Την 11η Αυγούστου 2020, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠ.ΠΟ.Α) ανακοίνωσε επίσημα την εγγραφή του “Ολυμπίτικου Γλεντιού”, στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, με απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνας Μενδώνη.
Γράφει: ο Γιώργος Ηλ. Ζωγραφίδης
Ολοκληρώθηκε έτσι με απόλυτη επιτυχία ένας κύκλος που άνοιξε τον Οκτώβριο του 2013 με την απόφαση του Δ.Σ. του Πολιτισμικού Οργανισμού Ολύμπου Καρπάθου (Π.ΟΡ.Ο.Κ.), Ν.Π.Δ.Δ. του Καλλικράτειου Δήμου Καρπάθου, που προσδιόρισε τον Οκτώβριο του 2013, επί προεδρίας Γιώργου Νικ. Τσαμπανάκη, το «Ολυμπίτικο Παραδοσιακό Κοινοτικό Γλέντι» ως το θέμα συγκρότησης τεκμηριωμένου φακέλου, με την υποβολή του οποίου στην αρμόδια αρχή θα ξεκινούσε η διαδικασία που θα άνοιγε την προοπτική της εγγραφής του εν λόγω στοιχείου στον Παγκόσμιο Κατάλογο Μνημείων Άϋλης Πολιτισμικής Κληρονομιάς της UNESCO, καθώς κρίθηκε ως ένα από τα καθοριστικότερα στοιχεία της πολιτισμικής ιδιοπροσωπίας του τόπου. Για το σκοπό μάλιστα αυτό κλιμάκιο του Δ.Σ. του Π.ΟΡ.Ο.Κ. αποτελούμενο από τον τότε Πρόεδρο Γιώργο Νικ. Τσαμπανάκη και το Μέλος Αντώνη Γεωρ. Χαλκιά επισκέφτηκαν την 22α Οκτωβρίου 2013 το Κέντρο Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας (Κ.Ε.Ε.Λ.) της Ακαδημίας Αθηνών και ζήτησαν τη συνδρομή του. Εξαιτίας όμως των προβλημάτων που προέκυψαν ως συνέπεια της οικονομικής κατάρρευσης της χώρας μας και των νέων δαιδαλωδών λειτουργιών της κρατικής μηχανής στο πλαίσιο του «Μνημονίου», αν και το θέμα της ολοκληρωμένης συγκρότησης του αποφασισθέντος προς κατάθεση στην Εθνική Επιτροπή της UNESCO φακέλου σχετικά με το «Ολυμπίτικο Παραδοσιακό Κοινοτικό Γλέντι» βρισκόταν διαρκώς στην πρώτη γραμμή των επιδιώξεων του Πολιτισμικού Οργανισμού Ολύμπου Καρπάθου (Π.ΟΡ.Ο.Κ.) στο διάστημα 2013-2014, η προσπάθεια δεν κατέστη εν τέλει δυνατόν να ολοκληρωθεί.
Το ζήτημα όμως αναζωπυρώθηκε και πάλι με την ένσταση που συγκροτήθηκε από 100 συνολικά α. αυτοδιοικητικούς & συλλογικούς φορείς των Ολυμπιτών της Καρπάθου, β. διασπαρμένους ανά την υφήλιο Ολυμπίτες και γ. διακεκριμένους ερευνητές και φίλους της Ολύμπου την 25η/5/2018 και υποβλήθηκε με Αριθμό Πρωτοκόλλου ΥΠΠΟΑ/ΔΝΠΚ/258027/184609/790/1-6-2018 προς την Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Η ένσταση εκείνη αντέκρουε το περιεχόμενο της εν κρυπτώ και παραβύστω κατατεθείσας προς ένταξη στο Ελληνικό Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτισμικής Κληρονομιάς της UNESCO πρότασης της γνωστής τετραμελής ομάδας σχετικά με το «Καθιστό Καρπάθικο Γλέντι» η οποία προσπάθησε αιφνιδιαστικά να επιβάλει την εκ μέρους της υφαρπαγή, οικειοποίηση και διαφοροποίηση της γνωστής στα μέλη της πρότασης που αφορούσε εξ αρχής την Όλυμπο της Καρπάθου και μόνο.
Δεν θα μπορούσε όμως ο λαϊκός πολιτισμός της Ολύμπου του οποίου η ποιότητα και η πυκνότητα αποτελεί μοναδική περίπτωση σε ολόκληρη την Ελληνική επικράτεια να αποτελέσει όχημα προσωπικών επιδιώξεων ανθρώπων που επιθυμούσαν να προωθήσουν εξελίξεις ερήμην της αληθινής θέλησης των Ολυμπιτών. Κι ούτε και θα ήταν δυνατόν να προωθηθούν τέτοιες κινήσεις χωρίς την προηγούμενη ευρύτερη δυνατή, ανοιχτή και δημόσια διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και τους φορείς της παράδοσής της. Ιδιαίτερα όταν το «Ολυμπίτικο Παραδοσιακό Κοινοτικό Γλέντι» έχει μια τέτοια πολυπλοκότητα και εσωτερική ποικιλομορφία που δεν συναντιέται αλλού. Η εξαιρετική περίπτωση του «Ολυμπίτικου Παραδοσιακού Κοινοτικού Γλεντιού» που αποτελεί κορώνα της λαϊκής παράδοσης της Καρπάθου και καύχημα ολόκληρου του νέου Ελληνισμού δεν είναι συγκρίσιμη με ανάλογα υπολείμματα παρεμφερών δομών της ευρύτερης γειτονικής περιοχής γεγονός που αποτελεί βασική προϋπόθεση εγκυρότητας κάθε ανάλογου υποβαλλόμενου αιτήματος στην αρμόδια Εθνική Επιτροπή της UNESCO.
Έτσι στο πλαίσιο της υγειούς πατριωτικής συσπείρωσης των Ολυμπιτών συγκλήθηκε στην Όλυμπο της Καρπάθου στις 19 Αυγούστου 2018 με πρωτοβουλία της Τοπικής Κοινότητας Ολύμπου του Δήμου Καρπάθου και με την ολόψυχη υποστήριξη όλων ανεξαίρετα των Ολυμπίτικων Αυτοδιοικητικών, Πολιτισμικών και Πατριωτικών φορέων και με την παρουσία μεγάλου πλήθους εντόπιων και απόδημων Ολυμπιτών Μεγάλη Λαϊκή Συνέλευση με σκοπό την τελική φάση της συγκρότησης της πρότασης εγγραφής του Ολυμπίτικου Παραδοσιακού Γλεντιού στο Εθνικό Ευρετήριο Άϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας. Η κίνηση αυτή είχε ως στόχο της να αποτελέσει στην ουσία την ελάχιστη αναγνώριση της οικουμενικής αξίας του Ολυμπίτικου Παραδοσιακού Γλεντιού και σημαντική ενθάρρυνση στην αέναη μεταλαμπάδευση από γενιά σε γενιά της ζώσας παράδοσης του τόπου.
Στην πολυπληθή εκείνη Λαοσύναξη, στην οποία παραβρέθηκαν περί τα 300 άτομα, και Προέδρευσε ο γράφων, αποφασίστηκε η συγκρότηση της Συντακτικής Ομάδας για την πρόταση, στην οποία εκτός από του καθηγητές Παύλο Κάβουρα και Παύλο Καρανικόλα, περιλαμβάνονταν επίσης ο αρχιτέκτονας και μουσικός Μανώλης Φιλιππάκης, ο συγγραφέας και ερευνητής της Ολυμπίτικης παράδοσης Γιώργος Ηλ. Ζωγραφίδης, ο παραδοσιακός μουσικός Μανώλης Μπαλασκάς, η π. κοινοτική σύμβουλος Ολύμπου Μυροφόρα (Ρούλα) Χουβαρδά-Παπαβασίλη και ο απόφοιτος Μουσικών Σπουδών και μουσικός Μιχάλης Αντ. Κωστάκης. Η ομάδα ανακοίνωσε εν συνεχεία ότι θα αξιοποιούσε τη συνεργασία πολλών Ολυμπιτών και φίλων της Ολύμπου που θα προσέφεραν, όπως όλοι, εθελοντικά την εργασία τους στον ευγενή αυτό συλλογικό σκοπό. Στην οπτική τεκμηρίωση της πρότασης θα συνέδραμαν οι κινηματογραφιστές Αλέξανδρος Λαμπρίδης και Γιάννης Χατζηβασίλης ο φωτογράφος Νίκος Οικονομόπουλος καθώς και όσοι άλλοι το επιθυμούσαν.
Με τις ενέργειες της Αρμόδιας Εξουσιδοτημένης Επιτροπής που συστάθηκε από τη Λαοσύναξη της Κοινότητας Ολύμπου του Δήμου Καρπάθου, της εκλεγμένης δηλαδή συντακτικής ομάδας για την συγκρότηση του προβλεπόμενου φακέλου και την υποβολή της σχετικής πρότασης, διαμορφώθηκε εν συνεχεία ο προβλεπόμενος φάκελος με απόλυτη διαφάνεια μέσα από συλλογικές διαδικασίες, με την πλήρη συμμετοχή της κοινότητας και την ολόψυχη υποστήριξη όλων των Ολυμπίτικων Αδελφοτήτων, Αυτοδιοικητικών, Πολιτισμικών και Πατριωτικών φορέων και πολλών Ολυμπιτών. Πιστεύουμε ότι ο Φάκελλος με θέμα το “Ολυμπίτικο Γλέντι” απηχεί στο ακέραιο αυτή την ομοψυχία και αγάπη για τον κοινό σκοπό που δεν είναι άλλος από την ευρύτερη – εθνική τώρα και διεθνή αύριο – αναγνώριση της οικουμενικής αξίας για την ανθρωπότητα της ιδιαίτερης πολιτιστικής κληρονομιάς της κοινότητας των Ολυμπιτών.
Το “Ολυμπίτικο Γλέντι” και ο λαϊκός πολιτισμός της Ολυμπίτικης κοινότητας ευρύτερα έχουν κερδίσει εδώ και πολλά χρόνια επάξια μιαν εμβληματική θέση στις συνειδήσεις των πάσης φύσεως ερευνητών, επισκεπτών και ιδιαίτερα των φιλο-ολυμπιτών ξένων. Ωστόσο, η εγγραφή του “Ολυμπίτικου Γλεντιού” στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας σηματοδοτεί μια θεσμική αναγνώριση της ευρύτερης πολιτισμικής κληρονομιάς της κοινότητας των Ολυμπιτών, καθώς ενισχύει τη συστηματική προβολή του εγγεγραμμένου στοιχείου μέσα από τις ποικίλες τοπικές, υπερτοπικές και οικουμενικές του διαστάσεις.
Κατά μια έννοια βέβαια, η Όλυμπος είναι μεγαλύτερο μέγεθος από το Γλέντι της. Ωστόσο, το Γλέντι της Ολύμπου, ως γνήσιο τέκνο του διαχρονικού πολιτισμού που περιλαμβάνει και αφορά όλους τους Ολυμπίτες και τις Ολυμπίτισσες είναι εντέλει, συμβολικά και πρακτικά η ίδια η Όλυμπος.
Μετά την ολοκλήρωση της δύσκολης αυτής διαδικασίας, μοιραζόμαστε τη χαρά και την ικανοποίησή με όλους τους φίλους του τόπου μας, προσδοκώντας να προωθήσουμε την αναγνώριση αυτή ακόμη παραπέρα, στη διεθνή κοινότητα.
