Από τον Ιωάννη Κουμπιάδη,
Δικηγόρο Ρόδου
Αναφερόμενος κάποιος στο τρόπο διοικητικής λειτουργίας του Κτηματολογίου Ρόδου νομίζω ότι ως τίτλος θα του ταίριαζε «Στραβά και ανάποδα αλλά και το καλό να λέγεται».
Το σημερινό αφήγημα ενός έμπειρου παλαιού δικηγόρου εξιστορεί τι αντιμετωπίζει ο ενδιαφερόμενος δημότης, αλλά κυρίως ο πληρεξούσιος δικηγόρος του όταν είναι αναγκασμένος να διαβεί τον ανηφορικό (από κάθε άποψη) δρόμο του Κτηματολογίου της Ρόδου.
1. Την πρώτη «κρυάδα» θα τη δοκιμάσει μόλις πατήσει το πρώτο από τα υπερβολικά πολλά και κουραστικά σκαλοπάτια ενός ακατάλληλου κτηρίου. Φυσικά άλλος τρόπος πρόσβασης στην διοικητική αυτή υπηρεσία δεν υπάρχει.
2. Με την είσοδό του ο συνήθως λαχανιασμένος ενδιαφερόμενος εισέρχεται στο εσωτερικό του κτηρίου και αμέσως αριστερά του, τον υποδέχεται ο επιφορτισμένος με τα προκαταρκτικά (παραλαβή αιτήσεων για πρωτοκόλληση, αγορά ενσήμων, έκδοση παραβόλων παραλαβής πιστοποιητικών και σχεδιαγραμμάτων κλπ), υπάλληλος.
3. Με την κατάθεση της αίτησης λαμβάνει ένα αριθμό πρωτοκόλλου και αποχωρεί χωρίς να γίνει καμιά περαιτέρω προεργασία την ίδια μέρα. Όμως έχει ήδη αρχίσει η οδύσσειά- του.
4. Υποχρεωτικά θα πρέπει να επαναλάβει την ίδια κοπιαστική διαδρομή μετά από κάποιες μέρες και θα πρέπει να απευθυνθεί στο επί του κτηματολογίου δικαστή, κάτι που για ένα παλαιότερο δικηγόρο αυτό είναι πρωτόγνωρο, αφού πρόκειται για διοικητική υπηρεσία, η οποία πρέπει λειτουργεί με διακριτούς ρόλους μεταξύ δικαστού και διοικητικής υπηρεσίας, στην οποία δεν παύει να ισχύει για τους υπαλλήλους της ο υπαλληλικός κώδικας, ούτε μπορεί να λειτουργεί ως διοικητική υπηρεσία με τόσο ασφυκτικά περιορισμένο χρόνο και με αποφάσεις, αν και καθαρά διοικητικού περιεχομένου, αποκλειστικά ειλημμένες υπό του δικαστού, του ο οποίου ο δικαιοδοτικός ρόλος είναι διακριτός και απόλυτα οριοθετημένος. Και αφορά τον τυπικό και ουσιαστικό έλεγχο των προς καταχώρηση εκκρεμών κτηματολογικών πράξεων. Οι περιορισμένες δε ασφυκτικά μέρες και ώρες κυρίως για τον δικηγόρο για να ασκήσει τα καθήκοντα του ελέγχου πράξεων, σχεδιαγραμμάτων και λοιπών τηρούμενων εγγράφων και το να έχει σε σχεδόν καθημερινή επαφή με δικαστή και υπαλλήλους για καθαρά διοικητικής φύσεως θέματα (έκδοση πιστοποιητικών κυριότητος, σχεδιαγραμμάτων κλπ), καταπονούν τον δικηγόρο βασανιστικά. Μετά την κατάθεση της αίτησης όλα τα προηγούμενα χρόνια ήξερε ο δικηγόρος ότι χρεωνόταν απευθείας η αίτηση σε υπάλληλο, ο οποίος πλέον ήταν επιφορτισμένος να φροντίσει για την μεταγραφή των εκκρεμών πράξεων και την έκδοση του αιτουμένου πιστοποιητικού. Τελευταία κυριαρχεί η πολυπλοκότητα και η πολυπροσωπική επαφή, η οποία στα νέα μοντέλα διοίκησης πλέον έχει μειωθεί κατά πολύ, έως και μηδενικά.
5. Ο ενδιαφερόμενος δημότης ή δικηγόρος μετά την κατάθεση της αίτησης ζητά ακρόαση από τον δικαστή και θα πρέπει αν υπάρχει κατεπείγουσα περίπτωση αφού δει το δικαστή να πάει εν συνεχεία στο χώρο του αρχείου, όπου θα βρει ένα μαύρο ανοικτό βιβλίο, στο οποίο θα αναγράψει τους αριθμούς πρωτοκόλλου της αίτησης και θα κάμει περιληπτική περιγραφή του επείγοντος λόγου. Ο δικαστής θα μελετήσει τους λόγους και αφού εκτιμήσει το κατεπείγον την επομένη ή την μεθεπομένη προβαίνει στη χρέωση των εκκρεμών πράξεων σε συγκεκριμένο υπάλληλο
6. Ο δικηγόρος θα επαναλάβει για τρίτη φορά την άχαρη αυτή διαδρομή και θα μάθει επιτέλους σε ποιο υπάλληλο χρεώθηκαν οι εκκρεμείς πράξεις. Θα πάρει μια μικρή ανάσα αισιοδοξίας, αλλά θα του κοπεί απότομα, αφού θα αναγκαστεί να μεταβεί για τέταρτη φορά, αφού αφήσει να περάσουν κάποιες μέρες για να μην κακοκαρδίσει τον υπάλληλο, ώστε να έχει περισυλλέξει τις εκκρεμείς πράξεις και να τις έχεις στο γραφείο του – αν τις έχει- όταν την τέταρτη φορά ξαναπηγαίνει όχι για να τελειώσει αλλά για να αρχίσει ο γολγοθάς του.
7. Ετσι μεταβαίνει ο ενδιαφερόμενος για 5η φορά στο Κτηματολόγιο Ρόδου, οπότε στη φάση αυτή ο κάθε δικηγόρος έχει να σου διηγηθεί την πιο απίθανη αντίδραση του υπαλλήλου.
Ένα από τα απίθανα που συνέβησαν στο παρόν αφήγημα του παλαιού δικηγόρου όταν επισκέφθηκε ένα από τα πιο έμπειρα και πιο καταρτισμένα στελέχη του Κτηματολογίου, στο οποίο χρεώθηκαν οι πράξεις, ήταν να ανασύρει τις πράξεις από τα ερμάρια του γραφείου του, τις οποίες όμως δέχθηκε και χρεώθηκε αρκετές μέρες πριν και μετέφερε αυτές από το αρχείο των εκκρεμών πράξεων στο γραφείο του αδιαμαρτύρητα . Αλλά μόνο κατά την εμφάνιση του δικηγόρου και αφού πέρασαν αρκετές μέρες χωρίς να πράξει τίποτε, αν και γνώριζε το κατεπείγον και ενώ ο εντολέας του καίγεται, βλέπει το στέλεχος απαθέστατα και με έπαρση να του τις απλώνει στο γραφείο του, διότι μόνο άμα τη εμφανίσει του δικηγόρου «συνειδητοποιεί» ότι αδυνατεί να τις διεκπεραιώσει και εμφαντικά του λέει «αυτές είναι για επαναχρέωση» και ξέρει ότι απευθύνεται σε ένα παλαιό και έμπειρο δικηγόρο, που προσέφερε έμπρακτα στο παρελθόν για το Κτηματολόγιο και ενώ ο τελευταίος μένει ενεός προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει το μήνυμα του στελέχους, οπότε και αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να ξαναπάει στο Πρόεδρο για να επαναχρέωσει τις πράξεις, παρά το ότι δε ο ίδιος ο Πρόεδρος ήδη έκρινε το κατεπείγον και μάλιστα πάραυτα τις χρέωσε προφανώς για ταχύτερη διεκπεραίωση στο πιο έμπειρο στέλεχος. Μονολογεί λοιπόν ο δικηγόρος «ας το πάρει το ποτάμι» και «ξανά μανά» μεταβαίνει στον Πρόεδρο, ο οποίος ακούει με προσοχή και μεταβαίνει ο ίδιος προσωπικά στο γραφείο του στελέχους, οπότε ο δικηγόρος τον αφήνει από σεβασμό να συνεννοηθεί και αποχωρεί. Τελικά μετά δύο μέρες ο Πρόεδρος πληροφορεί τον δικηγόρο ότι η χρέωση παραμένει στο ίδιο υπαλληλικό στέλεχος, αφού ήδη όμως κύλησε ικανός χρόνος άπρακτος και η κλεψύδρα τελείωνε.
9. Την ίδια μέρα της δικασίμου ο δικηγόρος επικαλείται στη δίκη ανωτέρα βία, όπως το ίδιο συνέβη και σε άλλες προηγούμενες δίκες (η εξαίρεση δυστυχώς τείνει να γίνει κανόνας και παρά ταύτα η διοίκηση του ΔΣΡ μένει απαθής, μάλιστα δε τα μέλη δέχονται και παρότρυνση να επικαλούνται την ανωτέρα βία, αλλά έτσι δεν λύνονται τα θέματα, διότι αν δεν σπάσεις αυγά δεν γίνεται ομελέτα).
Ετσι έχοντας μια μικρή ανάσα αμέσως μεταβαίνει περιχαρής ο δικηγόρος να το ανακοινώσει στον υπάλληλο που παραμένει το ίδιο στέλεχος και εισπράττει την εξής ανέλπιστη αντίδραση του τελευταίου: «εγώ ήμουν σαφής, το πρόβλημα είναι ότι δεν θέλετε να καταλάβετε», δηλαδή επανέφερε το θέμα της επαναχρέωσης “σώνει και καλά” σε άλλο συνάδελφο και ενώ ο δικηγόρος προσπαθεί να εξηγήσει ότι αυτό δεν είναι θέμα δικό του, λαμβάνει την ανταπάντηση «μα τι λέτε; εσείς είστε ο ενδιαφερόμενος», οπότε έπρεπε να δοθεί ένα τέλος στον άχαρο αυτό διάλογο από τον δικηγόρο: «σας λέω λοιπόν ότι το μόνο υπαρκτό πρόβλημα είναι η άρνηση εκτέλεσης υπηρεσίας και εγώ μπορώ να τα δώσω και γραπτώς» και φεύγει.
10. Ω του θαύματος!! με ταχύτητα αθλητού το υπαλληλικό στέλεχος μεταβαίνει στο γραφείο του Προέδρου και πετυχαίνει νέα χρέωση των εκκρεμών πράξεων στον πιο νέο άλλα ένα πολύ φιλότιμο και χαμηλών τόνων υπάλληλο. Είναι να θλίβεται κανείς, διότι ήταν υπόθεση 10 λεπτών η καταχώρηση κάθε πράξης, αφού ήσαν τόσο ξεκάθαρες και σχεδόν σαν «τυφλοσύρτης», αλλά και διότι ένα παλιό στέλεχος δέχτηκε να επιβαρυνθεί μια επί πλέον εργασία ένα νέος συνάδελφος ανεπιτρέπτως κατά την ηθική δεοντολογία, αλλά και αφού προηγουμένως άφησε εκτεθειμένο το αιτούντα διάδικο εντολέα, αφού ουδεμία προσπάθεια κατέβαλε μετά τη χρέωση και αυτό είναι γνωστό τι σημαίνει κατά τον υπαλληλικό κώδικα και το κοινό νόμο. Αλλά δεν ιδρώνει κανένα αυτί, εκτός αν τα πράγματα φθάσουν στη κόψη του ξυραφιού.
11. Ιδού η συνέχεια: 3 μέρες μετά συνάδελφος δικηγόρος η οποία μετέβαινε στο κτηματολόγιο και στενός συγγενής του ενδιαφερομένου δικηγόρου παρακλήθηκε από τον τελευταίο να δει την πρόοδο και αναζήτησε το νέο υπάλληλο, αφου δέχθηκε ανεπίτρεπτο ειρωνικό σχόλιο από το στέλεχος, που βρισκόταν στο ίδιο γραφείο. Ο νέος υπάλληλος την πληροφορεί και τον ακούει έκπληκτη ότι οι πράξεις χρεώθηκαν στο τεχνικό τμήμα δηλαδή τινάζονταν τα πάντα στον αέρα.
12. Με ψύχραιμες ενέργειες αφήνεται ο νέος φιλότιμος υπάλληλος να το ξαναψάξει και του τονίζεται ότι κακώς πήγε στο τεχνικό τμήμα, δηλαδή ουσιαστικά στις καλένδες, μάλιστα δε την άλλη μέρα του μεταφέρει ένας τόμο με τις ίδιες καταχωρισμένες πραξεις που δεν πήγαν στο τεχνικό τμήμα αλλά με ευχάριστη έκπληξη εκείνη τη ώρα καταχωρούσε ήδη τις πράξεις, δηλαδή τις είχε ήδη αποσύρει από το Τεχνικό τμήμα.
13. Εδώ τελειώνουν τα στραβά και ανάποδα και την επομένη μέρα, παρά την συνεχιζομένη άσκοπη ταλαιπωρία του ενδιαφερομένου δικηγόρου, αναδεικνύεται και κάτι καλό.
14. Συγκεκριμένα αν και μετέβη ο δικηγόρος την επομένη τουλάχιστον τρείς φορές και επιβάρυνε τα μάλα το πρόβλημα της μέσης του, αφού παρά το ότι είχαν καταχωρηθεί οι εκκρεμείς πράξεις, οι αιτήσεις για την έκδοση πιστοποιητικού παρέμεναν αχρέωτες, διότι κατά το καθιερωθέν – λανθασμένο κατά τη γνώμη πολλών δικηγόρων νέο σύστημα- για να χρεωθούν οι αιτήσεις θα πρέπει προηγουμένως να έχουν καταχωριστεί όλες οι εκκρεμείς και στη περιπτωση του παρόντος αφηγήματος η καταχώριση αφού πλέον ολοκληρώθηκε αρχίζει η νέα διαδικασία χρέωσης των αιτήσεων για την έκδοση πιστοποιητικών με μια ευχάριστη όμως έκπληξη για τον αιτούντα, ότι δηλαδή οι αλήστου μνήμης πολυδάπανες φωτογραφίες έχουν καταργηθεί και στο γραφείο έκδοσης των πιστοποιητικών έχουν εγκατασταθεί σύγχρονα μηχανήματα και μετά από το «σκανάρισμα» που πραγματοποιεί υπάλληλος ακολουθεί εκτύπωση των σχετικών φύλλων και παραδίδεται το πιστοποιητικό κυριότητας χωρίς κόστος |(ούτε για τις φωτοτυπίες δεν καταβάλλεται ποσόν, παρά μόνο πληρώνεται το παράβολο των 4,5 ευρώ συν το μεγαρόσημο 2 ευρώ)|. Συμπερασματικά: Ο αρμόδιος να αντιδράσει Δικηγ. Σύλλογος Ρόδου λειτουργεί άνευρα, είναι στην πραγματικότητα απών, ίσως σποραδικά παρεμβαίνει, αλλά νωχελικά, χωρίς αποτελεσματικές πρωτοβουλίες, οι οποίες θα συντελούσαν ουσιαστικά στην υψηλή αποστολή του πρώτιστα στα μέλη αλλά και στην κοινωνία από την όντως βασανιστική εμπειρία κάθε φορά που κάποιος επισκέπτεται το Κτηματολογιο Τόδου, διότι κακά τα ψέματα είναι πλέον πολλοί κτηματολογόπληκτοι και μη φανεί παραξένο, αν ιδρυθεί διαδικτυακή ομάδα ή ακόμη και “σύλλογος κτηματολογοπλήκτων”, ενόψει και των νέων δεδομένων μετά την ψήφιση του νέου νόμου για την ενσωμάτωσή μας στο Εθνικό Κτηματολόγιο, αν και η επικεφαλής του αφιχθέντος προ καιρού κλιμακίου από το Υπουργείο Περιβάλλοντος , η οποία είναι νομικός διαρρήγνυε τα ιμάτιά της ότι συνεχίζει να ισχύει η προβλεπόμενη από τον προηγούμενο νόμο έκδοση προεδρικού διατάγματος ειδικά για την ενσωμάτωση των Κτηματολογικών γραφείων ΔΩΔΕΚΑΝΉΣΟΥ και όταν της επιδείχτηκε η σχετική γενομένη κατάργηση στο νέο νόμο ορυόταν κατά του επιτελείου της, ότι από παραδρομή συνέβη αυτό, αλλά δεν ενημέρωσε έστω εκ των υστέρων και τον προϊστάμενο Υπουργό της για να επαναφερθεί η διάταξη, και ιδού πεδίο δόξης λαμπρό να ενεργήσει τα δέοντα ό ΔΣΡ, αλλά τι περιμένει κανείς όταν βλέπει να συγκροτείται επιτροπή κτηματολογίου, αλλά να ακούς και τον Πρόεδρο να επικαλείται ότι κάποιος ή κάποιοι του προέβαλαν veto για να μην συμπεριληφθούν στην επιτροπή τουλάχιστον άλλα δύο έμπειρα δοκιμασμένα μέλη τα οποία εκδήλωσαν ενδιαφέρον, αλλά και τα νέα βλαστάρια μας τα νεοεισελθέντα στο ΔΣ δέχτηκαν αναφανδόν την πρόταση του Προέδρου παρά το ότι δεν έχει κανένα δικό του σύμβουλο. Αλλά ακόμη και από τον καθυστερημένο απολογισμό του 2017, που δια στόματος υποψηφίου προέδρου στην κεντρική προεκλογική ομιλία του, ότι δεν έχουμε λάβει τα μέλη από το 2008 απολογισμούς και οικονομικά στοιχεία και δόθηκε μάλιστα μεγάλη δημοσιότητα προεκλογικά σε τοπική εφημερίδα, διαπιστώνουν σήμερα με θλίψη ανθρωποι –μέλη που έδωσαν τη ψυχή τους για την ανόρθωση των οικονομικών του Συλλόγου και από 5.000,00 ευρώ καθαρή ταμειακή θέση την 1-1-1999, στο τελευταίο απολογισμό του 2008, που δόθηκε στα μέλη το ταμειακό υπόλοιπο έφθασε σε δυσθεώρατα ύψη, για να ακολουθήσει όμως από τότε μέχρι σήμερα μια επικίνδυνη φθίνουσα πορεία με σοβαρό κίνδυνο να μην συμμαζεύονται σε λίγο τα ασυμάζευτα και να μην μπορεί ο Σύλλογος μετά από μια 5ετία ή και ενωρίτερον να καλύψει τα λειτουργικά έξοδά του, αφού θα επρεπε ήδη να είχε σημάνει συναργεμός και να είχε συνταχθεί σοβαρή αναλογιστική μελέτη. Αλλά τώρα μας λένε ότι όλοι οι απολογισμοί υπάρχουν, χωρίς όμως να έχει διανεμηθεί ποτέ ούτε ένας από 2008 στα μέλη. Αλλά σε κάθε περίπτωση η ουσία είναι σήμερα το υπαρκτό πρόβλημα της κατρακύλας των οικονομικών του Συλλόγου που πολλοί φοβούνται ότι σε λίγο θα είναι αργά για δάκρυα. Αλλά η διεκδίκηση της εξουσίας δεν είναι μόνο για την εξουσία και την καρέκλα, η οποία μάλλον είναι ηλεκτρική για όσους ακόμη δεν το συνειδητοποίησαν.
