Μία από τις πιο όμορφες εικόνες του καλοκαιριού είναι τα απλωμένα δίχτυα των ψαράδων, πολύ περισσότερο όταν είναι γεμάτα. Την ίδια ώρα, οι φοροελεγκτικοί μηχανισμοί επιχειρούν να ρίξουν τα δικά τους δίχτυα στους καλοκαιρινούς και τουριστικούς παραδείσους της Ελλάδας, που, όμως, έχουν αναδειχθεί και σε φορολογικούς παραδείσους, λόγω της εκτεταμένης φοροδιαφυγής. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της περυσινής τουριστικής περιόδου, όπου η εντυπωσιακή άνοδος σε επισκέψεις τουριστών στη χώρα μας δεν συνοδεύθηκε από αντίστοιχη αύξηση των εσόδων στα δημόσια ταμεία.
Μάλιστα, οι έλεγχοι που διενέργησαν πέρυσι την καυτή τουριστική περίοδο, από 7 Ιουλίου έως 14 Αυγούστου, κλιμάκια του υπουργείου Οικονομικών εντόπισαν πάνω από 4.000 φορολογικές παραβάσεις σε 13.242 επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, που δραστηριοποιούνται κυρίως στους χώρους της εστίασης και της διασκέδασης. Σε τουριστικές περιοχές έγιναν 8.544 μερικοί επιτόπιοι έλεγχοι, με τις επιχειρήσεις που υπέπεσαν σε παράβαση να φτάνουν τις 1.316. Πέρα όμως από το γνωστό φαινόμενο της μη έκδοσης απόδειξης σε ταβέρνες και μπαράκια, η περυσινή έφοδος του ΣΔΟΕ κατέγραψε υψηλό ποσοστό παραβάσεων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς των ξενοδοχείων, της εκμετάλλευσης παραλιών, των ενοικιάσεων σκαφών, των τουριστικών ειδών κ.λπ. Στο 20,6% των 583 επιχειρήσεων τέτοιου τύπου που ελέγχθηκαν πέρυσι βρέθηκαν παραβάσεις, ποσοστό υψηλότερο από τις ταβέρνες.
Κλιμάκια δύο ατόμων
Φέτος, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει εκπονήσει επιχειρησιακό σχέδιο διενέργειας επιτόπιων ελέγχων. Κλιμάκια τουλάχιστον δύο υπαλλήλων θα κινούνται όλο το 24ωρο και όλη την εβδομάδα. Οι έλεγχοι αυτοί, σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία, έχουν κυρίως προληπτικό χαρακτήρα.
Καθώς οι ευφάνταστες ιδέες του υπουργού Οικονομικών για… καλωδιωμένους τουρίστες και νοικοκυρές δεν προχώρησαν, οι φοροεισπρακτικές αρχές έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν μόνο τις καταγγελίες που φτάνουν είτε στην τηλεφωνική γραμμή του ΣΔΟΕ 1517 είτε στο αντίστοιχο ηλεκτρονικό και παραδοσιακό ταχυδρομείο της υπηρεσίας. Τα τελευταία πέντε χρόνια οι καταγγελίες πολιτών έχουν πολλαπλασιαστεί, αν και αφορούν συνήθως μικρής ή μεσαίας κλίμακας φορολογικές παραβάσεις. Το πιο χαρακτηριστικό είναι πως συχνά οι καταγγελίες έρχονται από συγγενικά πρόσωπα, γείτονες ή συγχωριανούς και εκφράζουν μάλλον ένταση του ανταγωνισμού σε τοπικό επίπεδο (π.χ. η μία ταβέρνα κόβει αποδείξεις και η άλλη δεν κόβει…). Το πρόβλημα είναι πως καθώς οι φοροεισπρακτικές υπηρεσίες παραπονούνται για υποστελέχωση, είναι ολοένα και πιο δύσκολο να αξιοποιηθούν οι καταγγελίες, εκτός βέβαια από εκείνες που μοιάζουν και είναι μεγάλες και ιεραρχούνται ανάλογα.
Αν και δηλώνεται η φιλοδοξία να πιαστούν «χοντρά ψάρια», τα δίχτυα των φοροελεγκτικών μηχανισμών παραμένουν τρύπια. Για παράδειγμα, στην κατηγορία των σκαφών αναψυχής έχει καταγραφεί στο παρελθόν εκτεταμένη φοροαποφυγή. Οι παρατυπίες είναι πολλές, μία από τις πιο διαδεδομένες είναι ο χαρακτηρισμός του σκάφους ως επαγγελματικού, με αποτέλεσμα ο φόρος πολυτελείας να μειώνεται στο μισό. Προ τριετίας είχε πραγματοποιηθεί μεγάλη εξόρμηση ελέγχου των σκαφών, με αποτέλεσμα περίπου 400 ιδιοκτήτες θαλαμηγών να προσέλθουν στην εφορία για τακτοποίηση εκκρεμοτήτων, με όχι ευκαταφρόνητα έσοδα στα δημόσια ταμεία. Η διαδικασία αυτή δεν συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια, τουλάχιστον στην ίδια κλίμακα.
Καθημερινή