• Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο επικύρωσε την απόφαση του Αρείου Πάγου, κρίνοντας συνταγματική τη διάταξη που απέκλεισε τον συνδυασμό
Σε μία απόφαση ορόσημο, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο απέρριψε την ένσταση του Ροδίτη δικηγόρου κ. Βασιλείου Πάππου, η οποία στρεφόταν κατά της απόφασης αποκλεισμού του συνδυασμού ανεξάρτητων υποψηφίων «Έλληνες για την Πατρίδα και την Ελευθερία» από τις βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023.
Η υπόθεση αφορά την υπ’ αριθ. 174/2023 απόφαση του Α1 Πολιτικού Τμήματος του Αρείου Πάγου, που απέκλεισε τον συγκεκριμένο συνδυασμό από τις εκλογές, κρίνοντας ότι ουσιαστικά λειτουργούσε ως «μανδύας» του κόμματος «Εθνικό Κόμμα Έλληνες», με ηγέτη τον κ. Ηλία Κασιδιάρη. Ο τελευταίος έχει καταδικαστεί πρωτοδίκως για ένταξη και διεύθυνση της εγκληματικής οργάνωσης «Λαϊκός Σύνδεσμος – Χρυσή Αυγή».
Το Δικαστήριο επισήμανε ότι η ανακήρυξη του συνδυασμού των ανεξάρτητων υποψηφίων «Έλληνες για την Πατρίδα και την Ελευθερία» συνιστούσε καταστρατήγηση των περιορισμών που επιβάλλει η νομοθεσία για τη συμμετοχή πολιτικών σχηματισμών στις εκλογές. Στο σκεπτικό της απόφασης υπογραμμίζεται ότι υπήρχαν σαφείς ενδείξεις πως η πραγματική ηγεσία του συνδυασμού ανήκε στον κ. Ηλία Κασιδιάρη, γεγονός που παραβίαζε τους εκλογικούς κανόνες και επιβεβαίωνε ότι η διάταξη του άρθρου 32 παρ. 1 του π.δ. 26/2012 εφαρμόστηκε ορθά.
Οι ισχυρισμοί του Ροδίτη δικηγόρου
Ο ενιστάμενος στρεφόταν κατά των εκλεγμένων και μη βουλευτών της εκλογικής περιφέρειας Δωδεκανήσου, υποστηρίζοντας ότι η μη ανακήρυξη του συνδυασμού «Έλληνες για την Πατρίδα και την Ελευθερία» αλλοίωσε το εκλογικό αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα, η ένσταση κατονόμαζε ως καθ’ ων τους υποψήφιους βουλευτές κ.κ. Ιωάννη Παππά, Εμμανουήλ Κόνσολα και άλλους, επισημαίνοντας ότι αν ο συνδυασμός είχε συμμετάσχει στις εκλογές, η κατανομή των εδρών θα ήταν διαφορετική.
Ο κ. Πάππου υποστήριξε ότι η απόφαση του Αρείου Πάγου παραβίασε το Σύνταγμα και το εκλογικό δίκαιο, εφαρμόζοντας αντισυνταγματικά το άρθρο 32 παρ. 1 του π.δ. 26/2012, το οποίο είχε τροποποιηθεί με τους Ν. 4804/2021, 5019/2023 και 5043/2023 («τροπολογίες Βορίδη»). Σύμφωνα με τον ίδιο, η απόφαση αυτή εισήγαγε έναν de facto περιορισμό του δικαιώματος του εκλέγεσθαι, ενώ το δικαστήριο έσφαλε ταυτίζοντας έναν συνδυασμό ανεξάρτητων υποψηφίων με ένα πολιτικό κόμμα.
Οι κρίσεις του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου
Ωστόσο, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο επικύρωσε τη συνταγματικότητα της διάταξης, κρίνοντας ότι η προστασία του δημοκρατικού πολιτεύματος από πολιτικούς σχηματισμούς που επιδιώκουν την υπονόμευσή του συνιστά θεμιτό περιορισμό. Στην απόφαση επισημαίνεται ότι η συμμετοχή στις εκλογές δεν μπορεί να επιτραπεί σε κόμματα ή συνδυασμούς που έχουν στενή σχέση με καταδικασμένα στελέχη για εγκληματικές δραστηριότητες, καθώς αυτό θα συνιστούσε κίνδυνο για τη δημοκρατική τάξη.
Επιπλέον, το Δικαστήριο τόνισε ότι η ένσταση του κ. Πάππου δεν συνοδευόταν από επαρκή αποδεικτικά στοιχεία που να ανατρέπουν τις διαπιστώσεις του Αρείου Πάγου. Συγκεκριμένα, η απόφαση αναφέρει ότι η δομή και η στελέχωση του συνδυασμού επιβεβαίωναν την οργανική του σχέση με το κόμμα του Ηλία Κασιδιάρη, καθιστώντας αναγκαίο τον αποκλεισμό του.
Ο κ. Βασίλειος Πάππου τόνισε, επίσης, ότι η απόφαση του Αρείου Πάγου επηρέασε άμεσα τη δική του εκλογική περιφέρεια, καθώς εάν είχε συμμετάσχει ο αποκλεισθείς συνδυασμός, το εκλογικό αποτέλεσμα θα ήταν διαφορετικό στη Δωδεκάνησο.
Ειδικότερα, ισχυρίστηκε ότι η απόφαση ερμηνεύθηκε contra legem, δηλαδή κατά παράβαση του Νόμου, συγχέοντας την έννοια του κόμματος με αυτή του συνδυασμού ανεξάρτητων υποψηφίων.
Η σημασία της απόφασης για το πολιτικό σκηνικό
Η απόφαση αυτή αναμένεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο πολιτικό σκηνικό, καθώς εδραιώνει τη νομολογία σχετικά με τον αποκλεισμό πολιτικών σχηματισμών που θεωρούνται απειλή για το δημοκρατικό πολίτευμα.
Με την επικύρωση της συνταγματικότητας της νομοθεσίας, ανοίγει ο δρόμος για περαιτέρω ελέγχους στις υποψηφιότητες στις επόμενες εκλογικές διαδικασίες.
Τελικά, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο απέρριψε την ένσταση του Ροδίτη δικηγόρου κ. Βασιλείου Πάππου και αποφάσισε την απαλλαγή του από τη δικαστική δαπάνη.
