Αρον άρον εκδιώχνονται ενοικιαστές από τα σπίτια που μισθώνουν, με το άνοιγμα της τουριστικής περιόδου προκειμένου οι ιδιοκτήτες τους να τα διαθέσουν για βραχυχρόνια μίσθωση αφού η ζήτηση από αλλοδαπούς επισκέπτες ξεπερνά κάθε προηγούμενο.
Όπως προκύπτει από καταγγελίες στη «δ», τα «τελεσίγραφα» έχουν ήδη αρχίσει να παραδίδονται από τις αρχές του έτους, ακολουθώντας το γράμμα του νόμου όπου φυσικά έχει συναφθεί μισθωτήριο συμβόλαιο, καθώς υπάρχουν και πολλές περιπτώσεις που προτιμήθηκε η λύση της καταβολής του μισθώματος στο χέρι και της προφορικής συμφωνίας μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών, περιπτώσεις στις οποίες ο νόμος ωστόσο δεν προστατεύει καμία από τις δύο πλευρές.
Η αύξηση που καταγράφεται στις αφίξεις τουριστών, μετά από την περίοδο της πανδημίας, έχει γεννήσει τεράστιες ανάγκες για τη διαμονή των επισκεπτών οι οποίοι σε ένα μεγάλο ποσοστό επιλέγουν τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων και όχι δωμάτια ξενοδοχείου.
Η τάση αυτή που συνεχώς γιγαντώνεται καθώς πέρα από τις προτιμήσεις των επισκεπτών, διασφαλίζει και υψηλά εισοδήματα για τους ιδιοκτήτες των τουριστικών κατοικιών, έχει δημιουργήσει πρωτόγνωρες συνθήκες στην τοπική κοινωνία.
Ελάχιστες διαθέσιμες κατοικίες για μίσθωση, αδικαιολόγητα υψηλά μισθώματα για μονόχωρες γκαρσονιέρες ελάχιστων τετραγωνικών μέτρων και για studio που εν μια νυκτί μετατράπηκαν από αποθήκες και πλυσταριά σε σπίτια.
Η μηνιαία ενοικίαση δωματίων σε ξενοδοχεία της πόλης, είναι μια λύση που έχουν επιλέξει πολλοί φοιτητές αλλά και συμπολίτες μας καθώς τα περισσότερα από αυτά παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες σε προσιτές τιμές για φοιτητές, χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους, όμως η αυξημένη ζήτηση για τη θερινή περίοδο έχει περιορίσει σημαντικά και αυτή την επιλογή στα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο η εύρεση κατοικίας όχι μόνο στο κέντρο αλλά στην πόλη της Ρόδου δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση σε βαθμό μάλιστα που επηρεάζει την καθημερινότητα πολλών συμπολιτών μας οι οποίοι αναζητούν σπίτια προς μίσθωση και δεν βρίσκουν. Οικογένειες αναγκάζονται να διαθέσουν μέχρι και έναν ολόκληρο μισθό για την καταβολή του ενοικίου σε μεγάλα σπίτια αφού τα «δυάρια» εξαιτίας της μεγάλης ζήτησης έχουν καταστεί απλησίαστα αφενός και αφετέρου τα περισσότερα έχουν μετατραπεί σε Airbnb.
Όπως έγραψε η «δ», το 2020, εξαιτίας του κορωνοϊού και της περιορισμένης τουριστικής κίνησης όπως επίσης και της συρρικνωμένης σεζόν, «απελευθερώθηκαν» πολλά σπίτια από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης και διατέθηκαν προς μακροχρόνια ενοικίαση ωστόσο η ανάκαμψη του τουρισμού επανέφερε το πρόβλημα το οποίο εξελίσσεται σε μείζον κοινωνικό ζήτημα.
Η έκρηξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων έχει εκτινάξει στα ύψη το κόστος των ενοικίων και έχει περιορίσει σημαντικά την διαθεσιμότητα.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως τα έσοδα του ιδιοκτήτη ακινήτου βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι τρεις μέχρι και οκτώ φορές υψηλότερα από εκείνου που το διαθέτει προς εκμετάλλευση με μακροχρόνια μίσθωση. Η πιο εντυπωσιακή απόδοση πανελλαδικά καταγράφεται στη Ρόδο (!) όπου φτάνει τις 8,21 φορές, με τα Χανιά να ακολουθούν με 6,05 φορές και την πρώτη τριάδα να συμπληρώνει η περιοχή του Κεραμεικού στην Αθήνα με 5,48 φορές, όπως προκύπτει από έρευνα της Grant Thornton με τίτλο «Βραχυχρόνιες Μισθώσεις: Επιπτώσεις στις Πόλεις και στους Πολίτες» που παρουσιάστηκε πέρυσι.
Η εκρηκτική αύξηση των καταλυμάτων Airbnb έχει ως αποτέλεσμα τα ενοίκια να έχουν εκτιναχθεί στα ύψη και ολόκληρες περιοχές χάνουν τη φυσιογνωμία και τον χαρακτήρα τους, την ώρα που πολλοί μισθωτές έχουν αναγκαστεί να μετακομίσουν εκτός πόλεως Ρόδου για να βρουν σπίτι, επωμιζόμενοι και το κόστος των καυσίμων.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στη Ρόδο λειτουργούν περισσότερα από 1.000 καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης με τάση συνεχώς αυξανόμενη.
Τα λιγοστά διαθέσιμα σπίτια για μακροχρόνια μίσθωση είναι απαγορευμένα για ένα νοικοκυριό με μέσο εισόδημα το οποίο έχει συρρικνωθεί εξαιτίας του κύματος ακρίβειας, ενώ όσα ενοικιάζονται και βρίσκονται σε αξιοπρεπή κατάσταση, είναι διαθέσιμα μόνο από τον Οκτώβριο μέχρι και τον Απρίλιο. Για όλο το υπόλοιπο διάστημα είναι διαθέσιμα μόνο στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης για τους επισκέπτες του νησιού.
Κι αν στην αρχή το πρόβλημα έμοιαζε αντιμετωπίσιμο, πλέον έχει φέρει τους μισθωτές στα όρια της νευρικής κρίσης, καθώς είτε αναγκάζονται να πληρώνουν -όσοι έχουν την δυνατότητα- πολύ υψηλά μισθώματα είτε να συμβιβάζονται με παλιά σπίτια ή αναγκαστικά να καταφεύγουν σε οικισμούς εκτός πόλεως Ρόδου αυξάνοντας τα έξοδά τους λόγω και του κόστους των καυσίμων, ιδιαιτέρως για οικογένειες με υποχρεώσεις και εξωσχολικές δραστηριότητες των παιδιών.
Παράγοντες της αγοράς πάντως αναφέρουν ότι το πρόβλημα έχει γίνει πιο έντονο στα τελευταία χρόνια εξαιτίας της απήχησης των πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης, με αποτέλεσμα πολλά σπίτια να παραμένουν «δεσμευμένα» στις ηλεκτρονικές διαδικτυακές πλατφόρμες στη διάρκεια της τουριστικής περιόδου.
Φορολογικές αλλαγές
στα Airbnb
Μπροστά στα τεράστια αδιέξοδα που έχει επιφέρει το Airbnb σε ό,τι αφορά στην εύρεση κατοικίας για μίσθωση λόγω της χαμηλής διαθεσιμότητας, η κυβέρνηση προτάσσει ως λύση το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που ισχύει από το τρέχον έτος, με στόχο να περιοριστεί ο αριθμός των ακινήτων που παρέχονται για βραχυχρόνια μίσθωση. Πλέον οι μισθώσεις μέσω AirBnb θα υπόκεινται σε ΦΠΑ και τέλη ανθεκτικότητας και παρεπιδημούντων, όπως τα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Το νέο νομοσχέδιο κινείται στους παρακάτω άξονες:
• Εκμετάλλευση 3 και παραπάνω ακινήτων θα θεωρείται επιχειρηματική δραστηριότητα
Τα φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισοδήματα από την βραχυχρόνια μίσθωση 3 ή και περισσοτέρων ακινήτων θα υπόκεινται πλέον στην υποχρέωση υποβολής ΦΠΑ , γεγονός που θα τους αναγκάσει να πραγματοποιήσουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας στην εφορία και να τηρούν βιβλία. Φυσικά, αυτό συνεπάγεται και με περισσότερα έξοδα για τον επιχειρηματία καθώς η συνεργασία με λογιστή πλέον κρίνεται απαραίτητη.
• Εκμετάλλευση από νομικά πρόσωπα
Το εισόδημα που αποκτάται από νομικά πρόσωπα, από την βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου, ξεκινώντας από το πρώτο ακίνητο, θεωρείται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και υπόκειται σε ΦΠΑ.
• Επιβολή τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση
Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις θα επιβαρύνονται με το παλιό τέλος διαμονής, όπως και συμβαίνει ήδη στα ξενοδοχεία. Το τέλος ανθεκτικότητας επιβάλλεται ανά ημερήσια χρήση και ανά διαμέρισμα, το οποίο κατά τους μήνες Νοέμβριο έως και Φεβρουάριο ορίζεται στο 0,50 ευρώ/ ημέρα. Αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των ογδόντα (80) τ.μ., το τέλος ορίζεται στα 4 ευρώ. Για τους μήνες Μάρτιο έως και Οκτώβριο το τέλος ανθεκτικότητας αυξάνεται στα 1,50 και 10 € αντίστοιχα.
• Τέλος διαμονής παρεπιδημούντων
Πλέον οι βραχυχρόνιες μισθώσεις επιβαρύνονται με το τέλος παρεπιδημούντων, το οποίο ορίζεται σε 0,5 % επί των εσόδων. Το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων αφορά σε όλες τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, δηλαδή ανεξαρτήτως πλήθους ακινήτων.
• Ποιες μισθώσεις θεωρούνται βραχυχρόνιες
Ως βραχυχρόνια μίσθωση ορίζεται η μίσθωση ή υπεκμίσθωση ακινήτου για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, μικρότερη των εξήντα (60) ημερών, και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
Έτσι, θα επιτρέπεται, για παράδειγμα, η μίσθωση ενός ακινήτου για 100 ή 150 ημέρες μέσα στη χρονιά με την προϋπόθεση ότι κάθε μίσθωση ξεχωριστά δεν υπερβαίνει τις 60 ημέρες.
