• Ο εξωθεσμικός λογοκριτής, τα «διατεταγμένα συμφέροντα» και η απαξίωση του Τύπου • Όταν η δημοτική αρχή προσπαθεί να φιμώσει την ενημέρωση με… χουντικές τακτικές
Στη Ρόδο του 2025, η ελευθεροτυπία δεν θεωρείται δεδομένη. Τουλάχιστον όχι από τη δημοτική αρχή, η οποία φαίνεται πως επιδιώκει να μετατρέψει τον δημόσιο διάλογο σε μονόλογο.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ύπαρξη ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης αντιμετωπίζεται ως απειλή, ενώ η κριτική μεταφράζεται σε «εχθρική ενέργεια».
Χθες, ένα ακόμα επεισόδιο στο σίριαλ της προσπάθειας φίμωσης των ενοχλητικών φωνών ήρθε να προστεθεί στην ανησυχητική πραγματικότητα που διαμορφώνεται στον Δήμο Ρόδου.
Ο μόνιμος –αν και εξωθεσμικός– επικοινωνιολόγος του δημάρχου, γνωστός για τον ρόλο του ως «κολαούζος» του δημάρχου, τηλεφώνησε σε αντιδημάρχους ζητώντας τους ρητά να μην συνομιλούν με δημοσιογράφους της «δημοκρατικής».
Ο λόγος; Το γεγονός ότι η εφημερίδα τολμά να ασκεί κριτική στις πολιτικές επιλογές της δημοτικής αρχής.
Όταν ένας εξωθεσμικός σύμβουλος υπαγορεύει τη γραμμή της δημοτικής αρχής
Η υπόθεση αυτή, όμως, έχει πολύ μεγαλύτερες προεκτάσεις από μία απλή «εντολή σιωπής».
Ο εν λόγω επικοινωνιολόγος, παρότι δεν έχει κανέναν θεσμικό ρόλο στον Δήμο Ρόδου, συμμετέχει συστηματικά σε κλειστές συναντήσεις με θεσμικούς παράγοντες, εκφράζοντας απόψεις επί παντός του επιστητού, σαν να είναι ο πραγματικός λήπτης αποφάσεων.
Ο ίδιος δεν είναι απλώς ένας παρατηρητής: παίρνει θέση, δίνει κατευθύνσεις και συχνά φαίνεται να καθοδηγεί τις εξελίξεις στον Δήμο, χωρίς ποτέ να έχει λάβει τη λαϊκή εντολή ή έστω θέση ειδικού συμβούλου.
Το ακόμα πιο προβληματικό είναι ότι ενώ εμφανίζεται ως ανεξάρτητος σύμβουλος του δημάρχου, στην πραγματικότητα παρέχει υπηρεσίες –με έμμισθη εντολή– σε συγκεκριμένο τοπικό μέσο ενημέρωσης. Ένα μέσο του οποίου τα συμφέροντα προωθεί συστηματικά, εις βάρος της ελευθερίας του Τύπου και της αντικειμενικής ενημέρωσης.
Δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς τι σημαίνει αυτό: Οι αποφάσεις που λαμβάνονται στον Δήμο Ρόδου δεν βασίζονται μόνο σε πολιτικές προτεραιότητες, αλλά και σε ένα ιδιότυπο «πάρε-δώσε» μεταξύ συγκεκριμένων κύκλων εξουσίας και ΜΜΕ που επιδιώκουν την πλήρη επικοινωνιακή χειραγώγηση της κοινής γνώμης.
Ο Τύπος ως εχθρός: Η επικίνδυνη λογική της φίμωσης
Το γεγονός ότι μία δημοτική αρχή έχει τη δυνατότητα να φτάσει στο σημείο να δίνει εντολές για το ποιοι δημοσιογράφοι επιτρέπεται να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες και ποιοι όχι, είναι εξαιρετικά ανησυχητικό.
Η δημοσιογραφία, εκ φύσεως, έχει την υποχρέωση να ελέγχει την εξουσία. Η ελευθερία του Τύπου είναι θεμελιώδης λίθος της δημοκρατίας και δεν αποτελεί προνόμιο που παρέχεται κατά βούληση από τους εκάστοτε άρχοντες.
Ωστόσο, η δημοτική αρχή της Ρόδου φαίνεται να έχει υιοθετήσει μία διαφορετική προσέγγιση: Τα μέσα ενημέρωσης υπάρχουν μόνο για να αναπαράγουν τις θέσεις της και να λειτουργούν ως προπαγανδιστικοί μηχανισμοί. Όποιος τολμήσει να ασκήσει κριτική, μπαίνει στη «μαύρη λίστα».
Από τη δημοσιογραφία στην προπαγάνδα: Μία επικίνδυνη ολίσθηση
Η τακτική αυτή δεν είναι απλώς λανθασμένη, είναι επικίνδυνη.
Ο ρόλος των ΜΜΕ σε μία δημοκρατική κοινωνία δεν είναι να υπηρετούν πολιτικά ή επιχειρηματικά συμφέροντα, αλλά να διασφαλίζουν ότι η κοινή γνώμη έχει πρόσβαση στην αλήθεια.
Ο τρόπος που λειτουργεί η δημοτική αρχή της Ρόδου, όμως, θυμίζει περισσότερο καθεστώτα όπου η ενημέρωση ελέγχεται από την εξουσία και η ελεύθερη γνώμη αντιμετωπίζεται ως απειλή.
Οι πρακτικές αυτές θυμίζουν άλλες εποχές, τότε που οι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι διώκονταν και η ενημέρωση ήταν αυστηρά ελεγχόμενη.
Η Ρόδος δεν είναι ιδιοκτησία κανενός – Η ενημέρωση ανήκει στους πολίτες
Όσο κι αν η δημοτική αρχή και οι εξωθεσμικοί της λογοκριτές επιχειρούν να μετατρέψουν τον Δήμο σε επικοινωνιακό τους φέουδο, η ελευθερία του Τύπου δεν θα μπει σε καλούπια.
Η ενημέρωση δεν είναι πολυτέλεια, ούτε παραχώρηση της εξουσίας.
Είναι θεμελιώδες δικαίωμα των πολιτών και οι δημοσιογράφοι δεν είναι υπηρέτες κανενός δημάρχου, κανενός επικοινωνιολόγου και κανενός συμφέροντος.
Η Ρόδος αξίζει καλύτερα. Οι πολίτες της αξίζουν μία δημοτική αρχή που σέβεται τη δημοκρατία, που αποδέχεται την κριτική και που αντιλαμβάνεται ότι ο έλεγχος της εξουσίας δεν είναι εχθρική ενέργεια, αλλά ο πυρήνας μίας υγιούς πολιτείας.
Και αυτό είναι κάτι που, όσο κι αν προσπαθήσουν, δεν μπορούν να αλλάξουν.
