Κύκλοι της Τράπεζας της Ελλάδος επιβεβαιώνουν την πληροφορία ότι ήδη δύο ελληνικές τράπεζες έχουν προσφύγει για ρευστότητα στον ELA. Αρμόδιο στέλεχος της Τράπεζας της Ελλάδος δεν επιβεβαιώνει το ύψος του ποσού που σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες έχει ζητηθεί ενώ διατηρήται η “ανωνυμία” των δύο πιστωτικών ιδρυμάτων που ενεργοποίησαν τα σχετικά αιτήματα.
Στο ερώτημα του capital.gr γιατί έχει ζητηθεί ρευστότητα μέσω του “εθνικού” ELA και όχι από την ΕΚΤ, παρ΄ ότι δεν έχει διακοπεί και παραμένει ενεργή η χρηματοδότηση από την Φρανκφούρτη, δεν δόθηκαν διευκρινίσεις. Σημειώνεται ότι και οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες έχουν ανοικτή μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου την χρηματοδότηση από την ΕΚΤ με εγγύηση τίτλους του ελληνικού δημοσίου.
Η παροχή ρευστότητας μέσω ELA είναι σημαντικά “ακριβότερη” από εκείνη της ΕΚΤ η οποία παραμένει σε επίπεδα κάτω του 0,5%. Η διαφορά μεταξύ των δύο μηχανισμών είναι ότι στην περίπτωση του ELA οι εγγυήσεις που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι τράπεζες είναι σχεδόν όλα τα asssets του δανειακού χαρτοφυλακίου τους, ενώ για την ΕΚΤ χρειάζονται τίτλους του ελληνικού δημοσίου.
Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι οι τράπεζες διαθέτουν επίσης ομολογα του EFSF από την ανακεφαλαιοποίησή τους τα οποία βέβαια καμμία τράπεζα δεν θέλει να “ξοδεψει” σε στιγμές αβεβαιότητας, προτιμώντας να εκμεταλλευτεί έστω και με μεγαλύτερο κόστος τους τίτλους των δανείων που δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει μνε ευχέρια ούτε στην ΕΚΤ ούτε στην αγορά κεφαλαίων.
Στην λογική αυτή σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες το παράδειγμα των δύο τραπεζών αναμένεται να ακολουθήσουν και οι άλλες δύο τράπεζες.
Ποιός “τυπώνει” ευρώ στον ELA
Η χρησιμοποίηση του ELA που αποτελεί “εθνικό” μέσο χρηματοδότησης του τραπεζικού συστήματος έχει γίνει αντικείμενο πολιτικής προπαγάνδας τελευταία με σοβαρές αλλά και γελοίες …προσεγγίσεις, ορισμένες εκ των οποίων λίγο πολύ παρουσιάζουν τον ELA ως εθνικό τυπογραφείο ευρώ…
Η αλήθεια για τον τρόπο χρήσης του ELA – όπως έγινε και το 2012 – παρουσιάσθηκε διεξοδικά πρόσφατα σε ρεπορτάζ από την εφημερίδα “Κεφάλαιο” (10/1/2015) στο οποίο η ΕΚΤ απαντά επισήμως στο πως θα συνεχισθεί η χρηματοδότηση των τραπεζών από την ΕΚΤ και πως οι ελληνικές τράπεζες μπορούν εκ νέου να απευθυνθούν για συμπληρωματική χρηματοδότηση από τον ELA. Το σχετικό κείμενο και οι απαντήσεις της ΕΚΤ εχουν ως ακολούθως:
“Σε “γόρδιο δεσμό” με το πρόγραμμα στήριξης βρίσκεται η χρηματοδότηση από την ΕΚΤ. Τυχόν μονομερείς ενέργειες απόρριψης του προγράμματος – ή της στάσης έναντι του χρέους σε σχέση με την δανειακή σύμβαση με το ΔΝΤ – θέτουν εν αμφιβόλω την δυνατότητα χρηματοδότησης του τραπεζικού συστήματος από την ΕΚΤ.
Το “Κ” έθεσε τα κρίσμα ερωτήματα στην ΕΚΤ και οι επι μέρους απαντήσεις της ξεκαθαρίζουν το τοπίο της χρηματοδότησης σε όλα τα επίπεδα τόσο αυτό της ΕΚΤ όσο και της Τράπεζας της Ελλάδος.
Η “αποκωδικοποίηση” των απαντήσεων ξεκαθαρίζει πέντε “καυτά” σημεία :
• Η χρηματοδότηση μπορεί να συνεχισθεί τόσο με κεφάλαια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όσο και με κεφάλαια της Τράπεζας της Ελλάδος.
• Αλλά η χρηματοδότηση από την ΕΚΤ προϋποθέτει την ύπαρξη του προγράμματος στήριξης, του δανειακού προγράμματος του ΔΝΤ και την επιτυχή ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης. Η παροχή ρευστότητας γίνεται με την παροχή εγγυήσεων από την πλευρά των ελληνικών τραπεζών με την μορφή τίτλων του δημοσίου ή καλυμένων ομολόγων.
• Αυτή η χρηματοδότηση υπό τις παρούσες συνθήκες είναι σε ισχύ μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου εκτός και αν υπάρξει και νέα παράταση του προγράμματος μέχρι να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση.
• Το αυτόνομο χρηματοδοτικό εργαλείο της Τραπέζης της Ελλάδος είναι ο ELA (παροχή έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα – Emergency Liquidity Assistance).
• Η χρηματοδότηση μέσω του ELA αφορά σε παροχή ρευστότητας σε βραχυχρόνιο ορίζοντα, είναι υπό την ευθύνη της ΤτΕ αλλά πάντα σε συνεργασία με την ΕΚΤ και μόνο εφ όσον δεν παρακωλύουν τους στόχους του Ευρωσυστήματος.
Οι όροι για την παροχή ρευστότητας από την πλευρά της ΕΚΤ στο τραπεζικό σύστημα είναι επίσης βέβαιο οτι δεν θα διαφέρουν και στο πρόγραμμα αγοράς κρατικών και εταιρικών ομολόγων για το οποίο ετοιμάζεται ήδη η ΕΚΤ και μελετά εναλλακτικά σενάρια. Αυτό σημαίνει, όπως σχολιάζουν τραπεζικοί κύκλοι στην Αθήνα με τους οποίους επικοινώνησε το “Κ” οτι “λεφτά υπάρχουν, αλλά είναι προφανώς δεμένα με τον γόρδιο δεσμό των δεσμεύσεων του προγράμματος στήριξης και της παράτασής του μέχρι την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης αποκλείοντας “μονομερείς ενέργειες…”.
Στο σημείο αυτό είναι κρίσιμο να επισημανθεί οτι σε προφορικές διευκρινίσεις προς το “Κ” από την πλευρά της ΕΚΤ, όσο αφορά το ύψος των χρηματοδοτήσεων μέσω του ELA, αναφέρθηκε οτι το ύψος αυτό δεν μπορεί να συσχετισθεί με εκείνο των χρηματοδοτήσεων του 2012 (που σύμφωνα με πληροφορίες είχε ξεπεράσει τα 100 δισ. ευρω), καθώς τώρα οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί και έχουν υπαχθεί στα stress test του Ευρωσυστήματος.
Επι πλέον όπως αναφέρεται στην γραπτές απαντήσεις της ΕΚΤ οι όροι μέσα από τους οποίους η ΤτΕ μπορεί να αναλάβει την ευθύνη – και το κόστος – των έκτακτων χρηματοδοτήσεων κατηγοριοποιούνται σε δύο επίπεδα ανάλογα με το ύψος της χρηματοδότησης.
Για ποσά που ξεπερνούν το μισό δισ. ευρω η ΤτΕ απλώς χρειάζεται να ενημερώνει την ΕΚΤ “το ενωρίτερο δυνατόν”. Για ποσά που υπερβαίνουν τα δύο δισ. ευρώ, η ΤτΕ θα πρέπει να ενημερώσει το ΔΣ της ΕΚΤ και αυτό να θεσπίσει ενα όριο μέσα στο οποίο θα κινείται η Τράπεζα της Ελλάδος “χωρίς να προβάλει αντιρρήσεις” η ΕΚΤ. Βέβαια σε περίπτωση που υπάρχουν διαφωνίες, είτε για την παροχή ELA είτε για το ύψος των ορίων χρηματοδότησης, τότε το ΔΣ αποφασίζει με πλειοψηφία δύο τρίτων.
Οι απαντήσεις της ΕΚΤ στα ερωτήματα του “Κ” .
Τα ερωτήματα στα οποία δέχθηκε να απαντήσει γραπτώς εκπρόσωπος της ΕΚΤ με αφορμή τα ζητήματα που έχουν ανακύψει στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα σε συνάρτηση με την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές είναι τα ακόλουθα:
•Η ΕΚΤ μέχρι πότε και με τί όρους συνεχίζει να χρηματοδοτεί το ελληνικό τραπεζικό σύστημα;
“Η συνέχιση της χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών βασίζεται σε τεχνική παράταση του προγράμματος έως το τέλος Φεβρουαρίου και στην ύπαρξη ενός προγράμματος του ΔΝΤ. Επίσης βασίζεται στην επιτυχή ολοκλήρωση της τρέχουσας αξιολόγησης και σε μια συμφωνία για διάδοχο πρόγραμμα μεταξύ των ελληνικών αρχών και της ΕΕ σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ.”
• Τι άλλα εργαλεία χρηματοδότησης έχουν στην διάθεσή τους οι εθνικές κεντρικές τράπεζες και εν προκειμένω η ΤτΕ για την κάλυψη των αναγκών σε ρευστότητα των τραπεζών;
“Το εργαλείο που έχουν στη διάθεσή τους είναι το ΕLA (Emergency Liquidity Assistance)”
• Το όριο χρηματοδότησης μέσω του ELA συμφωνείται μεταξύ της Κεντρικής Τράπεζας και της ΕΚΤ ή είναι ευθύνη μόνο της Τράπεζας της Ελλάδος;
“Η έκτακτη ενίσχυση σε ρευστότητα παρέχεται με ευθύνη της ενδιαφερόμενης εθνικής κεντρικής τράπεζας. Αυτό σημαίνει ότι η εν λόγω κεντρική τράπεζα αναλαμβάνει το κόστος και τους κινδύνους που ενδέχεται να προκύψουν από την παροχή έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα. Εντούτοις, βάσει του άρθρου 14.4 του Καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (Καταστατικό του ΕΣΚΤ), ανατίθεται στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ η αρμοδιότητα περιστολής των πράξεων παροχής έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα, εφόσον το Διοικητικό Συμβούλιο αποφανθεί ότι οι εν λόγω πράξεις παρακωλύουν τους στόχους και τα καθήκοντα του Ευρωσυστήματος. Στην περίπτωση αυτή, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφασίζει με πλειοψηφία δύο τρίτων των ψήφων. Προκειμένου να είναι σε θέση να αξιολογήσει ορθώς κατά πόσον τίθεται θέμα παρακώλυσης, το Διοικητικό Συμβούλιο πρέπει να ενημερώνεται εγκαίρως για τη διενέργεια τέτοιων πράξεων».
* Το ερώτημα που η ΕΚΤ δεν απάντησε, λόγω του ότι δεν έχει υπάρξει ακόμα επίσημη και ολοκληρωμένη σχετική συνεργασία με την ΤτΕ, είναι για το ύψος του ELA με το οποίο η Τράπεζα της Ελλάδος θα μπορούσε να καλύψει βραχυπρόθεσμα ενδεχόμενες ανάγκες στο τραπεζικό σύστημα.
Πηγή:capital.gr