Με εξαιρετική επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2024 -για πέμπτη χρονιά στην Αθήνα- ο εορτασμός από τον Σύλλογο των Απανταχού Καρπαθίων της 80ής Επετείου του Επαναστατικού Απελευθερωτικού Κινήματος της Καρπάθου που ξέσπασε στο νησί μας την 5η Οκτωβρίου 1944 με πρωτοπόρους τους κατοίκους των χωριών Μενετές και Αρκάσα και εξαπλώθηκε άμεσα σε όλη την Κάρπαθο με τη συμμετοχή όλων των υπόλοιπων χωριών απ’ άκρου εις άκρον.
Οι εκδηλώσεις οι οποίες διοργανώθηκαν από τον Σύλλογο των Απανταχού Καρπαθίων (Σ.Α.Κ.) σε συνεργασία με τους συλλογικούς φορείς της Καρπαθιακής παροικίας της Αττικής, με τη στήριξη του Συλλόγου των Εν Ελλάδι Κασίων, υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων και της Ομοσπονδίας Δωδεκανησιακών Σωματείων Αθηνών-Πειραιώς, ξεκίνησαν στις 11:30 π.μ. με δοξολογία που πραγματοποιήθηκε στην Ιερά Μητρόπολη Αθηνών, την οποία τέλεσε ο εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου, Επίσκοπος Ευρίπου κ. Χρυσόστομος, παρουσία του εκπροσώπου του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, Μητροπολίτη Λαοδικείας, κ. Θεοδώρητου.
Μετά το πέρας της δοξολογίας ακολούθησε πολυπληθής πομπή από την Ιερά Μητρόπολη κατά μήκος της οδού Μητροπόλεως μέχρι το Σύνταγμα. Προπορεύονταν τα λάβαρα του Συλλόγου των Απανταχού Καρπαθίων, του Συλλόγου των Εν Ελλάδι Κασίων, της Ομοσπονδίας Δωδεκανησιακών Σωματείων, του Συλλόγου Απανταχού Δωδεκανησίων Νέων και του Ομίλου Καρπαθίων Νέων, με τη συνοδεία νέων, ντυμένων με τοπικές ενδυμασίες. Την παρέλαση, η οποία κατέληξε στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, παιάνισε η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων.
Στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη στις 12:10 μ.μ. πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων από την πολιτική ηγεσία, τις ένοπλες δυνάμεις, την τοπική αυτοδιοίκηση καθώς και δωδεκανησιακούς και καρπαθιακούς φορείς.
Στεφάνι κατέθεσαν:§ Εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης και του Προέδρου κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, ο κ. Ευάγγελος Κυριαζόπουλος, Γενικός Γραμματέας Ναυτιλίας και Λιμένων
§ Εκ μέρους της Βουλής των Ελλήνων και του Προέδρου κ. Κωνσταντίνου Τασούλα, ο κ. Βασίλειος Νικόλαος Υψηλάντης, Βουλευτής Δωδεκανήσου, Κοσμήτορας της Βουλής
§ Εκ μέρους της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής κ. Νικόλαου Ανδρουλάκη, ο κ. Δημήτριος Διαμαντίδης, Γραμματέας του Τομέα Ναυτιλίας, τ. Βουλευτής
§ Εκ μέρους του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος και του Γενικού Γραμματέα κ. Δημήτρη Κουτσούμπα, η κα Αφροδίτη Κτενά, Βουλευτής Β1 Βορείου Τομέα Αθηνών
§ Εκ μέρους των Ενόπλων Δυνάμεων και του Αρχηγού Γ.Ε.Ε.Θ.Α. Στρατηγού κ. Δημήτριου Χούπη, ο Υποστράτηγος Αθανάσιος Σαπλαούρας, Διευθυντής Γ’ Κλάδου του Γενικού Επιτελείου Στρατού
§ Εκ μέρους της Περιφέρειας Αττικής και του Περιφερειάρχη κ. Νικόλαου Χαρδαλιά, η κα Χριστίνα Κεφαλογιάννη, Αναπληρώτρια Περιφερειάρχης
§ Εκ μέρους του Δήμου Καρπάθου, ο Δήμαρχος κ. Μιχάλης Φελλουζής
§ Εκ μέρους του Δήμου Ηρωικής Νήσου Κάσου, ο Δήμαρχος κ. Μιχάλης Ερωτόκριτος
§ Εκ μέρους της Ομοσπονδίας Δωδεκανησιακών Σωματείων Αθηνών-Πειραιώς, ο κ. Ιωάννης Φραγκούλης, Πρόεδρος Δ.Σ.
§ Εκ μέρους του Συλλόγου Απανταχού Δωδεκανησίων Νέων, ο κ. Χαράλαμπος Χατζόπουλος, Πρόεδρος Δ.Σ.
§ Εκ μέρους της Ένωσης Ροδίων Αθηνών-Πειραιώς, ο κ. Εμμανουήλ Κολεζάκης, Πρόεδρος Δ.Σ.
§ Εκ μέρους του Κοινωνικού Συλλόγου Συμαίων «Ο Πανορμίτης», ο κ. Αλέξανδρος Δραγουμάνος, Πρόεδρος Δ.Σ.
§ Εκ μέρους του Συνδέσμου Απανταχού Καστελλοριζίων, η κα Κωνσταντίνα Αγαπητού, Πρόεδρος Δ.Σ.
§ Εκ μέρους της Ένωσης Χαλκιτών Αθήνας-Πειραιά, ο κ. Παύλος Καπάτος, Αντιπρόεδρος Δ.Σ.
§ Εκ μέρους της Ένωσης Κώων Αθηνών «Ο Ιπποκράτης», ο κ. Νίκος Φλυτζάνης, Αντιπρόεδρος Δ.Σ.
§ Εκ μέρους του Συλλόγου των Εν Ελλάδι Κασίων, η κα Μαρία Τσακίρη, Αναπληρώτρια Γεν. Γραμματέας Δ.Σ.
§ Εκ μέρους του Ομίλου Καρπαθίων Νέων, ο κ. Ερρίκος Γιαλλουράκης, Πρόεδρος Δ.Σ.
§ Εκ μέρους του Συλλόγου των Απανταχού Καρπαθίων, ο κ. Ιωάννης Γ. Καραϊτιανός, Πρόεδρος Δ.Σ.
H εκδήλωση συνεχίστηκε στο ιστορικό κτήριο της Παλαιάς Βουλής η οποία ξεκίνησε με την παρουσίαση των χωριών και τοπικών Συλλόγων της Καρπάθου και νησιών της Δωδεκανήσου που εκπροσωπούσαν νέες από τον Όμιλο Καρπαθίων Νέων και τον Σύλλογο Απανταχού Δωδεκανησίων Νέων, ντυμένες με τοπικές ενδυμασίες.
Χαιρετισμό απηύθυναν ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ευρίπου κ. Χρυσόστομος, εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου, μεταφέροντας τις ευλογίες του Μακαριοτάτου για την εκδήλωση του Σ.Α.Κ., ο κ. Βασίλειος-Νικόλαος Υψηλάντης, Βουλευτής Δωδεκανήσου και Κοσμήτορας της Βουλής των Ελλήνων, εκπρόσωπος της Βουλής και του Προέδρου της, κ. Κωνσταντίνου Τασούλα και ο Δήμαρχος Καρπάθου κ. Μιχάλης Φελλουζής.
Ακολούθησε η Εισαγωγική Ομιλία του Προέδρου του Συλλόγου των Απανταχού Καρπαθίων κ. Ιωάννη Γ. Καραϊτιανού, Αμ. Επίκ. Καθηγητή Χειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα: «Η Επανάσταση και Απελευθέρωση της Καρπάθου και ο δεκαετής Παγκαρπαθιακός Εορτασμός της». Κατά τη διάρκεια της ομιλίας αναλύθηκαν πολλές και σημαντικές λεπτομέρειες για τις ιστορικές εκείνες ημέρες της επανάστασης και απελευθέρωσης αλλά και για τον ενωτικό λαμπρό ετήσιο παγκαρπαθιακό εορτασμό που έχει πλέον καθιερωθεί ως θεσμός τόσο στη συνείδηση των Καρπαθίων όσο και στα εθνικά πολιτιστικά δρώμενα του Λεκανοπεδίου της Αττικής από το 2014.
Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας κ. Κώστας Καραμανλής, ένας άνθρωπος που έχει υπηρετήσει με ήθος και ακεραιότητα το ύψιστο πολιτικό αξίωμα της χώρας, τη Δημοκρατία και τον Ελληνισμό. Ο κ. Καραμανλής καθήλωσε το κοινό στην κατάμεστη αίθουσα της Παλαιάς Βουλής με την εξαιρετικά εμπεριστατωμένη ομιλία του, βασισμένη στην πολυετή εμπειρία του στην εξωτερική και αμυντική πολιτική της χώρας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Σύλλογος των Απανταχού Καρπαθίων απένειμε στον πρώην Πρωθυπουργό κ. Κώστα Καραμανλή τιμητική πλακέτα για την προσφορά του στη Δημοκρατία και τον απανταχού Ελληνισμό αλλά και την καθοριστική συμβολή του στην υλοποίηση σπουδαίων έργων και υποδομών στην Κάρπαθο καθώς και το βιβλίο του ιστορικού και συγγραφέα Ντίνου Μελά «Ιστορία του Επαναστατικού Απελευθερωτικού Κινήματος Καρπάθου».
Το πρόγραμμα της κεντρικής μας εκδήλωσης ήταν εμπλουτισμένο με καρπάθικες μαντινάδες αφιερωμένες στην Επανάσταση και Απελευθέρωση του 1944 οι οποίες απέσπασαν το θερμό χειροκρότημα του κοινού. Παιδιά από τον Σύλλογο Απεριτών Αττικής «Η Ομόνοια» τραγούδησαν με τη συνοδεία οργάνων μαντινάδες που συνέθεσε ο Πρόεδρος του Συλλόγου Μάνος Παναγιώτου. Υπεύθυνοι εκμάθησης τραγουδιών και σκοπών για την Ομόνοια είναι ο Βασίλης Μικροπανδρεμένος, η Καλλιόπη Χατζηαντωνίου-Μικροπανδρεμένου και ο Γιώργος Χατζηαντωνίου. Επιπλέον, παιδάκια καταγόμενα από Αρκάσα, Μεσοχώρι, Όθος και Πηγάδια απήγγειλαν μαντινάδες.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με Καρπάθικους χορούς από τα μέλη του Ομίλου Καρπαθίων Νέων που όπως πάντα συγκίνησαν το κοινό και απέσπασαν το θερμό χειροκρότημά του. Οι μουσικοί που συνόδευσαν τόσο τα παιδιά στις μαντινάδες όσο και τους νέους στους χορούς ήταν: στη λύρα ο Γιάννης Πλάτσης, τραγούδι και λαούτο ο Μανώλης Οργανός και λαούτο ο Γιάννης Χαροκόπος, τους οποίους ευχαριστούμε πολύ που είναι πάντα κοντά μας.
Η τελετή έκλεισε με τον Εθνικό Ύμνο που έψαλαν όλοι οι παρευρισκόμενοι.
Το πρόγραμμα παρουσίασαν δύο μέλη του Δ.Σ. του Σ.Α.Κ., η Έφη Ιωαννίδου-Παπουτσάκη, Πρόεδρος του Συλλόγου Πηγαδιωτών και η Πένυ Νικητιάδου από το Μεσοχώρι. Την καλλιτεχνική επιμέλεια της εκδήλωσης είχαν ο Μανόλης Τσαγκάρης και ο Γρηγόρης Χατζηαντωνίου (μέλος Δ.Σ. ΣΑΚ).
Τον Παγκαρπαθιακό Εορτασμό τίμησαν, επίσης, με την παρουσία τους:
§ Οι Βουλευτές κ.κ. Ιωάννης Παππάς και Εμμανουήλ Κόνσολας (ΝΔ Δωδεκανήσου), Μιχαήλ Λιβανός (ΝΔ Β΄ Πειραιά), Άννα Καραμανλή (ΝΔ Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών) και Γεώργιος Βλάχος (ΝΔ Α΄ Ανατολικής Αττικής) και πρώην Υπουργός
§ Ο κ. Πάνος Καμμένος, πρ. Υπουργός και Πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων
§ Οι πρώην Υπουργοί Σπυρίδων Φλογαΐτης, Ιωάννης Βαληνάκης, Ανδρέας Λυκουρέντζος και Νίκος Νικολόπουλος
§ Ο Αρχιπλοίαρχος (ΥΙ) Εμμανουήλ Κασωτάκης ΠΝ, Διευθυντής ΑΝΥΕ, εκπρόσωπος του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και του Αρχηγού, Αντιναυάρχου κ. Δημητρίου-Ελευθερίου Κατάρα ΠΝ
§ Ο Ταξίαρχος (Ι) Γρηγόριος Διολατζής, Διοικητής Σχολής Πολέμου Πολεμικής Αεροπορίας, εκπρόσωπος του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας και του Αρχηγού, Αντιπτεράρχου (Ι) κ. Δημοσθένη Γρηγοριάδη
§ Ο Ταξίαρχος Αλέξιος Κωτσιόπουλος, Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, εκπρόσωπος της Ελληνικής Αστυνομίας και του Αρχηγού, Αντιστράτηγου κ. Δημητρίου Μάλλιου
§ Ο Πλοίαρχος ΛΣ Πέτρος Δαλμυράς, εκπρόσωπος του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής και του Αρχηγού, Αντιναυάρχου Λ.Σ. κ. Γεωργίου Αλεξανδράκη
§ Ο κ. Νικόλαος Πέππας, τ. Αντιπεριφερειάρχης Οικονομικών Περιφέρειας Αττικής
§ Η κα Μαίρη Σορώτου-Τσανάκη, τ. Δήμαρχος Ηρωικής Νήσου Κάσου
§ Οι Αντιδήμαρχοι Καρπάθου κ.κ. Κοσμάς Σακέλλης, Β΄ Αντιπρόεδρος του ΣΑΚ, Αναστάσιος Μηλιός και Νικόλαος Προικής
§ Ο κ. Νικόλαος Πλατανησιώτης, Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Πειραιά
§ Ο Καθηγητής κ. Σπυρίδων Κίντζιος, Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
§ Ο συμπατριώτης μας Καθηγητής κ. Εμμανουήλ Πικουλής, τ. Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΕΚΠΑ
§ Ο Ομότιμος Καθηγητής κ. Μηνάς Αλεξιάδης, Πρόεδρος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας
§ Η κα Φωτεινή Χαλκιά, εκπρόσωπος του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά
§ Ο κ. Ελευθέριος Ζαγορίτης, πρώην Γραμματέας του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας
§ Ο κ. Γεώργιος Ρήγας Ρηγοπούλης, Γραμματέας Πανελλήνιου Συνδέσμου Μανιατών και Φίλων Μάνης
§ Η κα Θεμελίνα Χαραλαμποπούλου, Επίτιμη Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Δωδεκανησιακών Σωματείων Αθηνών-Πειραιώς
§ Ο κ. Φίλιππος Καλλούδης, Πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος Δωδεκανήσου «Κλεόβουλος ο Λίνδιος» και Επίτιμος Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Δωδεκανησιακών Σωματείων Αθηνών-Πειραιώς
§ Η κα Μαίρη Μοσχή, Πρόξενος Αυστρίας στα Δωδεκάνησα και Πρόεδρος της Δωδεκανησιακής Μέλισσας
§ Ο κ. Μάνος Παναγιώτου, Πρόεδρος του Συλλόγου Απεριτών Αττικής «Η Ομόνοια»
§ Η κα Φραγκίσκη Σταυράκη, τ. Πρόεδρος ΣΑΚ, Πρόεδρος του Συλλόγου Οθειτών Καρπάθου «Ο Ζέφυρος»
§ Η κα Μαρία Γεωργοπούλου, Πρόεδρος του Συλλόγου Απανταχού Πυλιατών Καρπάθου «Η Ύψωσις Του Τιμίου Σταυρού»
§ Η κα Μαρί Νίκα, Πρόεδρος του Συλλόγου Βωλαδιωτών Αθήνας « Η Παναγία η Πλαγιά»
§ Η κα Παναγιώτα Εμμανουηλίδη Σακελλαρίδη, αντιπρόεδρος του Συλλόγου Απανταχού Αρκασιωτών Καρπάθου
Μηνύματα απέστειλαν:
§ Η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότητα ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος
§ Ο Μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος
§ Η Βουλευτής ΝΔ Δωδεκανήσου κα Μίκα Ιατρίδη
§ Ο Βουλευτής ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, τ. Υφυπουργός κ. Γιώργος Νικητιάδης
§ Η δημοτική σύμβουλος Αθηναίων, ξεναγός, ιστορικός και συγγραφέας συμπατριώτισσά μας, κα Άρτεμις Σκουμπουρδή
Οι πολυπληθείς συμπατριώτες που συμμετείχαν στην εκδήλωση έφυγαν με τις καλύτερες εντυπώσεις και αισθήματα εθνικής υπερηφάνειας και ανανέωσαν το ραντεβού τους για τον επόμενο χρόνο που θα γιορτάσουμε τα 81 χρόνια της επανάστασης και απελευθέρωσης του νησιού μας.
Ο Σύλλογος των Απανταχού Καρπαθίων ευχαριστεί θερμά:
– Την Περιφέρεια Αττικής και τον Περιφερειάρχη κ. Νικόλαο Χαρδαλιά, για τη συμβολή του στη διευκόλυνση των διαδικασιών οργάνωσης της εκδήλωσης
– Τον Δήμο Αθηναίων και τον Δήμαρχο κ. Χάρη Δούκα που έθεσε υπό την αιγίδα του την εκδήλωση και ανταποκρίθηκε άμεσα στο αίτημά μας για τη διάθεση της Φιλαρμονικής Ορχήστρας η οποία συνόδεψε την πομπή, καθώς και την παροχή μικροφωνικής εγκατάστασης στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη
– Την Υποδιεύθυνση Τροχαίας Αθηνών για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας στο κέντρο της Αθήνας
– Τον Πρόεδρο της Ομοσπονδίας Δωδεκανησιακών Σωματείων κ. Γιάννη Φραγκούλη, τον Σύλλογο Απανταχού Δωδεκανησίων Νέων και τον Όμιλο Καρπαθίων Νέων για τη διαχρονική συνεργασία τους στη διοργάνωση του παγκαρπαθιακού εορτασμού
Η βοήθειά τους υπήρξε πολύτιμη και η συμβολή τους στην επιτυχία της εκδήλωσής μας ουσιαστική.
Τέλος, θέλουμε να εκφράσουμε τις θερμές μας ευχαριστίες προς τη Διοίκηση της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος για την εξαιρετική συνεργασία.
***Σημειώνεται ότι η εκδήλωσή μας καθώς και η ομιλία του πρώην Πρωθυπουργού καλύφθηκαν από πληθώρα μέσων μαζικής ενημέρωσης και επικοινωνίας πανελλαδικής εμβέλειας.
***Το παρόν δελτίο Τύπου συνοδεύεται από χαρακτηριστικά φωτογραφικά στιγμιότυπα του εορτασμού.
Πλούσιο φωτογραφικό υλικό και βίντεο των εορταστικών εκδηλώσεων θα βρείτε στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Απανταχού Καρπαθίων (www.syllogoskarpathion.com)
Η ομιλία του πρώην Πρωθυπουργού κ. Κώστα Καραμανλή
«Σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να τιμήσουμε μια μέρα πλήρη συμβολισμών και μηνυμάτων. Μηνυμάτων που εμπνέουν και καθοδηγούν και που απευθύνονται σε πολλούς αποδέκτες για την Κάρπαθο, για τα Δωδεκάνησα, για το Αιγαίο μας, για την πατρίδα μας.
Στο Αιγαίο όποιο βότσαλο κι αν σηκώσεις από κάτω Ελλάδα θα βρεις. Όποιο νησί επισκεφτείς ξωκκλήσια με εικόνες της Παναγιάς θα δεις. Στο Αιγαίο, στις ασβεστωμένες αυλές, στα μοναστήρια, στις γιορτές και τα έθιμα, η μια γενιά παραδίδει στην άλλη ελληνική παράδοση και πολιτισμό». Το Αιγαίο είναι η φυσική άμυνα της πατρίδας μας. Είναι στρατηγικός κόμβος για τις συγκοινωνίες. Το Αιγαίο κάνει την Ελλάδα υπολογίσιμο ναυτικό και γεωπολιτικό παράγοντα. Στο Αιγαίο λοιπόν κρίνεται το στρατηγικό βάθος του Ελληνισμού αλλά και οι αντοχές του. Είναι καθήκον μας, καθήκον μας ιερό, να το υπερασπιστούμε πάση δυνάμει.
Η Κάρπαθος και όλα τα νησιά του Αιγαίου, παρόλο που βίωσαν την τραγωδία πολλών κατακτητών κατά τη διάρκεια των αιώνων, παρέμειναν ελληνικά, τόσο στη σύνθεση και τη συνείδηση του πληθυσμού τους όσο και ως προς την ιστορία και τον πολιτισμό τους. Η συνείδηση αυτή, αλλά και η φλόγα της προσμονής για απελευθέρωση και για ένωση με τον εθνικό κορμό, παρέμεναν άσβεστες και σε πλήρη εγρήγορση.
Κατά την Επανάσταση του 1821 τα Δωδεκάνησα κατέβαλαν μεγάλο τίμημα σε θυσίες και καταστροφές, όπως το ολοκαύτωμα της Κάσου, αλλά δεν κατάφεραν να ενσωματωθούν στο Ελληνικό κράτος που δημιουργήθηκε. Όμως, χρόνια μετά, η Κάρπαθος ενσάρκωσε με το παράδειγμά της τη λαχτάρα και την επαγρύπνηση και αυτού του κομματιού του Αιγαίου για απελευθέρωση από ξένους κατακτητές και για εθνική ολοκλήρωση. Αμέσως μετά την αποχώρηση των Γερμανών, χωρίς καμιά προετοιμασία, πόρους ή εφόδια, χωρίς συνεννόηση με τον έξω κόσμο, με μόνο οδηγό το εθνικό τους φρόνημα, οι Καρπάθιοι επαναστάτησαν και σύντομα πήραν την εξουσία από τους Ιταλούς, ύψωσαν την ελληνική σημαία και ανακήρυξαν την απελευθέρωση του νησιού τους και της Κάσου και την ένωσή τους με την Ελλάδα.
Πολύ σημαντικό ότι, σύμφωνα με τον πολιτισμό μας και το Διεθνές Δίκαιο του Πολέμου, οι Καρπάθιοι επέδειξαν παραδειγματικό σεβασμό της ζωής, της τιμής και της περιουσίας όλων των ηττημένων, στρατιωτικών και πολιτών. Τα μηνύματα πολλά. Πολλές φορές, κόντρα στα μεγέθη και τους ωμούς υπολογισμούς, οι επιλογές μας είναι μονόδρομος. Σήμερα, υπαγορεύονται από την ιστορία, αλλά και από ορθολογισμό, δηλαδή την ανάγκη να διαφυλάξουμε την ενότητα και την ασφάλεια του εθνικού μας χώρου και τα, κατά το Διεθνές Δίκαιο, δικαιώματα της χώρας μας που είναι συνδεδεμένα με ζωτικά συμφέροντά μας. Αυτό απαιτεί διαρκή προσήλωση στο στόχο. Δεν είναι κάτι που θα πετύχουμε απαραίτητα στο χρονικό διάστημα που θα το επιθυμούσαμε. Χρειάζεται, όμως, να μην παρεκκλίνουμε από τον στόχο, να προετοιμαζόμαστε και να διαβάζουμε τη συγκυρία, ώστε όταν αυτή το επιτρέψει, να την αξιοποιήσουμε με αποφασιστικότητα.
Αυτό έκαναν και οι Καρπάθιοι τις μέρες εκείνες. Για αιώνες ήταν προσηλωμένοι στον στόχο τους. Αλλά η επιλογή τους ήταν μία. Και όταν ήρθε η κατάλληλη συγκυρία, με θάρρος και αποφασιστικότητα, δρομολόγησαν τις εξελίξεις. Ένα μικρό νησί, απομονωμένο, μέσα σε μια αβέβαιη πολεμική συγκυρία, με ελάχιστα μέσα, έκανε το καθήκον του. Είναι χαρακτηριστική η αποστολή των 7 ανδρών που διέσχισαν με ένα μικρό καΐκι τη Μεσόγειο, υπό αντίξοες συνθήκες, για να μεταφέρουν στην Αίγυπτο, στην ελληνική κυβέρνηση και τους Συμμάχους, το μήνυμα της απελευθέρωσης και της Ένωσης με την Ελλάδα. Μπροστά στις αντιξοότητες, εν μέσω θαλάσσης, είναι χαρακτηριστική η γνωστή φράση ενός από αυτούς: «Εμπρός, μόνο εμπρός είναι ο σκοπός μας». Λίγες μέρες μετά, οι Σύμμαχοι έφταναν στο νησί. Το ίδιο βράδυ, το BBC χαρακτήριζε το γεγονός αυτό της απελευθερώσεως της Καρπάθου μοναδικό στα χρονικά του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου.
Τα Δωδεκάνησα, όπως και όλο το Αιγαίο, έχουν τεράστια γεωπολιτική σημασία. Ιδιαίτερα στις μέρες μας, με τις κρίσεις στην περιφέρειά μας, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, η σημασία αυτή καθίσταται ακόμα πιο επίκαιρη. Η σημασία της Αλεξανδρούπολης στο Βορρά και της Σούδας στο Νότο έχουν εμπεδωθεί διεθνώς. Οι εμπορικές και στρατιωτικές διελεύσεις μέσω του Αιγαίου είναι ζωτικής σημασίας για εμάς και τους εταίρους μας. Ακόμη πιο σημαντικό, στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο βρίσκονται τα νοτιοανατολικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν μπορεί η Ελλάδα να μην έχει τον έλεγχο της περιοχής, προκειμένου να διασφαλίζει την ασφάλεια και τη σταθερότητα εκεί, για την ίδια και τους εταίρους της. Και το κυριότερο, σε ένα χώρο που είναι γεμάτος από ελληνικά νησιά, από ελληνικά εδάφη, και του οποίου η ενότητα με τον ηπειρωτικό χώρο πρέπει να είναι πάντα διασφαλισμένη.
Όμως στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, επιχειρεί να παρεμποδίσει την Ελλάδα στην άσκηση των δικαιωμάτων και αρμοδιοτήτων της, όπως απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και τους Διεθνείς Οργανισμούς. Ας μην γελιόμαστε. Οι διεκδικήσεις της Άγκυρας είναι αυθαίρετες και πάντως ανυπόστατες. Όσο καλή διάθεση και αν έχει η Ελλάδα για διάλογο και ειρήνη με την Τουρκία, όσο και αν κάποιοι προσπαθούν να βρίσκουν κάποιο δίκιο στην Τουρκία εκεί που δεν υπάρχει, προκειμένου να φανούν δίκαιες και λογικές οι παραχωρήσεις, η αλήθεια είναι αυτή. Με τη σταθερή επιμονή της σε αυτές τις διεκδικήσεις από τη δεκαετία του ’70 και μετά, η Τουρκία επιδιώκει να τις νομιμοποιήσει, να εθίσει εμάς και τη διεθνή κοινότητα σε αυτές και να τις κάνει από την πίσω πόρτα ζητήματα προς διαπραγμάτευση. Με τις προκλήσεις και τις απειλές, επισείει το φόβητρο του πολέμου, προκειμένου να κάνει πολύ υψηλό το κόστος της επιμονής στο δίκαιο, για εμάς και τη διεθνή κοινότητα. Με το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας που επισήμως έχει υιοθετήσει η Τουρκία, έχει καταστήσει το όραμά της για έλεγχο του μισού Αιγαίου και ηγεμονία στην Ανατολική Μεσόγειο επίσημο εθνικό δόγμα, το οποίο υπηρετεί με σχέδιο και πρόγραμμα. Δεν είναι μπλόφα. Δεν είναι διαπραγματευτικό χαρτί. Το έχει εισάγει στα σχολικά βιβλία και το διδάσκει στις νέες γενιές με σκοπό να τις γαλουχήσει και να τις προετοιμάσει σε βάθος χρόνου για την υλοποίηση αυτού του στόχου. Η Ελλάδα σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί, με πρόσχημα την καλή θέληση και την ανάγκη ειρήνης και συνεργασίας, να κάνει εκπτώσεις που θα διευκολύνουν την Τουρκία στην υλοποίηση αυτού του οράματος. Γιατί το καθετί που κερδίζει η Τουρκία θα αποτελεί κεκτημένο προς τη μακροπρόθεσμη πραγματοποίηση αυτού του οράματος, όχι αντίτιμο για την εξασφάλιση της ειρήνης.
Ασφαλώς, ιδανικά, όλοι θέλουμε μια Τουρκία δίπλα μας, με την οποία θα μπορούμε να ζούμε με ειρήνη και συνεργασία. Και, οπωσδήποτε, πρέπει να το επιδιώκουμε αυτό. Είναι μια χώρα που η γεωγραφία ορίζει πως πρέπει να ζούμε μαζί της ως γείτονες. Είναι θετικό όταν και αν το κλίμα στις μεταξύ μας σχέσεις, από έντονα συγκρουσιακό, κινείται στην κατεύθυνση της ύφεσης. Και, ασφαλώς, πρέπει να εξαντλήσουμε την όποια ευκαιρία παρουσιαστεί για επίλυση της διαφοράς μας για την οριοθέτηση ΑΟΖ κι υφαλοκρηπίδας. Θα πρέπει, όμως, όταν προσερχόμαστε στο όποιο διάλογο με την Τουρκία, να είμαστε πρώτα από όλα εμείς ξεκάθαροι ως προς το τι συζητάμε και ποια πράγματα μπορούμε να διαπραγματευτούμε. Και να το κάνουμε μετά ξεκάθαρο τόσο στην Τουρκία όσο και σε εταίρους και συμμάχους. Γιατί γίνεται μια παρεξήγηση. Πολλοί λένε ότι έχει και η Τουρκία δικαιώματα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Κανένας δεν αρνήθηκε τα δικαιώματα της Τουρκίας. Τα δικαιώματα εκείνα, όμως, που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και από τις Διεθνείς Συνθήκες και όχι αυτά που ονειρεύεται η ίδια με τις θεωρίες περί γκρίζων ζωνών και τις φιλοδοξίες της περί Γαλάζιας Πατρίδας ή συνόρων της καρδιάς της.
Δεν είναι λάθος να υπάρχουν δίαυλοι διαλόγου με την Τουρκία. Λάθος θα ήταν αν γίνεται εσφαλμένη ανάγνωση των προθέσεών της. Η Τουρκία δεν θέτει απλώς κάποια ζητήματα για τα οποία καλοπροαίρετα έχει διαφορετική άποψη από την δική μας, τα οποία ενδεχομένως θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν στα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου. Η δηλωμένη στόχευση της Τουρκίας είναι να ανατρέψει το υφιστάμενο καθεστώς, όπως προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο και τις διεθνείς Συνθήκες, να διασπάσει την ενότητα του Ελληνικού χώρου και να επιβάλλει το imperium της στην ευρύτερη περιοχή. Με απλά λόγια, κινείται συστηματικά και διαχρονικά στην κατεύθυνση του αναθεωρητισμού και της διασφάλισης ηγεμονικής θέσης. Εάν το επετύγχανε αυτό, η Ελλάδα θα υποβιβαζόταν σε χώρα υποτελή και εξαρτώμενη από αυτήν.
Ηχηρός μάρτυρας των προθέσεων της Τουρκίας είναι το Τουρκο – Λιβυκό Μνημόνιο. Πρόκειται για μια πασιφανώς παράλογη και παράνομη ενέργεια που είναι ανυπόστατη και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Η Τουρκία, ωστόσο, χωρίς να έχει καμία επαφή με τη Λιβύη, γεωγραφικά και νομικά, σαν να μην υπάρχουν τα ελληνικά νησιά στην περιοχή, μοίρασε με τη Λιβύη την ΑΟΖ της Ελλάδας. Και, παρόλο που έχει καταδικαστεί από όλη τη διεθνή κοινότητα για αυτήν την εξόφθαλμη παρανομία της, εξακολουθεί να κάνει πως δεν καταλαβαίνει. Όμως είναι ακριβώς αυτό που διεκδικεί και για το υπόλοιπο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Να αγνοηθούν τα ελληνικά νησιά και εκεί και να μοιραστεί ο θαλάσσιος χώρος σαν να μην υπάρχουν.
Το μόνο πράγμα για το οποίο το Διεθνές Δίκαιο μας καλεί να διαπραγματευτούμε με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Για τίποτα άλλο. Και να διαπραγματευτούμε με βάση τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και τίποτα άλλο. Αλλά και η επίκληση των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου δεν αποτελεί πανάκεια και δεν αρκεί από μόνη της. Η Ελλάδα πρέπει να αξιοποιεί όλες τις ευκαιρίες, τις δυνατότητες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχει σαν χώρα, αλλά και όλα τα εργαλεία που προσφέρει το Διεθνές Δίκαιο, προκειμένου να μεγιστοποιήσει τα οφέλη της κατά την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας. Αυτό είναι το αυτονόητο, αυτό κάνουν όλες οι χώρες του κόσμου. Κανείς Έλληνας δεν διανοείται ότι, προκειμένου να ικανοποιηθεί η Τουρκία και να οδηγηθεί σε διαπραγμάτευση, θα κάναμε από μόνοι μας εκπτώσεις στην αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων μας. Η συμφωνία δεν είναι αυτοσκοπός. Η συμφωνία πρέπει να διασφαλίζει την ασφάλεια και τα συμφέροντά μας σε όλο τον ελλαδικό χώρο. Ούτε διασφαλίζεται η ειρήνη και η σταθερότητα με υποχωρήσεις. Αντιθέτως ενθαρρύνεται η επιθετικότητα και η βουλιμία της άλλης πλευράς.
Η επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια είναι ένα μονομερές και αναφαίρετο δικαίωμά μας, κατοχυρωμένο από το Διεθνές Δίκαιο, που δεν υπόκειται σε διαπραγμάτευση με την Τουρκία. Οποιαδήποτε διευθέτηση θα πρέπει να διασφαλίζει αυτό το δικαίωμα. Και, σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε οριοθέτηση είτε προσφυγή στη Χάγη θα πρέπει να διασφαλίζει ότι αυτό το δικαίωμα θα ληφθεί υπόψη και δεν θα οδηγηθούμε σε μια οριοθέτηση που θα ακυρώνει τη δυνατότητα μελλοντικής επέκτασης εκ μέρους της Ελλάδας.
Επιπλέον, η Ελλάδα πρέπει να καθιστά σαφές ότι είναι αποφασισμένη να διεκδικήσει το μέγιστο της οριοθέτησης που της επιτρέπει το Διεθνές Δίκαιο. Γιατί, σε μια διαπραγμάτευση, είναι καίριες οι προπαρασκευαστικές ενέργειες που κάνεις, ώστε να μεγιστοποιήσεις τα κέρδη σου. Αλλά και τα μηνύματα που περνάς προς την άλλη πλευρά και προς τη διεθνή κοινότητα. Γι’ αυτό θα επισημάνω ορισμένα πράγματα. Θα πρέπει να καταθέσουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό της χώρας, συμμορφούμενοι με την αντίστοιχη κοινοτική οδηγία. Είμαστε υποχρεωμένοι να το κάνουμε αυτό και είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αποτυπωθούν τα δικαιώματά μας με τη σφραγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, μπορεί επίσης κάλλιστα να ενταχθεί η ενεργοποίηση της ανακήρυξης της ΑΟΖ με βάση τη μέση γραμμή, κατά τον Ν. 4001/2011 και τους όρους και τις προϋποθέσεις του Διεθνούς Δικαίου της θάλασσας. Είναι απολύτως σύμφωνη με το Διεθνές Δίκαιο και δεν εμποδίζει την όποια διαπραγμάτευση. Ο Χάρτης της Σεβίλλης που απεικονίζει ακριβώς την ΑΟΖ που δικαιούται η Ελλάδα χρησιμοποιείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και πρέπει να τον αξιοποιούμε. Πρέπει να προχωρήσει το κλείσιμο των κόλπων και η χάραξη ευθειών γραμμών βάσης που θα επεκτείνουν το χώρο που δικαιούται η Ελλάδα. Και ένα ακόμη πολύ βασικό. Οφείλουμε να διαφυλάξουμε και να ενισχύσουμε την οικονομική δραστηριότητα σε κάθε νησί και βραχονησίδα.
Αυτό, λοιπόν, είναι το μόνο πράγμα που μπορούμε να συζητήσουμε με την Τουρκία, αλλά αυτό είναι και το πλαίσιο και οι προϋποθέσεις για μια λύση δίκαιη για την Ελλάδα που θα διασφαλίζει την ασφάλεια, την ακεραιότητα και τα συμφέροντά της. Τι άλλο θα μπορούσαμε να συζητήσουμε ή να παραπέμψουμε στη Χάγη; Το αν ελληνικά νησιά και βραχονησίδες θα δοθούν στην Τουρκία; Πέρα από το παράλογο του πράγματος, αυτά έχουν λυθεί από Διεθνείς Συνθήκες δεκαετίες τώρα. Όμως, όσο η Τουρκία δεν λογικεύεται ως προς αυτό, πώς θα καταλήξουμε σε συμφωνία για τις ΑΟΖ; Πού θα αποδοθεί η ΑΟΖ αυτών των νησιών; Και, φυσικά, δεν μπορεί να γίνεται λόγος περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών ή περί μερικής αποστρατιωτικοποίησης. Οι δυνάμεις αυτές εγγυώνται όχι μόνο την άμυνα των νησιών μας, αλλά και – ακόμα βασικότερο – την αποτροπή. Οτιδήποτε και να επικαλείται η Τουρκία, υπέρτερο όλων είναι το δικαίωμα κάθε κράτους στην άμυνα με βάση τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, καθώς και με βάση το Διεθνές Δίκαιο, γραπτό και εθιμικό. Πόσο μάλλον έναντι μιας χώρας που έχει εισβάλει στην Κύπρο και επί 50 χρόνια κατέχει το 37% του εδάφους της, απειλεί τη χώρα μας με πόλεμο με το casus belli, αλλά και με πολλές άλλες ευκαιρίες, διεκδικεί νησιά μας πολλές φορές και με πολεμική ρητορική και έχει σταθμεύσει απέναντι από τα νησιά μας τη λεγόμενη Στρατιά του Αιγαίου, με το μεγαλύτερο αποβατικό στόλο στην Ευρώπη. Συγχρόνως, η Ελλάδα είναι υπόχρεη και έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διασφαλίζει την υπεράσπιση και την ακεραιότητα των νοτιοανατολικών συνόρων της Ένωσης.
Προφανώς είναι αδιανόητη η εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων στην Τουρκία σε περιοχές που βρίσκονται δυτικά των Ελληνικών νησιών του Ανατολικού Αιγαίου. Όπως ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε τονίσει στον πρόεδρο των ΗΠΑ George Bush τον πρεσβύτερο, κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα τον Ιούλιο του 1991, αν η Τουρκία αποκτήσει υφαλοκρηπίδα δυτικά των νησιών, τότε τα νησιά μας σταδιακά θα περιέλθουν στον έλεγχο της Τουρκίας και θα διασπαστεί η ενότητα και η συνεκτικότητα της Ελληνικής επικράτειας. Ακόμα, η Τουρκία επιχειρεί συνεχώς να επιτύχει την αναγνώριση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης ως τουρκικής, με απώτερους μάλιστα σκοπούς. Πλέον προσπαθεί σιγά σιγά να δημιουργήσει και άλλο ζήτημα. Θέτει θέμα «ομογενών» της στα Δωδεκάνησα. Η συνθήκη της Λοζάνης είναι ξεκάθαρη και αναφέρεται σε μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης. Μουσουλμανική μειονότητα, η οποία αποτελείται από τρεις εθνοτικές ομάδες, εξίσου σημαντικές. Το μέλος της κάθε μιας απ’ αυτές μπορεί να επικαλείται την εθνοτική του καταγωγή, τουρκογενή, πομακική ή ρομά, στο πλαίσιο του ατομικού αυτοπροσδιορισμού. Αλλά δεν μπορεί κανείς εκ του πονηρού να συγχέει Συνθήκες που αφορούν τα σύνολα, όπως η Συνθήκη της Λοζάνης, με Συνθήκες και πρόνοιες που αφορούν τα άτομα και τα ατομικά δικαιώματα. Η Ελλάδα είναι μια Ευρωπαϊκή δημοκρατία που ακολουθεί μια σύγχρονη μειονοτική πολιτική που προάγει την ευημερία της μειονότητας. Κανένα άλλο κράτος, πολύ δε περισσότερο ένα κράτος που ευθύνεται για τον σχεδόν αφανισμό της ελληνικής μειονότητας στην Τουρκία, δεν πρέπει να διανοείται ότι μπορεί να έχει λόγο στις εσωτερικές μας υποθέσεις και να προβάλλει απαιτήσεις. Ούτε είναι νοητό να συνδέεται η εθνοτική καταγωγή με αλυτρωτικές στοχεύσεις.
Καίρια προτεραιότητα είναι πάντα ο Κυπριακός Ελληνισμός. Όχι μόνο γιατί είναι αναπόσπαστο τμήμα του Έθνους. Αλλά και διότι το τόξο που σχηματίζουν τα δύο κράτη μας αποτελεί ένα μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα που αναβαθμίζει με τον πιο κατακόρυφο τρόπο τη γεωπολιτική σημασία του Ελληνισμού. Αυτό ακριβώς φοβάται η Τουρκία και αυτό ακριβώς προσπαθεί να ακυρώσει. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι ο Ελληνισμός αποτελεί τα νοτιοανατολικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι το προπύργιό της σε μια πολύ κρίσιμη περιοχή. Γι’ αυτό και η λύση του Κυπριακού μάς αφορά άμεσα και θα πρέπει να γίνει με τρόπο που να είναι σύμφωνος με τις αποφάσεις των οργάνων των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και που να συνάδει με το κοινοτικό κεκτημένο. Και σίγουρα με τρόπο που να είναι λειτουργικός και βιώσιμος και όχι να καθιστά το Κυπριακό κράτος όμηρο της Τουρκίας».
Για την αντιμετώπιση των παραπάνω προκλήσεων, θα πρέπει να στηριχθούμε στις δικές μας δυνάμεις και δεν μπορούμε να περιμένουμε τίποτα από κανέναν. «Όμως, είναι παρ’ όλα αυτά σημαντικό να οικοδομούμε και ισχυρές συμμαχίες, στη βάση διμερών ή πολυμερών συμφωνιών, που αναβαθμίζουν τη θέση μας στην περιοχή. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να εργαζόμαστε αδιάλειπτα για την ανάδειξη των προβλημάτων με την Τουρκία ως Ευρω-τουρκικών και όχι αμιγώς ελληνοτουρκικών. Τα τελευταία χρόνια, ο τρόπος που λειτουργεί η Άγκυρα έχει αρχίσει να απασχολεί περισσότερο εταίρους και συμμάχους. Κορυφαίο παράδειγμα η χρησιμοποίηση από την Τουρκία των μεταναστών ως όπλο που αντιμετωπίσαμε επιτυχώς στον Έβρο πριν λίγα χρόνια και που κατέστησε σαφές ότι η Ελλάδα υπερασπίζεται ευρωπαϊκά σύνορα απέναντι σε υπαρκτή απειλή. Αυτό, όμως, από μόνο του δεν αρκεί. Είναι απολύτως απαραίτητο να περνάμε και εμείς στη διεθνή κοινότητα τα σωστά μηνύματα για την Τουρκία και να μην αφήνουμε περιθώρια για παρερμηνείες και ψευδαισθήσεις.
Είναι γνωστό ότι πάντα υπάρχουν επιτήδειοι τρίτοι που για δικούς τους λόγους ευνοούν μια εφ’ όλης της ύλης ελληνοτουρκική διαπραγμάτευση, που θα συμπεριλαμβάνει όλες τις αβάσιμες αξιώσεις της Τουρκίας, με απώτερο στόχο έναν συμβιβασμό διανομής του Αιγαίου με βάση, όχι αποκλειστικά το Διεθνές Δίκαιο, αλλά επί της ουσίας αυτές τις ίδιες τις αξιώσεις της Τουρκίας. Με άλλα λόγια να γίνει αντικείμενο διαλόγου ή παραπομπής στο Διεθνές Δικαστήριο η Ελληνική κυριαρχία επί νήσων ή βραχονησίδων κατά την καινοφανή θεωρία των λεγόμενων «γκρίζων ζωνών». Κανένα κράτος που σέβεται στοιχειωδώς τον εαυτό του δεν διανοείται να θέσει υπό δικαστική κρίση την εθνική του κυριαρχία και την εδαφική του ακεραιότητα. Και είναι χρέος ιστορικής ακρίβειας να υπογραμμισθεί ότι ήταν η κυβέρνηση Σαμαρά, τον Ιανουάριο του 2015, που απέκλεισε οριστικά και αμετάκλητα τέτοιο ενδεχόμενο με δήλωση προς τον ΟΗΕ ότι η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει την υποχρεωτική δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου, δηλαδή το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής σε αυτό, για θέματα εδαφικής κυριαρχίας, συμπεριλαμβανομένων των χωρικών υδάτων, όπως και για θέματα εθνικής ασφάλειας.
Να ξεκαθαρίσω ότι δεν αμφισβητώ τον πατριωτισμό και τις αγαθές προθέσεις κανενός. Θεωρώ όμως χρήσιμες τις επισημάνσεις που στοχεύουν στην βελτιστοποίηση της εθνικής μας στρατηγικής, ειδικά όταν προέρχονται από όσους έχουν χειριστεί τα θέματα αυτά από θέσεις ευθύνης. Σε τελική ανάλυση κοινή είναι η αγωνία και η έγνοια για την υπεράσπιση των εθνικών μας δικαίων».
