Χτίσατε παράνομα πάνω σε αιγιαλό ή παραλία ή μέσα σε ρέμα; Παίρνετε παράταση. Το υπουργείο Οικονομικών, με τροπολογία της τελευταίας στιγμής, ανανέωσε την αναστολή κατεδάφισης αυθαιρέτων στις συγκεκριμένες περιοχές μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022. Η απόφαση, εκτός από το ότι επιβραβεύει και διαιωνίζει την παρανομία, έχει πολλές επιπλοκές, καθώς «αχρηστεύει» για φέτος τα 6,28 εκατ. ευρώ που είχαν δεσμευτεί από το Πράσινο Ταμείο γι’ αυτόν τον σκοπό. Επιπλέον ενδέχεται να έχει απρόβλεπτες συνέπειες για τις παράνομες κατασκευές μέσα σε ρέματα. Από τη ρύθμιση προκύπτει ότι το υπουργείο αναζητεί τρόπο νομιμοποίησης των παρανομιών.
Η τροπολογία κατατέθηκε από το υπουργείο Οικονομικών στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας σε νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών με τίτλο «Οδηγώντας με ασφάλεια» (άρθρο 111 του ν.4850). Αφορά την παράταση κατά ακόμα 5 μήνες (έως τις 31 Μαρτίου 2022) της αναστολής που δόθηκε πριν από 8 μήνες (μέσω του ν.4782/21) στην εκτέλεση πρωτοκόλλων κατεδάφισης σε αιγιαλούς, παραλίες, όχθες και παρόχθιες ζώνες. Μάλιστα, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, «μέσα στο προσεχές χρονικό διάστημα αναμένεται η αναμόρφωση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου που θα επιλύσει το ζήτημα σε μόνιμη βάση». Η αιτιολόγηση αυτή στερείται νομικής βάσης, καθώς το Συμβούλιο της Επικρατείας μέσω της νομολογίας του έχει πολλάκις κρίνει αντισυνταγματική (όχι μόνο για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και για την ισότητα των πολιτών έναντι του νόμου) οποιαδήποτε προσπάθεια νομιμοποίησης παράνομων κατασκευών ή χρήσεων σε αιγιαλούς και παραλίες, αλλά και δίπλα ή μέσα σε ρέματα. Για τον λόγο αυτό άλλωστε οι ρυθμίσεις νομιμοποίησης αυθαιρέτων της τελευταίας δεκαετίας εξαίρεσαν τις συγκεκριμένες κατηγορίες.
Η απόφαση αυτή έχει ποικίλες συνέπειες. Κατ’ αρχάς διαιωνίζει την παράνομη καταπάτηση και εκμετάλλευση ενός κοινωφελούς και κοινόχρηστου αγαθού (το οποίο εκ του Συντάγματος είναι εκτός συναλλαγής, δηλαδή δεν πωλείται), όπως ο αιγιαλός και η παραλία. Περαιτέρω, με την υπόσχεση νομοθετικής ρύθμισης δημιουργεί στους παρανομούντες την προσδοκία διαιώνισης της υφιστάμενης κατάστασης (να σημειωθεί πάντως ότι όλες οι περιπτώσεις που οδηγούνται σε κατεδάφιση έχουν τελεσιδικήσει, συχνά εδώ και 20 ή περισσότερα χρόνια). Παράλληλα, με την παύση των κατεδαφίσεων σε όχθες και κοίτες ρεμάτων ενδεχομένως να τίθενται σε κίνδυνο ζωές πολιτών, όπως έχει αποδειχθεί σε περιπτώσεις όπως της Μάνδρας.
Εκτός από τα γενικά νομικά (και ηθικά) προβλήματα, η παράταση έχει και συγκεκριμένες επιπλοκές. Σε πρώτο επίπεδο, οδηγεί σε αχρηστία τα 6,28 εκατ. ευρώ που δεσμεύτηκαν από το Πράσινο Ταμείο για τον σκοπό αυτό. Οπως εξηγεί στην «Κ» ο πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου Στάθης Σταθόπουλος, το ποσό αυτό θα «μεταφερθεί» το 2022, με άλλα λόγια οι πόροι που το ταμείο θα χρησιμοποιήσει το επόμενο έτος θα είναι κατά 6,28 εκατ. ευρώ λιγότεροι.
Περαιτέρω, η παράταση ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα στους διαγωνισμούς για τις κατεδαφίσεις αυθαιρέτων που προχώρησαν το προηγούμενο έτος οι αποκεντρωμένες διοικήσεις. Στην περίπτωση των συμβάσεων που έχουν υπογραφεί, η πολιτεία ανοίγει τον ασκό του Αιόλου για διεκδικήσεις εκ μέρους των αναδόχων εργολάβων. Κι αυτό γιατί οι επιλεγέντες έχουν δεσμεύσει μηχανήματα και προσωπικό για την εκτέλεση των έργων που δεν προχωρούν, ενώ χάνουν τα έσοδα που προγραμμάτιζαν να έχουν για τη συγκεκριμένη περίοδο.
Η «Κ» ζήτησε τη γνώμη του (αρμοδίου για τους αιγιαλούς και τις παραλίες) υφυπουργού Φορολογικής Πολιτικής και Δημόσιας Περιουσίας Απόστολου Βεσυρόπουλου και του (αρμόδιου για τις κατεδαφίσεις και το Πράσινο Ταμείο) υπουργού Περιβάλλοντος Κώστα Σκρέκα, όμως κανένας από τους δύο δεν ανταποκρίθηκε. Πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος ανέφεραν ότι το σκεπτικό της αναστολής είναι ότι πολλά από τα αυθαίρετα αυτά δεν είναι μόνο εγκαταστάσεις ξενοδοχείων ή καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, αλλά και λιμενικά έργα και τμήματα οικισμών. Επομένως, σκοπός της κυοφορούμενης ρύθμισης θα είναι να δει το υπουργείο πώς μπορούν να «τακτοποιηθούν» πολλές από αυτές τις περιπτώσεις.
Πηγή kathimerini.gr
Γιώργος Λιάλιος
