Ανοίγουν σύντομα οι πόρτες των φυλακών για 1.700-1.950 κρατουμένους, καθώς ψηφίζεται μέσα στην εβδομάδα στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργού Δικαιοσύνης Ν. Παρασκευόπουλου για την κατάργηση των φυλακών τύπου Γ’ και την αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης της χώρας, ενώ παράλληλα θα μπει σε εφαρμογή και το σύστημα ηλεκτρονικής επιτήρησης με τα γνωστά «βραχιολάκια».
Οι άθλιες συνθήκες κράτησης που οφείλονται κυρίως στον υπερπληθυσμό (ο αριθμός κρατουμένων κυμαίνεται γύρω στις 12.000 τα τελευταία χρόνια, με χωρητικότητα περίπου 9.000 και τουλάχιστον 3.000 να θεωρούνται υπεράριθμοι) οδήγησαν μόνο την τελευταία 5ετία σε «ευρωκαταδίκες» της χώρας, που ξεπέρασαν το 1,5 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, με αλλεπάλληλες νέες αναφορές οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές και για κατάρρευση του σωφρονιστικού συστήματος γι’ αυτό και προωθούνται 580 προσλήψεις διαφόρων ειδικοτήτων (με συνολικό ετήσιο κόστος 8,7 εκατ. ευρώ) αφού υπάρχουν πτέρυγες που δεν λειτουργούν (Δράμα, Χανιά) λόγω απουσίας προσωπικού.
Αποφυλακίσεις σταδιακά
Οι αποφυλακίσεις αφορούν διάφορες κατηγορίες (υπερήλικες, ασθενείς, αναπήρους, ανηλίκους, τοξικομανείς κ.λπ.) και θα γίνονται σταδιακά μετά από τον έλεγχο των αρμόδιων αρχών (δικαστικών, υγειονομικών κ.λπ.) καθώς απαιτείται η επίσημη πιστοποίηση της σοβαρής ασθένειας, του βαθμού αναπηρίας, της ένταξης σε πρόγραμμα απεξάρτησης κ.λπ. σύμφωνα με τις υπό ψήφιση ρυθμίσεις. Παράλληλα ευνοϊκότερες ρυθμίσεις προωθούνται και για ισοβίτες καθώς μειώνεται κατά 1 έτος (από τα 16 στα 15 χρόνια) το όριο της ποινής που πρέπει να έχουν εκτίσει για να μπορούν να ζητήσουν υφ’ όρον απόλυση.
Στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου προαναγγέλλεται ότι με το υπό διαμόρφωση σχέδιο νέου Ποινικού Κώδικα, περιορίζεται σημαντικά η απειλή των ισοβίων, καθώς τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η συχνότητα επιβολής τους, οδηγώντας σε μεγάλο αριθμό ισοβιτών κρατουμένων, που ανέρχονται σε περίπου 1.000, αποτελώντας αναλογικά το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ευρώπη.
Στις εκθέσεις αξιολόγησης που κατατέθηκαν στη Βουλή προαναγγέλλεται επίσης η σταδιακή προώθηση (για λόγους δημοσιονομικούς) 5 Προεδρικών Διαταγμάτων, για την ξεχωριστή ίδρυση και λειτουργία ισάριθμων κέντρων ανοικτής ή ημιελεύθερης διαβίωσης, για την εφαρμογή αναμορφωτικών και θεραπευτικών μέτρων για τους ανηλίκους.
Στις ίδιες εκθέσεις αξιολόγησης σχετικά και με τις οικονομικές συνέπειες που θα έχει το νομοσχέδιο, αναφέρεται ότι από προφορικές συνομιλίες με τους διευθυντές των καταστημάτων κράτησης της χώρας, αναμένεται να αποφυλακιστούν περίπου 1.700 έως 1.950 κρατούμενοι. Ετσι -τονίζεται- αναμένεται να εξοικονομηθούν κρίσιμες δαπάνες που απαιτούνται γι’ αυτούς σχετικά με τη σίτιση, άλλα υλικά καθημερινής εξυπηρέτησης, έξοδα για μεταγωγές, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κ.λπ.
Οι εκθέσεις
Κατά τις εκθέσεις, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε 13 φορές τη χώρα μας την τελευταία 5ετία για τις συνθήκες κράτησης, που συνιστούν απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση, με αποτέλεσμα την καταβολή αποζημίωσης 1.423.700 € συν τόκους, σε πάνω από 150 κρατουμένους, ενώ εκκρεμεί η έκδοση κι άλλων παρεμφερών αποφάσεων.
Στις «ευρωκαταδίκες» επισημαίνονται οι κακουχίες που υπέστησαν κρατούμενοι (και ισοβίτες) λόγω του υπερπληθυσμού, των κακών συνθηκών υγιεινής, της έλλειψης φωτός και αερισμού, ενώ σε άλλες περιπτώσεις επιδικάζονται αποζημιώσεις γιατί η υπερφόρτωση υποχρέωνε κρατουμένους να περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας στα κελιά τους, τρώγοντας στα κρεβάτια, που ήταν ασφυκτικά κοντά το ένα με το άλλο.
Αλλες αποζημιώσεις επιβλήθηκαν γιατί δεν εξετάστηκαν εναλλακτικές λύσεις περιοριστικών μέτρων για κρατουμένους (και ισοβίτες) που αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα υγείας.
Πιλοτική εφαρμογή για 250 έγκλειστους φυλακών
Πώς θα λειτουργούν τα «βραχιολάκια»
Με την ψήφιση του νομοσχεδίου θα ξεκινήσει η εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος για την ηλεκτρονική επιτήρηση 250 κρατουμένων στην κατοικία τους και στην κίνηση εκτός αυτής, ανάλογα με τους περιοριστικούς όρους.
Σύμφωνα με τη σύμβαση που υπογράφτηκε στις 11-12-14 με την εταιρεία «G4S Secure Solutions SA», νικήτρια του σχετικού διεθνούς διαγωνισμού, συμπληρώθηκαν οι δίμηνες προθεσμίες που δόθηκαν για τη μελέτη εφαρμογής του έργου και την προετοιμασία της παροχής υπηρεσιών με την κατάλληλη εκπαίδευση.
Κατά τη σύμβαση, η δαπάνη, που θα πληρώνει ο ίδιος ο επιτηρούμενος, δεν μπορεί να ξεπερνά τα 12,92 ευρώ ημερησίως (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ), ενώ σε περίπτωση αποδεδειγμένης οικονομικής αδυναμίας του, το κόστος θα αναλαμβάνει (συνολικά ή μερικά) το Δημόσιο.
Το «βραχιολάκι» θα φοριέται στο πόδι, πάνω από τον αστράγαλο και εφόσον λόγοι υγείας δεν το επιτρέπουν θα τοποθετείται στον καρπό του χεριού. Για τη λειτουργία του συστήματος απαιτείται να έχει κάθε επιτηρούμενος σταθερή τηλεφωνική σύνδεση στην κατοικία του. Η εταιρεία οφείλει να ειδοποιεί αμέσως τις αρμόδιες αρχές (αστυνομικές, δικαστικές, υπουργείο Δικαιοσύνης κ.λπ.) για κάθε παραβίαση του συστήματος (π.χ. καταστροφή, αποσύνδεση συσκευής, απουσία σήματος 5 λεπτών από την κατοικία ή 1 λεπτού έξω από αυτήν κ.λπ.) για υπόνοιες αλλοίωσης στοιχείων, απειλές ή άσκηση βίας κατά του προσωπικού της κ.λπ.
Η πιλοτική εφαρμογή θα γίνει σε 50 καταδίκους (με ποινές 5 έως 20 ετών κάθειρξη) που κρατούνται στη Β. Ελλάδα, σε 50 ανήλικους κρατουμένους των φυλακών Αυλώνα με κατοικία στην Αττική, σε 100 προφυλακισμένους με κατοικία στην Αττική και σε 50 υποδίκους (που απειλούνται με κάθειρξη 5-20 ετών) ή καταδικασμένους (σε παρόμοια ποινή) που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο κρατουμένων, με κατοικία στην Αττική.
Εθνος