«Η ιστορία δεν πρέπει να επαναληφθεί ούτε καν ως φάρσα». Αυτό εκτιμούν ηγετικά κλιμάκια των Bρυξελλών, τονίζοντας ότι η ρητορική περί επαναδιαπραγμάτευσης και κατάργησης του μνημονίου που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα δεν μπορεί να επαναληφθεί.
Οι Ευρωπαίοι ιθύνοντες παρακολουθούν στενά τις προεκλογικές εξαγγελίες των πολιτικών αρχηγών στη χώρα και το μήνυμα που στέλνουν είναι ότι όποια κυβέρνηση αναδειχθεί την επομένη των εκλογών, πρέπει να εφαρμόσει το πρόγραμμα που πρόσφατα συμφωνήθηκε μεταξύ Ελλάδας και δανειστών. Τονίζουν ότι το έργο που έχει να επιτελέσει η επόμενη κυβέρνηση είναι βαρύ, τα χρονοδιαγράμματα ασφυκτικά, και ως εκ τούτου η μετεκλογική κυβέρνηση θα πρέπει να σχηματιστεί όσο το δυνατόν πιο σύντομα.
«Στην πραγματικότητα οι εταίροι της Ελλάδας βλέπουν θετικά τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών στην Ελλάδα» ανέφερε στο «Εθνος της Κυριακής» πηγή της Ευρωζώνης. «Οι εκλογές αυτές είναι μια ευκαιρία για να ξεκαθαρίσει η πολιτική στήριξη στο πρόγραμμα. Ομως δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Το καλύτερο σενάριο θα ήταν την επομένη κιόλας των εκλογών να σχηματιστεί κυβέρνηση και να ξεκινήσει η υλοποίηση του προγράμματος. Οσο πιο γρήγορα σταθεροποιηθεί η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, τόσο πιο ομαλά θα εφαρμοστεί η νέα συμφωνία με τους δανειστές» σχολίασε στο «Εθνος» η ίδια πηγή της Ευρωζώνης.
Ξεκάθαρη ήταν άλλωστε η προειδοποίηση που έστειλε την περασμένη Τετάρτη ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο, λέγοντας ότι «αν αυτήν τη φορά δεν τηρηθούν τα συμφωνηθέντα, η αντίδραση της ΕΕ και της Ευρωζώνης απέναντι στην Ελλάδα θα είναι διαφορετική». Με τη δήλωση αυτή ο Ζ.Κ. Γιούνκερ θέλησε να βάλει τέλος στις παροχολογίες των ελληνικών κομμάτων, τονίζοντας ότι «το πρόγραμμα που πρόσφατα συμφωνήθηκε μεταξύ Ελλάδας και δανειστών θα πρέπει να γίνει σεβαστό από οποιαδήποτε μελλοντική κυβέρνηση».
Εξάλλου, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, σε προχθεσινή συνέντευξή του στη σλοβένικη εφημερίδα «Delo», αναφέρει σχετικά με τις επικείμενες ελληνικές εκλογές ότι δεν έχει μεγάλη σημασία ποια θα είναι η επόμενη κυβέρνηση, αφού πάνω από το 80% των βουλευτών της προηγούμενης Βουλής υποστήριξαν το πρόγραμμα.
O εφιάλτης του Grexit
«Αυτό που έχει σημασία είναι να προκύψει το συντομότερο δυνατό μια λειτουργική κυβέρνηση, έτσι ώστε να συνεχιστεί μετεκλογικά η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που είχε διακοπεί στο πρώτο μισό της χρονιάς» τονίζει ο Κ. Ρέγκλινγκ. Ερωτηθείς δε για το αν υπάρχει ακόμα πιθανότητα Grexit, απάντησε: «Δεν είναι ένα σενάριο πάνω στο οποίο δουλεύουμε αυτήν τη στιγμή, αν και θεωρητικά είναι πάντα πιθανό. Η ελληνική πλευρά όσο και οι δανειστές δούλεψαν σκληρά για να αποφευχθεί η πιθανότητα του Grexit».
Τον εφιάλτη του Grexit υπενθύμισε άλλωστε, όχι τυχαία, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ κατά την ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, επισημαίνοντας ότι για κάποιους ήταν όντως επιλογή, όχι όμως για τον ίδιο και την Επιτροπή. «Είπα στον Αλ. Τσίπρα ότι εγώ δεν είμαι μάγος και ταχυδακτυλουργός που βγάζει λαγούς από το καπέλο του. Ηξερε ότι το Grexit ήταν μια πιθανότητα, αλλά που δεν θα αναφερόταν δημόσια και επ’ αυτού κάναμε ό,τι έπρεπε».
Εξάλλου, κάθε άλλο παρά ειδυλλιακό περιέγραψε το τοπίο την επαύριο των εκλογών αξιωματούχος της Ευρωζώνης, ο οποίος τόνισε ότι μέσα στον Οκτώβριο πρέπει να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την πρώτη αξιολόγηση. Αμέσως μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης θα πρέπει να μεταβεί κλιμάκιο των πιστωτών στην Αθήνα προκειμένου να συμφωνηθούν τα νέα προαπαιτούμενα που θα χρειαστεί να εφαρμόσει η Ελλάδα ώστε να εκταμιευθεί η επόμενη δόση των 3 δισ. ευρώ.
Πάντως, μια πρώτη γεύση για το νομοθετικό έργο που θα ακολουθήσει η νέα κυβέρνηση έδωσε χθες, στο άτυπο Eurogroup που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο, ο υπηρεσιακός υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Χουλιαράκης.
Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα δεν πρέπει να καθυστερήσουν τον πρώτο έλεγχο του προγράμματος, τονίζουν ηγετικά κλιμάκια των δανειστών. Η θετική ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος είναι προϋπόθεση για να ανοίξει επίσημα η συζήτηση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Αυτό αναφέρεται στη δήλωση του Eurogroup της 14ης Αυγούστου, ενώ το ζήτημα της ελάφρυνσης του χρέους συνδέεται άμεσα με την εκκρεμούσα συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα, στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι θα επιτευχθεί συμφωνία, εφόσον ξεκαθαρίσουν πρώτα τα μέτρα για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Πηγή της Ευρωζώνης σχολίασε ότι «τα κράτη-μέλη είναι αυτά που αποφασίζουν και όχι οι θεσμοί», ωστόσο εκτίμησε ότι αυτήν τη φορά -σε σχέση με το 2012- δεν θα είναι τόσο «επίπονη» η διαδικασία.
Παράλληλα, τους επόμενους μήνες πρέπει να τεθεί στο τραπέζι και το ζήτημα της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών. Αξιωματούχος της Ευρωζώνης υπενθύμισε ότι από τα 25 δισ. τα οποία προβλέπει η συμφωνία του Ιουλίου, τα 10 δισ. έχουν ήδη εκταμιευτεί και βρίσκονται σε ειδικό λογαριασμό του ESM γι’ αυτόν τον σκοπό, ενώ για τα υπόλοιπα 15 δισ. ευρώ οι σχετικές αποφάσεις θα πρέπει να έχουν ληφθεί μέχρι τις 15 Νοεμβρίου.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι πρέπει να σταματήσει η προεκλογική τακτική των υποσχέσεων, καθώς επισημαίνουν ότι οι αλλαγές στο πρόγραμμα που έχει συμφωνηθεί με τους εταίρους δεν είναι άλλες από αυτές που ούτως ή άλλως γίνονται με κάθε αξιολόγηση, καθώς οι όροι του μνημονίου είναι υπό συνεχή διαπραγμάτευση.
Θέμα εμπιστοσύνης
Σε αυτό το πνεύμα ήταν και η δήλωση του μέλους του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μπενουά Κερέ: «Το σημαντικό είναι ότι η Ελλάδα και οι εταίροι της εμπιστεύονται και πάλι ο ένας τον άλλον. Σε αυτήν τη βάση, θα υπάρξουν περιθώρια ελιγμών όταν πρόκειται για την προσαρμογή του προγράμματος μετά τις εκλογές, για παράδειγμα όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και την αντιμετώπιση των κεκτημένων συμφερόντων, υπό την προϋπόθεση ότι οι στόχοι του προγράμματος έχουν επιτευχθεί».
Για τις εκλογές στην Ελλάδα ρωτήθηκε άλλωστε και ο πρώην πρόεδρος της ΕΕ Χέρμαν Βαν Ρομπάι, σε συνέντευξή του στη διαδικτυακή πύλη ΕurΑctive: «Νομίζω ότι είναι καλύτερα οι Ευρωπαίοι ηγέτες να μην παίρνουν θέση στο θέμα αυτό. Οι εκλογές θα αναδείξουν, πιστεύω, ότι μια κυβέρνηση συνασπισμού είναι αναπόφευκτη. Ας ελπίσουμε ότι μετά τις εκλογές και ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, οι Ελληνες θα έχουν έναν κυβερνητικό συνασπισμό, κατά προτίμηση μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας».
Συνεχίζοντας, ο πρώην πρόεδρος της ΕΕ τονίζει ότι μια νέα συμφωνία με τις υπόλοιπες 18 χώρες της Ευρωζώνης, για ένα τέταρτο πακέτο διάσωσης, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο -μάλλον αδύνατο- να επιτευχθεί. «Ελπίζω ότι το ελληνικό πολιτικό σύστημα έχει πλήρη επίγνωση αυτού του γεγονότος. Δεν θέλω να χρησιμοποιήσω σκληρές φράσεις, αλλά έχω την αίσθηση ότι αυτό πρέπει να το έχει υπόψη της η κυβέρνηση που θα διαμορφωθεί μετά τις εκλογές. Περισσότερο από ένα παιχνίδι εξουσίας στην εσωτερική πολιτική σκηνή, πρόκειται για το μέλλον της χώρας που βρίσκεται σε κίνδυνο» αναφέρει ο Χέρμαν Βαν Ρομπάι.
Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΔΝΤ
Συζήτηση για το χρέος μόνο με μεταρρυθμίσεις
aξιόπιστη κυβέρνηση και υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων ζητά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο εκπροσωπείται στη χώρα μας από την Ντέλια Βελκουλέσκου, προκειμένου να ξεκινήσει τη συζήτηση για την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους, λένε στο «Εθνος της Κυριακής» ασφαλείς πληροφορίες.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι το ΔΝΤ αναμένει την ολοκλήρωση της διαδικασίας των εθνικών εκλογών και τη συγκρότηση της κυβέρνησης προκειμένου να ξεκινήσουν τις συζητήσεις για μια γενναία ελάφρυνση του χρέους η οποία μεταξύ άλλων προβλέπει την επιμήκυνση των διμερών δανείων για 95 χρόνια και περίοδο χάριτος 30 έτη.
Το ΔΝΤ όμως δεν προτίθεται να προχωρήσει σε συζητήσεις μέχρι να διαπιστώσει ότι στην Ελλάδα υπάρχει μια αξιόπιστη κυβέρνηση, και πηγές από το ΔΝΤ αναφέρουν ότι θα ήταν «ευχής έργο» αν γινόταν κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας, στην οποία θα συμμετείχαν και τα δύο μεγάλα κόμματα. Οι ίδιες πληροφορίες εκφράζουν ικανοποίηση από τα πεπραγμένα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τους τελευταίους δύο μήνες.
Αριστη συνεργασία
Πληροφορίες επίσης αναφέρουν ότι μεταξύ των μελών του Eurogroup προς το παρόν δεν υπάρχει ομοφωνία για το πότε θα αρχίσουν οι συνομιλίες για την ελάφρυνση του χρέους. «Παίζουν καθυστέρηση» μέχρι να συγκροτηθεί κυβέρνηση, ενώ εκφράζονται θετικά για το οικονομικό επιτελείο και συγκεκριμένα για τους κ. Χουλιαράκη και Χριστοδουλάκη, αλλά και για τον κ. Στουρνάρα, διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Λένε δηλαδή ότι η συνεργασία τόσο μεταξύ τους όσο και μεταξύ της ελληνικής πλευράς και των Ευρωπαίων είναι άριστη.
Θεωρούν, τόσο στο ΔΝΤ όσο και στο Eurogroup, ότι η Ελλάδα επανήλθε σε τροχιά ρευστού πολιτικού τοπίου, το οποίο αποδίδουν στις δημοσκοπήσεις σύμφωνα με τις οποίες δεν αποτυπώνεται σαφές προβάδισμα κάποιου πολιτικού κόμματος, ενώ παράλληλα δεν υπάρχει πνεύμα συνεργασίας μεταξύ τους.
Γι’ αυτόν τον λόγο υπάρχουν «φωνές» που θέλουν την αποσύνδεση της πρώτης αξιολόγησης του Οκτωβρίου από τη συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους. Τα περισσότερα μέλη, ωστόσο, εκτιμούν ότι πρέπει να γίνονται παράλληλες εργασίες για να μη χαθεί κι άλλος χρόνος. Αλλωστε, όπως έχει δηλώσει πολλάκις η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, το Ταμείο δεν μπορεί να συμμετάσχει στη νέα διάσωση της χώρας εάν το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν καταστεί βιώσιμο.
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ: ΜΑΡΙΑ ΑΡΩΝΗ
ΕΘΝΟΣ
