Οι Ελληνες συναντούν πιο συχνά απ’ όλους τους Ευρωπαίους φαινόμενα παραπληροφόρησης (fake news). Εντούτοις, εμπιστεύονται περισσότερο τα μέσα που τα διαχέουν, δηλαδή τις online πλατφόρμες και τα κοινωνικά δίκτυα. Αντίθετα, δυσπιστούν περισσότερο από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους με τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, όπως είναι η τηλεόραση, το ραδιόφωνο και τα έντυπα μέσα (εφημερίδες, περιοδικά).
Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες εμπιστεύονται περισσότερο τα παραδοσιακά μέσα, και ταυτόχρονα, είναι λιγότερο επιρρεπείς σε «συναντήσεις» με τα συνεχώς διαδιδόμενα fake news. Ολοι, όμως, στην Ε.Ε. συμφωνούν σε πολύ μεγάλο ποσοστό, άνω του 80%, ότι τα fake news συνιστούν σοβαρό πρόβλημα για τη χώρα τους και τη δημοκρατία. Συγκεκριμένα, το 85% των Ευρωπαίων (90% των Ελλήνων) θεωρεί ότι τα fake news συνιστούν πρόβλημα για τη χώρα του, ενώ το 83% των Ευρωπαίων (87% των Ελλήνων) εκτιμά ότι συνιστούν πρόβλημα για τη δημοκρατία.
Τα στοιχεία αυτά περιέχονται στο νέο Ευρωβαρόμετρο που παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συγκεκριμένα από την επίτροπο Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας Μαρίγια Γκαμπριέλ. Η παρουσίασή τους προχθές συνιστά τον προπομπό μιας εις βάθος έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο φαινόμενο των fake news.
Και η νέα αυτή έρευνα αποκαλύπτει νέες πρωτιές των Ελλήνων. Για παράδειγμα, οι συμπατριώτες μας είναι εκείνοι που στην Ε.Ε. εμπιστεύονται λιγότερο την τηλεόραση ως μέσο ενημέρωσης. Μόλις τέσσερις στους 10 εμπιστεύονται λίγο ή πολύ την ενημέρωση που παρέχει, σε αντίθεση με τους επτά στους 10 Ευρωπαίους (68%).
Aντίθετα, το 57% των Ελλήνων δεν εμπιστεύεται την τηλεόραση, έναντι 29% που είναι ο αντίστοιχος κοινοτικός μέσος όρος.
Συνολικά, οι Ευρωπαίοι τείνουν να εμπιστεύονται, λιγότερο ή περισσότερο, την ενημέρωση που τους παρέχει το ραδιόφωνο σε ποσοστό 70%, η τηλεόραση σε ποσοστό 68% και τα έντυπα MME (περιοδικά, εφημερίδες) σε ποσοστό 74%. Στη χώρα μας τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 57% (ραδιόφωνο), 40% (τηλεόραση) και 51% (έντυπα μέσα). Με βάση αυτές τις επιδόσεις, η χώρα κατατάσσεται αντίστοιχα στην 26η, 28η και 24η θέση μεταξύ των χωρών-μελών της Ε.Ε. Είμαστε δηλαδή μεταξύ των πιο δύσπιστων στην πληροφόρηση που προέρχεται από τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης. Τέλος, οι Ευρωπαίοι εμπιστεύονται (47%) περισσότερο από τους Ελληνες (43%) τις online εφημερίδες και τα online περιοδικά. Δηλαδή, οι Ευρωπαίοι είναι, συγκριτικά με τους Ελληνες, εν γένει περισσότερο δύσπιστοι στην ανώνυμη ενημέρωση που κατά κανόνα παρέχουν τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης.
Για παράδειγμα, οι Ελληνες εμπιστεύονται τις online πλατφόρμες εικόνων και ήχων σε ποσοστό 29%, ενώ οι Ευρωπαίοι σε ποσοστό 27%. Επίσης, οι Ελληνες εμπιστεύoνται περισσότερο (31%) από τους Ευρωπαίους (26%) τα κοινωνικά δίκτυα και τις εφαρμογές μηνυμάτων, που θεωρούνται τα κατεξοχήν εργαλεία διάδοσης της παραπληροφόρησης. Οι ποσοστιαίες διαφορές μπορεί να δείχνουν μικρές μεταξύ Ελλάδας και ευρωπαϊκού μέσου λόγω μικρού εύρους των αποκρίσεων, ωστόσο οι διαφοροποιήσεις στην κατάταξη είναι μεγάλες.
Εκτός της Ελλάδος, είναι κυρίως οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες της Ε.Ε. (π.χ. Πορτογαλία, Ρουμανία, Κροατία κ.λπ.) που εμπιστεύονται περισσότερο τα κοινωνικά δίκτυα και την online ενημέρωση. Ωστόσο, μεταξύ αυτών δεν απουσιάζουν και ορισμένες ανεπτυγμένες χώρες όπως η Φινλανδία και η Δανία. Πάντως, κατά μήκος της Ευρώπης, η δυσπιστία των online μέσων ενημέρωσης συνιστά κοινό τόπο.
Καθημερινή