«Τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι στην κόψη του ξυραφιού. Οι πιστώσεις για τη λειτουργία τους έχουν μειωθεί δραματικά. Η πρόσφατη κρίση στα ΑΕΙ ήταν οικονομική και αξιών. Προσπάθησαν πολλά κέντρα αποφάσεων να διασύρουν τα ΑΕΙ. Ο διασυρμός αυτός ήταν τραγικός και πέρα από κάθε δεδομένο».
Αυτό δηλώνει, σε συνέντευξή του στη «δ», ο καθηγητής Γεωλογίας και σεισμολόγος κ. Ευθύμιος Λέκκας με αφορμή και τη διεξαγωγή της Συνόδου των Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων στη Ρόδο στο διάστημα από τις 25 έως τις 29 Ιουνίου.
«Έχουν προβληθεί σε μεγέθυνση μόνο τα αρνητικά στοιχεία. Τα ΑΕΙ έχουν τεράστιες δυνατότητες για την διεξαγωγή ερευνών και την εφαρμογή τους. Έχουμε να κάνουμε με μια απαξίωση που γενικεύτηκε. Ήταν μια λαϊκίστικη προσέγγιση. Δεν αναδείχθηκαν τα θετικά στοιχεία των ελληνικών πανεπιστημίων», τονίζει ο κ. Λέκκας.
Ο καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών αναφέρεται και στην παρουσίαση της μελέτης που έχει εκπονηθεί με αφορμή τα πλημμυρικά φαινόμενα, που έπληξαν τη Ρόδο.
Σε ερώτηση σχετικά με τη σεισμική δραστηριότητα, ο κ. Λέκκας δηλώνει:
«Με αυτούς τους σεισμούς εκτονώνονται δηλαδή οι τάσεις που υπάρχουν στο υπέδαφος. Έτσι απομακρύνεται το ενδεχόμενο ενός μεγάλου σεισμού».
Η συνέντευξη του κ. Ευθύμιου Λέκκα, αναλυτικά:
• Πώς σχολιάζετε τη σεισμική δραστηριότητα που παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες και στα Δωδεκάνησα;
Πραγματικά τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται μια ασθενής σεισμική δραστηριότητα που εντοπίζεται στην περιοχή της Καρπάθου και της Κάσου. Αντιπροσωπεύεται από μικρούς σεισμούς της τάξεως των 3,5-4,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, έχει επίκεντρο στον υποθαλάσσιο χώρο και είναι σεισμικότητα που εκδηλώνεται πάνω στο ελληνικό σεισμικό τόξο.
• Θεωρείτε πως είναι φυσιολογικά τα φαινόμενα αυτά;
Θεωρώ πως είναι φυσιολογικά γεγονότα. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος. Δείχνουν πως είμαστε στα όρια του ελληνικού τόξου. Αυτή η δραστηριότητα είναι ευνοϊκή για μας δεδομένου ότι απελευθερώνονται πολλές δυνάμεις που συσσωρεύονται στο υπέδαφος. Με αυτούς τους σεισμούς εκτονώνονται δηλαδή οι τάσεις που υπάρχουν στο υπέδαφος. Έτσι απομακρύνεται το ενδεχόμενο ενός μεγάλου σεισμού.
• Θεωρείτε πως θα υπάρξει συνέχιση της σεισμικής δραστηριότητας;
Νομίζω πως θα υπάρξει συνέχιση για μια εβδομάδα περίπου αλλά με τέτοια μεγέθη και όχι μεγαλύτερα. Αυτό ενισχύει ακόμη περισσότερο την άποψη ότι έχουμε να κάνουμε με μια ευνοϊκή σεισμική δραστηριότητα. Θα θέλαμε να συνεχίσει για μια εβδομάδα ακόμη. Έτσι απομακρύνεται σε πολύ μεγάλο ποσοστό το ενδεχόμενο μιας μεγάλης δόνησης.
• Δεν είναι λίγοι εκείνοι που συνεχίζουν να υποστηρίζουν πως θα εκδηλωθεί μεγάλος σεισμός.
Είναι και αυτή μια προσέγγιση, που όμως διαψεύδεται με τη σεισμική δραστηριότητα που υπάρχει. Λίγες φορές έχουμε μεγάλες δονήσεις που ακολουθούν μικρή σεισμική δραστηριότητα. Οι μεγάλοι σεισμοί εκδηλώνονται «μια και έξω».
• Πριν λίγο καιρό σεισμική δραστηριότητα ενεργοποίησε το ρήγμα της Ανατολίας. Μπορεί να επηρεαστεί η περιοχή μας;
Από ό,τι έχουμε παρατηρήσει, το ρήγμα της Ανατολίας δεν μπορεί να επηρεάσει τα Δωδεκάνησα. Είναι ανεξάρτητη τεκτονική δομή που δεν μπορεί να επηρεάσει τα νησιά μας. Ενδεχομένως επηρεάζει την κεντρική Ελλάδα, τα Ιόνια νησιά και την Αττική.
• Πριν λίγες ημέρες έγινε στη Ρόδο η παρουσίαση των προτάσεων του τμήματος Δωδεκανήσου του ΤΕΕ για τα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας που θα πρέπει να γίνουν στη Ρόδο. Ποια είναι η άποψή σας;
Εμείς έχουμε εκπονήσει μια μεγάλη έρευνα σχετικά με τα ρέματα στη Ρόδο. Η παρουσίασή της θα γίνει την επόμενη εβδομάδα στο νησί. Εκτιμώ πως θα πρέπει να γίνει επικαιροποίηση των μελετών που έχουν εκπονηθεί. Είναι αναγκαίο να συνεργαστώ για το θέμα αυτό με τον περιφερειάρχη κ. Γιάννη Μαχαιρίδη και τον δήμαρχο κ. Στάθη Κουσουρνά. Η μελέτη που εκπονήσαμε είναι προϊόν δυο μεταπτυχιακών διατριβών που έγιναν μετά το Νοέμβριο και τα αποτελέσματά της είναι σημαντικά.
• Ποιος εκπόνησε τη μελέτη;
Εγώ ήμουν ο επιστημονικός υπεύθυνος. Συμμετείχαν μηχανικοί από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πολυτεχνείο. Έλαβαν μέρος και δύο μεταπτυχιακοί φοιτητές που έκαναν το διδακτορικό τους. Τα αποτελέσματα είναι σημαντικά και εντυπωσιακά.
• Αναφερθήκατε στα ρέματα. Μπορείτε να αναφερθείτε σε κάποια από τα στοιχεία που έχουν προκύψει από τη μελέτη;
Θα προκύψουν τα στοιχεία από την παρουσίαση της μελέτης την επόμενη εβδομάδα. Θα πρέπει να σας αναφέρω πως στο διάστημα από τις 25 έως τις 29 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί στη Ρόδο η σύνοδος των πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων.
• Θα παρουσιάσετε εισήγηση στη σύνοδο των πρυτάνεων;
Πέρα από τα προβλήματα της Παιδείας και των ΑΕΙ θα ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό για τη Ρόδο και τα άλλα νησιά. Θέλω να παρουσιάσω στους πρυτάνεις τα Δωδεκάνησα έτσι όπως δεν τα ξέρουν. Θα γίνει η παρουσίαση με διαφορετική ματιά από κάποιον που ξέρει το νομό και τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα.
• Ποια είναι τα προβλήματα που θα κυριαρχήσουν στη σύνοδο των πρυτάνεων;
Τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι στην κόψη του ξυραφιού. Οι πιστώσεις για τη λειτουργία τους έχουν μειωθεί δραματικά. Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών βλέπουμε πως τα κονδύλια έχουν μειωθεί στο ένα τέταρτο. Η ανώτατη εκπαίδευση κινδυνεύει. Κινδυνεύουν οι υποδομές. Κάνουμε απεγνωσμένες προσπάθειες ώστε να χρηματοδοτούνται τα ΑΕΙ από τις έρευνες που κυρίως τους αναθέτουν ξένα πανεπιστήμια.
Αυτό φανερώνει την ποιότητα των ελληνικών πανεπιστημίων. Η πρόσφατη κρίση στα ΑΕΙ ήταν οικονομική και αξιών. Αυτό που με πείραξε ήταν το γεγονός ότι προσπάθησαν πολλά κέντρα αποφάσεων να διασύρουν τα ελληνικά πανεπιστήμια. Ο διασυρμός αυτός ήταν τραγικός και πέρα από κάθε δεδομένο. Πρόβαλαν σε μεγέθυνση μόνο τα αρνητικά στοιχεία. Τα ΑΕΙ έχουν τεράστιες δυνατότητες για την διεξαγωγή ερευνών και την εφαρμογή τους.
Έχουμε να κάνουμε με μια απαξίωση που γενικεύτηκε. Ήταν μια λαϊκίστικη προσέγγιση. Δεν αναδείχθηκαν τα θετικά στοιχεία των ελληνικών πανεπιστημίων.
• Θεωρείτε πως η αλλαγή στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας θα λύσει προβλήματα ή θα οξύνει την κατάσταση;
Πιστεύω πως θα λύσει προβλήματα. Χάρηκα από τη διαδικασία γιατί ο νέος υπουργός Παιδείας κ. Α. Λοβέρδος είναι άνθρωπος χαρισματικός που προέρχεται από τον πανεπιστημιακό χώρο. Μπορεί να αντιληφθεί τι γίνεται στο χώρο. Πιστεύω πως θα συμβάλει για να βγουν τα πανεπιστήμια από την κρίση. Εύχομαι όταν θα αρχίσει η σύνοδος των Πρυτάνεων να έρθει στη Ρόδο για να δώσει το στίγμα μιας νέας πολιτικής.
• Από τη μελέτη για τα ρέματα στη Ρόδο αναδεικνύονται τα προβλήματα;
Αναδεικνύονται τα προβλήματα και γίνονται προτάσεις. Το θέμα δεν είναι να διαμαρτυρόμαστε και να λέμε πως δεν γίνεται τίποτε. Θα πρέπει να έχουμε πάντοτε προτάσεις που να είναι υλοποιήσιμες να συμβαδίζουν με το πνεύμα και τις δυνατότητες της εποχής. Πρέπει να είναι συμβατές με το περιβάλλον γιατί εδώ έχουμε να κάνουμε με μια διαδικασία που έχει άμεση σχέση με το περιβάλλον. Τα ρέματα και τα πλημμυρικά φαινόμενα είναι πρωτεύον στοιχείο του περιβάλλοντος. Πρέπει να υπάρχει ειδική προσέγγιση λοιπόν ώστε να μην διαταράσσεται το περιβάλλον.
• Μετά την παρουσίαση της μελέτης θα έρθετε σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές για να δείτε τι μπορεί να γίνει;
Ναι, οπωσδήποτε. Οι προτάσεις μας είναι υλοποιήσιμες. Θα μας ενδιέφερε να βρίσκουν τόπο και να υλοποιηθούν.
• Έχουν προγραμματιστεί δράσεις από τον ΟΑΣΠ στη Ρόδο;
Έχουν προγραμματιστεί δράσεις από τον ΟΑΣΠ. Ως εκπρόσωποίτου έχουμε έρθει πολλές φορές στη Ρόδο. Μετά το Φεβρουάριο η δραστηριότητα του εστιάστηκε κυρίως στα Ιόνια νησιά και κυρίως στην Κεφαλλονιά όπου υπήρχε πολύ δουλειά. Τα πράγματα εκεί ήταν πολύ κρίσιμα. Εστιάσαμε μόνο στα Ιόνια νησιά για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε όσο καλύτερα μπορούσαμε την κατάσταση.
