Μικρή ανάκαμψη παρουσίασε ο συνολικός αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν στη Ρόδο το περασμένο έτος, δίνοντας έτσι μια μικρή ελπίδα ότι στη διάρκεια του τρέχοντος έτους ίσως ο κλάδος της οικοδομής να δημιουργήσει την ανάγκη για περισσότερα μεροκάματα, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή χρονική περίοδο.
Πιο αναλυτικά, η «δημοκρατική» μελέτησε τα στοιχεία έκδοσης οικοδομικών αδειών στην πολεοδομία Ρόδου για το έτος 2015 και από τη μελέτη αυτή προέκυψαν τα ακόλουθα αποτελέσματα:
– Στη διάρκεια του περασμένου έτους εκδόθηκαν στο σύνολο 168 νέες άδειες οικοδομής
– Στο ίδιο διάστημα έγιναν 270 αναθεωρήσεις (ανανεώσεις και τροποποιήσεις) υφιστάμενων αδειών οικοδομής
– Επίσης, εκδόθηκαν 182 οικοδομικές άδειες για μικρής κλίμακας εργασίες σε σπίτια και επιχειρήσεις.
Πρέπει να σημειωθεί ότι στη διάρκεια του έτους 2014 είχαν εκδοθεί στη Ρόδο 147 νέες άδειες οικοδομής (αρνητικό ρεκόρ των τελευταίων 60 χρόνων), συνεπώς πέρυσι οι νέες άδειες παρουσίασαν αύξηση μεγέθους 13%. Ωστόσο η αύξηση αυτή μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν θα μετακυλήσει ως αντίστοιχη αύξηση στις θέσεις εργασίας για τους επαγγελματίες της οικοδομής (προσωπικό και προμηθευτές), καθώς ορισμένες από τις άδειες αυτές δεν πρόκειται να ξεκινήσουν ως έργα. Αυτό διαπιστώθηκε σε επικοινωνία της «δημοκρατικής» με αρκετούς από τους μηχανικούς που εκπόνησαν τις εκδοθείσες μελέτες αδειών. Τα πρόσωπα αυτά ξεκαθάρισαν ότι «αρκετές άδειες αφορούσαν υπαγωγή στα προγράμματα ΕΣΠΑ και αφού τα προγράμματα αυτά δεν πήραν παράταση ως προς την ολοκλήρωση, τότε και τα έργα δεν θα προχωρήσουν».
Ο συνολικός αριθμός των αδειών που αφορούσαν έργα συνδεδεμένα με χρηματοδοτικά προγράμματα είναι αδύνατο να υπολογιστεί με ακρίβεια διότι απαιτείται επικοινωνία με όλους τους κατόχους νέων αδειών. Ωστόσο οι μαρτυρίες των πολιτικών μηχανικών και των αρχιτεκτόνων έρχονται να επιβεβαιώσουν τα ρεπορτάζ της «δ ημοκρατικής» για το τεράστιο πρόβλημα που δημιουργήθηκε από τη μη παράταση του προγράμματος υποστήριξης μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2015.
Τα είδη των έργων
Είναι εντυπωσιακό το στοιχείο ότι οι περισσότερες οικοδομικές άδειες του περασμένου έτους αφορούσαν κολυμβητικές δεξαμενές (πισίνες). Οι πισίνες αυτές δημιουργήθηκαν ως επί το πλείστον σε υφιστάμενες ξενοδοχειακές μονάδες και εξοχικές βίλες.
Επίσης, σε σημαντική θέση κατάταξης βρίσκονται οι άδειες δημιουργίας νέων καταστημάτων. Τα καταστήματα αυτά δεν αφορούν την πόλη της Ρόδου, αλλά πρόκειται να ανεγερθούν σε οικόπεδα της περιοχής Ιαλυσού, Αφάντου, Νότιας Ρόδου και Κολυμπίων. Μάλιστα, η περίπτωση της περιοχής Κολυμπίων εμφανίζει εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον από τους μικροεπενδυτές λόγω των ειδικών – ευνοϊκών όρων δόμησης που έχουν θεσπιστεί με φωτογραφική διάταξη. Νέα καταστήματα προβλέπεται να ανεγερθούν (για όπου υπάρχουν υπόλοιπα δόμησης) και σε οικόπεδα που ανήκουν σε ξενοδοχειακές μονάδες.
Σε ό,τι αφορά τις νέες κατοικίες, που αδειοδοτήθηκαν για να ανεγερθούν, αριθμούν περίπου το εν τέταρτο από το σύνολο των 168 νέων αδειών οικοδομής. Αρκετές από αυτές αφορούν σπίτια μεγάλα σε μέγεθος, που όμως δεν βρίσκονται κοντά στην πόλη της Ρόδου. Εξ αυτού του γεγονότος δεν αποκλείεται να πρόκειται για κατοικίες που θα χρησιμοποιηθούν ως τουριστικά καταλύματα πολυτελείας.
Πρέπει να σημειωθεί ότι με Νόμο που τέθηκε σε ισχύ τον περασμένο Νοέμβριο, έχουν αρθεί όλοι περιορισμοί που αφορούσαν στην τουριστική κατοικία. Μετά την εξέλιξη αυτή, ο κάθε ένας που έχει ένα σπίτι θα μπορεί εύκολα να το ενοικιάσει σε τουρίστες (ανά ημέρα ή εβδομάδα) στη διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ το χειμώνα να το ενοικιάζει με το μήνα σε άλλα πρόσωπα ή να το κάνει ιδιόχρηση. Συνεπώς, στα χρόνια που θα ακολουθήσουν (εφόσον δεν αλλάξει ο Νόμος) θα πρέπει να αναμένεται νέα στροφή των επενδυτών προς τις μεμονωμένες τουριστικές κατοικίες.
Οι αναθεωρήσεις
των αδειών
Από τις συνολικά 270 αναθεωρήσεις αδειών που έγιναν στη διάρκεια του περασμένου έτους, μόνο ορισμένες αφορούσαν αλλαγή μηχανικού. Ολες οι υπόλοιπες αφορούσαν είτε παράταση του χρόνου αδείας, είτε αλλαγή των αρχικών σχεδίων. Η συντριπτική πλειοψηφία των αδειών αυτών αφορούν τουριστικές μονάδες τόσο εντός, όσο και εκτός πόλεως Ρόδου. Μάλιστα, ορισμένες από τις άδειες που είχαν εκδοθεί και αφορούσαν μεγάλες μονάδες στο κέντρο της Ρόδου, αυτές ήδη έχουν αρχίσει να υλοποιούνται ως έργα.
Γενικά, τα έργα που περιγράφονται στις «αναθεωρήσεις» αφορούν επεκτάσεις ξενοδοχειακών μονάδων, ανακαινίσεις, προσθήκες αποθηκών και λοιπών βοηθητικών χώρων.
Νέα ξενοδοχεία
Για τουλάχιστον δύο περιπτώσεις υπάρχουν εγγραφές αδειών για την κατασκευή νέων ξενοδοχειακών μονάδων. Η πρώτη περίπτωση αφορά μικρή μονάδα στην ευρύτερη περιοχή της δημοτικής ενότητας Πεταλούδων και μία ακόμη άδεια κατασκευής ξενοδοχειακής μονάδας στην τουριστική ζώνη της ανατολικής Ρόδου και θα είναι ιδιοκτησίας οικογενείας που ήδη δραστηριοποιείται στον κλάδο της ξενοδοχίας.
Ωστόσο, θα είναι παράλειψη να μη σημειωθεί ότι αρκετοί γνωστοί ξενοδόχοι ετοιμάζονται για σημαντικά έργα τα οποία περιγράφονται ως «αναθεώρηση αδείας» και στην πραγματικότητα πρόκειται για την κατασκευή καινούργιων μονάδων. Αυτές οι μονάδες είναι πιθανόν να ξεκινήσουν ως έργα εντός του τρέχοντος έτους.
Η βιοτεχνία
και το εμπόριο
Στις νέες άδειες που εκδόθηκαν το 2015 υπάρχουν πέντε δραστηριότητες που ορίζονται ως αποθήκες, έξι που αφορούν βιομηχανικά κτήρια και μία που περιγράφεται ως κτηνοτροφική μονάδα.
Σε ό,τι αφορά την τελευταία, αυτή ως επένδυση (μικρής κλίμακας) ήδη έχει ολοκληρωθεί στη δημοτική ενότητα Καμείρου.
Δύο από τις βιομηχανικές άδειες ανήκουν στη ΔΕΗ. Η πρώτη αφορά τη Νότια Ρόδο και η δεύτερη τον υποσταθμό πόλεως Ρόδου.
Από τις υπόλοιπες άδειες, οι περισσότερες ήδη βρίσκονται σε φάση κατασκευής και οι άλλες δεν πρόκειται να ξεκινήσουν, καθώς ήταν συνδεδεμένες με χρηματοδοτικά προγράμματα.
Τα προγράμματα ΕΣΠΑ είχαν διαμορφώσει εξαιρετικά μεγάλες προσδοκίες για τη δημιουργία μικρών ή και μεγαλύτερων μονάδων βιοτεχνίας και ανάπτυξης του εμπορίου.
Σε αυτά τα προγράμματα αποδίδεται και το φαινόμενο έκδοσης αρκετών νέων αδειών δημιουργίας επαγγελματικών χώρων. Βέβαια, το εμπόριο ως δραστηριότητα δεν ήταν επιλέξιμη μέσα από τα προγράμματα, ωστόσο με μια απλή πρόσθεση ενός Κωδικού «βιοτεχνίας» στην εφορία, αρκετοί ήταν εκείνοι που επεχείρησαν να υπερπηδήσουν το εμπόδιο αυτό.
Από τα έργα «βιοτεχνίας και εμπορίου» που ξεκίνησαν πέρυσι και είτε ολοκληρώθηκαν, είτε βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης, φαίνεται ξεκάθαρα ότι το εμπόριο χονδρικής τροφίμων, καθώς και η πάσης φύσης ανακύκλωση (μετάλλων, σκουπιδιών, ελαίων κλπ) θα γνωρίσουν άνθιση στα χρόνια που ακολουθούν.
Γύρισαν πλάτη
στον πρωτογενή
τομέα
Είναι εντυπωσιακό, αλλά μόνο δύο δραστηριότητες αφορούν τη γεωργία. Η πρώτη αφορά μονάδα τυποποίησης αγροτικών προϊόντων και δεύτερη μια μικρή κτηνοτροφική μονάδα. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ξεκάθαρα ότι οι Ροδίτες επενδυτές έχουν γυρίσει την πλάτη τους στις επενδύσεις προς τα προϊόντα της τοπικής γης.
Σταύλοι, θερμοκήπια, μονάδες γάλακτος, τυποποίηση ελαιολάδου, όλα αυτά ως δραστηριότητες και προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης δεν έχουν καταφέρει να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των επαγγελματιών – επιχειρηματιών.
Στον πάτο
του βαρελιού
Μπορεί το έτος 2015 να παρουσίασε αύξηση της τάξεως του 13% στην έκδοση νέων οικοδομικών αδειών, ωστόσο η άνοδος αυτή δεν παύει να αποτελεί ένα στοιχείο που δείχνει ότι η οικοδομική δραστηριότητα στη Ρόδο, βρίσκεται στο χειρότερο σημείο των τελευταίων 60 χρόνων. Οι 147 άδειες που εκδόθηκαν το 2014 και οι 168 άδειες του 2015 δεν είναι ικανές να δώσουν δουλειά στους χιλιάδες οικοδόμους, που σήμερα είναι άνεργοι και εκλιπαρούν για μισό μεροκάματο.
Όλα τα στοιχεία δείχνουν ανάγλυφα το τεράστιο μέγεθος του προβλήματος, που σύμφωνα με τα στοιχεία θα παραμείνει το ίδιο οξυμμένο και στη διάρκεια του τρέχοντος έτους. Ισως, να υπάρξουν λίγα περισσότερα μεροκάματα στους μήνες που ακολουθούν, ωστόσο αυτό δεν αποτελεί ανάπτυξη, ούτε και την ελπίδα που επιζητούν οι χιλιάδες των ανθρώπων που ασχολούνται άμεσα με την οικοδομή στη Ρόδο.
Σημειώνεται ότι η χρονιά ρεκόρ για την οικοδομή ήταν το 2005 καθώς στη διάρκειά της είχαν εκδοθεί από την Πολεοδομία Ρόδου 967 άδειες οικοδομής.
Ανάλογος ήταν ο αριθμός των αδειών στα δύο χρόνια που προηγήθηκαν και στα δύο χρόνια που ακολούθησαν το 2005. Συνολικά, στην πενταετία 2003 – 2007, στο νησί της Ρόδου, είχαν εκδοθεί 4053 άδειες οικοδομής, ενώ στην πενταετία 2010 – 2014 εκδόθηκαν μόνο 1200 άδειες.
