• Μιλούν στη «δ»: Γιώργος Κασσάρας, Μάριος Κλωνάρης, Κατερίνα Γαβαλά, Παναγιώτης Μπουλιέρης, Σπύρος Σπυρόπουλος, Θανάσης Βυρίνης, Μιχάλης Μπαριανάκης, Βασίλης Ψυλλάκης, Βασίλης Καρνάβας, Γιάννης Κάλφας και Ρένα Μαντικού
Χαρακτηριστικά σημαντικού πολιτικού γεγονότος, έχει λάβει το πλαίσιο της συζήτησης για το όνομα που θα προταθεί από την κυβέρνηση για την Προεδρία της Δημοκρατίας και αναμένεται εντός της εβδομάδος από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, κι ενώ η ΠτΔ δεν είναι καν στις προτεραιότητες του εκλογικού σώματος και δεν πρόκειται να καθορίσει την πολιτική στάση και την ψήφο των πολιτών.
Με βάση τις πληροφορίες που διαρρέουν, την προσεχή Πέμπτη ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα ανακοινώσει με διάγγελμα το όνομα που θα προτείνει για την Προεδρία της Δημοκρατίας, καθώς από την Παρασκευή ο πρωθυπουργός θα βρίσκεται στο Βερολίνο, όπου θα συναντηθούν όλοι οι ηγέτες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, προκειμένου να στηρίξουν τον Χριστιανοδημοκράτη Φρ. Μερτς, ο οποίος θεωρείται και το φαβορί για τις γερμανικές εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου.
Η αίσθηση που επικρατεί είναι ότι η επιλογή Μητσοτάκη θα ψηφιστεί από το σύνολο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ, ακόμα κι αν είναι μη πολιτικό πρόσωπο, το οποίο θα είναι και έκπληξη και μπορεί να εξασφαλίσει ευρύτερη συναίνεση, χωρίς περιθώρια αντιδράσεων από «γαλάζιους» βουλευτές.
Την άποψή τους καταθέτουν στη «δ» κομματικά στελέχη, νυν και πρώην αυτοδιοικητικοί της περιοχής μας, απαντώντας στο ερώτημα γύρω από την ονοματολογία: «Ποιο είναι το καταλληλότερο πρόσωπο για να υπηρετήσει το θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας και αν θα πρέπει να τηρηθεί η άτυπη πολιτική «συμφωνία», να προέρχεται δηλ από αντίθετο πολιτικό χώρο από αυτόν της κυβέρνησης;»
Ο Γιώργος Κασσάρας, πρ. βουλευτής Δωδεκανήσου και πρώην Γ.Γ. Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής, δηλώνει τα εξής: «Από τα νιάτα μου ήμουν και παραμένω υπέρ της αβασίλευτης, της Προεδρευομένης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Δυστυχώς όμως και ο υπέρτατος αυτός θεσμός, δεν μπόρεσε -ή δεν του επέτρεψαν- να αποφύγει το σύμπτωμα των καιρών, που όλα ξεθωριάζουν… Τι σημασία έχει από ποιον χώρο θα προέρχεται ο-η προτεινόμενος-η , αφού σε κάθε περίπτωση θα είναι της απολύτου επιρροής του Κυβερνώντος…Σαν να λέμε δύο σε ένα…Συντάσσομαι επομένως και εγώ με όσους θεωρούν ότι ο προβληματισμός πρέπει κυρίως να αφορά το πώς λειτουργεί ο θεσμός και στη συνέχεια το ποιος-ποια θα είναι Πρόεδρος. Και το πώς πρέπει να λειτουργεί ο θεσμός, ασφαλώς θα πρέπει να απασχολήσει τον πολιτικό και επιστημονικό κόσμο της πατρίδας μας, στην επόμενη συνταγματική αναθεώρηση. Για να μην θεωρηθώ όμως ασεβής, ας είναι ο-η Πρόεδρος από τον λεγόμενο προοδευτικό-δημοκρατικό κόσμο, με γνώση και με κύρος αναγνωρισμένο διεθνώς».
Ο Μάριος Κλωνάρης πρόεδρος της ΑΜΚΕ «ΓΑΛΗΝΟΣ», περιφερειακός σύμβουλος και τομεάρχης Υγείας της ΔΕΕΠ Δωδεκανήσου της Νέας Δημοκρατίας, αναφέρει ότι «η επιλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι μια κορυφαία θεσμική αρμοδιότητα που ανήκει στον Πρωθυπουργό, ο οποίος έχει την ευθύνη να προτείνει ένα πρόσωπο που θα εκφράζει την ενότητα του έθνους και θα ανταποκρίνεται στον συμβολικό και θεσμικό ρόλο του Προέδρου. Είναι σημαντικό η επιλογή αυτή να γίνει με πνεύμα συναίνεσης και σεβασμού στις δημοκρατικές αξίες, ώστε να διασφαλιστεί ότι το πρόσωπο που θα αναλάβει τον ανώτατο πολιτειακό ρόλο θα εμπνέει εμπιστοσύνη σε όλους τους Έλληνες πολίτες. Η παράδοση που θέλει ο ΠτΔ να προέρχεται από διαφορετικό πολιτικό χώρο από την κυβέρνηση είναι μια χρήσιμη ισορροπία, αλλά η ουσία είναι να επιλεγεί το καταλληλότερο πρόσωπο, με κριτήριο την εμπειρία, το ήθος και την προσήλωσή του στη Δημοκρατία και να ενώνει όλες τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας».
Η Κατερίνα Γαβαλά, πολιτευτής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ στα Δωδεκάνησα και αναπλ. Τομεάρχης Νησιωτικής Πολιτικής του κόμματος, υποστηρίζει ότι «η επιλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας αποτελεί κρίσιμη απόφαση για τη διασφάλιση της θεσμικής σταθερότητας και της ενότητας. Είναι αδιαμφισβήτητη η ανάγκη για ένα πρόσωπο που να ενσαρκώνει το κύρος του θεσμού, διαθέτοντας πολιτική εμπειρία, γνώσεις διεθνούς δικαίου και τη δυνατότητα να διαχειριστεί τις εξωγενείς προκλήσεις που ανακύπτουν, ιδιαίτερα σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.
Η άτυπη πολιτική «συμφωνία» για επιλογή από αντίθετο πολιτικό χώρο της κυβέρνησης ενισχύει τη θεσμική ισορροπία, αλλά δεν πρέπει να υπερκαλύψει το ουσιώδες: την ανάδειξη ενός προσώπου με αποδεδειγμένες ικανότητες στρατηγικής σκέψης, βαθιά γνώση των θεσμών, εμπειρία στη διαχείριση κρίσεων και ικανότητα να εκφράζει τη χώρα σε διεθνές επίπεδο με αξιοπιστία και κύρος, υπηρετώντας τον θεσμό με σεβασμό και ήθος».
Ο Παναγιώτης Μπουλιέρης, στέλεχος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, αναφέρει από την πλευρά του: «Βλέπουμε, ότι εδώ και τρεις μήνες υπάρχει έντονος δημόσιος διάλογος γύρω από το ζήτημα της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Κάτι το οποίο δεν με βρίσκει σύμφωνο διότι θα έπρεπε να συζητηθεί στην ώρα του και όχι να έχει ανοίξει εδώ και τόσο καιρό. Αυτό δείχνει, αφενός ασέβεια ως προς τον θεσμό, και αφετέρου, είναι έλλειψη σεβασμού προς την εν ενεργεία ΠτΔ. Εκτιμώ, όμως, ότι, σκόπιμα, υποκινήθηκε αυτό από την κυβέρνηση ώστε να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη από τα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, όπως η ακρίβεια, η υγεία, η υποχώρηση του κράτους δικαίου. Όσον αφορά στην ονοματολογία, θα πρέπει, πρωτίστως, η κυβέρνηση να ανοίξει τα χαρτιά της. Εκείνη, εκ των πραγμάτων, έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων εξαιτίας της πλειοψηφίας στο Κοινοβούλιο.
Προσωπικά, δεν θα σταθώ στο όνομα αλλά στα χαρακτηριστικά. Θεωρώ ότι η επιλογή πρέπει να εξισορροπεί το πολιτικό σύστημα και να λειτουργεί ως θεσμικό αντίβαρο της κυβέρνησης. Από την στιγμή, δηλαδή, που κυβερνάει η δεξιά παράταξη, ο/η ΠτΔ θα πρέπει να προέρχεται από την Κεντροαριστερά. Με αυτό τον τρόπο, εκφράζεται όλος ο λαός μέσα από τους δύο κορυφαίους πολιτειακούς θεσμούς και, παράλληλα, ο/η ΠτΔ έχει τον ρόλο του εγγυητή της θεσμικής ομαλότητας. Άλλωστε, η διαδικασία αυτή αποτελεί παραδοσιακά ένα πεδίο συναίνεσης και σύγκλισης του πολιτικού μας συστήματος και όχι ένα πεδίο αντιπαράθεσης και αντιπολίτευσης. Προφανώς, υπάρχουν ικανές προσωπικότητες από τον χώρο της Κεντροαριστεράς που να πληρούν τις προϋποθέσεις για την ΠτΔ. Αν έχει, λοιπόν, τα χαρακτηριστικά που προανέφερα η επιλογή της κυβέρνησης θα αξιολογηθεί αναλόγως και μπορεί να την στηρίξουμε και να υπάρξει μια ευρεία πλειοψηφία που αυτό θα πρέπει να είναι ο στόχος.
Αν, όμως, η κυβέρνηση προχωρήσει σε μία στενά κομματική επιλογή για να καλύψει τα δικά της αδιέξοδα και να εξισορροπήσει τις δικές της ανισορροπίες, τότε θα πρέπει να αιτιολογήσει στον ελληνικό λαό γιατί δεν επιλέγει και πάλι την τωρινή Πρόεδρο της Δημοκρατίας, που ήταν προσωπική επιλογή του Πρωθυπουργού και ποια είναι τα κριτήρια της διαφορετικής απόφασης. Και να είναι σίγουρη πως το ΠΑΣΟΚ, ως αξιωματική αντιπολίτευση, θα κάνει θεσμικά ό,τι μπορεί για να μην επιτρέψει στην κυβέρνηση τα κομματικά παιχνίδια με ένα τόσο σπουδαίο ζήτημα».
Ο Σπύρος Σπυρόπουλος, στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και πρώην αυτοδιοικητικός, υποστηρίζει ότι «οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας σήμερα είναι πολύ λίγες και μικρές σε σχέση με πριν την αναθεώρηση του Συντάγματος το 1986, με αποτέλεσμα να μην επιτρέπουν καμία ουσιαστική ανάμειξη του στις πολιτικές εξελίξεις, δίνοντας του έναν καθαρά συμβολικό ρόλο. Η διαδικασία εκλογής του ΠτΔ θα πουν πολλοί δεν αφορά την καθημερινότητα και τα προβλήματα των ελληνικών νοικοκυριών.
Σύμφωνοι. Αλλά μην ξεχνάμε ότι είναι ο θεσμός που εκπροσωπεί τη Δημοκρατία, συμβολίζει την ενότητα του κράτους και τις θεμελιώδεις αξίες του πολιτικού συστήματος.
Η ονοματολογία δεν προσφέρει κάτι επί της ουσίας καθώς ο προβληματισμός μας δεν αφορά τόσο το ποιος θα είναι ο πρόεδρος, αλλά το πώς θα πρέπει να λειτουργεί ο θεσμός.
Σε μια άλλη δημοκρατία, θα πρέπει να αποτελεί εχέγγυο, στα όρια των συνταγματικών δυνατοτήτων του/της- που να διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρχει θεσμική εκτροπή, παραβίαση του Συντάγματος ή κατάλυση της Δημοκρατίας, διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση της εκάστοτε κυβέρνησης προς τις θεσμικές αρχές και διαδικασίες».
Ο Θανάσης Βυρίνης, στέλεχος του Κινήματος Δημοκρατίας και πρώην αυτοδιοικητικός, επισημαίνει ότι: «Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι σημαντική, αποτελεί τον ανώτατο θεσμικό εκπρόσωπο του ελληνικού κράτους. Στέκεται θεματοφύλακας της δημοκρατίας, διαφυλάσσει τη σχέση των θεσμών μεταξύ τους, καθώς επίσης αντανακλά και τη γενικότερη πολιτική κουλτούρα της χώρας, ενώ πρεσβεύει το κύρος της στο εξωτερικό. Η ονοματολογία δεν προσφέρει κάτι επί της ουσίας, αφού ο προβληματισμός δεν αφορά τόσο το ποιος θα είναι ο πρόεδρος, αλλά το πώς θα πρέπει να λειτουργεί ο θεσμός. Στην κατεύθυνση αυτή επιβάλλεται συνταγματική αναθεώρηση, η οποία θα προβλέπει μόνο μία θητεία στον ΠτΔ, ενδεχομένως μεγαλύτερης διάρκειας (π.χ 6ετή), ώστε αποδεσμεύοντας τον από την πίεση της επανεκλογής να ενισχυθεί η ανεξαρτησία του θεσμού. Ωστόσο, στην επικείμενη διαδικασία και προς διατήρηση των πολιτικών ισορροπιών, είμαι της άποψης ενός προσώπου που προέρχεται από τον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο.
Όσον αφορά στο προφίλ του ιδανικού υποψηφίου, θα πρέπει να έχει ευρεία αποδοχή, να είναι συναινετικός, αλλά παράλληλα να έχει αποδείξει ότι δεν εξυπηρετεί και δεν επηρεάζεται από κομματικά συμφέροντα. Επιπλέον, να είναι προοδευτικός στις απόψεις και τις θέσεις του, να έχει επιδείξει θεσμική πορεία, γνώστης του δικαίου και της ιστορίας, με ήθος και κοινωνική προσφορά. Τα παραπάνω αποτελούν εχέγγυα ότι ο/η ΠτΔ θα παρεμβαίνει -στα όρια των συνταγματικών δυνατοτήτων του/της- όταν υπάρχει θεσμική εκτροπή, παραβίαση του Συντάγματος ή κατάλυση της Δημοκρατίας, διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση της εκάστοτε κυβέρνησης προς τις θεσμικές αρχές και διαδικασίες. Ως ένα τέτοιο συγκεκριμένο πρόσωπο και έξω από τη λίστα των υποψηφίων που ακούγονται, θα μου άρεσε ο Νίκος Κωνσταντόπουλος».
Ο Μιχάλης Μπαριανάκης, κομματικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας στα Δωδεκάνησα και με μακρά θητεία πρώην αυτοδιοικητικός, καταθέτει τη δική του άποψη και αναφέρει τα εξής: «κα Παμπρή κατά την άποψή μου ο/η Πρόεδρος νομίζω πρέπει να έχει σχέση με την πολιτική! Θα ήταν καλύτερα να είναι γενικής αποδοχής η πρόταση του Πρωθυπουργού! Αν και τα κόμματα της αντιπολίτευσης στη Βουλή το θεωρώ απίθανο να συμφωνήσουν! Εκτιμώ ότι μπορεί να είναι όνομα έκπληξη. Δεν νομίζω να ανανέωση την θητεία της ΠτΔ Κατερίνας Σακελλαροπούλου».
Ο Γιάννης Κάλφας, μέλος της Κ.Ε. του ΛΑΟΣ και εκπρόσωπος του κόμματος Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου-Γραμματέας Τουρισμού αναφέρει: «Για μας ο ΠτΔ δεν πρέπει να είναι πρόσωπο που εξυπηρετεί κομματικές ισορροπίες και συμφέροντα, αλλά καθαρά πολιτικό πρόσωπο κύρους και αναγνωρισιμότητας στο εξωτερικό, ώστε να είναι σε θέση ανά πάσα στιγμή να εκπροσωπεί την χώρα μας να προασπίζει και να προάγει τα εθνικά μας συμφέροντα. Όχι σε ΠτΔ που εγγυάται μια κεντροαριστεροδεξιά συναίνεση με προοπτική τέτοιου είδους συγκυβέρνηση. Τα εθνικά μας συμφέροντα προέχουν από την παραμονή με μεθοδεύσεις στην εξουσία. Ας καταλάβουν έστω και αργά ότι ην απόφαση του λαού στις εκλογές είναι ήδη ξεκάθαρη και θα είναι πατριωτική».
Ο Βασίλης Ψυλλάκης, κομματικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ στα Δωδεκάνησα και πρώην αυτοδιοικητικός για πολλά χρόνια, τονίζει τα εξής: «Εννοείται ότι ο επόμενος Πρόεδρος θα πρέπει να προέρχεται από τον προοδευτικό χώρο. Όταν κυβερνάει μια κυβέρνηση είθισται ο Πρόεδρος να προέρχεται από την άλλη παράταξη, τώρα όσον αφορά το όνομα θα εκφράσω την άποψη μου, και βεβαίως είναι απολύτως προσωπική, θα έλεγα λοιπόν τον Αλέκο Παπαδόπουλο, ένα άνθρωπο που υπηρέτησε την πατρίδα με αξιοπρέπεια με αυταπάρνηση από όλα τα πόστα που πέρασε, που δεν έδωσε δικαίωμα να πει οτιδήποτε κάποιος για το άτομο του, πιστεύω λοιπόν μιας και είναι αποδεκτός από τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου, θα είναι ένας άξιος Πρόεδρος Δημοκρατίας».
Ο Βασίλης Καρνάβας, κομματικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, υποστηρίζει ότι «ο θεσμός του ΠτΔ φτάνει στο αποκορύφωμα της πολιτικής του αποστολής όταν λήγει μια θητεία και αρχίζουν να πέφτουν στο τραπέζι διαφορά ονόματα και μετά το έργο δεν έχει συνέχεια μιας και το Σύνταγμά μας προβλέπει μια πολύ περιορισμένη σειρά αρμοδιοτήτων κυρίως τυπικών και διαδικαστικά προβλεπόμενων για το πρωτόκολλο της θεσμικής λειτουργίας του κράτους. Το τονίζω αυτό διότι η εμπλοκή της κυβέρνησης και των κομμάτων σε προτάσεις προσώπων αντανακλά σκοπιμότητες της συγκεκριμένης χρονικής συγκυρίας και αποκαλύπτει πολιτικές αδυναμίες που το κυβερνών κόμμα θα θελήσει να υποβαθμίσει είτε θολώνοντας τα νερά με μια πρόταση άχρωμη, είτε με μια συμβιβαστική που προέρχεται από άλλο πολιτικό χώρο προκειμένου να έχει μια μικρή έστω και σύντομη εύνοια στην κοινή γνώμη κάτι που όπως φαίνεται η ΝΔ το έχει μεγάλη ανάγκη μιας και τα θέματα της καθημερινότητας για τον πολίτη έχουν αυξηθεί επικίνδυνα και το κυβερνών κόμμα χάνει συνεχώς έδαφος. κα Παμπρή πολύ σωστά ονομάζετε άτυπη την συμφωνία να προέρχεται η πρόταση του ονόματος από έναν αντίθετο πολιτικό χώρο. Εγώ θα έλεγα το συμφέρον του κυβερνώντος κόμματος όπως το αντιλαμβάνεται η ΝΔ θα είναι αυτό που θα μετρήσει στο τέλος. Παρόλα αυτά θα αποφύγω να σας απαντήσω με όνομα μιας και το ΠΑΣΟΚ δεν έχει ακόμα μπει σε αυτήν την διαδικασία από ότι γνωρίζω. Δεσμεύομαι όταν γίνει η πρόταση δημόσια να πω την άποψή μου για το πρόσωπο που τελικά θα προταθεί».
Η Ειρήνη Μαντικού, πρώην αυτοδιοικητικός, επισημαίνει: «Άποψη μου είναι ότι πρέπει να προταθεί άτομο κοινής αποδοχής, εκτός από την νυν ΠτΔ Κατερίνα Σακελλαροπούλου…Θα πρέπει να είναι ο επόμενος Πρόεδρος κάποιος/α Καθηγητής-τρια Πανεπιστημίου και από τον δεξιό χώρο».
