Αποκάλυψη της “δ”: Από την Ρόδο άρχισε η αποδόμηση της μεγάλης επένδυσης στο Γκολφ Αφάντου!

Ακρως αποκαλυπτικό του τι προηγήθηκε για την έκδοση της απόφασης του υπουργού Πολιτισμού κ. Αρ. Μπαλτά με την οποία αναοριοθετήθηκε ο αρχαιολογικός χώρος στην περιοχή του Ερημόκαστρου Αφάντου και πολλαπλασιάστηκε από 230 στρέμματα σε 10.000 στρέμματα από το Λαδικό ως τα Κολύμπια είναι έγγραφο της προϊσταμένης της ΚΒ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων κ. Μαρίας Μιχαηλίδου, προς την Γενική Γραμματεία Πολιτισμού του Υπουργείου την 10η Ιουνίου 2013.
Η κ. Μιχαηλίδου, επεσήμανε στην πρότασή της για επανακήρυξη αναοριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου ελέγχου Ερημόκαστρου Καλυθιών και Παραλίας Τραουνού – Αφάντου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3028/2002, ότι στον συγκεκριμένο χώρο – «μαμούθ»- έχουν «εντοπιστεί πολλές αρχαιότητες, οι οποίες καθιστούν επιτακτική την ανάγκη της προτεινόμενης κήρυξής του ως χώρου αρχαιολογικού ελέγχου, καθόσον μάλιστα η οικοδόμηση της περιοχής με στόχο την κακώς εννοούμενη “τουριστική αξιοποίηση” έχουν αρχίσει να αλλοιώνουν τον έως τώρα αγροτικό της χαρακτήρα».
Το συγκεκριμένο έγγραφο, την ύπαρξη του οποίου αγνοούσαν οι επενδυτές τόσο κατά το στάδιο των διαπραγματεύσεων όσο και κατά την διάρκεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, είναι ενδεικτικό της στάσης που έχουν έναντι οιασδήποτε επενδυτικής προσπάθειας στην περιοχή οι αρχαιολόγοι.
Το γεγονός ότι από το έτος 2013 η προϊστάμενη της ΚΒ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων θεωρεί ότι στην μείζονα περιοχή του παραλιακού μετώπου των Αφάντου υφίσταται «κακώς εννοούμενη τουριστική αξιοποίηση» ως και αλλοίωση του αγροτικού της χαρακτήρα, δεν καταλείπει μάλλον καμία αμφιβολία ότι για ορισμένους στο ειδυλλιακό τοπίο δεν χωρεί οτιδήποτε άλλο… εκτός από καλλιέργειες!
Πιο συγκεκριμένα η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου απέστειλε στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου ΑΕ (ΤΑΙΠΕΔ) και κοινοποίησε στο Υπουργείο Πολιτισμού, σε απάντηση σχετικού ηλεκτρονικού αιτήματος του ταμείου της 27ης Απριλίου 2016, αντίγραφο του υπ’ αρίθμ. 3719/10-6-2013 εγγράφου της ΚΒ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, ενώ διευκρινίζει ότι σύμφωνα με τον νέο Οργανισμό του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού οι αρμοδιότητες της πρώην ΚΒ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων ασκούνται πλέον από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου.
Στο επίμαχο έγγραφο αναφέρονται τα εξής:
«ΘΕΜΑ: Πρόταση επανακήρυξης – αναοριοθέτησης αρχαιολογικού χώρου ελέγχου Ερημοκάστρου Καλυθιών και Παραλίας Τρασυνού-Λφάντου νήσου Ρόδου σύμφωνα μ« τις διατάξεις του Ν. 3028/2002.
ΣΧΕΤ.: Το υπ1 αριθ. ΥΠΑΙθΠΑ/ ΓΓΠ/ ΓΔΛΠΚ/ Λ1ΠΚΑ/ TAX/ Φ43/ 100524/26860/5697/4811/ 29-10-2012 έγγραφο.
Με το παρόν, και σε συνέχεια του παραπάνω σχετικού εγγράφου σας, υποβάλλεται η πρόταση επανακήρυξης – αναοριοθέτησης αρχαιολογικού χώρου ελέγχου Ερημοκάστρου Καλυθιών και Παραλίας Τραουνού – Αφάντου ν. Ρόδου, σύμφωνα με το άρθρο 12 του Αρχαιολογικού Νόμου 3028/2002.
Το ύψωμα του Ερημοκάστρου Καλυθιών και ο περιβάλλων χώρος του είχε ήδη κηρυχθεί ως χώρος ελέγχου με την ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/36365/2309/30-7-1999 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ ‘ 1604/Β/Ι6-8-1999), ενώ, επιπλέον, στη συνέχεια, με την ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ22/54880/2808/2-11-2000 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 1399/Β/17-11-2000), εντός του παραπάνω χώρου, θεσμοθετήθηκε ζώνη Α (απολύτου προστασίας) και οριοθετήθηκε ζώνη Β (ελεγχόμενης δόμησης).
Η παρούσα πρόταση επανακήρυξης (λαμβάνοντας υπ’ όψιν και νεώτερα δεδομένα της έρευνας) αναοριοθετεί σημαντικά τον αρχαιολογικό χώρο ελέγχου διευρύνοντας τον προς τα νότια, ώστε να περιλαμβάνει, εκτός από το ύψωμα του Ερημοκάστρου με τον περιβάλλοντα χώρο του, και την προς τα νότια επιμήκη ζώνη της Παραλίας Τραουνού – Αφαντου.
Ο προτεινόμενος χώρος, συνολικού μήκος περίπου 7.5χλμ. και μέσου πλάτους 1.2 χλμ., οριοθετείται από βορρά από τη χάραξη του ασφαλτοστρωμένου δρόμου που οδηγεί από τον νότιο κόλπο του Λαδικού έως τη χάραξη της παλαιάς Εθνικής οδού Ρόδου – Λίνδου (σημεία 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27). Από δυτικά το όριο του ακολουθεί τη χάραξη της παλαιάς Εθνικής οδού Ρόδου – Λίνδου  έως τη γέφυρα του Ψαλιδοπόταμου (σημεία 27, 28, 29, 30), και, στη συνέχεια, τη χάραξη της νέας Εθνικής οδού έως τη γέφυρα του ποταμού Λουτάνη (σημεία 30, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47). Από νότια ο χώρος οριοθετείται από τον ποταμό Λουτάνη (σημεία 47,48,49,50,51), ενώ από ανατολικά ορίζεται από τη θάλασσα
Μέσα στα όρια του παραπάνω χώρου έχουν εντοπιστεί πολλές αρχαιότητες, οι οποίες καθιστούν επιτακτική την ανάγκη της προτεινόμενης κήρυξης του ως χώρου αρχαιολογικού ελέγχου, καθόσον μάλιστα η οικοδόμηση της περιοχής με στόχο την κακώς εννοούμενη «τουριστική αξιοποίηση» έχουν αρχίσει να αλλοιώνουν τον έως τώρα αγροτικό της χαρακτήρα.
Ο φάκελος της παρούσας πρότασης περιλαμβάνει:
Αρχαιολογική τεκμηρίωση του προτεινόμενου χώρου ελέγχου
Ενα ψηφιακό δίσκο (CD).
Χάρτη Google Εarth.
Χάρτες Γ.Υ.Σ.
Φωτογραφική τεκμηρίωση.
Εγγραφα συναρμοδίων Υπηρεσιών με σχετική γνωμοδότηση.
Παραμένοντας στη διάθεσή σας για κάθε πρόσθετη διευκρίνιση, παρακαλούμε για τις ενέργειές σας».
Το Υπουργείο Πολιτισμού υποστηρίζει ότι η αναοριοθέτηση δεν αλλάζει τα δεδομένα στην αξιοποίηση του ακινήτου αλλά οι επενδυτές έχουν καταστήσει σαφές, προς πάσα κατεύθυνση, ότι θα απέχουν από την υπογραφή των συμβολαίων.
Όπως έγραψε η «δημοκρατική», η προγραμματισμένη για την Δευτέρα 9 Μαΐου 2016 συνεδρίαση του Κεντρικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ακίνητης Περιουσίας του Δημοσίου αναβλήθηκε επ’ αόριστον.
Η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας ενημέρωσε τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ακίνητης Περιουσίας του Δημοσίου, αρμόδια για την έγκριση του ΕΣΧΑΔΑ της περιοχής, πριν την αποστολή του προς έλεγχο στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ότι με την απόφαση αναοριοθέτησης του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού τροποποιούνται οι γνωμοδοτήσεις του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού προς τη ΔΙΠΑ σχετικά με τη ΣΜΠΕ Αφάντου Ρόδου και βάσει αυτών των εγγράφων να επικαιροποιηθεί η εισήγηση της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στα πλαίσια του ελέγχου για την διαμόρφωση του τελικού σχεδίου απεστάλη εξάλλου και έγγραφο προς το Υπουργείο Πολιτισμού για να εκφράσει τις απόψεις του.
Στο αρίθμ. πρωτ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/140079/85130/5839/26.4.2016 έγγραφο της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού προς την Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας αναφέρονται τα εξής:
«ΘΕΜΑ: Απάντηση σε ερώτημα σχετικά με τη ΣΠΜΕ της Αφαντου Ρόδου
Σε απάντηση του υπ’ αρ. πρωτ. ΓΓΔΠ/0007085/25.4.2016 εγγράφου σας σχετικά με το θέμα, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας επιθυμούμε να σας γνωρίσουμε τα εξής:
Με τις ανωτέρω σχετικές 1 και 2 Υπουργικές Αποφάσεις εγκρίθηκε η επικαιροποιημένη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και το Ειδικό Σχέδιο Ανάπτυξης Δημοσίου Ακινήτου (ΕΣΧΑΔΑ) Δ.Ε. Αφαντου Ρόδου, Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, από αρχαιολογικής πλευράς, με σειρά όρων, οι οποίοι αφορούν στην αρχαιολογική παρακολούθηση των εκσκαφικών εργασιών (όρος 4 σχετικής 1 Υ.Α.), στη διενέργεια αρχαιολογικής έρευνας σε περίπτωση εντοπισμού αρχαιοτήτων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 37 του Ν.3028/2002 (όροι 5 και 6 σχετικής 1 Υ.Α.) και στην υποβολή των οριστικών μελετών προς έγκριση στα αρμόδια όργανα του ΥΠ.ΠΟ.Α (σχετική 2 Υ.Α.)
Ύστερα από τα παραπάνω, διευκρινίζεται ότι η πρόσφατη αναοριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου Αφαντου σύμφωνα με το άρθρο 12 του 3028/2002. δεν διαφοροποιεί τους όρους και τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί με τις προαναφερόμενες Υπουργικές Αποφάσεις, ούτε επιβάλλει επιπλέον δεσμεύσεις.
Η Γενική Γραμματέας
Μαρία Ανδρεαδάκη – Βλαζάκη».
Σημειώνεται ότι το Υπουργείο Πολιτισμού σε ανακοίνωσή του είχε τονίσει ότι ο χαρακτηρισμός περιοχών ως αρχαιολογικών χώρων αποτελεί την κύρια προληπτική πράξη για τη διαμόρφωση θεσμικού πλαισίου προστασίας, η οποία κατ’αρχάς δεν συνεπάγεται γενική εκ των προτέρων απαγόρευση δόμησης ή εκτέλεσης κάποιου έργου, αλλά επιβάλλει την υποχρέωση παροχής σχετικής άδειας του Υπουργού Πολιτισμού για την εκτέλεση των έργων και την αρχαιολογική παρακολούθησή τους.
Σημειώνεται ότι η Υπουργική Απόφαση που εκδόθηκε προαναγγέλλει τη διενέργεια νεώτερων ανασκαφικών ερευνών, νότια του λόφου του Ερημοκάστρου Καλυθιών:
«Η αναοριοθέτηση πραγματοποιείται για λόγους προστασίας του συνόλου των αρχαιοτήτων, που έχουν αποκαλυφθεί στα νότια του λόφου του Ερημοκάστρου Καλυθιών μετά την κήρυξη – οριοθέτηση του ομώνυμου αρχαιολογικού χώρου και την διεξαγωγή νεωτέρων ανασκαφικών ερευνών, όπως εργαστηριακές εγκαταστάσεις, που χρονολογούνται από την ελληνιστική έως την υστερορρωμαϊκή περίοδο, τάφοι λαξευτοί στο βράχο, ελληνιστικών χρόνων, και άλλοι (ενταφιασμοί, εγχυτρισμοί και καλυβίτες) πρωιμότερων και μεταγενέστερων περιόδων».
Στο μεταξύ ζήτημα αναμένεται να ανακύψει και με την λειτουργία του ΚΑΑΥ Ερημοκάστρου του αποκαλούμενου και ως «Θερινή Λέσχη Ρόδου» της 95 ΑΔΤΕ.
Το Γενικό Επιτελείο Στρατού είχε συγκεκριμένα ζητήσει, μεταξύ άλλων, να διατηρηθεί σε λειτουργία από το Κεντρικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ακίνητης Περιουσίας του Δημοσίου μια μέρα μετά την αναοριοθέτηση της περιοχής.
Το ΤΑΙΠΕΔ κατέστησε σαφές ότι η Θερινή Λέσχη Ρόδου βρίσκεται επί της Αρχαιολογικής Ζώνης Α’ Ερημοκάστρου, η οποία θα παραμείνει εκτός συναλλαγής με τους επενδυτές και επομένως, εφόσον υπάρχει συμφωνία μεταξύ των δύο υπουργείων, Πολιτισμού και Αμύνης, θα συνεχίσει να λειτουργεί.
Η Κτηματική Υπηρεσία Δωδεκανήσου, στα πλαίσια έρευνας που είχε διενεργήσει, για την κατάληψη στον αιγιαλό και την παραλία της περιοχής, είχε διαπιστώσει ότι το ΚΑΑΥ Ερημοκάστρου βρίσκεται σε χώρο διαχείρισης της ΕΤΑ και ότι εκεί υπάρχει χάραξη γραμμής αιγιαλού και παραλίας.
Τόνισε μάλιστα ότι η 95 ΑΔΤΕ πέραν του στρατιωτικού φυλακίου που χρησιμοποιεί έχει επεκταθεί και σε κατασκευές μπαρ, εστιατορίου κλπ.
Το Κέντρο Αποκατάστασης Απωλειών Υγείας (ΚΑΑΥ) Ερημοκάστρου έχει προ πολλού αλλάξει τον προορισμό του.
Ως Κέντρο Αποκατάστασης Απωλειών Υγείας νοούνται συγκεκριμένα στρατιωτικές εγκαταστάσεις που λειτουργούν κατά τη διάρκεια και μετά τον πόλεμο για την ανάρρωση των τραυματιών.
Το ΚΑΑΥ Ερημοκάστρου λειτουργεί ωστόσο ως αναψυκτήριο, ως ταβέρνα ενώ διοργανώνονται ψυχαγωγικές βραδιές για τους αξιωματικούς του στρατού.
Παρέλκει μάλιστα να επισημανθεί ότι δεν λειτουργεί μόνο φυλάκιο αλλά έχει γίνει οικοδόμηση για την διαμόρφωσή του σε κέντρο αναψυχής.