Συνέντευξη
στη Μαίρη Φώτη
Για το μεγάλο στοίχημα του εγχειρήματος ανάδειξης της περιοχής μας ως την Γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης για το 2019, μιλά σήμερα στην «δημοκρατική», η επικεφαλής της Εκτελεστικής Επιτροπής κ. Χάιντι Λαζάνη.
Στη συνέντευξή της, ξεδιπλώνει τον σχεδιασμό, τους στόχους αλλά και την αγάπη που περιβάλλει αυτή την μεγάλη προσπάθεια, από το ξεκίνημά της μέχρι σήμερα και με το βλέμμα στραμμένο στις προκλήσεις του 2019.
Μιλά για τα πολλαπλά οφέλη που θα αποκομίσει το Νότιο Αιγαίο μέσα από αυτή τη διαδικασία και πώς με όχημα τις γεύσεις, τα αρώματα, την παράδοση και την αυθεντικότητα, μπορούμε να κάνουμε την διαφορά και να εδραιωθούμε ως σημείο αναφοράς στους λάτρεις του γαστρονομικού τουρισμού.
• Κυρία Λαζάνη, θα ήθελα να ξεκινήσουμε την συνέντευξη με το πρόγραμμα “Taste the Seasons”, που περιλαμβάνει μια σειρά από δράσεις στο πλαίσιο της ανάδειξης της περιοχής μας ως”Γαστρονομικής Περιφέρειας της Ευρώπης 2019″. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται σήμερα;
Το πρόγραμμα Taste the Seasons, είναι στην ουσία ο φάκελος υποψηφιότητάς μας για την ανάδειξή μας ως Γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης το 2019. Είναι ένα πρόγραμμα που χτίστηκε από τους κοινωνικούς μας εταίρους, τους 117 φορείς από τις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα που μαζί, μέσα από διαβούλευση, επεξεργαστήκαμε και δομήσαμε τα projects που το αποτελούν. Το Taste the Seasons αντανακλά τις ανάγκες της κοινωνίας των νησιών μας και για αυτό το λόγο, διαβάζοντάς το κανείς, βλέπει μια μεγάλη παλέτα δράσεων που περιλαμβάνει μικρές δράσεις, μεγάλες δράσεις και δράσεις διεθνούς βεληνεκούς. Αυτή τη στιγμή, σχεδόν ενάμιση χρόνο πριν την υπηρέτηση του τίτλου, προετοιμάζουμε πιλοτικά τα περισσότερα από τα projects που παρουσιάστηκαν, ώστε το 2019 να υλοποιούνται στο σύνολό τους. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα το Aegean Gardener (Οι Κηπουροί του Αιγαίου), τα βήματα που έχουν γίνει είναι μεγάλα καθώς ήδη από την προηγούμενη χρονιά μαζί με το Περιφερειακό Φυτώριο και την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση ξεκινήσαμε την ενημέρωση σε κάποια σχολεία (Ρόδο, Κω, Λειψοί). Φέτος το πρόγραμμα θα τρέξει στο σύνολο των σχολείων του Νοτίου Αιγαίου με στόχο την εξοικείωση των μικρών νησιωτών μας με τη γη, τις παραδοσιακές καλλιέργειες και την παραγωγή τοπικών οπωροκηπευτικών που στη συνέχεια μαζί με τη συνδρομή της Λέσχης Αρχιμαγείρων και του ΚΕΚ Γεννηματάς – μέσω των σεμιναρίων του Προγράμματος Aegean Mamas Know Best – θα εκπαιδεύσουν τις μαμάδες τους στο σπίτι. Το πιο σημαντικό μήνυμα αυτής της προσπάθειας είναι να εκπαιδευτούν γονείς και παιδιά στην υιοθέτηση της Αιγαιακής Διατροφής ως της κυρίαρχης καθημερινής συνήθειάς τους. Δεδομένου του ότι οι δείκτες παιδικής παχυσαρκίας είναι υψηλοί, κάτι τέτοιο θα βοηθήσει πολύ την οικογένεια.
Ένας άλλος σημαντικός πυλώνας του Taste the Seasons είναι η στήριξη των τοπικών παραγωγών μας μέσω της μεταλαμπάδευσης γνώσης απαραίτητης για να βγούνε στην ελληνική αλλά και στις διεθνείς αγορές, ανάλογα με την δυναμική του καθενός. Το ΚΕΚ Γεννηματάς ξεκινά τον Νοέμβριο κύκλο σεμιναρίων στοχευμένων στο τρίπτυχο branding – packaging – marketing και με ειδοποιό διαφορά την ανάδειξη «καλών πρακτικών» στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Μέσα στο χρονικό διάστημα των σεμιναρίων θα προσκληθούν να παρουσιάσουν στους παραγωγούς μας, παραγωγοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό ( μέσω των άλλων μελών του Δικτύου IGCAT), το δικό τους παράδειγμα Best practice. Από την βιωματική προσέγγιση προσδοκούμε την μεγαλύτερη ενεργοποίησή τους, καθώς αυτό αποτελεί μια διεθνή πρακτική εκπαίδευσης.
Τέλος, η ένταξη της Αιγαιακής Διατροφής στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO αποτελεί στρατηγικής σημασίας στόχο της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, διότι μέσα από αυτό θα καταστεί ακόμη πιο δυνατή η ανάδειξη των παραδόσεων πολιτιστικών, γαστρονομικών και ιστορικών των νησιών μας, διεθνώς. Στηρίζουμε και επιστημονικά την προσπάθειά μας αυτή καθώς η Αιγαιακή Διατροφή προσδιορίζεται με βάση την Διατροφή του Ιπποκράτη, και προς αυτή την κατεύθυνση ξεκινούμε την συνεργασία μας με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο & το Πανεπιστήμιο το Rutgers των ΗΠΑ.
• Πρόκειται για ένα εγχείρημα στο οποίο εσείς πιστέψατε πάρα πολύ και αφιερώσατε κόπο και χρόνο και καταφέρατε να αναδείξετε τις γεύσεις και τα αρώματα του Αιγαίου και να τα ανεβάσετε στο βάθρο της Ευρώπης!
Πίσω από το Taste the Seasons και την δουλειά που έχει γίνει και γίνεται, υπάρχει μια ομάδα στελεχών της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου που δούλεψε και δουλεύει πολύ σκληρά, πέραν του ωραρίου της και παράλληλα με τα πολλαπλά καθημερινά καθήκοντα που το κάθε μέλος της είναι επιβαρυμένο, λόγω της έλλειψης προσωπικού. Όλοι μαζί το πιστέψαμε, όλους μας εξίταρε η ιδέα να δημιουργήσουμε κάτι ωραίο και πρωτότυπο, όλοι μαζί ξενυχτήσαμε, όλοι μαζί σηκώσαμε τα μανίκια και δουλέψαμε χωρίς να κοιτάμε το ρολόι μας. Η επιτυχία της προσπάθειας αυτής είναι η δημιουργία μιας συμπαγούς ομάδας στελεχών που με πνεύμα ομαδικότητας εργάζεται με διάθεση δημιουργίας, σε ένα έργο ευρωπαϊκών απαιτήσεων και που μέχρι στιγμής τα πηγαίνει πολύ καλά.
• Είστε λοιπόν επικεφαλής μιας δραστήριας ομάδας που αντεπεξέρχεται επιτυχώς στις προκλήσεις του εγχειρήματος. Πώς βρεθήκατε σε αυτή τη θέση και πώς έγινε η επιλογή των συνεργατών;
Όταν ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος αποφάσισε πως η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου θα διεκδικήσει τον τίτλο της Γαστρονομικής Περιφέρειας της Ευρώπης για το 2019, μου ανέθεσε και μου εμπιστεύθηκε τη διαχείριση και τον συντονισμό του εγχειρήματος αυτού, πράγμα για το οποίο τον ευχαριστώ πολύ καθώς μου έδωσε την δυνατότητα να εργαστώ πάνω σε κάτι τόσο πολύ μεγάλο για τα νησιά μας. Η ευθύνη μεγάλη καθώς ο χρόνος ήταν περιορισμένος και οι απαιτήσεις πολύ υψηλές. Η επιλογή των συνεργατών μου έγινε με γνώμονα τον διαμερισμό των αρμοδιοτήτων ανά θεματική ενότητα: πολιτισμός, τουρισμός, εκπαίδευση, πρωτογενής τομέας κοκ. Ως εκ τούτου επέλεξα εκπροσώπους των αντίστοιχων τμημάτων καθώς και στελέχη της Ενεργειακής ΑΕ & του Περιφερειακού Φυτωρίου, που γνώριζαν το αντικείμενό , τις ανάγκες και τους κοινωνικούς εταίρους του τομέα τους, που στη συνέχεια μαζί θα ετοιμάζαμε τον φάκελο.
• Ο γαστρονομικός τουρισμός κερδίζει συνεχώς έδαφος και έχει μάλιστα φανατικούς επισκέπτες του είδους. Με την δράση αυτή, θα καταφέρει το Ν. Αιγαίο να γίνει σημείο αναφοράς για τον τουρισμό αυτού του είδους;
Όπως πολύ σωστά αναφέρετε, ο γαστρονομικός τουρισμός είναι πλέον μια συνεχώς αυξανόμενη τάση διεθνώς. Ο επισκέπτης δεν αρκείται στο μοντέλο ήλιος- θάλασσα και απαιτεί νέες εμπειρίες και παροχές. Εμείς δουλεύουμε προς αυτή την κατεύθυνση με στρατηγική. Τα νησιά μας διαθέτουν πολύ μεγάλο πλούτο και δυναμική σε αυτό το πεδίο. Οι παραγωγές μας είναι ιδιαίτερες λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών του λεγόμενου “terroir”: αρμύρα της θάλασσας, μεγάλη ηλιοφάνεια, υψηλές θερμοκρασίες. Είναι όμως και μικρές άρα όχι μαζικές γεγονός που τις καθιστά περιζήτητες. Τα τοπικά μας προϊόντα είναι μοναδικά, σκεφθείτε ότι διαθέτουμε ως Περιφέρεια 10 ΠΟΠ & 8 ΠΓΕ προϊόντα και βρισκόμαστε ήδη στη διαδικασία πιστοποίησης επιπλέον 5 προϊόντων. Εδώ έρχεται η διασύνδεση του πρωτογενούς τομέα με τον τουρισμό, βασικού πυλώνα του Taste the Seasons. Η Σαντορίνη το έχει επιτύχει αυτό σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό. Υπάρχουν και άλλα νησιά που έχουν ισχυρή δυναμική τα οποία αξιοποιούν τα τοπικά προϊόντα τους. Ο στόχος της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, είναι να αναδειχθεί σε σημαντικό αρωγό και να βοηθήσει στην μεταλαμπάδευση της τεχνογνωσίας των σύγχρονων εργαλείων μάρκετινγκ (που όπως προανέφερα δουλεύουμε με το ΚΕΚ Γεννηματάς), στους παραγωγούς μας.Με τον συνδυασμό των δύο προαναφερθέντων πυλώνων, τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου ο νούμερο ένα ελληνικός γαστρονομικός προορισμός.
Να τονίσω εδώ ότι για πρώτη φορά η δική μας Περιφερειακή Αρχή ταξίδεψε τα προϊόντα του Νοτίου Αιγαίου στις διεθνείς εκθέσεις τροφίμων και τα σύστησε στις διεθνείς αγορές: έκθεση Sial στο Παρίσι, έκθεση Anuga στην Κολωνία, έκθεση Totto Food στο Μιλάνο. Καθώς επίσης με την συμπαράσταση της Λέσχης Αρχιμαγείρων Κυκλάδων και Δωδεκανήσου ανοίξαμε την πιο σημαντική δίοδο στην Αμερική, το ινστιτούτο James Beard, τον άβατο ναό της Γαστρονομίας στη Νέα Υόρκη.
• Από τις επαφές που έχετε σε όλη την Ευρώπη και όχι μόνο, φαίνεται να υπάρχει ενδιαφέρον για τις γεύσεις του Αιγαίου;
Στο εξωτερικό τα ελληνικά προϊόντα βρίσκονται ψηλά στις προτιμήσεις των καταναλωτών. Δικός μας στόχος είναι να μυήσουμε το κοινό και στα πιο ιδιαίτερα προϊόντα του Νοτίου Αιγαίου, αυτά που αποτελούν τα «κρυφά» όπλα με τα οποία θα αλώσουμε…. τους ουρανίσκους και των πιο απαιτητικών κριτών γεύσης. Για παράδειγμα τα αλίπαστα της Καλύμνου είναι ένα μοναδικό προϊόν που μπαίνοντας σε ένα ακριβό ντελικατέσεν του εξωτερικού, αυτομάτως εξοστρακίζουν οποιοδήποτε άλλο παρόμοιό τους, το σαφράν της Αστυπάλαιας, η φάβα και τα κρασιά της Σαντορίνης, τα τυριά της Νάξου, τα λικέρ της Αμοργού, το μοναδικό μέλι της Κέας, της Κάσου, της Καλύμνου, κοκ . Με την παρουσία μας στις διεθνείς εκθέσεις τροφίμων και ποτών συστήνουμε στο κοινό τις ιδιαίτερες γεύσεις και την μοναδική ποιότητα που μόνο στο Αιγαίο μπορεί κάποιος να βρει.
• Ποια είναι τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα του Νοτίου Αιγαίου στον τομέα της γαστρονομίας;
Οι άνθρωποί του. Το πάθος τους για την γη τους. Το ζύμωμά τους με τις πατρογονικές τους παραδόσεις. Ο ήλιος, ο αέρας και η θάλασσα που σμιλεύουν το έδαφος. Οι μικρές παραγωγές. Ο σεβασμός στις παραδοσιακές καλλιέργειες. Αυτά είναι τα πλεονεκτήματα του Νοτίου Αιγαίου. Και είναι μοναδικά. Δεν μπορούν να αντιγραφούν.
• Ποια είναι τα υλικά εκείνα που ξεχωρίζετε, που θυμίζουν το Αιγαίο και τα νησιά του;
Τα ελαιόλαδο. Είναι το DNA των Αιγαιακής Διατροφής. Ο χρυσός του πρωτογενή μας τομέα. Και το μέλι. Το μέλι που οι σταγόνες του γλυκαίνουν ακόμη και τις.. σκέψεις μας!
• Πείτε μας για το μεγαλεπήβολο σχέδιο ονομάζεται “digital agenda”. Τι περιλαμβάνει;
Η Digital Agenda είναι ένα project που θα φέρει τα προϊόντα του Νοτίου Αιγαίου στην πόρτα των καταναλωτών που μένουν στην ηπειρωτική Ελλάδα. Είναι μια πλατφόρμα στην οποία οι παραγωγοί σε πραγματικό χρόνο θα ενημερώνουν για τις ποσότητες και την τιμή του προϊόντος τους. Το σχέδιο αυτό είναι πραγματικά μεγαλεπήβολο και βρισκόμαστε σε αρχικό στάδιο σχεδιασμού. Στόχος μας είναι να ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2019.
• Τι ευελπιστείτε ότι θα κερδίσουμε ως προορισμός μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία;
Δουλεύουμε πολύ μεθοδικά και με σχέδιο πάνω στην προβολή των προϊόντων και της γαστρονομίας μας. Ο αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα κ. Φιλήμονας Ζαννετίδης ο οποίος ασχολείται και ο ίδιος με τη γη, γνωρίζει πολύ καλά ποια είναι εκείνα τα βήματα που καθορίζουν την επιτυχία της ανάδειξής τους. Μέσα από την αξιοποίηση όλων των καναλιών προβολής χτίζουμε στην συνείδηση του κοινού την σύνδεση των νησιών και της γαστρονομικής εμπειρίας που μπορεί ο επισκέπτης να βιώσει επισκεπτόμενός τα. Στα γαστρονομικά events που έχουμε κάνει (πχ Βερολίνο, Μόσχα, Νέα Υόρκη κτλ) οι δημοσιογράφοι και bloggers γεύσης εντυπωσιάζονται με τις γεύσεις του Νοτίου Αιγαίου και αποτυπώνουν τις γαστριμαργικές εμπειρίες τους στα κείμενά τους, καλώντας των αναγνώστη τους να …. Taste the seasons στο Νότιο Αιγαίο! Επίσης, η αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού κ. Μαριέττα Παπαβασιλείου σε κάθε press & bloggers trip στα νησιά μας, εντάσσει στο πρόγραμμα επίσκεψη τοπικά οινοποιεία, γυναικείους συνεταιρισμούς, παραδοσιακά κατασκευαστήρια και εστιατόρια που χρησιμοποιούν τοπικά προϊόντα, δίνοντας και την γαστρονομική διάσταση του προορισμού. Με στρατηγική και σχέδιο λοιπόν, υλοποιούμε τις δράσεις που έχουμε συναποφασίσει με τους κοινωνικούς μας εταίρους, ενισχύοντας τον θεματικό τουρισμό.
• Ποιο είναι το στοίχημα που έχετε θέσει;
Το μεγάλο στοίχημα είναι η συνεργασία μεταξύ των φορέων, των συλλόγων, των ανθρώπων του Νοτίου Αιγαίου, να συνεχίσει να είναι ισχυρή και μετά το 2019, χρονιά που υπηρετούμε τον τίτλο. Εν ολίγοις, η κληρονομιά που θα αφήσει ο τίτλος να μην μείνει ανεκμετάλλευτη. Να αξιοποιήσουμε τη δυναμική του ώστε να συνεχίσει η προβολή και η ανάδειξη της γαστρονομίας μας, της πολυπολιτισμικής κληρονομιάς και τις ιστορίας των νησιών μας διεθνώς για πολλά ακόμη χρόνια!
• Ποιες είναι οι δικές σας αγαπημένες γεύσεις;
Οι καθαρές. Οι ανεπιτήδευτες. Αυτές που όταν κλείνεις τα μάτια ξεχωρίζεις ένα ένα τα υλικά.
