Το έλλειμμα πληροφόρησης της αγοράς ανέδειξε η υπόθεση της Μαρινόπουλος. Αστείες οι συνέπειες του νόμου για τη μη δημοσίευση ισολογισμών. Δεν υποκαθιστά το έλλειμμα πληροφόρησης το ΓΕΜΗ, ενώ έχει καταργηθεί και η υποχρέωση δημοσίευσης στην ιστοσελίδα. Ατέρμονη η ανταλλαγή χαρτούρας.
«Το 25% των Ανώνυμων Εταιρειών (ΑΕ) και των Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ) δεν δημοσιεύουν εδώ και χρόνια τις οικονομικές τους καταστάσεις και δεν υφίστανται καμία απολύτως κύρωση». Αυτό δηλώνει στο Εuro2day.gr υψηλόβαθμο στέλεχος της Περιφέρειας.
«Για τις υπόλοιπες που δημοσιεύουν, οι αναρτήσεις στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) γίνονται αρκετούς μήνες αργότερα. Κάποιες φορές μπορεί να χρειαστεί κι ένας χρόνος…». Το ΓΕΜΗ, το οποίο παρουσιάστηκε ως «μέγα επίτευγμα» για την επιτάχυνση των διαδικασιών και την άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων, όπως θα εξηγήσουμε πιο κάτω, κάθε άλλο παρά αυτό επιτυγχάνει.
Αφορμή για τη συζήτηση αποτέλεσε η μη δημοσίευση των ισολογισμών της «Μαρινόπουλος» για τρία συνεχόμενα χρόνια και τους οποίους κατέθεσε στο ΓΕΜΗ την ημέρα κατάθεσης της αίτησης προσφυγής στο άρθρο 99. Όπως μας ανέφερε το ίδιος στέλεχος, η Μαρινόπουλος δεν προέβη σε καμία παρανομία… Απλώς χρήση του νόμου έκανε και δεν δημοσιοποιούσε τα οικονομικά της στοιχεία. Πλέον, αφού τα κατέθεσε, κλήθηκε να πληρώσει 1.350 ευρώ πρόστιμο, όταν προκύπτει πως χρωστάει στην αγορά 1,324 δισ. ευρώ!
Ανύπαρκτες οι κυρώσεις του νόμου
«Σύμφωνα με το άρθρο 56 του νόμου 3604/2007:
1. Η εταιρεία μπορεί να λυθεί με δικαστική απόφαση μετά από αίτηση οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον εάν: α) κατά τη σύσταση της εταιρείας δεν καταβλήθηκε το κεφάλαιο που ήταν καταβλητέο ολικά ή μερικά, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου και του καταστατικού, β) η εταιρεία δεν έχει το ελάχιστο κεφάλαιο που ορίζεται κάθε φορά από το νόμο, γ) το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας, όπως προσδιορίζονται στο υπόδειγμα του ισολογισμού που προβλέπεται από το άρθρο 42γ καταστεί κατώτερο τους ενός δεκάτου (1/10) του μετοχικού κεφαλαίου και η γενική συνέλευση δεν λαμβάνει μέτρα κατά το άρθρο 47, δ) η εταιρεία δεν έχει υποβάλει προς καταχώριση οικονομικές καταστάσεις τριών (3) τουλάχιστον συνεχών διαχειριστικών χρήσεων, εγκεκριμένες από τη γενική συνέλευση. Έννομο συμφέρον για τη λύση της εταιρείας έχει και ο υπουργός Ανάπτυξης ή η κατά περίπτωση αρμόδια εποπτεύουσα αρχή.
2. Η αίτηση εκδικάζεται με τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας από το πολυμελές πρωτοδικείο της έδρας της εταιρείας.
3. Το δικαστήριο, πριν εκδώσει την απόφασή του, παρέχει στην εταιρεία εύλογη προθεσμία για άρση των λόγων λύσης, εκτός αν αιτιολογημένα θεωρεί ότι το μέτρο αυτό είναι άσκοπο. Η προθεσμία αυτή μπορεί να είναι δύο έως έξι μήνες και μπορεί να παραταθεί μέχρι τρεις μήνες. Εάν παρασχεθεί η ανωτέρω προθεσμία, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει μέτρα για την προσωρινή ρύθμιση των εταιρικών υποθέσεων».
Τι γίνεται στην περίπτωση που η επιχείρηση δεν έχει υποβάλει τις οικονομικές της καταστάσεις στην Περιφερειακή Διεύθυνση Ανωνύμων Εταιριών και ΕΠΕ: Αν παρέλθει τριετία και η επιχείρηση δεν έχει υποβάλει τις οικονομικές της καταστάσεις, τότε η υπηρεσία καλεί τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της επιχείρησης να δώσουν προφορικές εξηγήσεις για τον λόγο που δεν τις κατέθεσαν. Σύμφωνα με στελέχη των υπηρεσιών, τις περισσότερες φορές, κατατίθεται γραπτό υπόμνημα, αλλά θα πρέπει να σημειωθεί ότι πολλές φορές οι εκπρόσωποι τη εταιρείας δεν εμφανίζονται καν.
Αν η επιχείρηση συμμορφωθεί και καταθέσει τις οικονομικές της καταστάσεις, τότε επιβάλλονται τα διοικητικά πρόστιμα που ανέρχονται στα 150 ευρώ ανά κατηγορία εγγράφων και η υπόθεση λήγει εκεί. Αν όμως δεν υπάρξει συμμόρφωση ή μη παρουσία, ο φάκελος αποστέλλεται στο νομικό τμήμα της υπηρεσίας, το οποίο θα πρέπει να τον αποστείλει στο δικαστήριο, ώστε να προχωρήσει στη λύση της εταιρείας. Επίσης, αν η εταιρεία δεν υποβάλλει ποτέ οικονομικά στοιχεία, δεν επιδέχεται κανενός προστίμου, αφού το πρόστιμο προβλέπεται μόνο για την εκπρόθεσμη υποβολή και όχι για τη μη υποβολή! Διευκρινίζεται ότι η επιχείρηση ενδέχεται να έρθει αντιμέτωπη με τις συνέπειες του νόμου, εάν δεν υποβάλει οικονομικά στοιχεία για τρεις συνεχόμενες χρήσεις. Εάν η επιχείρηση δεν υποβάλλει για δύο χρήσεις και υποβάλλει την τρίτη, βάσει νόμου δεν υπάρχει… κανένα πρόβλημα.
Ωστόσο, λύσεις εταιρειών κατ’ αυτόν τον τρόπο δεν έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια, ή αν έχουν υπάρξει, αυτές είναι ελάχιστες, καθώς όπως αναφέρουν στελέχη των Διευθύνσεων ΑΕ και ΕΠΕ των Περιφερειών, υπάρχει μία άτυπη διαχρονική «εντολή» από την εκάστοτε ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, να επιδεικνύεται… ελαστικότητα!
Στην προκειμένη περίπτωση της Μαρινόπουλος, η ελαστικότητα του νόμου μπορεί να τινάξει μεγάλο μέρος της αγοράς «στον αέρα», καθώς ουδείς είχε ακριβή εικόνα για τα πραγματικά οικονομικά δεδομένα της επιχείρησης.
Μεγάλο έλλειμμα διαφάνειας
Πλέον το έλλειμμα διαφάνειας ως προς τις οικονομικά δεδομένα των επιχειρήσεων είναι μεγάλο. Σύμφωνα με νομικούς και φοροτεχνκούς παράγοντες, μετά την κατάργηση της υποχρεωτικότητας δημοσίευσης των ισολογισμών στον Τύπο και ελλείψει αυστηρού πλαισίου για την άμεση δημοσίευση τουλάχιστον στο ΓΕΜΗ, η κατάσταση έχει εκτραπεί. Με βάση το προηγούμενο πλαίσιο, οι ΑΕ και οι ΕΠΕ, πέραν του ΓΕΜΗ, υποχρεώνονται να δημοσιεύουν τους ισολογισμούς τους και στην ιστοσελίδα τους, αλλά κι αυτό, εδώ και λίγες ημέρες, αποτελεί παρελθόν.
Σύμφωνα με τον νόμο για την «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις διατάξεις των άρθρων 19, 20, 29, 30, 33, 35, 40 έως 46 της Οδηγίας 2013/34/ΕΕ σχετικά με τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις, τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και συναφείς εκθέσεις επιχειρήσεων ορισμένων μορφών, την τροποποίηση της Οδηγίας 2006/43/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου», η δημοσίευση του ισολογισμού στην ιστοσελίδα δεν είναι πλέον υποχρεωτική… Η μόνη υποχρέωση είναι η δημοσίευση στο ΓΕΜΗ.
Αργόσυρτες διαδικασίες
Ουσιαστικά το ΓΕΜΗ, όπως λειτουργεί σήμερα, κάθε άλλο παρά μηχανισμό διευκόλυνσης για τις επιχειρήσεις αποτελεί, αλλά ένα γραφειοκρατικό εμπόδιο που κοστίζει ακριβά σε χρήμα και σε χρόνο. Κι αυτό είναι κοινό μυστικό στην επιχειρηματική κοινότητα και τους λογιστές, που ο όγκος δουλειάς-ταλαιπωρίας τους έχει αυξηθεί.
Με το ισχύον σύστημα, για να υποβάλει κάποιος προς δημοσίευση τις οικονομικές του καταστάσεις, ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο, θα πρέπει να επισκεφτεί το ΓΕΜΗ. Εκεί καταθέτει τα προς δημοσίευση στοιχεία, λαμβάνει αριθμό πρωτοκόλλου, ενώ οι υπάλληλοι του ΓΕΜΗ σκανάρουν τα έγραφα αν είναι σε έντυπη μορφή. Στη συνέχεια, προωθούν τα στοιχεία στην οικεία με την περιοχή δραστηριότητας της επιχείρησης, διεύθυνση ΑΕ και ΕΠΕ. Η διεύθυνση προωθεί τον φάκελο στον αρμόδιο υπάλληλο που παρακολουθεί την επιχείρηση. Συντάσσεται πρωτόκολλο και αρχίζει ο έλεγχος νομιμότητας των στοιχείων.
Αν τα στοιχεία είναι πλήρη, τότε δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Η διεύθυνση ΑΕ και ΕΠΕ της περιφέρειας αποστέλει σχετικό αρχείο στο ΓΕΜΗ, αναφέροντας ότι τα στοιχεία μπορούν να δημοσιευθούν. Το μεγάλο πρόβλημα όμως ξεκινάει όταν τα στοιχεία δεν είναι πλήρη, κάτι που συμβαίνει τις περισσότερες φορές. Στην περίπτωση αυτή κι αφού έχει προηγηθεί η παραπάνω διαδικασία, η διεύθυνση της περιφέρειας ενημερώνει το ΓΕΜΗ για τι επιπλέον χρειάζεται. Οι υπάλληλοι του ΓΕΜΗ επικοινωνούν με κάθε πρόσφορο τρόπο με τον εκπρόσωπο της επιχείρησης για να τον ενημερώσουν τι επιπλέον θα πρέπει να προσκομίσουν. Ακολουθώντας την ίδια γραφειοκρατική διαδικασία, ξαναφτάνουμε στην περιφερειακή διεύθυνση, για τον εκ νέου έλεγχο της νομιμότητας κ.ο.κ. Η ανταλλαγή εγγράφων, επιστολών κ.ο.κ. μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα, ένας ισολογισμός να δημοσιευθεί αρκετούς μήνες μετά την κατάθεσή του.
Τι ίσχυε πριν το ΓΕΜΗ
Πριν την ίδρυση του ΓΕΜΗ, σε κάθε περιφερειακή ενότητα όπου απασχολούνταν και επαρκής αριθμός έμπειρων υπαλλήλων, υπήρχε τομέας υποδοχής, που πραγματοποιούσε τον πρώτο έλεγχο των εγγράφων. Αν τα έγραφα ήταν τα ορθά, τότε η επιχείρηση λάμβανε αριθμό πρωτοκόλλου και προχωρούσε ο έλεγχος νομιμότητας. Σε διαφορετική περίπτωση, ενημέρωναν άμεσα τον επιχειρηματία ή τον εκπρόσωπό του για το τι επιπλέον χρειαζόταν. Ουρές επιχειρηματιών υπήρχαν και στις περιφερειακές διευθύνσεις, αλλά τουλάχιστον περίμεναν στο σωστό σημείο.
Με την αργόσυρτη αυτή διαδικασία, πέραν των θεμάτων διαφάνειας, προκύπτουν και μια σειρά άλλων προβλημάτων. Ένα εξ αυτών είναι οι υποθέσεις διαγραφής των επιχειρήσεων. Όπως αναφέρουν λογιστές, μια αίτηση για τη διακοπή των εργασιών της επιχείρησης μπορεί να κατατεθεί στο ΓΕΜΗ την 1η Ιουλίου και να δημοσιευθεί τρεις μήνες μετά, με αποτέλεσμα η οικεία ΔΟΥ να αναγνωρίζει ότι το κλείσιμο της επιχείρησης δεν έγινε την ημέρα κατάθεσης της αίτησης στο ΓΕΜΗ, αλλά την ημερομηνία δημοσίευσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον πρώην επιχειρηματία…
capital.gr
