Στην εποχή που ζούμε, όπου ισχύουν έντονες ανιθέσεια και παράδοξα, από τη μία υπάρχουν άνθρωποι που δύσκολα βρίσκουν χρήματα να καλύψουν τις ανάγκες σίτισης της οικογένειας τους, ενώ από την άλλη άτομα συχνά ξοδεύουν αρκετά για να φάνε έξω. Ενώ υπάρχουν οικογένειες που έχουν μόνο ελάχιστα χρήματα για πολύ βασικά τρόφιμα στη λίστα τους, υπάρχουν και αυτές που παραγγέλνουν αλόγιαστα μεγάλες ποσότητες «γρήγορου φαγητού». Από τη μία στο σχολείο κυκλοφορούν παιδιά νηστικά και υποσιτισμένα, ενώ άλλα αγοράζουν από το κυλικείο σε κάθε διάλειμμα.
Διανύουμε αυτή την εποχή που ευδοκιμούν ταυτόχρονα οι στατιστικές της παχυσαρκίας και της νευρικής ανορεξίας. Που μέσα από τα ΜΜΕ έχουμε εξοικειωθεί με τις εικόνες από πρόσφυγες οι οποίοι βασίζονται στην προσφορά τροφίμων, αλλά ταυτόχρονα και με την προβολή τόσων εκπομπών μαγειρικής όπου υλοποιούνται σύνθετες, πολύπλοκες, φαντασμαγορικές συνταγές!
Μέσα σ’ αυτή τη δίνη, ο καθένας προσπαθεί να βρει τη «Διατροφική ταυτότητα» του. Έχει πια καταγραφεί στον εγκέφαλο μας ότι «ό,τι τρως είσαι», ότι «ένα μήλο την ημέρα το γιατρό τον κάνει πέρα»…, αλλά γενικά οι αντικρουόμενες συμβουλές που ακούγονται γύρω μας σε σχέση με το φαγητό μας έχουν μπερδέψει. Έναν πολύ αρνητικό ρόλο έχει παίξει το διαδίκτυο και δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που θα εμπιστευτούν δυστυχώς κάποιους διαδικτυακούς τόπους για να επιλέξουν «μια γρήγορη δίαιτα» ή και διατροφικές συμβουλές μετά από ένα πρόβλημα υγείας. Το αποτέλεσμα; ΧΑΟΣ…
Εδώ λοιπόν έρχεται Ο ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ – ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ. Ένας επαγγελματίας υγείας που είναι εξειδικευμένος να δίνει συμβουλές διατροφής σε υγιείς και ασθενείς. Ακολουθεί ένα επάγγελμα που για να το αποκτήσει έχει πάρει πολλά μόρια στις πανελλήνιες εξετάσεις (οι βάσεις για το ΑΕΙ είναι τόσο ψηλά όσο κάποιες ιατρικές σχολές), έχει σπουδάσει πολύ μεθοδικά, μελετώντας τις λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού και τις ασθένειες του, και έχει κάνει (στην Ελλάδα) εξάμηνη πρακτική άσκηση δίπλα σε κάποιον έμπειρο διαιτολόγο. Επίσης, ένας σωστός επιστήμονας της διατροφής και της διαιτολογίας συνεχώς επιμορφώνεται και παρακολουθεί τις επιστημονικές εξελίξεις μέσα από συνέδρια, σεμινάρια και επιστημονικές ημερίδες.
ΜΟΝΟ ένας διατροφολόγος – διαιτολόγος έχει καταρτιστεί επιστημονικά, ώστε να έχει την ικανότητα που του επιτρέπει τη συγκρότηση ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΟΥ Διαιτολογίου σε παιδιά, ενήλικες, ασθενείς, άτομα που διανύουν συγκεκριμένες περιόδους ζωής (όπως εγκυμοσύνη, εντατική προπόνηση). Ένα τέτοιο διαιτολόγιο πρέπει να συνυπολογίζει :
• Ατομικές θρεπτικές ανάγκες (ανάλογα με φύλο, ηλικία, σωματική δραστηριότητα)Υπάρχουσες ασθένειες (π.χ. Σακχαρώδης Διαβήτης)
• Συνυπάρχουσες ασθένειες (π.χ. Υπέρταση)
• Πολλαπλές Διαγνώσεις (π.χ. Σακχαρώδης Διαβήτης & Αναιμία & Αλλεργία που χρήζει λήψης κορτιζόνης)
• Επιπλοκές (π.χ. νεφροπάθεια – στεφανιαία νόσος μετά από Σακχαρώδη Διαβήτη)
• Τρόπο ζωής, εργασιακές συνθήκες (π.χ. κυκλικό ωράριο)
• Οικονομική κατάσταση (π.χ. μικρή ποικιλία τροφών λόγω περιορισμένου «Budget»)
• Κοινωνική Διάσταση (π.χ. συχνά ταξίδια, ιδρυματοποίηση)
• Ψυχολογικές παραμέτρους (π.χ. μια υποκλινική κατάθλιψη, χαμηλή αυτοεκτίμηση
Σαφώς ένας γιατρός μπορεί να εκφράσει γενικές συμβουλές πάνω στη διατροφή, μέσα από την πολυετή εμπειρία του. Παρόλα αυτά, ούτε ένας καταξιωμένος γιατρός δεν έχει τις γνώσεις να καταρτίσει ένα διαιτολόγιο όπως εξηγούν οι παραπάνω συνθήκες. Πόσο μάλλον ένας μη- πτυχιούχος Διαιτολόγος- Διατροφολόγος (από ΙΕΚ διατροφής), ένας γυμναστής, ένας αισθητικός, ένας γείτονας και βέβαια ένας επιχειρηματίας που μέσω του διαδικτύου προσπαθεί να πλουτίσει, πουλώντας μαγικά ραβδάκια για «εύκολο – γρήγορο αδυνάτισμα».
Στόχος κάθε επιστήμονα διαιτολόγου είναι να αλλάξει τις κακές υπάρχουσες διατροφικές συνήθειες του ατόμου, που συνέβαλαν στη απόκτηση του προβλήματος, είτε αυτό είναι απλά κάποια παραπάνω κιλά, είτε κάποια διαγνώσιμη ασθένεια. Η σύγχρονη διαιτολογία δε μένει πια στη συγκρότηση ενός στεγνού πλάνου διατροφής, αλλά στη χρήση σύγχρονων ψυχολογικών- εκπαιδευτικών εργαλείων, δηλαδή με Συμπεριφερική προσέγγιση και μοχλό το μοντέλο της Cognitive Behavioural Modification. Έτσι, βοηθά στο να επανεκπαιδεύσουν το άτομο και την οικογένεια στο σύνολο της, ώστε να τρώει σωστά και ισορροπημένα. Επίσης, σημαντικό είναι να βοηθήσει κυρίως τους υπερκαταναλωτικούς λαούς του «Δυτικού Κόσμου» να αποκτήσουν μια καλύτερη σχέση με το φαγητό, χωρίς υπερβολές από τη μία και χωρίς ενοχές από την άλλη.
Έτσι λοιπόν, ως επιστημονική ομάδα, οι πτυχιούχοι Διαιτολόγοι- Διατροφολόγοι της Ρόδου, υπαγόμενοι στην Ένωση Διαιτολόγων Διατροφολόγων Ελλάδας (ΕΔΔΕ), ως Παράρτημα Νοτίου Αιγαίου στρεφόμαστε προς την κοινωνία και συγκεκριμένα στους μαθητές και στις οικογένειες τους. Κι αυτό γιατί στην Ελλάδα, το ποσοστό υπερβαρότητας και παχυσαρκίας κατά την παιδική και εφηβική ηλικία υπερβαίνει το 30%. Με βάση πρόσφατα δεδομένα, 600.000 παιδιά/έφηβοι σήμερα στην Ελλάδα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Καθώς τα παχύσαρκα παιδιά μεγαλώνουν και ενηλικιώνονται, αντιμετωπίζουν ένα πλήθος ιατρικών προβλημάτων που οφείλονται στην παχυσαρκία σε νεότερες ηλικίες.
Νομίζουμε ότι είναι σημαντικό σαν κλάδος να αλλάξουμε αυτή την πρόγνωση. Άλλωστε η εκπαίδευση γύρω από τη σωστή διατροφή πρέπει να ξεκινά σε μικρή ηλικία. Είναι η μόνη λύση! Στοχεύουμε να περάσουμε ένα ηχυρό μήνυμα που επιβεβαιώνει ότι η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία. Δηλαδή, «ΝΑΙ στην υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή και ΟΧΙ σε άλλη μια προσπάθεια για … ΔΙΑΙΤΑ!»
Χρύσα Καραγιάννη
Πτυχ. Βιολόγος (BSc), Διατροφολόγος (MSc),
Κλινικός Διαιτολόγος (SRD)