Αβέβαιο και γεμάτο προκλήσεις ήταν και παραμένει το κλίμα στην αγορά, αφού η κίνηση στα εμπορικά καταστήματα κατά την εορταστική περίοδο ήταν μέτρια, ενώ και οι πρώτες ημέρες της φετινής χειμερινής εκπτωτικής περιόδου κινούνται υποτονικά. Αυτό δείχνουν τα αποτελέσματα της έρευνας του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ για την κίνηση των εμπορικών καταστημάτων κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου 2021, με σχεδόν τέσσερις στους δέκα επιχειρηματίες να προβλέπουν ότι ο τζίρος τους κατά τη φετινή εκπτωτική περίοδο θα κινηθεί σε χαμηλότερα επίπεδα και μόλις έναν στους δέκα να θεωρεί ότι θα κινηθεί ανοδικά
Σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, αποτελεί κοινό τόπο ότι η αγορά τα δύο τελευταία χρόνια λειτουργεί υπό μη κανονικές συνθήκες.
Η διάρκεια της πανδημίας Co-vid-19, αλλά και οι πρόσφατα εξαιρετικά ισχυρές ανατιμήσεις των τιμών ενέργειας ήρθαν να προσθέσουν νέα εμπόδια, σε μια περίοδο που οι επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου παραδοσιακά πραγματοποιούν μεγάλο μέρος του ετήσιου κύκλου εργασιών τους.
Για την ανάγνωση των αποτελεσμάτων της έρευνας της ΕΣΕΕ θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τα καταστήματα πέρυσι λειτούργησαν υπό περιορισμούς (λειτουργία με click away από τις 13 έως τις 31/12), ενώ μετά την Πρωτοχρονιά ανεστάλη ουσιαστικά η λειτουργία των φυσικών καταστημάτων μέχρι τις 18/1. Αλλά και φέτος οι επισκέψεις στα καταστήματα έγιναν κατόπιν επίδειξης σχετικού πιστοποιητικού (εμβολιασμού/ νόσησης /rapid test), πρακτική που επιβάρυνε τις επιχειρήσεις και δεν λειτούργησε ευνοϊκά για το καταναλωτικό κοινό.
Μέτρια η εορταστική
κίνηση
Το πρώτο ερώτημα αφορούσε τον βαθμό ικανοποίησης από τον χριστουγεννιάτικο τζίρο. Για το 43% των επιχειρήσεων η κίνηση κατά την εορταστική περίοδο ήταν μέτρια.
Αντίθετα, τέσσερις στους δέκα επιχειρηματίες (43%) δήλωσαν λίγο έως καθόλου ικανοποιημένοι. Μόνο μία στις επτά επιχειρήσεις εμφανίζεται πολύ έως πάρα πολύ ικανοποιημένη από τις επιδόσεις της κατά την εορταστική περίοδο.
Το ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ συνέκρινε την ίδια περίοδο τόσο με την αντίστοιχη του 2020 όσο με εκείνη του 2019, πριν δηλαδή την εμφάνιση της πανδημίας. Έτσι, η εικόνα για την κίνηση στην αγορά σε σχέση με το 2020 ήταν μικτή, αφού το 33% των επιχειρήσεων κατέγραψε μείωση πωλήσεων, ενώ το 36% κατέγραψε άνοδο και το 31 % παρέμεινε στα ίδια επίπεδα. Σε αντιδιαστολή με το 2019, ο τζίρος υποχώρησε για το 68% των επιχειρήσεων.
Εντούτοις, από την έρευνα προκύπτει πως οι επιχειρήσεις που είχαν τη δυνατότητα πωλήσεων και εκτός φυσικών καταστημάτων (τηλεφωνικές παραγγελίες, πωλήσεις μέσω κοινωνικών δικτύων, site, e-shop) εμφάνισαν σημαντικά καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με εκείνες που δεν είχαν.
Παραδοσιακά η καλύτερη περίοδος των εορτών είναι η εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα, τάση που επιβεβαιώθηκε και φέτος. Ειδικότερα, το 56% των επιχειρηματιών δήλωσε ότι είχε εντονότερη αγοραστική κίνηση την εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα ενώ το 30% σημείωσε υψηλότερες πωλήσεις την εβδομάδα μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς.
Οι αναταράξεις που προηγήθηκαν στην αγορά ώθησαν τις επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε προσφορές και κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου.
Παρά το δυσμενές επιχειρηματικό περιβάλλον, κατά 77% οι επιχειρήσεις κάλυψαν τις υποχρεώσεις τους προς το Δημόσιο (εφορία και ασφαλιστικά ταμεία), εξέλιξη που ενδεχομένως να οφείλεται και στο σχετικό υποστηρικτικό πλαίσιο.
Το νεργειακό κόστος
Η ιδιαίτερα υψηλή αύξηση του ενεργειακού κόστους έχει αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία των εμπορικών επιχειρήσεων, αφού έξι στις δέκα δήλωσαν ότι ο αρνητικός αντίκτυπος αξιολογείται από πολύ έως πάρα πολύ ισχυρός.
Σε επιμέρους κλαδικό επίπεδο, υψηλότερη επιβάρυνση φαίνεται να έχουν τα τρόφιμα, ενώ αντίθετα σχεδόν οι μισές επιχειρήσεις ένδυσης-υπόδησης εκτιμούν ότι θα επηρεαστούν μεν, αλλά σε μέτριο βαθμό.
Παρά τις πιέσεις που έχουν δεχθεί σωρευτικά οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, περισσότερες από τις μισές θα εξαντλήσουν κάθε δυνατότητα απορρόφησης των τιμών από τις ίδιες.
