Νέα προγράμματα σπουδών με έμφαση στις προκλήσεις για τον πλανήτη
Οι μικροί μαθητές του 5ου «Χέλμειου» Δημοτικού Σχολείου Αγίας Παρασκευής είναι ενθουσιασμένοι από το επίτευγμά τους. Απέκτησαν έναν μικρό χώρο με ελιές στους πρόποδες του όρους Κιλιμάντζαρο, στην Τανζανία! Οπως περιέγραψε στην «Κ» η διευθύντρια του σχολείου, Χαρά Μπούτα, στο πλαίσιο του εργαστηρίου δεξιοτήτων για την καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης και την ευαισθητοποίηση των παιδιών στους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής, το σχολείο φέτος μετείχε σε διεθνές πρόγραμμα μαζί με άλλα, από διάφορες περιοχές του πλανήτη. Κάθε σχολείο παρουσίασε, μέσα από εικόνες και μικρά κείμενα, ένα ακραίο φαινόμενο που αποδίδεται και στην κλιματική αλλαγή.
Τα ελληνόπουλα παρουσίασαν εικόνες από τη βιβλική καταστροφή που άφησαν πίσω τους οι φωτιές στην Εύβοια πέρυσι το καλοκαίρι. Μαθητές από σχολεία της Πολωνίας και της Ινδίας αποτύπωσαν και έδειξαν στους συνομηλίκους τους τις επιπτώσεις πλημμυρών, ως ακραίων καιρικών φαινομένων, στις περιοχές τους. Οι μαθητές από την Τανζανία παρουσίασαν εικόνες από την αποψίλωση δασών στο Κιλιμάντζαρο, το υψηλότερο βουνό της Αφρικής. «Οι μαθητές μας συγκέντρωσαν χρήματα, τα οποία έστειλαν στα παιδιά στην Τανζανία, που φύτευσαν 362 δενδρύλλια. Η δενδροφύτευση έγινε τον Μάρτιο, λίγο πριν από την περίοδο των βροχών στην περιοχή, για να ποτιστούν τα δενδρύλλια», παρατηρεί η κ. Μπούτα.
«Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής απαιτεί την καλλιέργεια της περιβαλλοντικής συνείδησης στα σχολεία, καθώς οι μαθητές αποτελούν ένα ευπροσάρμοστο κοινό, που αλλάζει συνήθειες ευκολότερα από μεγαλύτερες ηλικίες, εκπροσωπούν μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, μπορούν να δράσουν ως πολλαπλασιαστές και να επηρεάσουν και να πείσουν άτομα μεγαλύτερων ηλικιών, συγγενείς και φίλους», δηλώνει το υπουργείο Παιδείας.
Ετσι, τα νέα προγράμματα σπουδών όλων των μαθημάτων, που εφαρμόζονται πιλοτικά, δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην κλιματική αλλαγή, ενσωματώνοντας σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα και εισάγοντας σχετικές δράσεις και δραστηριότητες. Ενδεικτικά, πρόγραμμα στο νηπιαγωγείο δίνει για πρώτη φορά μεγάλη έμφαση στη σχέση του παιδιού με το φυσικό περιβάλλον. Σε επίπεδο γνώσεων, οι μαθητές καλούνται να προσδιορίσουν τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά του περιβάλλοντός τους, να προσδιορίσουν στοιχεία που δείχνουν την εξάρτηση του ανθρώπου από τη Φύση και τις επιδράσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας σε αυτή. Σε επίπεδο δραστηριοτήτων, οι μαθητές καλούνται να ταξινομήσουν τα ζώα και τα φυτά του τόπου τους, να συλλέξουν και να ταξινομήσουν διάφορα φυσικά υλικά από το φυσικό περιβάλλον, να καταγράψουν πηγές ενέργειας και να σκεφτούν, μαζί με τον νηπιαγωγό, λύσεις για την εξοικονόμηση φυσικών πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος.
Από την άλλη, σε Χημεία, Βιολογία, Πληροφορική, Γεωλογία-Γεωγραφία, Φιλοσοφία, Μουσική και Αρχές Οικονομικής Θεωρίας έχουν ενταχθεί θεματικές για τα προβλήματα της κλιματικής αλλαγής. Ενδεικτικά, στη Φιλοσοφία έχουν ενταχθεί οι θεματικές εφαρμοσμένης ηθικής, όπως η περιβαλλοντική ηθική και τα δικαιώματα των ζώων. Στις ΑΟΘ διερευνώνται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της οικονομικής ανάπτυξης με βιωματικές δραστηριότητες – π.χ. case study για το Νησί του Πάσχα και το εάν η οικονομία του κατέρρευσε από υπερεκμετάλλευση ξυλείας και φυσικών πόρων.
Σημαντικές δράσεις γίνονται, σύμφωνα με το υπουργείο, και στο πλαίσιο των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων, που είναι ενταγμένα στο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα των νηπιαγωγείων, δημοτικών και γυμνασίων της χώρας. Αμεσα συνυφασμένος με την περιβαλλοντική εκπαίδευση είναι ο θεματικός κύκλος «Φροντίζω το περιβάλλον», ο οποίος αποτελείται από τις υποθεματικές «Οικολογία – Παγκόσμια και τοπική φυσική κληρονομιά» (φέτος διδάσκεται στο Νηπιαγωγείο, στην Α΄ και Δ΄ Δημοτικού και στην Α΄ Γυμνασίου), και «Κλιματική αλλαγή – Φυσικές καταστροφές, πολιτική προστασία», που φέτος διδάσκεται στη Β΄ και Ε΄ Δημοτικού και στη Β΄ Γυμνασίου.
