Εποχή ανασφάλειας, στρες και καθημερινού αγώνα για επιβίωση και διασφάλιση καλύτερων συνθηκών. Οσο η οικονομική κρίση γιγαντώνεται και η σχέση εργαζόμενου – εργοδότη αποβαίνει σε βάρος του πρώτου, το burnout, δηλαδή η εργασιακή εξουθένωση, θα γενικεύεται. Τη διαπίστωση αυτή έκανε ο διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής και πρόεδρος του συλλόγου εργαζομένων του «Ευαγγελισμού» κ. Ηλίας Σιώρας μιλώντας σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο νοσοκομείο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Νοσηλεύτριας (12 Μαΐου). Ειδικά στα δημόσια νοσοκομεία η εξουθένωση γιατρών και λοιπού προσωπικού είναι μεγάλη, αφού στα χρόνια της κρίσης εκατοντάδες υγειονομικοί αποχώρησαν και δεν αντικαταστάθηκαν. Την ίδια περίοδο η κίνηση στα νοσοκομεία «χτύπησε κόκκινο». Και συνεχίζει…
Τι δείχνει η έρευνα
Σοβαρές είναι οι επιπτώσεις του burnout στην υγεία του πληθυσμού (ψυχικές παθήσεις, καρδιαγγειακά νοσήματα, χρήση ουσιών, έντονες οικογενειακές τριβές κ.τ.λ.), όπως ανέφερε ο κ. Σιώρας. Οσο πιο γρήγορα και υπεύθυνα ενημερωθεί ο υγειονομικός και κάθε εργαζόμενος τόσο καλύτερα θα προσπαθεί να αντιμετωπίσει και τις αιτίες.
Στοιχεία που παρουσίασε στην εκδήλωση δείχνουν ότι ο ένας στους τέσσερις γιατρούς και ένας στους τρεις ειδικευόμενους υποφέρουν από επαγγελματική εξουθένωση (burnout), σύμφωνα με έρευνα πέντε ετών που πραγματοποιήθηκε από το Εργαστήριο Υγιεινής της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ολοκληρώθηκε το 2010.
Οπως δείχνουν τα αποτελέσματα της έρευνας, επαγγελματική εξουθένωση έχουν το 25% των ειδικών γιατρών και το 33% των ειδικευομένων στα νοσοκομεία, το 28% των φοιτητών Ιατρικής, το 37% των νοσηλευτών, καθώς και το 35% των εργαζομένων στο ΕΚΑΒ. Ειδικότερα το 35% των ειδικευομένων και το 25% των νοσηλευτών εμφανίζουν αποπροσωποποίηση και κυνισμό που συχνά αγγίζει τα όρια της αντιδεοντολογικής συμπεριφοράς.
Το burnout προκαλεί χρήση αλκοόλ και ηρεμιστικών από γιατρούς, άσκηση βίας στα νοσοκομεία, ιατρικά λάθη, παχυσαρκία, κατάθλιψη, ψυχοσωματικές παθήσεις, καθώς και καρδιαγγειακές παθήσεις στους γιατρούς. Το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης πλήττει κυρίως ηλικίες 35-45 χρόνων, ανύπαντρους γιατρούς και παντρεμένες γυναίκες, αλλά και όσους έχουν μεγαλύτερο ενθουσιασμό για τη δουλειά τους.
Πρόσφατη έκθεση στο περιοδικό «Αρχεία Παθολογίας» σχετικά με την επαγγελματική εξουθένωση δείχνει ότι η κατάσταση αυτή είναι πιο συχνή μεταξύ των γιατρών παρά μεταξύ άλλων εργαζομένων στις ΗΠΑ, με τα υψηλότερα ποσοστά μεταξύ των οικογενειακών γιατρών, παθολόγων, γιατρών επειγόντων περιστατικών και γιατρών μονάδων.
Ο ρόλος των συνθηκών εργασίας
«Ολο και περισσότερες μελέτες γίνονται τα τελευταία χρόνια που αφορούν το σύνδρομο της εργασιακής εξουθένωσης στους υγειονομικούς αλλά και σε πολλούς άλλους κλάδους εργαζομένων. Στην Ελλάδα λίγες μελέτες έχουν γίνει σε περιορισμένο αριθμό εργαζομένων. Υπάρχει μια τάση να αποδίδεται η εργασιακή εξουθένωση στον τύπο της προσωπικότητας και όχι στις συνθήκες εργασίας. Αυτή η αντίληψη συνδυάζεται και με την παντελή έλλειψη γιατρών εργασίας τουλάχιστον σε μεγάλους εργασιακούς χώρους. Η ανάγκη σε γιατρούς εργασίας στην Ελλάδα ξεπερνά τις 2.000, ενώ αυτή τη στιγμή μόλις ξεπερνούν τους 100, ενώ οι θέσεις ειδικευομένων είναι περίπου 50» τόνισε ο κ. Σιώρας.
Οπως είπε, ο κλάδος που πλήττεται περισσότερο είναι αυτός των υγειονομικών και ειδικότερα: ειδικευόμενοι γιατροί, νοσηλευτές ΜΕΘ και επειγόντων περιστατικών, οικογενειακοί γιατροί, προσωπικό του ΕΚΑΒ και νοσηλευτές απλών νοσηλευτικών τμημάτων. Προφανώς, όπως σημείωσε, χειρότερη είναι η κατάσταση στον ιδιωτικό τομέα υγείας, όπου η εντατικοποίηση της εργασίας είναι μεγαλύτερη.
Το ΒΗΜΑ
