Ο υπουργός Αμυνας εξελίσσεται σε παράγοντα αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης – Σκάνδαλο με πολλές προεκτάσεις η πώληση όπλων στους Σαουδάραβες – Υπηρέτης πολλών αφεντάδων ο μεσάζοντας – Αναταραχή στο Πεντάγωνο, ανησυχία στο Μαξίμου – Ολο το παρασκήνιο και οι ουρές των F-16
Στις σκοτεινές υποθέσεις των Paradise Papers επιχείρησε να εμπλέξει την πολιτική ζωή η κυβέρνηση και βρέθηκε στην κόλαση των αποκαλύψεων για τον Πάνο Καμμένο. Το σημείο ισορροπίας μοιάζει να έχει αλλάξει επικίνδυνα για την κυβέρνηση, καθώς όσα δημοσιοποιήθηκαν για την εταιρεία της Μαρέβας Μητσοτάκη αντιμετωπίστηκαν σαν «ξαναζεσταμένο φαγητό» τόσο που ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος αναγκάστηκε να καταγγείλει την «προσπάθεια να υποβαθμιστούν τα ζητήματα που σχετίζονται με τον κ. Αυγενάκη ή με την υπόθεση της offshore, που κανονικά θα έπρεπε να έχει συνταράξει το μιντιακό σύστημα και συνολικά τη δημόσια συζήτηση». Η διήμερη άδεια στον Δημήτρη Κουφοντίνα, επίσης, έχει φέρει σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση όχι μόνο εξαιτίας των εγχώριων αντιδράσεων, αλλά και των δημοσιευμάτων στον ξένο Τύπο και των σκληρών δηλώσεων που έκαναν οι πρεσβευτές των ΗΠΑ Τζέφρι Πάιατ και της Βρετανίας Κέιτ Σμιθ, οι οποίοι μίλησαν για προσβολή στη μνήμη των νεκρών.
Παράγοντας αποσταθεροποίησης
Η υπόθεση Καμμένου, όμως, δεν είναι από αυτές για τις οποίες η κυβέρνηση μπορεί να κάνει τα στραβά μάτια ή να αφήσει τον χειρισμό της εξ ολοκλήρου στον υπουργό Αμυνας, ο οποίος προσπαθεί με απειλές και χυδαία υπονοούμενα να κλείσει τα στόματα. Οι αποκαλύψεις είναι συνεχείς, προκαλούν εύλογα ερωτήματα και απειλούν ευθέως τη συνοχή του κυβερνητικού συνασπισμού. Ο Πάνος Καμμένος μπορεί να αποδειχθεί η αχίλλειος πτέρνα και παράγοντας αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης, καθώς στην προσπάθεια να υπερασπιστεί τον εαυτό του εκθέτει δημοσίως την ευτελέστατη ύλη πάνω στην οποία στηρίχθηκε η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Το κουβάρι της ιστορίας μόλις έχει αρχίσει να ξετυλίγεται και όσα δημοσιοποιούνται συνιστούν το υλικό ενός κολοσσιαίων διαστάσεων σκανδάλου. Η πρώτη επαφή των Σαουδαράβων με το υπουργείο Εθνικής Αμυνας γίνεται το 2016, χωρίς να υπάρχει ο μεσάζων Βασίλης Παπαδόπουλος, προκειμένου να προμηθευτούν μέρος από το απόθεμα των 300.000 βλημάτων 105 mm που είχε διαθέσιμο η Ελλάδα και βόμβες ΜΚ82. Ο Παπαδόπουλος εμφανίζεται επισήμως τον Αύγουστο του 2016 να διαπραγματεύεται τη διακρατική συμφωνία με την Ελλάδα εκ μέρους της σαουδαραβικής κυβέρνησης (εμφανίζεται επίσης ως εκπρόσωπος και του Κατάρ). Οι διαπραγματεύσεις διήρκεσαν ως την 1η Μαρτίου 2017, αλλά «το σχέδιο», όπως γράφει στην αναφορά που συνέταξε ο ταξίαρχος Μιχ. Παπαδάκης, διευθυντής τότε της Διεύθυνσης Αμυντικών Προγραμμάτων και Κύριων Συμβάσεων, μετά τη σύλληψή του στο γραφείο του κ. Καμμένου, «δεν υπεγράφη άμεσα γιατί ο Βασίλειος Παπαδόπουλος έθεσε ως προϋπόθεση την υπογραφή ανάλογης διακρατικής συμφωνίας για την προμήθεια αεροπορικών βομβών ΜΚ82/83». Τα βλήματα είναι ελληνικής κατασκευής, οι βόμβες όμως είναι αμερικανικής κατασκευής και για να πουληθούν απαιτείται έγκριση από την αμερικανική κυβέρνηση.
Η υπογραφή των συμφωνιών
Τον Απρίλιο του 2017, η Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) κοινοποίησε τα κείμενα των συμφωνιών στην ελληνική πρεσβεία στο Ριάντ και ζήτησε να προσδιοριστεί ένας εξουσιοδοτημένος αξιωματούχος για την υπογραφή τους. Στις 30 Μαΐου ο έλληνας πρεσβευτής στο Ριάντ Ηλίας – Ανδρόνικος Κλουβάτος απάντησε ότι απαιτείται επίσημη μετάφραση από την υπηρεσία ΕΝΥ/ΥΠΕΞ και ότι έχει ζητήσει από τις 7 Μαρτίου να προσδιορίσει η σαουδαραβική πλευρά τον επίσημα εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό της. Στις 31 Μαΐου ο κ. Παπαδόπουλος ενημέρωσε την ΓΔΑΕΕ ότι «δεν έχουμε ακόμα τη ρητή εντολή για να υπογράψουμε τις δύο συμβάσεις». Στις 12 Ιουνίου, ωστόσο, ζήτησε να καθοριστεί η ημερομηνία για την υπογραφή των δύο συμβάσεων.
Εκείνη ακριβώς την ημέρα ο υπουργός Αμυνας, μέσω τηλεγραφήματος, και η ΓΔΑΕΕ, μέσω e-mail, ενημερώθηκαν από τον πρεσβευτή Κλουβάτο ότι μετά την επίσκεψή του στον σεΐχη Μοχάμεντ αλ Ενιάζι, διευθυντή της Διεύθυνσης Συμβάσεων και Συμφωνιών του υπουργείου Αμυνας της Σαουδικής Αραβίας, «σαουδάραβες στρατιωτικοί δήλωσαν πλήρη άγνοια για δραστηριότητα του Παπαδόπουλου και εξέφρασαν την επιθυμία οι συνομιλίες να γίνονται government to government». Ο πρεσβευτής μετέφερε επίσης την επιθυμία τού εκεί υπουργείου Αμυνας να επισκεφθούν εκπρόσωποί του την Αθήνα στις 16-18 Ιουλίου. Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, ο πρεσβευτής Κλουβάτος επικοινώνησε απευθείας με το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, γιατί οι ενημερώσεις που έστελνε στο υπουργείο Εξωτερικών χάνονταν μυστηριωδώς.
Στο αεροδρόμιο της Μίκρας
Την επόμενη ημέρα, 13 Ιουνίου, ο κ. Καμμένος έδωσε εσπευσμένα εντολή στον αντιναύαρχο ε.α. Κ. Κυριακίδη να μεταβεί στη Θεσσαλονίκη με αεροσκάφος C-27. Εκεί, στο αεροδρόμιο της Μίκρας, στις 7.30 το απόγευμα, υπογράφηκε η συμφωνία με τον Παπαδόπουλο της Olympic Industries SA. Παρών ήταν και ο ταξίαρχος Παπαδάκης. Στις 16 Ιουνίου, η Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων ενημέρωσε την πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας ότι έχει υπογραφεί η διακρατική συμφωνία και παρακάλεσε να ενημερώσουν και το δικό τους υπουργείο Αμυνας.
Το πληρεξούσιο που παρουσίασε o Παπαδόπουλος και κατέθεσε στη Βουλή ο κ. Καμμένος είναι, όπως έχει καταγγείλει η αντιπολίτευση, υπογεγραμμένο από έναν κατώτερο αξιωματικό ή τον υπουργό, παρέχει δυνατότητα διαπραγμάτευσης και όχι υπογραφής συμφωνίας, διότι οι αυστηροί νόμοι της Σαουδικής Αραβίας απαγορεύουν σε υπήκοο άλλου κράτους να εκπροσωπεί το βασίλειο. Επιπλέον έχει ορθογραφικά λάθη, γεγονός που γεννά υποψίες για πιθανή πλαστότητά του, καθώς είναι συνήθης πρακτική των πλαστογράφων να φτιάχνουν έγγραφα με τυπικές ατέλειες προκειμένου το αδίκημά τους να λαμβάνει χαρακτήρα πλημμελήματος. Ακόμα και η ημερομηνία είναι του γρηγοριανού και όχι του ισλαμικού ημερολογίου, γεγονός που θεωρείται απίθανο για επίσημο έγγραφο της Σαουδικής Αραβίας. Τη γνησιότητα των εγγράφων που κατέθεσε ο υπουργός Αμυνας αμφιβήτησαν τόσο ο Ανδρέας Λοβέρδος όσο και η εκπρόσωπος της ΝΔ Μαρία Σπυράκη.
Βιομηχανία πληρεξουσίων
Την Παρασκευή, η ΝΔ αποκάλυψε ότι την ίδια περίοδο που ο Παπαδόπουλος διαπραγματευόταν για λογαριασμό της Σαουδικής Αραβίας δήλωνε πληρεξούσιος εκπρόσωπος και της Ιορδανίας και μάλιστα επιχειρούσε να αγοράσει από τον κ. Καμμένο το ίδιο ακριβώς υλικό. Και ο κ. Λοβέρδος κατέθεσε αίτηση κατάθεσης εγγράφων προς τον υπουργό Αμυνας, αποκαλύπτοντας ότι, σύμφωνα με πληροφόρηση που είχε, «τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα διά του διορισμένου από εσάς κ. Χρηστίδη κατέστησαν πληρεξούσιο τον κ. Παπαδόπουλο για την προώθηση εξοπλιστικών συστημάτων στην Κένυα». Βιομηχανία πληρεξουσίων συνόδευε, όπως φαίνεται, τον Παπαδόπουλο.
Το παρασκήνιο της αμαρτωλής σύμβασης
Σχεδόν δύο μήνες μετά την 13η Ιουνίου, ημέρα υπογραφής της… διακρατικής συμφωνίας, στις 17 Αυγούστου, η ελληνική πρεσβεία στο Ριάντ ενημερώνει ότι ο σεΐχης Αλ Ενιάζι με στελέχη του υπουργείου Αμυνας της χώρας του σκοπεύει να επισκεφθεί την Αθήνα, προκειμένου να ελέγξει τα προς πώληση πυρομαχικά (βλήματα 105 mm και βόμβες ΜΚ82 και ΜΚ83). Η ειδοποίηση της πρεσβείας κοινοποιήθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών και στο διπλωματικό γραφείο του κ. Καμμένου. Ο υπουργός Αμυνας έδωσε εντολή στην υπηρεσία του κ. Παπαδάκη να τους δεχθεί, ετοιμάστηκε το πρόγραμμα και η σαουδαραβική πλευρά κατέστησε σαφές ότι αν δεν γίνει η επιθεώρηση των βλημάτων, η ολοκλήρωση της συμφωνίας «καθίσταται εξαιρετικά επισφαλής, αν όχι αδύνατη, δεδομένου ότι τα εν λόγω στελέχη είναι επισήμως εξουσιοδοτημένα από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου τους». Στις 24 Αυγούστου, λίγο πριν φτάσουν στην Αθήνα, οι εκπρόσωποι της Σαουδικής Αραβίας ενημερώνονται ότι δεν απαιτείται επιθεώρηση των βλημάτων, αλλά τις βόμβες μπορούν να τις επιθεωρήσουν στη Λάρισα.
Η μεταφορά του υλικού
Στις 29 Αυγούστου πραγματοποιείται σύσκεψη ανάμεσα στην ελληνική πλευρά, με επικεφαλής τον ταξίαρχο Παπαδάκη, και στην αντιπροσωπεία της Σαουδικής Αραβίας, με επικεφαλής τον Αλ Ενιάζι, ο οποίος δήλωσε ότι δεν γνώριζε τη διακρατική συμφωνία που είχε υπογραφεί και ότι είχε δυνατότητα να αγοράσει 100.000 βλήματα – όχι 300.000 -, αλλά όχι τις βόμβες. Ο ταξίαρχος Παπαδάκης, ακολουθώντας τις οδηγίες που έλαβε, απέρριψε την πρόταση και υπέδειξε στους συνομιλητές του να υποβάλουν νέο αίτημα «μέσω της ιεραρχικής οδού». Αφού συζήτησαν τα διαδικαστικά ζητήματα που θα έπρεπε να τακτοποιηθούν εφόσον προχωρούσε η συμφωνία, εθίγη το θέμα της μεταφοράς του υλικού. Ο Αλ Ενιάζι ενημέρωσε ότι το υπουργείο του διαθέτει πιστοποιημένο μεταφορέα, αλλά ζήτησε να αναλάβει η ελληνική πλευρά τη μεταφορά των πυρομαχικών μέχρι το αεροδρόμιο ή το λιμάνι από το οποίο θα έφευγαν και ρώτησε αν υπάρχουν στοιχεία πιστοποιημένων μεταφορέων.
Οι Σαουδάραβες ζήτησαν να συνεχιστεί η σύσκεψη και την επόμενη ημέρα. Οταν ενημέρωσε για τη συνάντηση τον γενικό διευθυντή της ΓΔΑΕΕ, ο Παπαδάκης έλαβε εντολή να μη γίνει η δεύτερη συνάντηση και παρότι ο Αλ Ενιάζι τηλεφωνούσε και έστελνε e-mail για επιβεβαίωση, εκείνος δεν απαντούσε γιατί δεν ήξερε πώς να δικαιολογηθεί. Λίγη ώρα αφότου μίλησε στον ανώτερό του, ο ταξίαρχος Παπαδάκης δέχτηκε τηλεφώνημα από τον Παπαδόπουλο, τον ενημέρωσε για τη συνάντηση με τους Σαουδάραβες και έξι ώρες αργότερα ο Παπαδόπουλος τηλεφώνησε ξανά και του ζήτησε τον λόγο γιατί αναμείχθηκε στη συζήτηση για τον μεταφορέα. «Μου είπε ότι λυπάται και ότι δεν ξέρει τι θα γίνει από δω και πέρα». Ο Παπαδάκης το εξέλαβε ως απειλή και έκλεισε το τηλέφωνο.
Σε διαθεσιμότητα
Το πρωί της επόμενης ημέρας, 30ής Αυγούστου 2017, ο Παπαδάκης εκλήθη από τον κ. Καμμένο να παρουσιαστεί στο γραφείο του μαζί με τον αντιναύρχο Κυριακίδη, ο οποίος είχε υπογράψει τη διακρατική συμφωνία στη Μίκρα. «Εξω από το γραφείο τού κου ΥΕΘΑ», γράφει στην αναφορά του, «παρέμεναν 4 στρατονόμοι, οι οποίοι έφεραν εξάρτυση και χειροπέδες». Ο κ. Καμμένος ζήτησε να μάθει αν έδωσε εντολή να δοθούν στοιχεία επικοινωνίας μεταφορικής εταιρείας στους Σαουδάραβες «παρά τις ρητές εντολές» να μην υπάρξει καμία επαφή μαζί τους. Οταν εκείνος απάντησε θετικά, ο υπουργός Αμυνας τον κατηγόρησε ότι ανήκει σε κύκλωμα το οποίο υπονομεύει τη διακρατική συμφωνία της Ελλάδας με τη Σαουδική Αραβία, τον έθεσε σε διαθεσιμότητα και τον κράτησε φρουρούμενο στον προθάλαμο του γραφείου του χωρίς δυνατότητα επικοινωνίας για περίπου μισή ώρα. Τότε ο αρχηγός ΓΕΣ Αλκιβιάδης Στεφανής βγήκε από το γραφείο του υπουργού και του ανακοίνωσε ότι ο κ. Καμμένος άλλαξε άποψη και ότι θα μετατεθεί στον Γ’ Κλάδο του ΓΕΣ. Δηλαδή ένας αξιωματικός με μακρά εμπειρία εστάλη για «παρκάρισμα» στην αρμόδια διεύθυνση για τη διοικητική μέριμνα, την υποστήριξη και τις υποδομές.
Μία ημέρα μετά το παραπάνω περιστατικό, ο Κυριακίδης επισκέφθηκε με δική του πρωτοβουλία την εισαγγελέα Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη και την ενημέρωσε για την υπόθεση, λέγοντάς της, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «κάνε ό,τι νομίζεις». Η εισαγγελέας δεν έγινε γνωστό αν έκανε κάτι.
Επιπλέον, μεταδίδεται ότι ο Κυριακίδης ζήτησε να συναντηθεί με τον πρεσβευτή της Σαουδικής Αραβίας στην Αθήνα πριν από την υπογραφή της συμφωνίας στη Θεσσαλονίκη, αλλά κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατό.
Καζάνι που βράζει
Είναι βέβαιο ότι πολλά ακόμα θα δουν το φως της δημοσιότητας, καθώς η υπόθεση έχει μεγάλο βάθος και το Πεντάγωνο είναι καζάνι που βράζει, διότι άλλοι αξιωματικοί έχουν εξοργιστεί από τη μεταχείριση που επεφύλαξε ο υπουργός Αμυνας σε έναν έμπειρο και καταξιωμένο αξιωματικό και άλλοι έχουν εμπλακεί στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και ανησυχούν. Η υποθέση αυτή καθιστά τον κ. Καμμένο νάρκη για την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος τον στήριξε ανεπιφύλακτα πολλές φορές στη Βουλή, ταυτίζοντας την τύχη του με αυτή του υπουργού και κυβερνητικού εταίρου του.
«Δεν πρόκειται για διακρατική συμφωνία»
Αλλά και το ίδιο το κείμενο της συμφωνίας, για αγορά 300.000 βλημάτων έναντι 66 εκατ. ευρώ, πάσχει. «Δεν πρόκειται για διακρατική συμφωνία» επισημαίνουν πηγές με γνώση του θέματος. Στο έγγραφο δεν υπάρχει εθνόσημο του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, ούτε της Ελληνικής Δημοκρατίας, δεν αναγράφεται η σχετική απόφαση του ΚΥΣΕΑ, δεν υπάρχει το πληρεξούσιο του εκπροσώπου της Σαουδικής Αραβίας, ούτε το αντίστοιχο που εκδίδει το υπουργείο Εξωτερικών για τον εκπρόσωπο της ελληνικής πλευράς. Η ημερομηνία έχει γραφτεί με το χέρι στο τέλος της συμφωνίας, την οποία υπογράφει για το ΥΠΕΘΑ ο Κ. Κυριακίδης και για το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας η Ολυμπιακή Βιομηχανία ΑΕ – Βασίλης Παπαδόπουλος –, πράγμα το λιγότερο ασυνήθιστο να υπογράφει διακρατική συμφωνία μια χώρα με αντισυμβαλλόμενο μια εταιρεία.
Σύμφωνα με στοιχεία που κατέθεσε ο κ. Λοβέρδος, την ημέρα που υπογράφηκε η παραπάνω συμφωνία (13 Ιουνίου) ο Παπαδόπουλος δεν ήταν πρόεδρος της εταιρείας Ολυμπιακή Βιομηχανία ΑΕ, ο οποίος από τις 30 Νοεμβρίου, που έχει αλλάξει το καταστατικό της, δεν είναι ούτε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Συνεπώς δεν μπορεί να εκπροσωπεί την εταιρεία, η οποία πέραν των άλλων είναι ζημιογόνος, με κύκλο εργασιών το 2013, χρονιά που κατέθεσε τον τελευταίο της ισολογισμό, 6.013 ευρώ και ζημιές 5.272 ευρώ το 2012 και 5.325 ευρώ το 2013.
Το ΒΗΜΑ
