Στο όνομα της οικονομικής κρίσης, αρκετοί είναι εκείνοι που βλέπουν την ευκαιρία να καταστρατηγήσουν δικαιώματα, κεκτημένα αλλά και κοινωνικές συνήθειες, προκειμένου να εξοικονομήσουν χρήματα αλλάζοντας άρδην το εργασιακό καθεστώς στον τομέα της παροχής υπηρεσιών.
Στη Ρόδο, το φιλοδώρημα, όπως και στην υπόλοιπη χώρα είναι μια συνηθισμένη πρακτική και παρ’ ότι δεν επιβάλλεται, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες, ως πελάτες, αν έχουμε μείνει ικανοποιημένοι, ανταμείβουμε με τον τρόπο αυτόν τους εργαζόμενους, για τις υπηρεσίες που μας παρείχαν, όπως για παράδειγμα το σέρβις σε εστιατόρια, μπαρ ή καφετέριες και όχι μόνο.
Στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης που οι μισθοί έχουν πετσοκοπεί η ευγενής κίνηση των πελατών να αφήσουν πουρμπουάρ, είναι ως «μάνα εξ ουρανού» για τους υποαμειβόμενους εργαζόμενους παρά το γεγονός ότι και αυτό έχει περιοριστεί σημαντικά ως αποτέλεσμα της οικονομικής δυσχέρειας.
Όμως φαίνεται πως, όπως προκύπτει από καταγγελίες, τελικά το φιλοδώρημα που αφήνουμε στο τραπέζι ως ανταμοιβή για την καλή εξυπηρέτηση καταλήγει –αν όχι όλο- ένα μεγάλο μέρος του στις τσέπες των εργοδοτών και όχι των εργαζομένων!
Με βάση καταγγελίες που έγιναν στη «δ», η τάση εμφανίστηκε στη Ρόδο στα τελευταία 2 με 3 χρόνια και πλέον έχει επεκταθεί σε ένα μεγάλο μέρος των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, κυρίως εστίασης, όπου το μακρύ χέρι της εργοδοσίας φαίνεται να «βάζει χέρι» στα τυχερά των υπαλλήλων. Στην καλύτερη των περιπτώσεων ένα μικρό μόνο ποσοστό από αυτά μπαίνει στις τσέπες των εργαζομένων… Στη χειρότερη, όταν κλείνει το ταμείο το βράδυ ο εργοδότης, αδειάζει τον κουμπαρά παίρνει τα φιλοδωρήματα χωρίς να δίνει λογαριασμό στους υπαλλήλους.
Εργαζόμενοι, που προέβησαν στις σχετικές καταγγελίες στη «δ», έκαναν λόγο για «κλοπή του κόπου και του ιδρώτα τους» σημειώνοντας ότι τα τυχερά που αφήνουν οι πελάτες προορίζονται για τους ίδιους και όχι για τους ιδιοκτήτες.
Μάλιστα, όπως επισημαίνουν, η τάση αυτή που συνεχώς διευρύνεται και στη Ρόδο, έχει ως αποτέλεσμα την συρρίκνωση του ντόπιου δυναμικού ιδίως στον τομέα του σέρβις και την κάλυψη των θέσεων από αλλοδαπούς που «δεν έχουν τέτοιες απαιτήσεις» και συμμορφώνονται με την νέα πολιτική των καταστημάτων, που τείνει πλέον να γίνει καθεστώς.
Στα τελευταία χρόνια που οι μισθοί κατρακύλησαν σε συνδυασμό με την απώλεια των φιλοδωρημάτων, έχουν οδηγηθεί εκτός επαγγέλματος πολλοί εργαζόμενοι –αρκετοί εκ των οποίων και εκτός χώρας- ιδίως στους κλάδους της εστίασης, της ψυχαγωγίας, της κομμωτικής αλλά και πολλοί που ασκούν χειρωνακτική εργασία.
Ωστόσο, στη Ρόδο, σύμφωνα πάντα με τις καταγγελίες, η «άλωση» αφορά κυρίως στον κλάδο της εστίασης. «Είναι εξοργιστικό να βλέπεις τον εργοδότη στο τέλος της βάρδιας να παίρνει τον κουμπαρά με τα φιλοδωρήματα που οι πελάτες άφησαν για τους υπαλλήλους. Δυστυχώς όμως έτσι γίνονται πλέον τα πράγματα. Χάνουμε ένα ποσό που για εμάς είναι σημαντικό, γιατί καλύπτουμε μέρος των οικογενειακών αναγκών που είναι αδύνατον να καλυφθούν με έναν ξερό μισθό των 500, 600, 700 ευρώ. Οι λιγότερο τυχεροί δουλεύουμε μόνο στη σεζόν και άντε να βγουν οι υποχρεώσεις μόνο με τον μισθό. Παρά το γεγονός πως ακόμα και τα πουρμπουάρ έχουν μειωθεί στα τελευταία χρόνια, όταν ο πελάτης μείνει ικανοποιημένος από την παροχή υπηρεσιών, θα φροντίσει να σε ανταμείψει με ό,τι του περισσεύει. Υπάρχουν και οι πιο γενναιόδωροι πελάτες, οι πιο ευκατάστατοι, που αφήνουν περισσότερα χρήματα. Αλλά για εμάς δεν έχει καμία σημασία, αφού δεν καταλήγουν στη τσέπη μας, όπως θα έπρεπε. Ο εργοδότης πληρώνεται από τον λογαριασμό που εκδίδεται από την ταμειακή μηχανή, δεν έχει κανένα δικαίωμα να καρπώνεται τον ιδρώτα μας αλλά δυστυχώς δεν μπορούμε να το υπερασπιστούμε», δηλώνει εργαζόμενος στον κλάδο του σέρβις στη Ρόδο περισσότερα από 20 χρόνια που πλέον πρέπει να «συμμορφωθεί» με τα νέα δεδομένα, όπως υποστηρίζει.
Στις περισσότερες υπηρεσίες δεν υπάρχει κανόνας, έστω άγραφος, σχετικά με το ύψος του πουρμπουάρ. Στις υπηρεσίες delivery, για παράδειγμα, δεν ξεπερνά τα 1-2 ευρώ, ανεξάρτητα από το κόστος της παραγγελίας. Ακόμη και στα εστιατόρια, το 10% επί του συνόλου του λογαριασμού που ισχύει σε χώρες του εξωτερικού δεν τηρείται με αυστηρότητα στην Ελλάδα, ωστόσο θεωρείται μεμπτό να μην αφήσει κανείς φιλοδώρημα έστω κι αν δεν είναι απαραίτητο ότι οι μεγάλοι λογαριασμοί συνοδεύονται και από μεγάλα πουρμπουάρ.
Το φιλοδώρημα έχει καθιερωθεί πλέον ως μια χειρονομία που επιδεικνύει ευγνωμοσύνη και επιβράβευση. Η οικονομική κρίση ωστόσο στην Ελλάδα ανάγκασε στη ραγδαία περικοπή και άλλοτε γενναίων πουρμπουάρ κι έχει λάβει μια πιο ρεαλιστική υπόσταση που όμως φαίνεται πως δεν αφορά πια τον εργαζόμενο αλλά τον εργοδότη καθώς όλο και λιγότεροι είναι εκείνοι που, όπως καταγγέλλουν εργαζόμενοι, αποδίδουν στο προσωπικό τους τα φιλοδωρήματα, που μέχρι πρότινος μπορεί να έφταναν μέχρι και το μισό του μηνιαίου μισθού και αποτελούσαν σημαντικό κίνητρο για την ποιοτική παροχή υπηρεσιών και για υπερωριακή απασχόληση.
Οι εργοδότες «τσεπώνουν» τα φιλοδωρήματα των εργαζομένων; Σοβαρές καταγγελίες από εργαζόμενους
