Αναλυτική παράθεση των ενεργειών που έγιναν πριν, κατά την διάρκεια και μετά την φωτιά που έκαιγε επί 11 μέρες το νησί της Ρόδου από τον αρμόδιο αντιδήμαρχο
Με την αποστολή πολυσέλιδου υπομνήματος από τον αντιδήμαρχο Πολιτικής Προστασίας κ. Νεκτάριο Φλοσκάκη συνεχίστηκε η προκαταρκτική εξέταση που διενεργείται από αξιωματικό (αντιπύραρχο) της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Αερολιμένα Μυκόνου προς διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών για την φωτιά που έκαιγε επί 11 ημέρες τα σωθικά της Ρόδου.
Στο υπόμνημά του, που κοινοποιήθηκε από τον κ. Φλοσκάκη και στον δήμαρχο Ρόδου, επισημαίνεται ότι το Αυτοτελές Γραφείο Πολιτικής Προστασίας, την 5η Μαΐου 2023 συμμετείχε στο Συντονιστικό Οργανο Πολιτικής Προστασίας για τον συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και των εθελοντικών ομάδων για την πρόληψη πυρκαγιών κατά την διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου.
Ο καθοριστικός ρόλος της συνεργασίας που έχει αναπτυχθεί όλα τα χρόνια μεταξύ των δύο επιπέδων Αυτοδιοίκησης είναι προϊόν ανάγκης και αποτελεσματικότερης λειτουργίας τόσο στην πρόληψη όσο και στην καταστολή και στην απόκριση αλλά και στην αποκατάσταση από πυρκαγιές, λόγω του μεγάλου μεγέθους του νησιού, των ιδιαίτερων γεωμορφολογικών του χαρακτηριστικών αλλά και τους χώρους και δίκτυα στην επικράτεια του νησιού που διαμοιράζονται διοικητικά στο πεδίο αρμοδιοτήτων και των δύο βαθμίδων αυτοδιοίκησης.
Στη συνεδρίαση του Συντονιστικού αποφασίστηκε το σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών εξαιτίας δασικών πυρκαγιών στο οποίο αναγράφονται και οι αρμοδιότητες κάθε φορέα.
Δεν θα μπορούσε να ακολουθηθεί, όπως τόνισε, άλλο σχέδιο δράσης για να μην προκύψει σύγκρουση ενεργειών και δράσεων.
Ούτε κάθε επίπεδο Αυτοδιοίκησης να διαφοροποιηθεί με κίνδυνο να υπάρχουν αλληλοκαλύψεις ή συγκρουόμενες ενέργειες, καθώς σε κάθε φαινόμενο πυρκαγιάς οι μηχανισμοί ενεργοποίησης είναι πάντα ενιαίοι.
Αλλωστε, όπως εξήγησε ο κ. Φλοσκάκης, στην έννοια της Κήρυξης Έκτακτης Ανάγκης μίας περιοχής εξ’ ορισμού εμπεριέχεται η ανάληψη δράσης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο ακόμη και κεντρικό.
Ο κ. Φλοσκάκης κατέθεσε τα πρακτικά του Συντονιστικού και κατέστησε σαφές ότι στο πλαίσιο διαχείρισης της εξέλιξης της πυρκαγιάς ακολουθήθηκαν, όλες οι προτεινόμενες οδηγίες και συστάσεις της 5ης έκδοσης του Γενικού Σχεδίου Αντιμετώπισης Έκτακτων Αναγκών εξ αιτίας δασικών πυρκαγιών για τις προληπτικές εκκενώσεις του πληθυσμού από τις κοινότητες που βρίσκονταν σε κατάσταση πιθανής απειλής. Στο πολυσέλιδο υπόμνημα τονίζεται μεταξύ άλλων ότι η χρηματοδότηση το έτος 2023 από το υπ. Εσωτερικών ανήλθε σε 280.000 € και οι προληπτικές δαπάνες της πολιτικής προστασίας φτάνουν το 1.157.363,36 σε έργα βατότητας αγροτικών δρόμων και έργα αποκατάστασης χώρων για τον προληπτικό καθαρισμό σε όλες τις ενότητες του Δήμου Ρόδου.
Ο Δήμος Ρόδου έχει προσλάβει προσωπικό 74 ατόμων με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου πέντε (5) μηνών για την αντιμετώπιση εποχικών αναγκών στον τομέα της πυρασφάλειας.
Η πολιτική προστασία του Δήμου με όλες τις εθελοντικές της ομάδες συμμετείχαν με φυσική παρουσία στους τόπους διεξαγωγής επιχειρήσεων σε δύο ασκήσεις ετοιμότητας με την κωδική ονομασία «ΠΥΡΣΟΣ 2023» στις 4 Μαΐου 2023 και «ΔΙΑ ΠΥΡΟΣ 2023» στις 15 Μαΐου 2023 ως εμπλεκόμενοι φορείς.
Το Εθνικό Μετεωρολογικό Κέντρο της ΕΜΥ εξέδωσε στις 10/7/2023 έκτακτο δελτίο επικίνδυνων καιρικών φαινομένων, που επικαιροποιήθηκε 15 φορές και για πρώτη φορά στην ιστορία καύσωνας έλαβε ονομασία (CLEON), είχε ως κύριο χαρακτηριστικό τη μεγάλη διάρκεια (15 μέρες) και τις ενδιάμεσες εξάρσεις τις οποίες παρουσίασε.
Αναφέρεται ακολούθως στο χρονολόγιο της μέγα πυρκαγιάς και στις ενέργειες που έγιναν από πλευράς Πολιτικής Προστασίας και ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην εκκένωση των ξενοδοχείων.
Καθίσταται σαφές ότι δεν χάθηκε ανθρώπινη ζωή και ότι 9 άτομα με αναπνευστική δυσφορία διακομίστηκαν προληπτικά στο Νοσοκομείο και αποχώρησαν χωρίς προβλήματα άμεσα.
Θυμίζουμε ότι ο διοικητής της ΠΥΡ εξεταζόμενος κατέστησε σαφές ότι η φωτιά αναπτύχθηκε κάτω από εξαιρετικά αντίξοες καιρικές συνθήκες σε δύσβατες περιοχές και ότι έγινε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν επιχειρησιακά για την κατάσβεσή της.
Θυμίζουμε ότι ερευνάται τυχόν τέλεση των αδικημάτων του εμπρησμού σε δάσος, της υποβάθμισης περιβάλλοντος και της παράβασης καθήκοντος και συγκεκριμένα τα αίτια προκλήσεως της πυρκαγιάς στη Ρόδο και ταυτόχρονα για το αν οι αρμόδιες υπηρεσίες προέβησαν ή μη σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες για την έγκαιρη κατάσβεσή της. Η Πταισματοδίκης Ρόδου διενεργεί την έρευνα και για την διαπίστωση τυχόν τελέσεως των αδικημάτων της παραβάσεως καθήκοντος, της παρεμπόδισης αποτροπής κοινού κινδύνου και παράλειψης οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας.
Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης προκαταρκτικής έρευνας αναζητήθηκαν οι αποφάσεις που ελήφθησαν σε συνεδριάσεις του Συντονιστικού Οργάνου της Πολιτικής Προστασίας της Περιφερειακής Ενότητας Ρόδου για να διαπιστωθεί ποια έργα, ποια μέτρα πρόληψης και ετοιμότητας ελήφθησαν για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών κατά την αντιπυρική περίοδο 2023.
Επιπλέον ερευνάται αν έχει εκπονηθεί κι αν έχει υλοποιηθεί συγκεκριμένο σχέδιο πρόληψης ενώ εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι εξετάζεται αν έχουν χαραχθεί και αν έχουν υλοποιηθεί αντιπυρικές ζώνες στο νησί.
Η Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών Ρόδου έχει αναθέσει με την ίδια παραγγελία τη διενέργεια αυτοτελούς σχετικής έρευνας και στους επιθεωρητές της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, οι οποίοι καλούνται να ερευνήσουν ομοίως τα αίτια και τους υπαιτίους της μη έγκαιρης κατάσβεσης της δασικής πυρκαγιάς, την τυχόν έλλειψη σχεδιασμού, συντονισμού και ετοιμότητας των αρμόδιων φορέων και την έλλειψη αντιπυρικών ζωνών και επαρκών μέσων καταστολής της πυρκαγιάς.