Επιτρέψτε μου πρώτα απ’ όλα να συγχαρώ την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «ΑΣΚΛΗΠΕΙΑΔΕΣ» και τον Πρόεδρό της Μανώλη Ζηδιανάκη, για την πρωτοβουλία της σημερινής διοργάνωσης, αλλά και συνολικά για τον αγώνα που δίνουν, ενάντια στον κοινωνικό αποκλεισμό και υπέρ της ισοτιμίας, των συνανθρώπων μας με αναπηρία.
Είναι δύσκολος και μακρύς αυτός ο αγώνας, αλλά ανήκω μεταξύ αυτών που πιστεύουν πως η θέληση δεν γνωρίζει όρια και μπορεί να αλλάξει πολλά από τα κακώς κείμενα, που δυστυχώς ακόμη και σήμερα καταδυναστεύουν την καθημερινότητα των συνανθρώπων μας.
Οι λύσεις υπάρχουν. Το όραμα και η βούληση έλειψαν. Κι αυτό μπορεί να μας το επιβεβαιώσει, μια εμβληματική φυσιογνωμία του αναπηρικού κινήματος στη χώρα μας ο Πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία, καθώς και του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία ο κύριος Γιάννης Βαρδακαστάνης, τον οποίο έχουμε τη χαρά και την τιμή να φιλοξενούμε σήμερα στη Ρόδο μας.
Δυστυχώς, αγαπητέ Πρόεδρε, και το λέω με πολύ μεγάλη λύπη αυτό, απέχουμε πολύ, από το να είναι η Ρόδος μας φιλική προς τους ανθρώπους με αναπηρία. Δεν έχει νόημα να κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας, και να ωραιοποιούμε την πραγματικότητα. Την πραγματικότητα που βιώνουν με πολύ οδυνηρό τρόπο, καθημερινά πολλοί συνάνθρωποί μας. Δημόσια κτίρια και υπηρεσίες, δεν είναι προσβάσιμα. Το ίδιο συμβαίνει και με πολλά μνημεία. Χωρίς ράμπες, χωρίς πεζοδρόμια με ειδικές λωρίδες, για όσους έχουν προβλήματα όρασης, όπως επίσης δεν υπάρχουν και σηματοδότες, με ηχητικά σήματα γι’ αυτούς. Όπως δεν υπάρχουν μέσα μαζικής μεταφοράς, για να επιβιβαστεί κάποιος με αμαξίδιο. Όπως επίσης δεν έχουμε προσβάσιμα σχολεία και παιδικές χαρές, που να εξασφαλίζουν πως όλα τα παιδιά έχουν ίσα δικαιώματα και δεν υπάρχουν παιδιά «ενός κατώτερου θεού».
Όλα αυτά τα δήθεν απλά και καθημερινά συνιστούν, για τους συνανθρώπους μας με αναπηρία, έναν καθημερινό Γολγοθά. Και θα έπρεπε να υπάρχει περισσότερη γενναιότητα, στην ανάληψη αυτής της ευθύνης, από τη σημερινή Δημοτική Αρχή, η οποία όταν επισημαίνονται όλα αυτά στον τοπικό τύπο, απαντά με μακροσκελείς ανακοινώσεις επιχειρώντας να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα.
Με την επικοινωνία όμως, και το «marketing» των κοινωνικών δικτύων, δεν λύνονται τα προβλήματα. Ούτε οι συμπολίτες μας είναι ιθαγενείς, για να ξεγελιούνται με καθρέπτες και καθρεπτάκια. Τα καλύτερα λόγια είναι τα έργα. Και έργα δυστυχώς, δεν υπάρχουν. Η πραγματικότητα έχει στόμα και φωνή δυνατή…. Όποιος διαβάσει προσεκτικά τις ανακοινώσεις του Δήμου, θα διαπιστώσει πως όλες οι σχετικές αναφορές, στην επίλυση αυτών των σοβαρών προβλημάτων για τους συνδημότες μας με αναπηρία, παραπέμπουν σε μέλλοντα χρόνο. “Θα κατασκευαστούν”, “θα χωροθετηθούν”, “θα προβλέπονται”. Ζήσε Μάη μου… όλα αυτά τα χρόνια. Όμως εφέτος ο Μάης είναι κοντά…. και κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Η κατάσταση αυτή, αδικεί τη Ρόδο. Την αδικεί ως παγκόσμιο τουριστικό προορισμό. Μιλάμε για τη Ρόδο της ιστορίας και του πολιτισμού, και την ίδια στιγμή, χάνουμε 10-0, στον πολιτισμό της καθημερινότητας.
Εδώ λοιπόν είναι, αγαπητοί φίλοι, που η σημερινή συζήτηση αποδεικνύεται εξαιρετικά χρήσιμη, καθώς φέρνει στην ατζέντα του δημόσιου διαλόγου την αξία ενός προσβάσιμου τουρισμού.
Ο τουρισμός έχοντας δείξει τα τελευταία χρόνια πόσα πολλά μπορεί να προσφέρει στην οικονομία και την κοινωνία, έχει τη δυναμική για να συνεχίσει να το κάνει, επιτυγχάνοντας πολλά περισσότερα. Αλλά υπάρχει μια σοβαρή προϋπόθεση: Να εμπλουτίσουμε και να δώσουμε νέες διαστάσεις στο τουριστικό προϊόν μας. Είναι η ώρα, για να τύχει ο προσβάσιμος τουρισμός της προσοχής που χρειάζεται και να σταματήσει να είναι απλά ένας “φτωχός συγγενής”, συγκυριακός αποδέκτης των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων, που παρουσιάζει το υπόλοιπο τουριστικό προϊόν.
Προσβάσιμος τουρισμός, Τουρισμός για Όλους, σημαίνει νέες υποδομές, σημαίνει καινοτόμες εφαρμογές στην πράξη, σημαίνει εξειδικευμένες υπηρεσίες, σημαίνει ταυτότητα, σημαίνει διαφοροποίηση, σημαίνει οργανωμένη προβολή και πληροφόρηση, σε συγκεκριμένες αγορές. Μόνο στη Γερμανία, υπάρχει μια αγορά 2,5 εκατομμυρίων ανθρώπων με αναπηρία, που αναζητούν προσβάσιμους προορισμούς.
Αξίζει να επενδύσουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Για παράδειγμα θα μπορούσαν να δίνονται τοπικά κίνητρα, για τη μετατροπή ξενοδοχείων γενικού τουρισμού σε ξενοδοχεία με εξειδικευμένες υποδομές και με υπηρεσίες για επισκέπτες με αναπηρία. Αν θέλουμε να ευημερούν, και τα ταμεία των επιχειρήσεων, και η τσέπη των εργαζομένων, και η τοπική κοινωνία και οικονομία, εκτός από τους αριθμούς των αφίξεων θα πρέπει να δημιουργηθούν τέτοιες ευκαιρίες.
Η ζήτηση για προσβάσιμο τουρισμό που καταγράφεται στην παγκόσμια αγορά, μπορεί και πρέπει να δημιουργήσει ένα νέο πεδίο ευκαιριών για την τουριστική μας οικονομία και να κεφαλαιοποιηθεί το ενδιαφέρον για την Ρόδο, με στοχευμένες επενδύσεις και με διεθνείς συνεργασίες μεγάλης κλίμακας.
Όμως, θα πρέπει να έχουμε σταθερά στο μυαλό μας μια μεγάλη αλήθεια: Κανένας προορισμός που δεν είναι φιλικός και λειτουργικός για τους κατοίκους του, δεν μπορεί να είναι φιλικός και λειτουργικός για τους επισκέπτες του. Προσβάσιμη Ρόδος, σημαίνει προσβάσιμη παντού. Όχι μόνον στο ξενοδοχείο. Αλλά και στις παραλίες και στη Θάλασσα, και στους χώρους πολιτισμού και στα αξιοθέατα και στα πεζοδρόμια και στο κέντρο της πόλης και στην ύπαιθρο.
Γίνεται σαφές πως έχουμε ανάγκη από μια νέα οπτική, μια νέα αντίληψη για την τοπική διακυβέρνηση. Που θα κάνει προτεραιότητα, την ανοιχτή και προσβάσιμη Ρόδο. Που θα μπορεί να βλέπει μπροστά, να αξιοποιεί ευκαιρίες, και συγκυρίες, να δίνει ρεαλιστικές λύσεις, με ευαισθησία. Έχουμε ανάγκη από ένα Δήμο που θα διεκδικεί τεκμηριωμένα πόρους, και συμμετοχή σε χρηματοδοτικά προγράμματα, προκειμένου να διευκολυνθεί η προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία στη Ρόδο, και να διορθωθεί η σημερινή απαράδεκτη κατάσταση, που δεν ταιριάζει σε ένα «σμαραγδένιο» νησί της Ευρώπης, σε έναν παγκόσμιο τουριστικό προορισμό.
Η Ρόδος μπορεί να γίνει πρότυπο προσβάσιμου τουρισμού. Το πιστεύω ακράδαντα. Αλλά τίποτα μεγάλο δεν μπορεί να γίνει, αν δεν παραδεχθούμε το λάθος μας, αν δεν δούμε με ταπεινότητα και «ενοχή» την σημερινή μας ανεπίτρεπτη κατάσταση, και μόνον τότε, θα αλλάξουμε μυαλά. Με τα μυαλά της «πλήρους ικανοποίησής» μας, καλύτερο μέλλον δεν χωρεί.
Και βέβαια, μετά να ενώσουμε χέρια & δυνάμεις. Με τη συνεργασία των ανθρώπων μας, εκείνων που καταλαβαίνουν καλύτερα το σημερινό «απαράδεκτο», των Φορέων και της Αναπηρικής Κοινότητας, η Ρόδος μας μπορεί πραγματικά να κερδίσει τον χαμένο χρόνο και να αναδειχθεί σε προορισμό αναφοράς, για τον προσβάσιμο τουρισμό.
Γι’ αυτό και χρειαζόμαστε ένα Δήμο που θα συντονίζει, θα επισπεύδει, θα στέκεται με ευθύνη πάνω από κάθε έργο και κάθε δράση. Υλοποιώντας με αποφασιστικότητα, σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα. Να τελειώνουμε με τις αοριστολογίες και τις υποσχέσεις, που αποδεικνύονται επιταγές χωρίς αντίκρισμα. Όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε εχθές: «θα πρέπει επιτέλους να συμβάλουμε όλοι στο να βαδίσει γοργά ο τόπος μας, με σταθερότητα & ευημερία, καταπολεμώντας το λαϊκισμό».
Οι καιροί απαιτούν μια Δημοτική Αρχή με ανεπτυγμένη ενσυναίσθηση, για τα προβλήματα στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Όλων των ανθρώπων, χωρίς εξαιρέσεις και αποκλεισμούς. Προσβάσιμη Ρόδος απ’ όλους τους κατοίκους της, προσβάσιμη απ’ όλους τους επισκέπτες της.
Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα. Βούληση χρειάζεται, για να μεταφέρουμε καλές πρακτικές, που αποδεδειγμένα και με βάση την εμπειρία του αναπηρικού κινήματος, εγγυώνται την προσβασιμότητα παντού και απ’ όλους.
Αυτό πρέπει, να κάνει ο Δήμος Ρόδου, κι αυτό ακριβώς θα κάνουμε, στο χρόνο που θα το αποφασίσει ο Ροδιακός Λαός.