεων, εφαρμόσαμε τη νομιμότητα, προσπαθώντας να περιφρουρήσουμε την εύρυθμη λειτουργία των διοικητικών και οικονομικών υπηρεσιών του πανεπιστημίου μας.
• Είστε σύμφωνος με την καθιέρωση κάρτας εισόδου στους χώρους των Πανεπιστημίων;
Τα πανεπιστήμια δεν είναι χώροι ανομίας και ασυδοσίας. Είναι χώροι όπου ανθεί η ακαδημαϊκή ελευθερία της διδασκαλίας, της έρευνας, του διαλόγου, της ζύμωσης ιδεών, καθώς και η ελεύθερη διακίνηση ιδεών. Η είσοδος στο πανεπιστήμιο με κάρτα γίνεται σε όλα τα σοβαρά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής. Η κάρτα εισόδου στους πανεπιστημιακούς χώρους δεν σημαίνει ότι αποκλείεται κάποιος. Σημαίνει, όμως, ότι σεβόμαστε τις αρχές της ακαδημαϊκότητας και της αυτονομίας κάθε πανεπιστημίου.
• Με τον νόμο θεσπίζεται και η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής στα ΑΕΙ, για την οποία πολλοί πρυτάνεις εκφράζουν την επιφύλαξη τους ότι αφενός θα μειωθούν οι εισακτέοι κάτι που θα πλήξει την ελληνική περιφέρεια και αφετέρου θα μειωθούν οι επιχορηγήσεις των ΑΕΙ. Ποια η δική σας εκτίμηση;
Η θέσπιση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής στα ΑΕΙ στηρίζεται σε ακαδημαϊκά κριτήρια και θα λειτουργήσει ενισχυτικά στην αυτονομία των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Τα φαινόμενα που παρατηρήθηκαν ιδιαίτερα έντονα πέρσι αναφορικά με την εισαγωγή σε ακαδημαϊκά τμήματα με εξαιρετικά χαμηλή βάση που άγγιζε το 3 ή το 5 προκάλεσαν μεγάλη συζήτηση και έντονο προβληματισμό σχετικά με το κατά πόσο τα παιδιά αυτά θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις των τμημάτων όπου εισήχθησαν. Δεν είναι δυνατόν από τη μία πλευρά τα φαινόμενα αυτά να μας προβληματίζουν και να αναγνωρίζουμε ότι δεν θέλουμε να υφίστανται και από την άλλη να εκφράζουμε αντιρρήσεις όταν προσφέρεται η δυνατότητα κάθε σχολή να αποφασίζει για τον βαθμό εισαγωγής σε αυτήν.
• Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο καταγράφει εκτεταμένη ερευνητική δραστηριότητα χάρη στο ευρύ φάσμα επιστημονικών δράσεων που καλύπτει. Ένα μείζον διαχρονικό θέμα είναι η ενίσχυση της ακαδημαϊκής έρευνας και η διασύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίες. Ποια είναι η επικρατούσα κατάσταση;
Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας και το πλέον πολυθεματικό, εργάζεται συστηματικά στον δρόμο της εξωστρέφειας και της πρωτοπορίας. Διεξάγει καινοτόμες έρευνες και διευρύνει συνεχώς τις συνεργασίες του με ακαδημαϊκά ιδρύματα από όλο τον κόσμο, με παραγωγικούς φορείς, επιχειρήσεις και εταιρίες διεθνούς βεληνεκούς, με στόχο να προσφέρει ακόμη περισσότερες επιστημονικές και ερευνητικές δυνατότητες και προοπτικές στα μέλη της πανεπιστημιακής του κοινότητας, να επιτύχει τη σύνδεση του πανεπιστημίου με την αγορά εργασίας και να επιστρέψει στην κοινωνία και την οικονομία τα ερευνητικά αποτελέσματα που παράγει.
Τα ελληνικά πανεπιστήμια διαθέτουν εξαιρετικά υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκό και ερευνητικό προσωπικό και σημαντικότατη δυναμική. Γι’ αυτό βρίσκονται ψηλά στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια κατάταξη ως προς την ποιότητα και το επίπεδο της έρευνας που παράγουν. Δυστυχώς, όμως, φαίνεται ότι η έρευνα αυτή παραμένει κατά βάση αναξιοποίητη. Εδώ πρέπει η πολιτεία με συγκεκριμένες δράσεις να βοηθήσει τα ΑΕΙ στη συνεχή διάχυση των ερευνητικών τους αποτελεσμάτων με διττό όφελος.
• Η πανδημική κρίση που έπληξε τον πλανήτη επέφερε επιπτώσεις και στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι σχολές έκλεισαν και λειτούργησε η ψηφιακή εκπαίδευση. Πρωτοετείς φοιτητές δεν έχουν μπει ακόμη στο αμφιθέατρο. Πότε πιστεύετε ότι θα εισέλθουμε σε συνθήκες κανονικότητας;
Κανείς δεν μπορεί ακόμη να πει με ασφάλεια πότε ακριβώς θα επιστρέψουμε σε συνθήκες κανονικότητας ή σε αυτό που θεωρούσαμε κανονικότητα πριν την πανδημία. Όσο προχωρούν οι εμβολιασμοί και μας το επιτρέπουν οι επιδημιολογικοί δείκτες, πιστεύω ότι τόσο θα αίρονται οι υφιστάμενοι περιορισμοί. Ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εφησυχάζουμε. Η τήρηση των υγειονομικών μέτρων που ισχύουν σε κάθε φάση και περίπτωση είναι απαραίτητη τόσο για τη δική μας υγεία όσο και για των συνανθρώπων μας.
• Είστε αισιόδοξος σύμφωνα με τα μέχρι στοιχεία του επιδημιολογικού φορτίου και με την εξέλιξη της εμβολιαστικής διαδικασίας ότι σύντομα θα έχουμε πετύχει το «τείχος ανοσίας» και θα μπούμε πλέον σε ρυθμούς κανονικότητα;
Επειδή είμαι φύσει αισιόδοξος, θέλω να πιστεύω ότι η εξέλιξη της εμβολιαστικής διαδικασίας που συμβάλλει στη δημιουργία του τείχους ανοσίας θα βοηθήσει σημαντικά να επιστρέψουμε όσο το δυνατόν συντομότερα σε αυτούς που ονομάζαμε ρυθμούς κανονικότητας. Θα μας επιτρέψει να μπορούμε και πάλι να βρεθούμε άφοβα στα αμφιθέατρα για διά ζώσης μαθήματα που τόσο πολύ μας έχουν λείψει με τους φοιτητές μας. Να διοργανώσουμε και πάλι ανοιχτά συνέδρια και εκδηλώσεις με κοινό, να έχουμε την όμορφη αυτή διάδραση με τους φοιτητές και τα μέλη της πανεπιστημιακής μας κοινότητας.